Vísir - 18.05.1936, Blaðsíða 2

'vcfazvDmsdmi
tWBiwiWf.Trri otii hmwpb
(Yfirlit lielslu viÖburða frá því
síðdegis á laugardag).
Mussolini óskar Schusnigg
til hamingju.
FÚ-fregn síðdegis á laugar-
dag getur um skeyti, sem
Mussolini hefir sent Schusnigg
til þess að óska honum til ham-
ingju með aukin völd hans.
Þykir þetta benda til, að Musso-
lini vilji hafa „hönd í bagga“
með Austurriki. Ýmsar fregnir
ganga um það, að Starhemberg
hafi í hyggju að brjótast til
valda með stuðningi heimwehr-
liðsins, en eins og getið hefir
verið í UP-skeytum til FB hefir
Schusnigg tilkynt að lið þetta
verði leyst upp. Fregnirnar um
hvað Starhemherg ætlist fyrir
byggjast að mestu á getgátum,
að því er virðist.
’J
Aukin hernaðarútgjöld í
Bandarík j unum.
Roosevelt hefir undirritað lög
um aukafjárveilingu til liers og
ílota. Hafa Bandaríkin aldrei
varið jafnmiklu fé til landvarna
á friðartímum og nú. (FÚ).
Ellitryggingarmálin í Nor*
egi.
Nefnd sú, sem rikisstjórnin
skipaði, lil þess að athuga og
koma fram með tillögur um
ellitryggingar fyrir alla þjóðina,
hefir skiiað áliti. Debes dómari
var formaður nefndarinnar,
sem leggur til, að ellistyrkirnir
nemi 360 kr. á mann í sveitum
landsins og 480 kr. í bæjunum
og verður ellistyrkur greiddur
öllum, sem náð hafa 70 ára
aldri. Árleg útgjöld vegna elli-
trygginganna nema um 40 milj.
kr. árlega. Nefndin leggur til,
að ríkið leggi til á fjárlögum 20
miíj. kr. til þeirra, en 10 milj.
kr. greiðist af sveitar- og bæj-
arfélögum, og er gert ráð fyrir
því, að þau spari álíka upphæð,
vegna minkandi framfairslu-
styrks. Þær 10 milj., sem eftir
eru, á að fá með því að leggja
aukaskatt á eignir og tekjur. —
Aðeins fulltrúi hægrimanna í
nefndinni greiddi atkvæði móti
framannefndum tillögum.
Heyrst hefir, að tillögur rík-
isstjórnarinnar í þessu máli,
bygðar á nefndarálitinu, verði
lagðar fram innan hálfs mánað-
ar. (NRP—FB).
Heimilissýning að tilhlutan
blaðamanna.
Hér í blaðinu hefir verið
skýrt frá „The Ideal Home Ex-
hibition“, seiri haldin var í
London i vor og þeim áhuga,
sem kemur fram í Bretlandi og
viðar, að bæta húsakost fólks
°g jafnframt gera lieimkynni
manna vistlegri og þægilegri.
Sýningu, sem á að vinna að
framförum í þessum greinum,
var opnuð í vikulokin síðustu á
Hygdöy við Osló og er það
„Norsk Presseforbund“, sem
gengst fyrir sýningunni.
Norsku kosningarnar.
Þingkosningar ’ fara fram í
Noregi á hausti komanda. Jafn-
aðarmannastjórnin, sem nú fer
með völd, nýtur stuðnings
Bændaflokksins. Komið hafa
fram tillögur um listasamvinnu
milli allra borgaraflokkanna í
kosningunum, til þess að koma
socialistum frá, og komu ný-
lega fram uppástungur frá
hægrimönnum í þessum efnum,
eins og frá var skýrt í NRP—
I’ B-fregnum hér í blaðinu. Nú
hermir fregn frá Osló á laug-
ardag, að Mowinckel, höfuðleið-
VlSIR
Hneyksli á hneyksli ofan.
I.
Afbrotaferill
rauðu stjórnarherranna.
Lögbrot og afbrot einkenna
allan stjórnarferil framsóknar-
manna og jafnaðarmanna frá
1027 og fram til þessa dags.
Lögin liafa þeir virt að vett-
ugi. Stjórnarskrána hafa þeir
þverbrotið. Réttlætið liafa þeir
fótum troðið. Þingræðinu hafa
þeir fleygt fyrir borð. Lýðræðið
hafa þeir atað auri og svívirð-
ing. Frelsi þegns og þjóðar hafa
þeir traðkað ofan í saurinn.
Stjórnarfarið liefir verið með
þeim hætti, að vart hefir verið
hægt að telja okkur til siðaðra
þjóða.
En þrátt fyrir þetta liefir
þjóðin ekki risið gegn þessum
böðlum sínum. Hvernig getur
á því staðið? Stendur hún á
sama stigi siðferðisþroska og
þeir sjálfir? Því fer fjarri. Hana
hefir bara lient sú slysni, að
trúa lýðskrumurum og að liætta
að hncykslast á afbrotunum.
Fleiri þjóðum hefir farið á
sama hátt. En þær hafa séð að
sér. Og það munu íslendingar
cinnig gera.
II.
Machiavelli er lærimeistarinn.
ítalinn Machiavelli, sem uppi
var 1469—1527, skrifaði bók er
með réttu hefir verið kölluð
„Lærdóms“-kver þjóðarböðla
og harðstjóra. Þar gefur liann
böðlunum það ráð, að þeir skuli
London 18. mai.
Fregnir frá LaPaz í Boliviu i
morgun herma, að Tajada rík-
isforseti hafi heðist lausnar.
Yfirstjórn hersins tók þegar í
stað að sér stjórn Iandsins til
hráðabirgða, enda sagði Tajada
af sér að kröfu hersins, og er
hér í raun og veru um stjóm-
arbyltingu að ræða án blóðsút-
hellinga, því að til engra óeirða
hefir komið eða vopnaviður-
eigna. Orsökin til þessara at-
hurða er talin óánægja her-
London 18. mai.
Æsingar fara enn í vöxt í
Jerúsalem. Breska herliðið, sem
sent var frá Egiptalandi til
Palestina, er nú komið til Jerú-
salem og fleiri borga. Þegar ein
herdeilda þessara gekk um göt-
urnar í Jerúsalem vakti það
togi vinstrimanna, hafni tillögu
hægrimanna um lista-bandalag,
eins og hægrimenn höfðu
stungið upp á, aðallega vegna
samkomulags þess um sam-
vinnu, sem í gildi er milli
bænda og socialista.
fremja ný afbrot, til þess að
l'á fyrirgefning almennings fyr-
ir drýgð afbrot. — Ef þeir geri
það, þá gleymist liin eldri brot-
in. Ef afbrotin reki livert annað,
þá hætti menn að hneykslast.
Þau komist uppívana,ogsmám
saman verði menn kærulausir
fyrir þeim.
Þetta hefir gei-st hér á landi.
Stjórnarherrarnir hafa farið að
ráðum Machiavelli. Þeir hafa
slöðugt reynt að leiða athyglina
frá afbrotum sínum með því að
fremja ný afbrot, sem athyglin
geti beinst að í bili. — Á annan
liátt er ekki hægt að skýra lög-
brota og afbrotaferil þessara
valdamanna.
Og jietta ráð hefir hepnast alt
of vel. ítrekun afbrotanna eða
ný afbrot hafa dregið móðu
gleymskunnar yfir eldri
hneyksli. Menn hafa farið að
venjast þeim, liætt að hneyksl-
ast á þeim og liætl að kæra sig
um það, á liverju ylli.
Almenningur verður að vakna
og sjá hættuna, sem honum er
búin með þessu. Hann verður
að vakna strax. Hann hefir
þegar sofið of lengi.
III.
Hleranahneykslið og síðasta
hneykslið.
Ef nokkur skyldi draga í efa,
að lærisveinar Machiavellis sitji
nú í stjórnarsætum á íslandi,
þá ætti sá hinn sami að ihuga
manna, sem þátt tóku í Cliaco-
styrjöldinni. Hafði þeim verið
lofað atvinnu, er þeir fengi
lausn úr lierþjónustunni, en lof-
orðin liöfðu gleymst eða ekki
verið sint. Vildu þeir ekki una
þessu lengur og unnu að því, að
lierinn tæki mál þeirra að sér,
með þeim afleiðingum, sem að
framan greinir. Er nú búist við,
að kröfur hermannanna nái
fram að ganga. (United Press
mikla æsingu. Var þetta skosk
lierdeild (Cameron Highland-
ers) og fór fyrir fylkingu þeirra
sveit belgpípnablásara. Eru Ar-
abar einkum gramir yfir því,
að Bretar senda aukið herlið til
Palestina. (United Press—FB).
AHsherj ar verkfe 11
í Bólgarln.
London 18. maí.
Frá Sofia, liöfuðborg Búlgaríu,
herast þær fregnir í morgun, að
framkvæmdanefnd verka-
mannasambandsins liafi fyrir-
skipað allsherjarverkfall í dag
til stuðnings kröfum 15.000 tó-
baksverkamanna um bætt
launakjör. (United Press—FB).
hleranahneykslið og bráða-
hirgðalagahneykslið.
Hleranahneykslið var fordæmt
af öllum. Það var sannað, að
simahlerunin væri lagabrot. Það
var öllum Ijóst, að hún var al-
gert og ófyrirgefanlegt hrot á
öllu pólitísku og félagslegu sið-
gæði. En hvernig nota svo vald-
hafarnir andúð almennings?
Þeir fremja nýtt afbrot, alvar-
legra en hið fyrra. Á þann liátt
ætla þeir að firra sig refsidómi
ahnennings fyrir hlerana-
lmeykslið.
Það, sem sýnir, að bráða-
birgðalagaafbrotið er framið
nú einmitt í þessu skyni er það,
að stjómarflokkarnir höfðu
komið sér saman um það í
marsmiánuði, að bráðabirgða-
lögin yrðu ekki gefin út fyr en
í júní eða júlí. Valdhafarnir
hurfu frá því ráði og skeltu
bráðabirgðalögunum á fyrsta
virkan dag eftir þinglausnir til
þess að draga athygli manna
frá hleranamálinu, sem var að
verða æ hættulegra fj’rir fylgi
þeirra í landinu. — Þess verður
svo sennilega ekki langt að bíða,
að valdhafarnir fremji nýtt af-
brot, til þess að draga athyglina
frá síðasta hneykslinu: bráða-
birgðalögunum.
En vafalaust er almenningur
farinn að sjá, hvernig hann er
leikinn af böðlunum í valda-
stóli. Hann lætur þvi ekki liafa
sig lengur að ginningarfífli.
Hann gleymir ekki lilerana-
hneykslinu. Hann gleymir ekki
bráðabirgðalagaaf brotinu. Hvert
nýtt afbrot valdhafanna sýnir
mönnum það, að þeir mega
aldrei gleyma lögbrotunum,
stjórnarskrárbrotunum eða öðr-
um afbrotum valdhafanna —
ekki einu sinni þegar þeir eru
komnir út í liin ystu myrkur al-
þjóðarfj'rirlitningar. En það
hlutskifti mun bíða þeirra og
þangað skulu þeir fara.
-------------------------
Sem eiEQ maðar!
Við sjómenn höfum lengi
vitað, að forsprakkar stjórnar-
flokkanna sitja á svikráðum við
okkur. Við liöfum iðulega orð-
ið þess varir, að socialista-
sprauturnar láta sér i léttu rúmi
liggja, hvort við liöfuin nokkuð
fyrir okkur að leggja eða alls
ekki neitt. Það kemur alt af í
Ijós, þegar á reynir, að social-
istahurgeisarnir eru fúsir til
þess að fórna hagsmunum okk-
ar í von um að geta þess betur
skarað eld að sinni eigin köku.
Sjómenn og verkamcnn eru að
þeirra áliti bara verkfæri, sem
rétt er að nota til þess, að
lilaða undir foringjana. Eða
getur nokkur maður nefnt sönn
dæmi um það, að foringjar
þessir hafi fórnað ejTÍsvirði af
eigin fé til þess að liðsinna
okkur ? Og nú ætla þeir að eyði-
leggja fyrir okkur síldaratvinn-
una. Þeir versla eins og verstu
prangarar við Tímamenn með
hagsmuni okkar, hara til þess
að geta hangið í stjórn og þurfa
ekki að sleppa úr kjaftinum
neinu af þeim feitu bitum, sem
þeir liafa komist yfir.
Nú ríður okkur lífið á, að rísa
upp sem einn maður og sýna
þessum skepnum, livað við get-
um sameinaðir og samhuga.
Stöndum nú í faslri fylkingu
og látum engan bilbug á okkur
finna. Við getum ráðið miklu,
ef við stöndum saman. En tak-
ist þessum vandræðamönnum
að tvístra okkur nú, þá er glöt-
unin vís. — Munum það: Allir
sem einn maður!
Sjómaður.
Stj órnarbylting
án blódsúthellinga
í Bolivíu.
í’orsetinn baðst Iausnar að kröfu hersins, sem
tók stjórn landsins í sínar hendur.
—FB).
Æsingar i Jerúsalem
fara í vöxt. — Arabar espast við komu Há-
skota-herdeildar til Jerúsalem. .
íaísceí50öí5íiöotseoöaooooo!so«ott«c;iooí5íi5iootitsoíicööcoocöooooi
Verslan Be». S. ÞórarinssoBar
er nú loks búin að fó nýjar og fallegar vörur.
ioooootiooooatioooooooootictiotiotitiooocoooot iooooooooooooooe
Ávísanii* bsejarsjóðs
Hafnarfj arðar.
Lýsir bæjarstjórinn Þorvald
Árnason, bæjargjaldkera,
ósannindamann ?
Emil Jónsson bæjarstjóri skrif-
ar grein í AlþýSublabiö II. þ. m.
og gerir þar a'S umtalsefni notari-
algerð, sem eg varS aó láta fram-
kvæma á skrifstofu bæjargjald-
kera þ. 27. apríl s. 1., en þar sem
bæjarstjórinn skýrir ekki rétt frá,
birti eg orSrétt afrit af báóum not-
arialgerSunum og sýnishorn af á-
vísunum bæjarstjóra og undir-
skrift hans:
A
if
ýiBa8t.te
M-J
Ki
Ikínar jarð*1..

liÖ iætíunaþ H
V
7

: iæjarstjómÍE í Hafnaríirði
ZJl

á^493£
Útskrift úr Notarialbók Hafnar-
fjarðarkaupstaðar.
Ár 1936, mánudaginn 27. apríl-
mánaöar, var fulltrúi notaríi pub-
lici Finnbogi J. Arndal staddur,
eftir beiðni Þorsteins Björnsson-
ar, Hverfisgötu 33 hér í bænum, á
skrifstofu bæjargjaldkerans i
HafnarfirSi, ásamt honum og til-
kvöddum notarialvottum.
Nefndur Þorsteinn Björnsson
vísaði þar fram ávísuSum reikn-
ingum af bæjarstjóra og varabæj-
arstjóra, fyrir selda mjólk nr. I-29
samtals aS upphæS kr. 779.81.
ICrafSist hann borgunar á reikn-
ingum þessum, en gjaldkerinn
sem var viSstaddur, kvaSst ekki
hafa peninga nú sem stæSi til aS
greiSa þá meS.
Mætti þá bæjarstjóri sjálfur og
óskaSi aS fá reikningana til yfir-
lits og athugunar til morguns og
lýsti yfir, aS ef ekkert reyndist
viö reikningana aS athuga, þá
mundu þeir verSa greiddir.
Þorsteinn Björnsson svaraSi
því, aS þar sem reikningarnir all-
ir væru ávísaSir af bæjarstjóra
sjálfum aS undanskildum tveim-
ur, sem ávísaSir eru af Birni Jó-
hannessyni varabæjarstjóra, væri
engin ástæSa til aS ætla, aS neitt
væri viS þá aS athuga, þá neitaSi
hann aS afhenda reikningana, en
kvaSst hinsvegar vera fús til þess
aS bíSa til morguns eftir greiSsl-
unni.
GjörSinni lokiS: F. J. Arndal ftr.
Notarialvottar:
Stígur Sæland. GuSm. Ólafsson.
Rétta útskrift staSfestir.
Skrifstofa bæjarfógetans í Hafn-
arirSi, 27. apríl 1936.
(Sign.) F. J. Aritdal.
St.
Ritlaun kr. 1.00
Stimpill — 0.60
kr. 1.60
— ein króna og sextíu aurar —
Greitt.
(Sign.) F. J. Arndal, ftr.
Útskrift úr Notarialbók Hafnar-
fjarðarkaupstaðar.
Ár 1936, þriöjudaginn 28. apríl-
mánaSar var fulltrúi notaríi publi-
ci í HafnarfirSi, Finnbogi J. Arn-
dal, staddur, eftir beiSni Þorsteins
Björnssonar, Hverfisgötu 33 hér í
bænum, á skrifstofu bæjargjald-
kera HafnarfjarSarkaupstaSar, á-
samt honum og tilkvöddum und-
irrituöum notarialvottum.
Nefndur Þorsteinn Björnsson vís-
aSi þar friun sömu ávísuðu reikn-
ingunum nr. I—29 samtals aö upp-
b.æö. kr. 779,81 sem hann framvís-
aSi viS notarialgjörS x gær og-
krafSist enn á ný greiSslu á þeim.
Bæjargjaldkerinn, Þorvaldur
Árnason, er viSstaddur og aS-
spurSur kveSst hann enga penitxga
hafa fyrir bæjarsjóSsins hönd, til
þess aS greiSa reikningana meS,
en óskar bókaS: þar sem bæjar-
stjórinn æskti þess í gær, aS fá
téSa reikninga til yfirlits og at-
hugunar yfir eina nótt og lýsti
því yfir, aS þeir, aS þeim tíma
liSnum, ef ekkert reyndist viS þá
aS athuga, rnundu vérða greiddir,
æski eg þess aS nefndur Þorsteinn
snúi sér til bæjarstjóra í rnáli
þessu. Þorsteinn (Björnsson óskar
bókaS: vegna framanritaSra um-
mæla um hina ávísuSu reikninga
óska eg upplýst um hverjar ástæS-
ur liggja til þess aS tortrygSar
eru ávisanir bæjarstjóra.
B æj argj aldkerinn svarar þ essu
þannig: þar sem aS eg er mér ekki
þess meSvitandi aS eg hafi sýnt
tortrygni í þessu máli, sé eg enga
ástæSu til aS svara spumingu
þessari.
GjörSinni lokiS: F. J. Arndal, ftr.
Notarialvottar:
G. Magnússon. Gunnl. GuSmundss.
Rétta útskrift staSfestir.
Skrifstofa bæjarfógetans í Hafn-
arfirSi, 28. apríl 1936.
(Sign.) F. J. Arndal.
St.
Ritlaun kr. 1.00
Stimpill — 0.60
kr. 1.60
— ein króna og sextíu aurar —
Greitt.
(Sign.) F. J. Arndal, ftr.
Eins og notarialgerSin ber me‘5
sér, sagSist gjaldkeri enga pen-
inga hafa til aS greiða reikning-
ana meS, en óskaSi aS bæjarstjóri
mætti sjálfur. Ósk bæjarstjóra, aS
fá reikningana til yfirlits og at-
hugunar get eg ekki tekiS alvar-
lega, þar sem allir reikningarnir
voru búnir aS liggja á skrifstofu
bæjarstjóra til yfirlits og athugun-
ar, og aS því loknu veriS ávísaSir
til greiSslu úr bæjarsjóSi. Eg hefi
ekki orSiS þess var, að ávísanir
bæjarstjóra hafi reynst rangar og
trúi þvi ekki aS óreyndu, en hinu
gat eg trúaS, aS peningar væru
ekki fyrir hendi, þó bæjarstjóri
vildi ekki segja þaS meS beinum
orðum, og bauS því frest á greiSslu
til morguns. Næsta dag á eftir
segir gjaldkerinn ennfremur: „AS-
spurður kveSst hann enga peninga
hafa fyrir bæjarsjóSs hönd til
þess aS greiða reikningana meS“.
Hér er þaS staSreynt tvo daga í
röS, aS gjaldkeri neitar aS hafa
peninga fyrir bæjarsjóSs hönd til
aS greiSa meS. En í grein sinni í
Alþýöublaöinu 11. þ. m. segir
bæjarstjóri, að peningar hafi veriö
fyrir hendi. Ef þaS er svo, aS
gjaldkerinn ljúgi því aS starfs-
fólki bæjarins, styrkþegutn og
öSrunt, sem kröfur eiga á bæjar-
sjóSinn, aS peningar séu ekki til
aS greiSa meS, þá eru þaS þungar
sakir, því þaS hefir tíSkast hér aS
undanförnu, aS fátæk alþýSa, sem
hefir átt kröfur á bæjarsjóS og
ékki fengiS þær greiddar, verS-
ur aS neySast til aS ganga á milli
boi-garanna og biSja þá aS kaupa
inneign sína á bæjai'sjóSinn, svo
þeir gætu keypt brýnustu nauð-
synjar fyrir sig og sína. Sumir
hafa gert þaS vegna vinsælda