Vísir - 26.10.1936, Síða 4

«
I 3 IR
„Súrt smjöff44
ogr saltað smjðr.
Þanu 12. pktóber næstliðinu
birtist í Vísi grein undir fyrir-
sögnínni: ..Súrt smjör“. Gr.liöf.
segir, að súrt smjör sé nú úr
sögunni, og telur, að „betra sc
þó að hafa það en missa“. Hann
virðist hallaSt að þeirri skoðun,
að súra smjörið sé ágætari vara
en saltað smjör og geymist
lengur óskemt. Byggir höfund-
ur þetta á umsögn þriggja
merkismanna frá liðnum öld-
úm, þeirra séra Björns Hall-
dórssonar í Sauðlauksdal, Egg-
erts Ólafssonar lögmanns og
Þorláks biskups Skúlasonar.
Það er auðvitað ekki á ann-
ara færi en sérfræðinga að
dæma um hvað rétt er í þessu
efni. — Ekki mun það nú vera
alveg útilokað, að súra smjörið
fáist enn, a. in. k. hefir það bor-
ið við, að eg liefi rekist á það,
þegar eg liefi verið að leita eftir
góðu „bögglasmjöri“ i matvöru-
húðum.
• *
En úi því við á annað borð
minnumst á íslenskt smjör, þá
er ekki úr vegi að vikja með fá-
einuín orðum að smjörgerð
okkar, eins og liún er nú á tím-
um: „Böggíásmjör", eða með
öðrum orðum lieimagert smjör,
er mjög eftirsótt vara. Enda er
sú tegund smjörs — þegar hún
ér vel til buin — bragðmest og
ljúffengust. Það er íslenskt
•smjör, eins og maður vandist
því bestu. Þó kemur fyrir, að
bögglasmjör er annað hvort
mjög lítið saltað eða jafnvel
saltlaust, og tel eg það mikinn
galla. Smjörið þarf að vera
hæfilega mikið saltað, til þess
að ’það lialdi sína besta bragði.
— Þá er nú rjómabússmjörið.
Enginn skyldi efast um, að það
sé hreint, eins og’ best verður á
kosið, en i þvi er mjög lítið
salt. Og öðru vísi finst mér það
vera á bragð en heimilisunnið
smjör. Það er annars eftirtekt-
arvert, að mjólk og smjör slculi
eigi geta haSdið sínu eðlilega
Ijúfa bragði, siðan mjólkur-
'véla-menningin tók við af liín-
um eldri verkunaraðferðum.
Mér finst þetta vera allrar at-
hugunar vert. En eg veit ekki,
hvort öðrum finst það sama. —
Sé það nú í raun og veru svo,
að nýmjólkin tapi einhverju við
það, eðj vera „destilleruð“ í
margbrotnum vélum, er þá eigi
unt að ráða bót á slíku ineð
bættum útbúnaði? — Spyr sá,
sem ekki veit. Og spurningunni
leyfi eg mér að beina til þeirra
manna hér, sem besta þekkingu
liafa á því hagnýta máli, sem
hér er um að ræða.
Þangbrandur.
Sýuing á bólum
Á hverju hausti er í Þýska-
landi haldin „vika bókarinnar“.
Með bókasýningum og fyrir-
lestrum er mönnum bent á liið
nýjasta og besta, sem hefir
komið fram, og einnig á hin sí-
gildu verk eldri skálda og rit-
höfunda. Menn eru hvattir til
að kynna sér bækur, sem þeir
gætu liaft gagn og gaman af,
allir fá tækifæri til að sjá fjölda
bólca, lil þess að velja úr og
lcaupa.
Til þess að vera keyplar,
þurfa bækur að vera bæði fræð-
andi og slcemtilegar, en ekki
dýrari en svo, að flestir geti
eignast þær. Eins og allstaðar í
heiminum, er einnig í Þýska-
landi fjöldi manna, sem geta
\eitt sér þá ánægju að kaupa
allar bækur, nýjar og gamlar,
vísindalegar og skeintilegar, í
fallegum skrautbindum og dýr-
ustu útgáfum. Með þessu móti
myndi bókin þó ekki ná til allra
sem þurfa á henni að halda,
hvort sem það er til náms eða
dægrastyttingar. Margur æskir
þess, að hún sé nógu ódýr, en
um leið góð og verðmæt.
Þess vegna liafa mörg liin
þektustu bókaforlög í Þýska-
landi ákveðið að gefa út bóka-
flokka, sem geyma það merk-
asta á öllum sviðum frá eldri
tímum fram til vorra daga. Út-
gefendurnir hafa með aðstóð
fræðimanna og gagnrýnenda,
valið það besta, sem kostur er
á, og gefið þessar bækur út í
ódýrum, en um leið smekkleg-
um og vönduðum útgáfum.
Nokkrir útgefendur, eins og t.
d. Göschen og Langewiesche,sjá
aðallega um útgáfu bóka um
vísindaleg eða fagleg efni, aðr-
ir, eips og t. d. Insel-Verlag, um
rit yngri og eldri skálda, en hin
frægu „Reclam“ bindi geyma
bæði fróðleik og skáldskap. Það
er þó eilt sameiginlegt með
þeim ölluin, bæði þeim sem
nefnd hafa verið og mörguni
fleirum, að bækurnar eru ódýr-
ar en vandaðar eftir því sem
við verður komið.
Hið háa gengi rikismarksins
og aðrir erfiðleikar hafa valdið
því, að hér á landi hefir verið
lítið til af þýskum bókum liin
síðari ár, þó að bóksalar og
bókasöfn liafi leitast við að hafa
það nauðsynlegasta á boðstól-
um. Þrátt fyrir það liefir marg-
an langað til þess að hafa tæki-
færi til að sjá og kaupa þýskar
bækur, án þess að þurfa að
íórna miklu fé.
I þessari vilcu verður gerð til-
raun til þess að verða við þess-
ari ósk margra bókavina. Bóka-
verslanirnar H.f. Mímir og Sig-
fúsar Eymundssonar halda sýn-
iiigu á ódýrum þýskum bókum,
sem eru úrval úr ritum þekt-
uslu rithöfunda Þjóðverja nú-
tímans og eldri tíma, úr vis-
indaritum, bókum um listræor
efni o. s. frv. Mikið af bókum
þessum liefir einnig verið til
sýnis á fundi félagsins German-
iu, sem lialdinn var síðastl.
fimtudag, og gengust nokkrir
meðlimir, undir leiðsögn Dr.
Iwan sendikennara, fyrir sýn-
ingu þessari. Nú eru bækur
þessar komnar í bókaverslanir
og þar með gerðar aðgengileg-
ar öllum sem lesa þýsku og
hafa gaman af þýskum hók-
um. Auk bókanna eru þar fá-
nnlegar skrár yfir fleiri þess-
háttar hækur, svo að menn geti
pantað eftir þeim, ef einhver
bók skyldi ekki vera til eða seld.
M.
Víkingsfundur í kvöld, em-
bættismannakosning. Hannes
Guðmundsson o. fl. skemta. —
(1118
Kken§ui
Skriftarkensla. Hóp- og
einkatímar. Guðrún Geirsdóttir.
Sími 3680. (477
f AíJGLYSLNGAfi. FYRIR
Heimabakaðar kökur dag-
lega. Mjólkur- og brauðabúð-
in, Reykjavíkurvegi 5. (698
HAFNFIRÐINGAR!
Notfærið vkkui Ilafnarfjarð-
arsmáauglýsingadálkinn. Hann
er lesinn af flestum Hafnfirð-
ingum. Auglýsið þar alt sem þér
þurfið að auglýsa. (13
Fyrsta flokks kostur og ein-
stakar máltíðir eru seldar á
Skólavörðustíg 16 A. Sími 1904.
(732
Borðið í Ingólfsstræti 16. —
Sími 1858. Sigríður Hallgríms.
(205
ÍIAPAD-ElNDIf)!
Tapast hefir gnátt veski með
teygjubandi utan um, síðastlið-
inn laugardag. Vinsamlegast
skilist á Grettisgötu 12. (1126
Ljósbrúnn skinnhanski tap-
aðist á laugardagskvöld. Finn-
andi beðinn að skila á Braga-
götu 24. — (1110
Bílsveif tapaðist hér í bæn-
um á laugardagskvöldið. Finn-
andinn er vinsamlegast beðinn
að skila henni í Tóbakseinka-
sölu ríkisins. (1120
VINNA
Munið okkar ágæta perma-
nent. Nýja hárgreiðslustofan,
Vonarstræti 12, uppi. Sími 4153.
(1011
Stúlka óskar eftir góðri vinnu
nú þegar eða vist hálfan daginn.
Fppl. í síma 3154. (1125
Stúlka óskast. Má hafa með
sér barn. Uppl. Leifsgötu 13,
niðri. (1131
Stúlka óskast í vist. Kárastíg
13,— ' (1115
Permanent fáið þér best i
Venus, Austurstræti 5. Sími
2637. (2
Bergljót Sigurðardóttir, sem
fór af Baldursgötu 31 óskast
jiangað til viðtals. Á sama stað
óskast dugleg stúlka í vist. —-
(1119
Dýravinir! 2 fallegir ketling-
ar gefnir í Vonarstr. 8, upþi.
(1128
Geymsla á reiðlijólum best.
— Reiðhjólaverkstæðið Valur,
Kirkjustræti 2. Sími 3769. (605
nmsNifii
2—3 herbergi og eldhús,
með nýtísku þægindum,
óskast um áramót. Tvent í
heimili. Fyrirframgreiðsla
fyrir lengri tíma gæti kom-
ið til mála. Sími 4878. (1079
Húsnæði óskast, 2—3 lier-
bergi og eldhús. Uppl. í. síma
1296. —___________________(1102
Góð íbúð til leigu, 3 herbergi
og eldliús, Njálsgötu 13. (1104
Herbergi með heitu og köldu
vatni til leigu fyrir einhleypan
karlmann. Sími 3810. (1105
Sólrík forstofustofa til leigu,
með ljósi, hita og ræstingu. Á
sama stað til sölu sem nýr dí-
van, og fleira. Uppl. í síma 4704.
(1121
1 lierbergi og eldhús óskast
til leigu. Fyrirframgreiðsla ef
óskað er. Sími 3055. (1124
Gott lítið lierbergi óskast til
leigu strax. Uppf. í síma 3708,
milli 6 og 7 í kveld. (1127
Forstofuherbergi með hús-
gögnum til leigu við miðbæinn.
A, v. á.__________________(1130
Ágæt stofa til leigu á Grund-
arstig 4. Fæði á sama slað .ef
óskað er. (1133
Kona óskar eftir herbergi lijá
góðu fólki, gegn því að hjálpa
til við húsverk. Tilboð, merkt.
„X“, sendist á afgr. Vísis iyrir
29. þ. m. — (H14
Herbergi til leigu í austur-
bænum. Uppl. í síma 3856. (794
Góð stofa lil Ieigu rétt við
miðbæinn.- Sími 2097. (1137
Herbergi til leigu á Ránar-
götu 17. — (1138
ÍKÁSJPSKAPURÍ
Barnavagn til sölu á Lauga-
vegi 75. (1103
Húsdýraáburð ur til sölu. —
Sími 2577. (1122
Lítið notaður frakki á ung-
lingspilt til sölu ódýrt. Sími
3525. (1123
Til sölu góður, litill emailler-
aður ofn, ódýr. Freyjugötu 25A.
1129
Barnavagn óskast til kaups.
Á sama stað er anretterborð til
söíu. Uppl. á Laugavegi 34,
efstu hæð, kl. 12—1 og 7—9. —
(1106
Vönduð vetrarkápa til sölu,
með tækifærisverði. Tjarnar-
götu 47, uppi. (1107
Sem nýtt orgel til sölu, og
einnig tvíhleypt haglabyssa nr.
12, með tækifærisverði. Uppl. á
Laugavegi 70 B, uppi, eftir kl.
7.— (1108
Vandaður tvísettur klæða-
skápur til sölu með tækifæris- verði. Uppl. í síma 2773, 6—7
síðd. (1109
Baldíraðir borðar eru til
sölu. Skólgvörðustíg 13 A. —
Verð frá 10 kr. (1111
Gott píanó til sölu. — Sími
4860. (1112
Ódýrir kvenskór og skóhlífar nr. 36 lil sölu, Laufásvegi 8. —
(1113
Bestu tvibökur og kringlur
fást hjá Bernhöft, Bergstaða-
stræti 14. (1116
Miðstöðvarkelill sem nýr til
sölu, með öilum rörum íiiheyr-
andi að ofnum. A. v. á . (1117
Húsmæður! Höfum fiskpyls-
ur, fiskfars, kjötfars, rauð-
spetlufilé, heslakjöt af ungu,
buff og steik. Fiskpylsugerðin.
Sími 3827. (1005
Leikfangasalan er i Veltu-
sundi 1. Elfar. Sími 2673. (854
Dömukápur, kjólar og dragtir
er sniðið og mátað. Saumastof-
an, Laugaveg 12. (167
Blindraiðn.
Handklæða- og þurkudreglar
eru til sölu á Laufásvegi 19.
Blindraskólanum. (989
Tækifærisverð á nýjum kjól-
fötum og smokingjakka. Uppl.
hjá Vigfúsi Guðbrandssyni &
Co. — (1043
Kjötbúðin Njálsgötu 23:
Hestakjöt af ungu, vöðvar í
buff. Dilkakjöt frá bestu hér-
uðum norðanlands. Sími 3664.
(1050
p
Hanskagerð Reykjavíkur, —-
Tjarnargötu 10, inngangur frá
Vonarstræti. Sími 4848. (948
Heimalagað fárs og allskon-
ar fiskmeti. Pétur, Reykjavík-
urvegi 5. (699
Ábyggileg stúlka óskar eftir
ódýru herbergi í austurbænum.
Uppl. í síma 2106. (1101
Dívan, sem kostaði 80 krónur,
lil sölu fyrir hálfvirði. — Uppl.
í síma 3875. (1132
FÉLAGSPRENTSMIÐJAN
EINSTÆÐINGURINN. 31
„Á eg að fara og skilja Molly eftir?“
„Nei, nei, góða mín,“ sagði Lavinia og
varð eldrauð í framan. „Þér megið ekki slcilja
mig svo. Miles kann að taka á inóti gestum
svo sem fólk af hans ætt sæmir. Það er sannast
að segja ágætt fyrir hann, að hann sé dreginn
undan skelinni sinni — eg líki honum við
‘snigii, eins og þér heyrið — að eins minnist
þess, að koma þannig fram við hann sem þér
veitið þvi enga eftirtekt, að hann er lialtur.
Reynið ekki að aðsloða hann eða hjálpa honum
á nokkurn liátt. Alt slíkt særir hann meira en
orð fá lýst. Veitið helti lians enga athygli.“
Sara kinkaði kolli. Henni skildist inæta vel, að
það mundi særa hvern mann, sæmilega dreng-
lundaðan og þrekmikinn, að vera stöðugt mint-
ur á síkt, þótt ekki væri nema vel meint.
„Hvernig varð liann haltur?“ spurði hún.
„Lenti hann í slysi?“
„Nei, hann drýgði mikla dáð,“ sagði Lavinia
með hreyknisljóma í augum. „Hann stöðvaði
tvo vagnhesta, sem liöfðu fælst. Þeir fældust,
er bifreið koni alt í einu móti þeim, og ekillinn
’hrökk af sætinu, og það leit svo út, sem ekkert
mundi geta orðið til þess að bjarga fólkinu,
sem í vagninum sat. Miles henti sér fram á milli
þeirra og þótt hann gæti eigi stöðvað þá alveg
upp á eigin spýtur tókst honum að draga svo
úr hraða þeirra, að það tókst að stöðva þá með
; aðstoð annars manns.“
„Það var rösklega gert,“ sagði Sara. „Þér
liljótið að vera hreyknar af systursyni yðar?“
„Hún er það,“ sagði Molly. „Ertu það ekki,
kæra Lavinia?“
„Ó, góða mín,“ sagði Lavinia sorglega.
„Menn verða oft að leggja svo mikið í sölurn-
ar til þess að gera það, sem nokkurs er um
vert. Og þó fer það stundum svo, að við gleym-
um afrekinu, en minnumst að eins þess, hvað
menn verða að leggja í sölurnar. Miles minn
meiddist illa. Hestarnir drógu hann með sér
alllanga leið. Vikum saman vorum við í vafa
hvort hann mundi hafa það af. Lifinu liélt
Iiann, en liann verður haltur alt sitt líf.“
Nú varð þögn nokkura stund og hún var
ekki rofin, fyrr en mannamál heyrðist úti í
forstofunni, og andartaki siðar gekk Miles
Herrick inn í stofuna og með honum mjög að-
laðandi og skrautlega klædd kona, sem Sara
þóttist þegar vita, að væri Mrs. Maynard. Hún
gat ekki talist fríð sínum, en klæðnaður henn-
ar var afveg samkvæmt tískunni 1914 — og
það leyndi sér ekki, að Mrs. Maynard var ágæt-
lega bygð. Andlit hennar var smágert og hún
var frekar grannholda í andliti. Augabrúnirn-
ar háru því vitni, að þær höfðu verið lagaðar
til. Augun voru skær og grænlit, en hárið rauð-
brúnt, og gat maður ekki varist því að hugsa,
að það væri litað. Það var ekkert kynlegt, þótt
fólkið í smáþorpi eins og Monkshaven hefði
talsvert að athuga við Mrs. Maynard, en þrátt
fyrir þetta og fleira smávegis, sem Sara tók
eftir, og fólk „upp á gamla móðinn“ mundi
kalla að taka frani fyrir hendurnar á forsjón-
inni, var það nú svo, að Mrs. Maynard var í
rauninni ákaflega aðlaðandi manneskja. Og
Sara gerði sér það ljóst þegar í stað, að þessi
kona mundi hyggin vel, kurteis í framkomu
og gætin og lijálpfús í besta lagi.
„Við Miles liöfum verið að lcarpa, eins og
vant er,“ sagði hún. „Sykur, jú, eg þakka,“
bætti hún við, er Miss Herrick rétti henni te-
bolla, og þau voru öll sest, eftir að þvi var
lokið að kynna Söru Mrs. Maynard og Miles
Herrick.
Lavinia spurði brosandi hvert deiluefnið hefði
verið.
„Við vorum að karpa um manninn, sem á
heima að Hamraendum“, svaraði Audrey Mayn-
ard. „Miles hefir sannast að segja, lilaupið í
taugarnar á mér, með því að hrekja alt, sem
eg hélt fram. Hann heldur þvi ákveðið fram,
að einbúinn sé eins og flestir ungir mennn,
geðfeldur og —“
„Ilann er nú að minsta kostí fertugur", sagði
Herrick rólega og eins og hann vildi forðast að
gera Andrey grama.
Audrey leit á hann aUsvipþung, enda þagn-
aði Herrick þegar.
„Mér fellur þetta ekki, að þessu skuli haldið
fram, þegár allir telja víst íMonkshaven,aðþetta
sé reglulegur þorpari, ef til vill nútíma Blá-
skeggur, sem hafi fallega og unga konu í lialdi
á þessum afskekla stað“.
Sara gerði enga tilraun til þess að leyna þvi,
að liún hlustaði á af miklum áliuga. Og hún
gat ekki varist því að liugsa á þá leið, að það
væri einkennilegt í meira lagi, að altaf væri
eittlivað að gerast, sem minti hana á þennan
einkennilega ferðafélaga hennar.
„Og hver er yðar skoðun, Mrs. Maynard“,
spurði liún.
. Andrey liorfði beint framan í hana.
„Hann er dularfullur nlaður, — mér er ekki
um hann“.
Herrick brosti. Hann var maður hár vexti og
grannur, brúneygur og gletni í tilliti augna lians.
Munnfriður var liann, en drættirnir kringum
munninn báru því vitni, að liann leið oft lik-
amlegai' kvalir.
„Við skulum láta liann njóta sannmælis. Og
við skulum ekki gleyma því, að kvenþjóðin i
Monkshaven hefir alt af umtalsefni, þar sem
hann er“.
Herrick og Audrey Maynard liéldu áfram að
karpa um einbúann, þar til tedrykkjunni var
lokið. Því næst bað Audrey um vindling — og
annan „púða“, svo að liún gæti látið fara betur
um sig, og sendi svo Herrick að leita að smá-
myndum, sem þau höfðu tekið sameiginlega
fyrir skömmu, en hann liafði tekið að sér að
framkalla þær. Audrey kom fram við hann eins
og liann væri alheill og sneri honum í kringum
sig eins og snældu, — og eins og hún gerði við
alla karlmenn, sem í kringum liana voru, í það
og það skiftið.