Vísir - 26.02.1937, Qupperneq 3

VlSIR
„Atvinnubæturnar“
á Norðfirði.
Uppgjdf Jónasar Gaðmandssonar
''pil þessa hafa að eins tveir Jónasar verið frægir
■*“ að endemum í þessu landi, en nú hefir Jónas
Guðmundsson bæst í hópinn, og alt er þá þrent er.
Vísir hefir vikið nokkuð að Togarafélagi Neskaup-
staðar h.f., eða „útgerðarbasli“ Jónasar Guðmundsson-
ar eins og hann nefnir það sjálfur, en Jónas er gramur
yfir því að þar komi fram „íhaldseðlið, sem altaf gleðst
yf ir óförum annara“.
í sjálfu sér er óþarft að halda lengra, með því að J. G. hefir
sjálfur viðurkent að hér hafi verið um „útgerðarbasl“ og
„ófarir“ að ræða, en það er einmitt það, sem Vísir hefi haldið
fam frá byrjun.
Sósíalistar hafa frá upphafi,
eins og soltnir úlfar, rifið í sig
alla þá menn, sem komið liafa
nálægt togaraútgerð síðustu ár-
in, en sjálfstæðismenn hafa
haldið þvi fram að erfitt árferði
hafi að miklu leyti átt sök á af-
komunni, og ættu þar jafna sök
sjálfstæðismenn og sósíalistar,
að öðru leyti en því að sósíalist-
amir væru vanmegnugir a
veita slikri útgerð forstöðu
vegna fákumiáttu og fávisku.
Alt þetta hefir Vísir sannað
og J. G. viðurkent, og þvi virðist
oss tilhlýðilegt að launa honum
hið óvenjulega hjartans litillæti
með því að taka á honum með
silkihönskum liér eftir.
Vísir mun því ekki ræða um
fjársöfnun J. G. til togarafé-
lagsins framlag Fóðurmjöls-
verksmiðjunnar, matið og söl-
una á M.b. Drífu sem Fiski-
veiðasjóður lánaði út á kr.
12.000.00 og Anton Lundberg
keypti, að framfarinni viðgerð
fyrir kr. 2.000.00 ca. Þá skal
heldur ekki vikið að ávísanaút-
gáfu Jónasar Guðmundssonar
né reikningum togarafélagsins,
sem hann fékk endursenda að
austan, né að hinu að kostnaður
við verkun á hverju skippundi
Frá skákþittginn.
Fimta umferð hófst í gærkveldi.
í meistaraflokki vann Engels
Sturlu, Asmundur Steingrím og
Benedikt Baldur, Kristinn Júlíus-
son og Ámi Snævarr eiga biðskák
(óteflda). í fyrsta fl. gerSi Jón
Þorvaldsson jafntefli viS Her-
svein. í öSrum ílokki vann Sæ-
mundur Blomquist, Helgi Pétur,
Hermann Gest og GuSmundur
GarSar. Sturla hafSi hvítt á móti
Engels, en fékk saiiit tapaSa skák
eftir nokkra leiki. Leikurinn var
ójafn. Ásmundur hafSi hvítt á
móti Steingrimi. StaSan var jöfn
lengi franian af uns Ásmundur
fékk tækifæri til aS fórna manni
meS peSsvinning. Upp úr því féll
staSan saman hjá Steingrími.jBald-
ur hafSi hvítt á móti Benedikt og
fékk miklu betra tafl upp úr byrj-
uninni, tefldi lengi meS manni
hieira, eins og JaS er kallaS, þar
eS Benedikt átti einn mann óvirk-
an í stöSunni. Baldur hélt þó illa
á sínu tafli og þegar komiS var
út í endatafl (hrókur, biskup og
tvö peS hjá hvorum) á (Benedikt
a. m. k. eins góSa stöSu. Baldur
hélt enn illa á sinni stöSu og gaf
skákina aS lokum. Sjálfsagt var
þó aS halda skákinni áfram þar
sem telja verSur vafasamt, hvort
Benedikt hefSi unniS ef Baldur
gerði bestu leikina. Er auSséS á
taflmensku Baldurs á þessu móti
aS hann gengur ekki heill til skóg-
ar, enda nýstiginn upp úr legu.
Næsta umferS hefst í kvöld.
K.
varð kr. 35.00 í stað kr. 16.00
ca., sem Páll Þormar vildi taka
að sér að verka það fyrir.
Þér sjáið það Jónas Guð-
mundsson, að Visir fylgist með
því sem gerist eystra, eins og
liann hefir heitið yður.
Þá er óþarfi að rif ja upp þetta
ólán með stuttu vírana og mikla
dýpið i sjónum, litla og slæma
ísinn á Austurlandi, og langa
„sölutúrinn“ til Þýskalands o. s.
frv. Þetta hafið þér alt viður-
kent, en þeim misfellum lýsti
Vísir i upphafi.
Þér reynið að vefengja
skýrslu Þ. Björnssonar, sem
samin var um borð á togaran-
um Brimir. Það sem þér segið
um hana er fálm út í loftið og
nægir að vísa um það i skýrsl-
una og það sem birt var úr
henni. Þér hafið áður gripið til
ósanninda og vílið ekki fyrir
yður að gera það aftur.
En nú er best að vikið sé lítil-
lega að þeim hlutum, sem gerst
hafa „fyrir nefinu á ritstjóran-
um“, og Jónas Guðmundsson
treystir honum réttilega til að
skrifa um.
Togarinn Brimir hefir einnig
komið hingað til Reykjavíkur,
og það á siðastliðnu hausti, er
liann flutti Jónas Guðmundsson
liingað til samningagerða við
Landsbankann, og bæjarútgerð-
in einkennilega skapaðist. Þá
voru 12 menn á togaranum og
af skipsliöfninni mun að eins
einn maður hafa verið frá
Norðfirði. Ekki ólaglegar at-
vinnubætur fyrir Neskaupstað
það tarna. Eai úr því minst var
á atvinnubætur er rétt að geta
hins að sósíalistamir þykjast
eiga það áhugamál, að allar
skipaviðgerðir fari fram hér á
hann hinsvegar vera þá, a’ö hákarl
drepi kópana. Hefir þess oröiö
vart hin síöari ár, að höfuðið er
bitið af kópunum í netunum og
stundum rekur þá höfuðlausa á
land. Vita menn ekki til að önnur
sjávardýr en hákarlar geti verið
völd að því. (FÚ).
Nýtt barnaheimili.
Barnavinafél. Sumargjöf ætlar
að koma upp dagheimili fyrir börn
í vesturbænum og hafa samningar
verið undirskrifaðir um byggingu
dagheimilisins. Hefir bæjarstjórn
látið félaginu eftir rústirnar af
gamla Elliheimilinu Grund og
lóðina, sem því fylgdi. Verður nú
hafist handa á byggingunni. —
Þarna ætti að vera hægt að hafa
jafnmörg l)örn og í Grænuborg
eða fleiri. Samningana undirrituðu
Pétur Halldórsson borgarstjóri og
Stgr. Arason f. h. Sumargjafar.
Norræna félagið.
Aðalfundur Norræna félagsins
verður haldinn í kvöld að Hótel
Borg og hefst kl. 8)4. Fundurinn
verður haldinn í gylta salnum.
Föstuguðsþjónusta
í fríkirkjunni í Hafnarfirði í
kvöld kl. 8)4. Síra Jón Auðuns.
Spegillinn
kemur út á morgun.
landi, og flokksbróðir J. G„ Páll
Þorbjörnsson, hefir borið fram
frumvarp á tveimur þingum,
þar sem „eigendur íslenskra
skipa skulu skyldir til að láta
framkvæma allar viðgerðir á
skipum sínum ltér á landi, með
vissum undantekningum og
skilyrðum“.
Nú gafst Jónasi Guðmunds-
syni ágætt tækifæri til að styðja
íslenskan iðnað, með þvi að tog-
Thor Thors og Garðar
Þorsteinsson alþingismenn
hafa nú lagt fram á Alþingi
að nýju hið ítarlega og vel-
samda frumvarp sitt um
vinnudeilur.
Frumvarpinu var vísað frá
í fyrra á þeim grundvelli, að
skipuð yrði sérstök nefnd í
málið milli þinga.
Það var gert seint á s. 1. ári
en nefndarskipunin tókst
þannig, hjá ráðherra, að í
henni á enginn fulltrúi frá
atvinnurekendum sæti.
Þess vegna bera þeir Th.
Th. og G. Þ. frumvarp sitt
fram á ný, að öðrum höfuð-
aðila þessara mála var bægt
frá íhlutun um nefndarstörf-
in. —
Formaður Framsóknar-
flokkins og forsætisráðherr-
ann hafa báðir haldið fram
þeirri skoðun, að „ekki sé
hægt að halda uppi siðuðu
þjóðfélagi nema með vinnu-
löggjöf“.
Það er því fróðlegt að sjá
þá afgreiðslu, sem þeir láta
þetta mál fá á Alþingi.
arinn Brimir þurfti að fara til
Englands til flokkunar, en
nauðsynlegt var að áður færi
fram gagngerð viðgerð á hon-
um.
Vísir liefir heyrt, að skipa-
viðgerðarstöð hér i bænum
hafi verið þess albúin að
framkvæma þær viðgerðir allar
á togaranum, sem nauðsynleg-
ar voru, og hafi átt tal um þetta
við Jónas Guðmundsson. En
þegar til kemur lætur þessi vin-
ur alþýðunnar ekki svo lítið að
tala við hlutaðeigandi fyrirtæki,
hvað þá heldur að hann gæfi því
eða öðrum tækifæri til að bjóða
í verkið. Skipið var sent beint
til Englands og þar fór viðgerð-
in fram um áramótin og nú
hefst nýtt útgerðartímabil í sögu
Jónasar Guðmundssonar. Það
skal tekið fram til að fyrir-
byggja allan misskilning að
þetta verk hafði J. G. undirbúið
að nokkuru með því að fá Gísla
Jónsson vélfræðing til að fara
utan og liafa umsjón með verk-
inu.
Þetta eru æfintýrin sem gerst
hafa í sambandi við „útgerðar-
basl“ Jónasar Guðmundssonar,
en þó er margt undan dregið.
Vísir vonar að Jónas geri sig
ánægðan með þessa úrlausn,
þótt ekkert nafn standi undir
greininni og hún sé þvi rit-
stjórnargrein, en um það er
hægt að fullvissa Jónas að ekk-
ert „endemisfífl“ að austan hef-
ir lagt til efnið í greinina nema
liann sjálfur.
Sunnudagsblað
Vísis.
í næsta Sunnudagsblaði Vísis,
sem verður borið út á morgun
með laugardagsblaðinu, er fjöl-
breytt efni. Þar er m. a. grein,
sem nefnist „Hófadynur á pre-
riunni“, sem er tekin saman
eftir grein í ameriska timarit-
inu „Counti-y Gentleman“. Þá
er smásaga, Hermannalif, eftir
Walter Emanuel. Einnig birt-
ist nú framhald af þáttum þeim
úr spænskri bókmentasögu,
sem áður komu í Vísi, en hlé
hefir orðið á. Hafa margir ósk-
að eftir, að framhald væri birt
af þáttum þessum, sem eru
hinir fróðlegustu. Eru fróð-
leiksgreinir um Spán vel þegn-
ar á yfirstandandi tíma, og
þótt enn sé í þáttum þessum
rætt um Spán fyrri daga, er það
til glöggvunar á mörgu um
Spán og Spánverja vorra daga
að fræðast um fyrri tíma. Höf-
undur þessara þátta er Þórh.
Þorgilsson magister. Af öðru
efni má nefna þessa greinir:
Skrúðgarðar og „Þýskt“ ráð-
stjórnarríki í rniðju Rússlandi.
Þá er „barnasiða“ með ævintýri
og myndum. Þar næst er heil
síða með nýjum íþróttamynd-
um. Tvær myndir eru af flokki
danskra fimleikamanna sem að
undanförnu hefir sýnt listir
sínar í Bretlandi undir stjórn
N. Bukli. Af tyrkneskum leik-
fimismeyjum er stór mynd og
tvær myndir af frægum sund-
meyjum, þremur frægustu
sundmeyjum Holllendinga og
Ragnliild Hveger, er setti
heimsmet í 400 metra sundi.
Þar næst er mynd af skauta-
köppunum Staksrud og Stiepl.
Loks er sagt frá nýjum kvik-
myndum, sem bráðlega verða
sýndar i kvikmyndahúsunum
hér i bænum, svo er smælki o.
fl. — Sunnudagsblað Vísis er
nú prentað á betri pappír en
áður, svo að myndir njóta sín
betur.
Utan af landi,
Vélbát rekur á land.
Keflavik 25. febr. FC.
Klukkan 6 í morgun slitnaði
vélbáturinn „Höfrungur“ úr
Reykjavík frá bryggju í Kefla-
vík og rak á land. — Mennirnir
sem í bátnum voru björguðust
allir slysalaust.
Báturinn er allmikið brotinn,
en þó er talið líklegt, að hann
náist út e f veður batnar. —
„Höfrungur“ er 36 tonn að
stærð, eigandi er Jóhann Jóns-
son úr Reykjavík.
SnjóflóÖ.
FO.
1 nótt féll snjóflóð á Álfta-
mýri í Arnarfirði og reif þar
burtu túngirðinguna á nokkru
svæði, braut þakið af kúahlöð-
unni, tók þakið af fjósinu og
fylti fjóstóftina fönn. Kýrnar
náðust þó lifandi, en tvö lömb,
Veðrið í morgun.
Frost um land alt. 1 Reykjavík
ii stig, Bolungarvík 8, Akureyri
n, Skálanesi io, Vestmannaeyj-
um 7, Sandi 8, Hesteyri io, Gjögri
10, Blönduósi io, Siglunesi 13,
Raufarhöfn. 12, Fagradal 13, Hól-
um í Hornafirði 12, Fagurhólsmýri
11, Reykjanesi 11. Mest frost í gær
11 stig, minst 2. Sólskin 1,1 st. —
Yfirlit: LægS vestur af írlandi, en
háþrýstisvæSi yfir Grænlandi og
íslandi. Horfur: Suövesturland,
Faxaflói, BreiðafjörCur: NoriS-
austan kaldi. Léttskýjað. Vestfirif-
ir, Noröurland: NorSaustan kaldi.
Dálítil úrkoma. Einkum í útsVeit-
um. Norðausturland, Austf iröir:
Stinningskaldi á norðaustan. Dá-
lítil snjókoma. Suðausturland:
Stinningskaldi á norðaustan. Létt-
skýjað.
Skipafregnir.
Gullfoss fer frá Kaupmannahöfn
í dag áleiðis til Álaborgar. Goða-
foss er væntanlegur til Vestmanna-
eyja í fyrramáliS. Dettifoss kom
aö vestan og norðan í morgun.
Brúarfoss kom til BorSeyrar í dag.
Lagarfoss er á leiS til Leith frá
Álaborg. Selfoss er í Leith. Lax-
foss kom frá Breiðafiröi í gær og
fór til Borgarness í morgun. Edda
kom í gær og fór héðan áleiðís til
útlanda. Mun flytja kol til Reykja-
víkur í næstu ferð sinni. Súðin
fór vestur og norður í dag. Á veið-
ar hafa farið Skallagrímur og lv.
Sigríður. Lyra fór til útlanda i
gær.
Aflasala.
Júní seldi ísfiskafla í Grimsby
í gær., 1102 vættir, fyrir 853 stpd.
Minkandi kópaveiði.
Gísli E. Jóhannesson í Skál-
eyjum á Breiðafirði skrifar út-
varpinu meðal arinars, að bæði
dúntekja og kópaveiði hafi mink-
að þar undanfarin ár. Aðalorsök
þess, að æðarfugli fækki á þessum
stöðvum, telur hann vera þá, að
svartbakur sé ákaflega herskár í
vaqjlöndunum hin síðari ár. Legst
hann á ungana og drepur megin-
þorra þeirra og jafnvel fullorðinn
æðarfugl, þegar ungarnir eru upp-
étnir. En ástæðuna fyrir vaxandi
áleitni svartbaksins álítur hann að
vera þá, að undanfarið hefir mjög
lítið géngið af hrognkelsum í
fjörðinn, og þessvegna minna æti
en verið hefir. Aðalorsök þess að
kópaveiði hefir minkað hyggur
hann hinsvegar vera þá, að hákarl
drepi kópana. Hefir þess orðið
vart hin síðari ár, að höfuðið er
bitið af kópunum í netunum og
stundum rekur þá höfuðlausa á
land. Vita menn ekki til að önnur
sjávardýr en hákarlar geti verið
völd að því. (FÚ).
sem voru í fjósinu, voru dauð,
er til þeirra náðist.
I Vestmannaeyjum
hafa, þrátt fyrir afspjTnurok
undanfarin dægur, engar veru-
legar skemdir orðið. Vélbátur-
inn „Freyja“ slitnaði siðastliðna
nótt frá Básaskersbryggjunni
og rak liann upp í Botn, en bát-
urinn er óskemdur.
Þakjárn hefir rifið af nokk-
urum húsum og rúður brotnað.
Fjöldi skipa hefir leitað skjóls
við Eyjar.
ÁLÞINGL
Vidgepdii* á
íslenskum
skipuni'
í gær kom til umræöu frv. Pála
Þorbjarnarsonar uppbótarþing-
manns um viðgerðir á isl. skipum.
Er frv. þess efnis, að skylt skuli
að láta innlendar smiðjur gera við
skip nema í þeim tilfellum, sein
nánar greinir í lögunum, og eru
þröngt mörkuð. Er írv. grautar-
lega samið og ófullkomið til þess
að fullnægja því augnamiði, sem
það á að gera.
Út af þessu frv. spnnnust nokkr-
ar umræður í n. d. Alþingis i gær.
Ólafur Thors tók til máls og sagð-
ist sérstaklega vilja taka fram, að
þó það væri æskilegt að sem allra
mest af vinnu væri haldið inni í
landinu, bæði af þessari tegund og
öðrum, þá yrði þó að hafa það
i huga, að hér væri verið að leggja
nýja og allþunga kvöð á sjávar-
utveginn, þar sem það væri oft
svo, að útgerðarmenn gætu náð
mun betra verði á viögerðunum
erlendis, en fengist hér. Og eins
og hag útgerðarinnar er nú komið
verður að athuga vel áður en nýj-
ar og þungar kvaðir eru lagðar á
þann atvinnuveg. Nokkrar umræð-
ur urðu um málið, en að lokum
var því vísað til nefndar.
Útvarpið í kvöld.
19,10 Veðurfr. 19,20 Hljómplöt-
ur: Létt lög. 19,30 Þingfréttir.
20,00 Fréttir. 20,30 Bækur og
menn (Vilhjálmur Þ. Gíslason).
20,45 Kvöldvaka: a) Sigfús Hall-
dórs frá Höfnum : Bófaöldin í Am-
eríku, III.; b) Magnús Jónsson
próf.: Upphaf mormóna á íslandi,
III.; c) Björn Guðmundss. bóndi:
Mörg er búmannsraunin. Ennfrem-
ur sönglög. (Dagskrá Jokið um kl.
22,30). .
Dálítið af loðnti rak á land i
Vestmannaeyjum i morgun. Er
það mjög fátítt.
Svíar stofna verðjöfnunarsjóð.
Kaupinannahöfn, 25. febr.
Einkaskeyti. FÚ.
Sænska þingið er nú að
ganga frá lögíum um stofnun
verðjöfnunarsjóðs fyrir fisk og
á að verja sjóðnum með það
fyrir augum, að ýta undir inn-
lenda framleiðslu. Sjóðnum
verður aflað tekna, með verð-
jöfnunargjaldi sem lagt verður
á saltfisk, saltaða óg kryddaða
síld, og nokkrar aðrar fiskivör-
ur. —
Senda Danir herskip til Sþánar?
Kaupmannahöfn, 25. febr.
Einkaskeyti. FÚ.
Danska stjórnin hefir i
hyggju aÖ senda herskip til'
Spánar til þess að hafa eftirlit
með siglingum danskra skipa í
spönskum höfum. Hefir danska
stjórnin þegar hafið samninga
við sljórnir Noregs og Svíþjóð-
ar uin sameiginlegar ráðstafan-
ir í þessu skyni.
Þýðing Freysteins
Gunnarssonar.
Með 48 myndum,
er komin út og
fæst hjá bóksölum.
Verð kr. 2.50.
Sagan af
ShÉii Tumple