Vísir - 18.06.1937, Síða 2
VISIR
--o--
Epu yfippáð Bpeta í Gíbralt-
ap í hættu?
London, í morgun.
Spænska fréttastofan skýrir svo frá, að sam-
kvæmt fregnum frá Bilbao hafi varnarráð ver-
ið sett á stof n þar í borginni — til þess að hafa
yfirumsjón með vörnum borgarinnar, sem Baskar eru
staðráðnir í að verja í lengstu lög.
Lerzaola, dómsmálaráðherra Baskastjórnarinnar á
sæti í ráðinu, en hann er „nationa!isti“, ennfremur
námumálaráðherrann, sem er sósíalisti og atvinnumála-
ráðherrann,sem er kommúnisti. Pólitísku flokkarnir og
verklýðsfélögin eiga einnig fulltrúa í ráðinu. Hafa
flokkar þessir og félög flutt aðalbækistöðvar sínar frá
Bilbao með samþykki stjórnarinnar. Ýmsar fregnir
herma og, að stjórnin hafi tekið sér dvalarstað utan
Bilbao, á ótilgreindum stað, en hafi stöðugt samband
við varnarráðið.
Fregnir frá Gibraltar herma, að flóttamenn, sem þangað hafi
komist frá Point Carnero, skýri frá því, að þar sé verið að vinna
að stórkostlegum víggirðingum, sem geti leitt til þess að yfirráð
Breta í Gibraltar sé í hættu. Flóttamennimir segja, að yfir 3000
fangar, sem þarna hafi unnið hafi gert tilraunir til þess að flýja,
síðan er verkið var hafið. Til þess að koma í veg fyrir, að um-
heimurinn fengi vitneskju um, hvað þarna var hafst að, hafi
heilir flokkar, 50—60 menn, verið leiddir fyrir hermenn og
skotnir, er verki því, sem þeir höfðu unnið að, var lokið. —
VÍSIR
ÐAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VlSIR H.F.
Ritstj.: Páll Steingrímsson.
Skrifstofa I . . .. t „
_ > Austurstræti 12.
og afgr. J
S i m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Anglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 kr. á mánuði.
Lansasala 10 aurar.
Félacaprentsmiðjan.
BstmmsaammmammmmmmmmammmmmBammammBmamu
Þegar þjóðin
velur -
egar þjóðin velur menn
til að fara með mál
sín um næsta fjög-
urra ára skeið, þá lítur hún
á það hverjir öfgunum
valda. Hún lítur á það,
hvernig þeir menn hafa set-
ið jörðina, sem undanfarið
haí'a stýrt þjóðarbúskapn-
um. Hún lítur á það hverjir
með óheilindum og sér-
plægni nota völdin til eig-
in hagsmuna. Hún lítur á
það liverja reynslan hefir
dæmt óhæfa til framtaks og
óverðuga til trúnaðarstarfa.
egar þjóðin velur, þá
skilur milli feigs og
ófeigs. Hið heil-
brigða, sanna og öfgalausa
sigrar ætíð að lokum. Stétta-
rígur er þjóðinni bölv-un.
,Valdastreita pólitískra æv-
intýramanna dreifir kröft-
um hennar. Glámskygnir
valdhafar leiða hana inn á
braut fátæktar og úrræða-
leysis. I þrjú ár hefir þjóðin
verið á slíkum brautum
undir handleiðslu sósíal-
ista. Nú stendur þjóðin á
vegapiótum. Nú á hún að
velja,
egar þjóðin velur sér
forystumenn þáhlýt-
Uí liver eínasti kjós-
andi í landinu að renna
augunum yfir feril þeirra
flokka sem undanfarin ár
hafa öllu ráðið í landinu.
Viljum vér hafa menn sem
meta meira eigin hag og
flokks síns en heill þjóðar-
innar? Viljum vér hafa
menn, sem eru iiígjarnir og
fullir halurs og blekkinga?
Viljum vér hafa menn sem
er alveg sama um þótt þjóð-
in verði að súpa seyðið af
ráðsmensku þeirra, ef þeir
sjálfir mega halda völdun-
um? Hver alvarlega hugs-
andi maður í landinu veit
nú hvað að honum snýr.
egar þjóðin velur þá
braut sem hún ætlar
að ganga næstu ár,
dylst engum að það val hef-
ir áhrif á daglegt líf hvers
einasta manns í landinu. Ef
rauðu flokkamir sigra og
ná völdum,munu mikil um-
skifti verða. Þá mun öllu
verða bylt í áttina til hins
róttæka sósíalisma. Enginn
má um frjálst höfuð
strjúka. Allur landslýður-
inn verður skipulagður af
mönnum sem aldrei hafa
sýnt verklegt framtak né
hagnýtar hugmyndir. Eng-
inn verður húsbóndi á sínu
eigin heimili, því hönd sósí-
alismans mun hvarvetna
vilja liafa afskifti. Einstak-
lingarnir verða að eins hjól
í þeirri kvörn sem mylur
sundur starfsþrek og fram-
kvæmdarhug landsmanna.
En eitt er athyglisvert. Sósi-
alistar neita, þeir neita því
að þeir ætli að framkvæma
hugsjónir sínar, ef þeir
komast til valda. Hver sem
trúir þeim mun verða svik-
inn. Hver sem fylgir þeim
mun verða fyrir vonbrigð-
um. Þeir hafa aldrei verið
vandir að meðulum.
egar þjóðin velur sér
forystu, þá man hún
loforðin og svikin.
Hún man allan hinn ó-
drengilega vopnaburð. Hún
man að þeir leiðsögumenn
eru verstir, sem ætíð taka
rangar stefnur. Stjórnar-
flokkamir hafa ranga
stefnu í fjármálum, í at-
vinnumálum og öðrum
þjóðmálum. Þess vegna
hallar nú öllu á ógæfuhlið.
Þess vegna heimta nú lands-
menn að fá nýja menn,
drengilega menn, dugandi
menn og forsjála, tii þess að
fara með völdin. Breyting
er ekki aðeins æskileg, hún
er lífsnauðsyn.
ERLEND VÍÐSJÁ:
Velgeiigni í
Canada.
Heimskreppan kom hart vi'S
bændur í Canada, en landbúna'S-
urinn er mikilvægasti atvinnuveg-
ur landsins. í nærri sjö ár áttu
canadiskir bændur viö hina verstu
erfiðleika aS stríSa af völdum
kreppunnar, en nú eru betri tím-
ar komnir, segir í einni Ottawa-
fregn United Press. Bændur, sem
áSur höfSu orSiS aS draga saman
seglin, og sumir komust nauSug-
lega hjá gjaídþroti, eru nú sem
óðast vegna aukinnar velgengni,
aS hefjast handa um ýmislegar
framkvæmdir. Kaup og sala á
hrossum, landbúnaSarvélum’ o. s.
frv. hefir mjög aukist. í skýrslum
landbúnaSarráSuneytisins amer-
íska er lögS áhersla á þaS, aS
canadiskir bændur taki hestana æ
meira í notkun aftur, og mikiS af
hrossunum er nú flutt inn frá
Bretlandi og fBandaríkjunum. Ár-
in 1925—1935 minkaSi hrossaeign
canadiskra bænda mjög mikiS,
vegna þess aS þá var uppi sú
skoSun aS stefna bæri aS því, aS
nota dráttarvélar sem allra mest,
en fækka hrossunum. Þessi 10 ár
minkaSi hrossaeign canadiskra
bænda um hálfa miljón í 3.398.000.
Ýmsir töldu svo horfa aS smátt
og smátt mundu menn hætta meS
öllu aS nota „þarfasta þjóninn",
en í kreppunni sannfærSust bænd-
urnir um, aS þaS er ódýrara aS
eiga hesta og nota þá, en kaupa
dráttarvélar og starfrækja þær.
Uppskeruhorfur eru sagSar góS-
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
SPRENGING í HERSKIPI.
Fregn f,rá Yalencia hermSr,
að stjórnin tilkynni, að spreng-
ing hafi orðið í herskipinuJ aime
Primero og hafi 18 menn beð-
ið bana, en 100 særst. Spreng-
ingin varð kl. 3,25 e. h. í gær
og kviknaði í skipinu, en eldur-
inn var slöktur. — Um orsök
sprenjgingarinnar er ekki kunn-
ugt. United Press.
„HREINGERNING“
HJÁ FASCISTUM.
, Oslo 17. júní.
Fregnir frá landamærahéruð-
unum á Spáni herma, að fjölda
mörgum leiðtogum í fasista-
flokknum spænska hafi verið
vikið frá og einn af aðalleið-
togunum, Hedilla, er sagður
hafa verið dæmdur til lífláts.
Frá Barcelona er símað, að
fyrverandi dómsmálaráðherra
Kataloniu, en hann var Trotsky-
kommúnisti, hafi verið hand-
tekinn. — Uppreistarmenn hafa
hyrjað nýja sókn á Bilbao-víg-
slöðvunúm. (NRP—FB).
iÞRÓTTIR.
, Oslo 17. júní.
Edgar Bruun setti í gær
heimsmet á 5000 metra kapp-
göngu á braut. Timi 21.41.9. —
Tími fyrv. methafa, Svisslend-
ingsins Schwab, var 21.59 sek.
Fyrra norskt met (Odd Rohde)
var 24.45.6. — Astrid Tollerud
hefir sett norskt met í 3000
metra kappgöngu á 16.21.2. —
Norskur knattspyrnuflokkur,
Grönland kretslag, sigraði aust-
urríska knattspyrnuflokkinn í
gær með 4:2. Er það fyrsti ó-
sigur austurríska flokksins í
Noregi. (NRP—FB).
ar í Canada og verðlag á hveiti
hátt. Bændur í vesturfylkjunum
auka mjög vélakaup sín og marg-
ir borga út í hönd fyrir þær.
Næturlæknir
er í nótt Kristín Ólafsdóttir,
Ir.gólfsstræti 14. Sími 2161. Næt-
urvöröur í Reykjavíkur apóteki og
LyfjabúSinni ISunni.
, Oslo 17. júní.
Forseti Hvíta Rússlands ráð-
s t j órnarríkisins, Cherviako v,
framdi sjálfsmorð í gær. Orsak-
ir sjálfsmorðsins eru taldar
heimilisástæður. Fréttaritari
Reuters símar, að fjöldi em-
bættismanna og trúnaðarmanna
ráðstjórnarinnar rússnesku í
Hvíta-Rússlandi sé liandteknir
og telcnir af lífi. (NRP—FB).
London í mogun.
Golodetz, fyrverandi forsætis-
ráðherra í Hvíta Rússlandi, Kal-
manovich, fyrv. forstjóri ríkis-
bankans, Benek, fyrv. landbún-
aðarráðherra og Diakov, fyrv.
mentamálaráðherra, hafa allir
verið handteknir. United Press.
SKÓGRÆKT
I EYJAFIRÐI.
16. júní. FÚ.
Skógræktarfélag Eyfirðinga
lætur á þessu vori gróðursetja
um 10 þúsund skógplöntur i
friðuðu landi austan megin
Eyjafjarðar, beint á móti Akur-
eyri. — Félagið var stofnað
þjóðhátíðarárið 1930 og hefir
jöfnum höndum beitt sér fyrir
friðun skógarleifa og gróður-
setningu nýrra skóga og trjá-
lunda. 1
JARÐARFÖR
SR. SIGFIJSAR JÓNS-
SONAR.
16. júní. FÚ.
Síra Sigfús Jónsson fram-
kvæmdastjóri var jarðaður í
dag á Sauðárkróki að viðstödd-
um 300 manns. Ræður fluttu
síra Helgi Konráðsson og pró-
fasturinn, Guðbrandur Bjöms-
son, Hofsósi.
Fundurinn haldinn á
skipi úti á Dóná.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Jporsætisráðherra Litla-
Bandalags ríkjanna
(þ. e. Rúmeníu,
Tékkóslóvakíu og Jugo-
slaviu) hafa komið saman á
ráðstefnu.
Þess *var stranglega gætt,
að ráðherrarnir gæti verið, í
ró og næði, og ráðstafanir
gerðar til þess, að eigi vitnað-
ist um fundinn, nema sem
allra minnst. Yar hann hald-
inn á skipi einu á Dóná. —
Fundurinn stóð yfir í níu
klukkustundir. Að, honum
loknum var gefin út tilkynn-
ing þess efnis, að Litla banda-
lags ríkin myndu halda áfram
samvinnu sinni og verja sig,
ef á þau yrði ráðist. United
Press.
De Valera byrj-
ar kosuing'a-
baráttuna med
rædu.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í mogun.
E Valera hefir haldið ræðu
og þar með hafið kosninga-
haráttuna. f ræðu sinni komst
liann að orði þá leið, að um
friðsamlega sambúð milli Breta
og fra til framhúðar gæti ekld
verið að ræða, nema á grund-
velli réttlætis og sanngirni, en
sameinað írland, sameinuð írsk
þjóð, undir einni stjórn, væri
takmarkið. United Press.
DÆMDUR FYRIR NJÓSN-
IR FYRIR RÚSSA.
, Oslo 17. júní.
Belgonen, sem ákærður var
fyrir njósnir í þágu Rússa, var
sekur fundinn fyrir öll kæru-
atriði. Var hann dæmdur í 90
daga fangelsi. (NRP—FB).
íþróttamót-
ið í gær.
Hátíðaliöldin í gær liófust á
því, að Lúðrasveit Reykjavík-
ur, undir stjórn A. Klahns, lék
nokkur lög á Austurvelli, kl.
1)4. Kl. 2 var haldið suður á
Völl, en staðnæmst við leiði
Jóns Sigurðssonar, forseta. —
Benedikt Sveinsson, fyrv. Al-
þingisforseti, rélt ræðu, en
Ben. G. Wáge, forseti f. S. L,
lagði blómsveig á leiðið.
Kl. 2.45 setti Erlendur Pét-
ursson, form. K.R., mótið með
ræðu, og þvi næst hófst það á
því, að úrvalsflokkur stúlkna úr
K.R. sýndi fimleika undir
stjórn Benedikts Jakobssonaý.
fimleikakennara.
Úrslit í íþróttunum urðu
þessi:
100 m. hlaup: 1. Sveinn fng-
varsson (K.R.) 11.4 sek., 2.
Baldur Möller (Á.) 11.8 sek.
og 3. Sig. Gíslason (F.H.) 12.1
sek.
Spjótkast: 1. Kristján Vatt-
nes (K.R.) 55.77 m., 2. Jens
Magnússon (Á.) 52.74 m. og 3-
Gísli Sigurðsson (F.H.) 42.50
metra
Hástökk: 1. Sig. Sigurðssoíji
(K.V.) 1.79 m., 2. Guðjón Sig-
urjónsson (F.H.) 1.64 m. og 3.
Sveinn Ingvarsson (K.R.) 1.59
metra.
5000 m. hlaup: 1. Haraldur
Þórðarson (U.M.F. Stjarnan,
Dalasýslu) 17 mín. 4.3 sek., 2.
Sverrir Jóhannesson (K.R.) 17
mín. 4.6 sek. og 3. Magnús Guð-
björnsson (K.R.) 17 mín. 6.8
sek.
110 m. grindahlaup: 1. Ólaf-
ur Guðmundsson (ILR.) 18.1
sek.; 2. Sveinn Ingvarsson
(K.R.) 19 sek. og 3. Jóhann Jó-
hannesson (Á.) 21.2 sek.
1000 m. boðhlaup: 1. A-sveit
Knattspyrnufél. Reykjavíkur,
2 mín. 11.6 sek.; 2. Fimleikafé-
lag Hafnarfjarðar, 2 mín. 17
sek. og 3. íþróttafélag Reykja-
víkur, sama tíma. K.R. setti
nýtt met í hlaupinu; gamla
metið var 2 mín. 14.6 sek. og
var það sett af Reykjavíkur-
sveit í fyrra. F.H. og Í.R hlupu
sitt í hvorum riðli og var hlut-
kesti látið ráða hvort hlyti 2.
verðlaun. Upp kom hlutur F.H.
Tilraunir þeirra Sig. Sig-
urðar Sigurðssonar (K.V.) og
Kristjáns Vattness (K.R.) til
að hnekkja metum sínum í
þrístökki og kúluvarpi fóru
svo, að Sigurði mishepnaðist,
en Kristján hætti við það.
Kl. 8.30 héldu íþróttir áfram.
800 m. lilaup: 1. Guðmundur
Sveinsson (Í.R.) 2 mín. 10.8
sek.; 2. Gunnar Sigurðsson
(Í.R.) 2.11.6 og 3. Einar S.
Guðmundsson (KR.) 2.14.2.
Langstökk: 1. Sig. Sigurðs-
son (K.V.) 6.55 m. og 2. Karl
Vilmundarson (Á.) 6.21 m. —
Munaði litlu, að Sigurður setti
nýtt met, því að gamla metið
er einnig 6.55 m., sett 1928 af
Sveinb. Ingimundarsyni.
Kringlukast: 1. Kristján Vatt
nes (K.R.) 37.34 m., 2. Karl
Vilmundarson (Á.) 33.60 og 3.
Garðar S. Gíslason (K.R.) 31.32
metra.
Boðhlaup lwenna (5x80 m.):
1. A-sveit K.R. 1 mín. 0.6 sek.
2. B. sveit K.R. 1 mín. 1.5 sek.
Knattspyrnan fór þannig, að
Fram sigraði K.R. með 3:1,
eftir mjög skemtilegan leik.
Sundnámskeið
verSa haldin aS tilhlutun Sund-
halfarinnar í Nýja barnaskólan-
um. Sbr. augl. á öSrum stað í
blaðinu.
Ferðafélag íslands
fer ekki hina fyrirhuguðú
gönguför á Tindafjallajökul á
næstu helgi. Aftur verða farnar 2
skemtiferðir í nágrenni Reykjá-
víkur. önnur ferðin er gönguför
á Esju. Hin ferðin er gönguför á
Vífilfell og Bláfjöll Lagt af stað
í báSar erSirnar kl. 8 á sunnudags-
morgun. FélagiS selur farmiSa á
SteindórsstöS frá kl. 4 til 7 á
laugardag.
Útvarpið í kvöld.
19,10 VeSurfr. 19,20 Hljómplöt-
ur: ÞjóSlög frá ýmsuni löndum.
20,00 Fréttir. 20,30 Útvarpssagan.
21,00 Hlómplötur: a) íslensk lög,
b) Danslög (til kl. 22).