Vísir - 10.12.1937, Blaðsíða 2

VlSIR
VtSIR
DAGBLAÐ
ÍJtgefandi:
BLAÐAtJTGÁFAN
V'ÍSIR H.F.
JRiístj.: Páll Steingrímsson
Skrifstofíl . . ,
. > Austurstr. 12
og afgr. J
Simar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Verð 2 kr. á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Mjólk og
brauð.
MEÐ frumvarpi þvi um breyi-
ingu á mjólkurlögunum
sem stjórnarflokkarnir hafa
komið sér saman um að gera
að lögum á þessu þingi, er
stofnað til verðhækkunar á
neyslumjólk í Reykjavik og
Hafnarfirði.
Höfuð -markmið frumvarps-
ins er að framkvæmd verði full
verðjöfnun á mjólk til fram-
leiðenda á öllu verðlagssvæði
Reykjavíkur, svd allii’ mjólkur-
framleiðendur á öllu verðlags-
svæðinu alt austur að Jökulsá
á Sóllieimasandi, fái sama
verð fyrir mjóllc sína, hvort
sem unnið er úr henni eða hún
er seld til neyslu sem nýmjólk.
Að óbreyttu útsöluverði
neyslumjólkurinnar, leiðir það
af slíkri verðjöfnun, að verðið,
sem mjólkurframleiðendur i
nágrenni Reykjavíkur fá fyrir
mjólk sína lækkar og hlýtur að
fara jafnt og þétt lækkandi eftir
því sem mjólkurframleiðsla í
fjarlægari sveitum vex. Með
þessum hætti er auðsætt, að
annaðhvort hlýtur mjólkur-
framleiðslan í nágrenni bæjar-
ins að leggjast niður, eða þá að
útsöluverð mjólkurinnar verður
að hækka. En þó að framleið-
endur i fjarlægari sveitum fái
fyrst i stað hærra verð en áðirr
fyrir mjólk sína, þá verður það
ekki nema um stund, og eftir
því sem framleiðsla þeirra vex,
og það má gera ráð fyrir því að
hún fari vaxandi fyrst í stað, þá
lækkar verðið, sem þeir fá, aft-
ur. En gera má ráð fyrir því, að
jafnvel áður en til þess kemur
verði útsöluverð neyslumjólkur-
innar hækkað i bæjunum, til
þess að forða mjólkurbúskapn-
um i nágrenni þeirra frá hruni.
Alþýðuflokkurinn hafði lofað
því, er mjólkurlögin voru sett í
fyrstu, að koma því til leiðar, að
mjólkurverðið lækkaði í bæj-
unum. Og hann fullvissaði
kjósendur sína um það, að gróði
bændanna á „skipulagningu“
mjólkursölunnar yrði svo mik-
ill, að auðvelt mundi verða að
koma þeirri verðlækkun fram.
þingmönnum flokksins duldist
það ekki, þegar frumvarp fram-
sóknarmanna um „fulla verð-
jöfnun“ mjólkurinnar kom
fyrst fram, á þinginu 1936, að
af því mundi leiða verðhæklcun
á neyslumjólk, og þeir lögðust
fast á móti því. Á síðasta þingi
var sú afslaða þeirra óbreytt.
En nú hafa þeir keypt því við
framsóknarmenn, fyrir það að
fá að hanga við völdin með
þeim, að fylgja málinu fram, að
sjálfsögðu vitandi vits um það,
eins og þeir voru áður, að
mjólkurverðið lilyti þá að
liækka í bæjunum.
En þeir láta ekki við það
sitja. Þeir ætla einnig að stuðla
að því, að brauðverðið hækki,
með þvi að lögskipa blöndun á
þurmjólk í brauð. Þurmjólkina
á að vinna úr undanrennu, og
selja til blöndunar í brauð,
tvöföldu eða þreföldu verði
samanborið við nýmjólk. En af
því er óhjákvæmileg afleiðing
að brauðverðið hækki.
Það er þannig ekki aðeins, að
Alþýðuflokkurinn hafi látið
leiðast til þess að hækka gamla
og leggja á nýja tolla á innflult-
ar nauðsynjavörur, heldur virð-
ist hann nú hafa tekið upp harð-
vítuga baráttu fyrir því að auka
dýrtíðina á öllum sviðum.
HITAVEITAN.
Or ræðn borgar-
stjöra t gærkveldi
V'arðarhúsið var í gær troð-
fult af áheyrendum, sem þang-
að höfðu komið fyrst og fremst
til að hlýða á ræðu Péturs Hall-
dórssonar borgarstjóra um hita-
veituna.
Ræddi borgartjóri í helstu
atriðum sögu hitaveitumálsins
og skýrslu þá, sem kom út eftir
verkfræðinga bæjarins um hita-
veituna.
Ennfremur Iýsti hann lánstil-
boðinu og lánskjörunum nokk-
uru nánara en frá var slcýrt liér
í blaðinu nýlega, eftir samtali
við borgarstjóra. Þá lét liann
þess getið, að eftir væri að fá
samþykki bæjarstjórnar, rikis-
stjórnar og yfirlýsingu
Landsbankans um að liann yf-
irfæri vexti og afborganir þessa
láns á sama liátt og vexti og
afborganir rikislána og annara
sambærilegra lána. Sé eg ekki
hvernig þessir aðilar geta staðið
á móti málinu og ber eg ekki
kvíða fyrir þvi, að þessu fáist
ekki framgengt sagði borgar-
stjóri.
Hinir ensku lánveitendur
þurfa að fá samþykki bresku
ríkisstjórnarinnar til að mega
lána féð og var ekki talinn vafi
á. að það fengist.
En eg skal ekki leyna því,
sagði borgarstjóri, að skv.
viðtölum við hlutaðeigendur
í London hefir lánið mætt
nokkurri mótspyrnu hjá
stjórnarvöldum, og það aðal-
ilega verið fundið að, að sá
hluti Iánsins, sem kaupa ætti
enskt efni fyrir til veitunnar,
væri of lítill. En í viðtali í
dag var dregið úr því, að hér
væri um nokkra verulega
hindrun að ræða.
Okkur órar ekki fyrir þeim
möguleikum, sem felast í hita-
veitunni, sagði borgarstjóri að
lokum. Og hann kvaðst ekki
geta stilt sig um að minna á
orð, sem enskur f jármálamaður
er hér var á ferð, sagði við
hann um hitaveituna:
„Eg held að það sé hvergi eins
glæsilegt fyrirtæki á ferðinni,
eins og hitaveita Reykjavíkur“.
Og það held eg líka, sagði
borgarstjóri, og lauk þar með
máli sinu, en lófatak dundi i
salnum.
Skemtiklúbburmn Arsenal
heldur dainsleik í K.R.-húsinu
annab kveld. Ágætis hljómsveit
leikur undir dansinum, og er viss-
ara að tryggja sér aögöngumiða
í tíma.
Hæsti vinningurinn
í happdrættinu, 50 þús. kr.,
féll á númer 15450.
Frakkar, Rúmenar, Tékkar og Júgoslavar
gera með sér varnarbandalag.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
För Delbos, utanríkis-
málaráðherra Frakklands,
til Litla bandalagsríkjanna,
hefir borið mikinn árangur,
að því er fregnir frá Buk-
arest herina, þ. e. að Delbos
og rúmenskir stjórnmála-
menn hafi komið sér saman
um, að Litla bandalagsríkin
og Frakkland geri með sér
vamarbandalag. Ef nokkur
þjóð ræðst á eitthvert
varnarbandalagsríkjanna
(Frakkland, Rúmeníu,
Tékkóslóvakiu eða Jugo-
slavíu), skulu öll hin ríkin
sem í varnarbandalaginu
eru skuldbindin, til þess að
koma því til hjálpar með
öllum herafla sínum.
Með þessu færðist samvinna
Frakka, Júgóslava, Rúmena og
Tékka yfir á annan grundvöll,
því að s^mkvæmt núgildandi
samkomulagi er í rauninni að
eins skuldbinding um aðstoð,
ef til árásar kæmi frá Ungverj-
um. Það liefir þó alt af verið
lalið vist, að Frakkar myndu
aðstoða Litlabandalagsríkin í
ófriði.
Komist varnarbandalag j>etta
á laggirnar — ef til vill með
þátttöku fleiri þjóða en nei'nd-
ar hafa verið — mundi það ef
til vill verða til lmekkis Þjóða-
bandalaginu, sem liefir ekki
getað látið styrjaldarmálin til
sín taka með miklum árangri.
Ennfremur mun verða litið á
það sem mótvörn gegn hinum
andkommúnistisku samtökum
ítala og Japana.
Það mun hafa ýtt undir
stjórnmálamenn Frakka að
hefjast handa um slík sam-
tök og að framan greinir, að
ítalir eru sagðir í þann veg-
inn að taka ákvörðun um að
segja sig úr Þjóðabandalag-
inu.
Blaðamaðurinn víðkunni,
Pertinax, segir í morgun í Echo
de Paris, að það sem gert sé í
Genf sé einskis virði, þvi ríki
þau, sem séu í Þjóðabandalag-
inu, miði gerðir sínar eingöngu
við það traust, sem þær hafi á
samtökum og vígbúnaði Breta
og Frakka.
Jafnvel sé svo ástatt, að
þjóðirnar í bandalaginu þori
ekki að fara lengra i að sam-
þykkja viðskiftalegar refsiað-
gerðir en svo, að Bretar og
Frakkar einir yrðu að, mæta af-
leiðingunum. Sé því ekki ann-
að vænna en koma á öflugri
samtökum en vænta megi frá
Genf.
United Press.
S J ÁLFSTÆÐIS AFMÆLI
FINNA.
Forsætisráðherra, Hermann
Jónasson, sendi í nafni íslend-
inga á 20 ára sjálfstæðishátíð
Finna, Cajander, forsætisráð-
herra Finna, kveðjuskeyti með
árnaðaróskum til liinnar finsku
þjóðar. —
Forsætisráðherra barst svo
næsta dag mjög lilýlegt þakkar-
skeyti frá forsætisráðherra
Finna og kveðja til íslendinga.
Úrslitaárásin á Nanking
hófst í nótt kl. 4
12 (ISl.l
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Shanghai er það opinberlega tilkynt, að Japanir
hafi hafið úrslitaárásina á Nanking kl. 1 /i e.
hád. eftir Shanghaitíma (kl. i morgun
eftir ísl. tíma) vegna þess að Kínverjar hafi ekki hirt
um að svara úrslitakostum Japana, um að yfirgefa
borgina, eða hún yrði lögð í rústir. I árásinni taka þátt
flugvélar, stórskotalið og fótgöngulið. í tilkynning-
unni segir, að ekki sé hægt að koma við herskipum, en
þau muni leggja til orustu jafnskjótt og þau hafi kom-
ist framhjá hindrunargarðinum við Chinkiang.
United Press.
London í morgun. FÚ.
„Nýtt Kína“.
í Tokio var sagt, að Japanar
hefðu tekið víggirtan bæ milli
Wu-liu og Nanking. Þar hefir
einnig verið gefin út liá-opin-
ber yfirlýsing um það, hvaða
ráðstafanir Japanir muni gei-a
þegar Nanking sé fallin. I fyrsta
lagi er sagt, að þeir muni neita
að viðurkenna stjórn Chiangs
Kai Sheks í Kína. I öðru lagi
muni þeir lýsa yfir, að þeir
muni lialda áfram styrjöldinni
í Kina í því augnamiði, að
slofna það, sem þeir kalla „nýtt
Kina“.
I Hankow er borið á móti
þeim orðrómi, að Chiang Kai
,‘Shek muni segja af sér.
Sókn Kínverja í Shantung
og Hopeh.
í kínverskum fregnum segir
að hersveitir Kinverja í aust-
anverðu Shantung-fylki hafi
náð á vald sitt aftur nokkrum
bæjum, sem Japanir höfðu tek-
ið og ennfremur að kinverski
herinn sæki fram í Hopeh. Þá
hafa Kínverjar sig talsvert í
frammi á svæði því, sem Jap-
anir hafa Iagt undir sig milli
Shangliai og Nanking og er
sagt, að þeim hafi tekist að ná
til baka nokkrum bæjum fyrir
sunnan Tai-vatn.
Sýning
á handavinnu barnanna í
Sólheimum í Grimsnesi, sem
verið hefir undanfarna daga í
einum glugga Vöruhússins, hef-
ir vakið allmikla athygli og eft-
irtelct. Þykja munirnir haglega
gerðir og hefir börnum ekki
hvað sist orðið mjög star-
sýnt á þá og sum vafalaust
langað til að eignast eitthvað af
þeim. Þess er nú rétt að geta,
að þó að börnin í Sólhehnum
hafi að vísu hjálpað til við smíði
leikfanganna, þá hefir hönd
fullorðins hagleiksmanns verið
þar að starfi til leiðbeiningar,
svo sem raunar öllum þeim,
sem munina sjá, hlýtur að vera
ljóst. — „Handavinna“ þessi
liefir ekki verið til sölu undan-
farna daga, en nú geta þeir,
sem þess óska, fengið leikföngin
keypt. Þarf ekki annað en að
hringja í síma 4096 og spyrjast
fyrir. Verður þá hverjum og
einum sent það er liann kynni
að óska eftir að eignast.
fréttír
Veðrið í morgun.
Mestur hiti ,hér í gær 2 stig,
mest frost 2 stig. TJrkoma 1.9 mm.
Yfirlit: Lægðin, sem var yfir ís-
landi, er nú komin suðaustur und-
ir Skotland. Horfur: Suðvestur-
land, Faxaflói: Norðaustan gola.
Léttskýjað.
Drengur fótbrotnar.
Um eittleytið í gær varð slys á
Hverfisgötunni móts við nr. 68.
Vildi það til með þeim hætti, að
tveir drengir voru að renna sér á
skíðasleða niður sund þar við hús-
ið, en er sleðinn rann út á göt-
una, kom þar í sama mund bíll
á leið inn Hverfisgötu. Drengur-
inn, er stóð á meiðum sleðans,
stökk af honum, en hinn, er sat
í sætinu, rann með sleðanum undir
bílinn og fótbrotnaði. Heitir hann
Leifur Haraldsson, á heima á
Hverfisgötu 70 og er 5 ára gam-
all. Bílstjórinn, Bjarni Guðmunds-
son frá Túni í Flóa, mun ekki eiga
neina sök á slysinu. — Foreldrar
ætti að brýna fyrir börnum sínum,
að renna sér eingöngu á sleðum,
þar sem sleðaferðir eru leyfðar.
Var krökt af börnum á sleðum um
allar götur í gær, og tilviljun ein,
að ekki urðu fleiri slys en þetta
eina. Augl. frá lögreglustjóra um
sleðaferðir barna, birtist á öðrum
stað í blaðinu í dag.
Skipafregnir.
Gullfoss kemur til Leith í dag.
Goðafoss kemur til Vestmanna-
eyja síðdegis á morgun. Brúarfosa
er á Akureyri. Dettifoss í Reykja-
vík. Lagarfoss kom til Stavanger í
nótt. Selfoss fór frá Antwerpen í
morgun. Kolaskip kom í gær, Ing^
er Elisabeth, tií Ól. Ólafssonar, o.
fl. Súðin er væntanleg í dag. Esja
fer í strandferð í kvöld.
Hjúskapur. ''f
Síðástliðinn laugardag voru gef-
in saman í hjónaband af sira
iBjarna Jónssyni ungfrú Katríri
Gisladóttir og Karl Frímannsson,
Heimili þeirra er á Seljaveg 31.
Hjónaefni.
Þann 7. þessa mánaðar opinber-
uðu trúlofun sína ungfrú Fanneý
Oddsdóttir, Mosfelli í Mosfells-
sveit og Gunnar Daníelsson, ráðs-
maður á Kirkjubóli við Reykja-
vík.
Útvarpið í kveld.
18,00 Skýrsla um vinninga í
Happdrætti Háskóla íslands.
18,45 íslenskukensla. 19,10 Veð-
urfregnir. 19,20 Þingfréttir. 19,50
Fréttir. 20,15 Erindi: Fiskiveiðar
íslendinga (Árni Friðriksson
fiskifræðingur). 20,40 Tónleikat
Tónlistarskólans. 21,20 Útvarps-
sagan. 21,45 Hljómplötur: Har-
moniuklög. 22,15 Dagskrárlok.
Lyra
fer frá Bergen kl. 8 í kveld á-
leiðis hingað.
Jólasamkeppni
fyrir börnin.
125 vinningar.
Vísir ætlar að þessu sinni að stofna til jólakeppni fyrir böm-
in, sem þau munu fylgja með miklum láhuga. Börn innan 16
ára aldurs geta gerst þátttakendur.
Keppnin er í þvi fólgin að börnin klippa út myndarliluta,
sem birtist í blaðinu 6 daga í röð. Sá fyrsti er í dag. Þessum
sex myndahlutum eiga þau að safna og setja síðan saman í
eina mynd. Myndina má aðeins líma á spjald, sem fæst ókeypis
á afgreiðslu blaðsins. Þegar myndin hefir verið límd upp, á að
lita hana með litblýi eða vatnslitum. Þeir sem best lita mynd-
imar fá verðaun. Einnig verður tekið tillit til hvernig myndirn-
ar eru límdar á spjaldið. Börn innan 10 ára verða sett í sér-
stakan flokk og þeim veitt verðlaun tiltölulega, svo yngstu böm-
in geta unnið verðlaun ekki síður en þau eldri.
Reglur fyrir samkepnninni verða prentaðar á spjaldið sem
börnin geta vitjað strax á afgreiðslu baðsins.
Þessi verðlaun verða veitt:
25 jólapakkar. -
100 aðgöngumiðar á jólakvikmynd i Nýja Bíó eða
Gamla Bíó.-
Verðlaunin afhent á aðfangadag'.
Lofið börnunum að fylgjast með frá byrjun. Hér kemur
fyrsta myndin:
Skemtiklúbburinn „Virginia“
heklur dansleik að Hótel
Borg annað kvöld kl. 9þ2- —
Þýska dansmærin Ellen Kid
ætlar að sýna þar listdans. —
Næsta mynd kemur í blaðinu á morgun.