Vísir - 29.01.1938, Blaðsíða 3

V 1 S I R
Ólafur Thors:
Yið Álþingiskosningarnar
1927 var það aðaládeilan
á hendur Sjálfstæðisflokknum,
að stjórn Jóns Þorlákssonar
liefði sýnt svo vítavert gáleysi
í fjármálum, að augljós voði
myndi af leiða, nema tafar-
laust yrði tekið fast í taumana
og snúið við á ógæfubrautinni.
Nú er það löngu viðurkent,
að enda þótt stjórn Sjálfstæð-
isflokksins kæmi mörgu nyt-
sömu í verk á árunum 1924-27,
þá beri þó af varfærin og vilur-
leg f jármálastjórn Jóns Þorláks-
sonar og sú sjálfsafneitun þá-
verandi atvinnumálaráðherra,
Magnúsar Guðmundssonar, að
sætta sig við að auknar tekjur
ríkissjóðs gengju til skulda-
greiðslu, í stað þess að afla at-
vinnumálaráðherranum sjálf-
um vinsælda og frama með
risavöxnum rikisframkvæmd-
um.
Hér í Reykjavík hefir Sjálf-
stæðisflokkurinn lengi farið
með völdin og oft þurft að
verja vigið gegn kosninga-
blekkingum andstæðinganna.
Skal hér engin tilraun gerð til
að rekja þá sögu, heldur að-
eins á það mint, að það hefir
verið nær undantekningarlaus
regla, að andstæðingarnir hafa
ekki að neinu verulegu leyti
deilt á Sjálfstæðisflokkinn fyr-
ir verk hans, né það, er van-
gert hefir verið. Höfuðárásirn-
ar hafa verið út af upplogn-
um sakargiftum, sem fólkinu
hefir verið ætlað að gína við
og trúa fram yfir kosningarn-
ar. —
Rétt til dæmis um þetta skal
minst á miljónina, sem Knud
Zimsen átti að hafa stolið fyr-
ir kosningarnar 1930 og eitr-
aða neysluvatnið, sem Jón Þor-
láksson átti að hafa veitt, eða
ætlað að veita inn á hvert
heimili i bænum fyrir kosning-
arnar 1934.
Við þessar lcosningar hafa
andstæðingarnir að vísu reynt
að halda því fram, að fjármál
Reykjavíkur væru í óreiðu.
Þeir hafa gefist upp fyrir töl-
unum, sem sanna, að Reykja-
vík er best stæði bær landsins.
Þeir hafa reynt að telja
mönnum trú um, að Sjálfstæð-
isflokkurinn væri menningar-
snauður og mannúðarlaus kyr-
stöðuflolckur, en tölurnar, sem
Þessi starfsskrá verður fram-
kvæmd af flokknum, segir
Héðinn — þótt 3 af efstu mönn-
um A-listans liafi lýst þvi yfir,
að þeirn sé hún óviðkomandi.
Slík ummæli sýna glögt and-
ann, sem ríkir í þessum herbúð-
um nú .síðustu dagana fyi'ir
kosningarnar.
EINHUGA STJÓRN.
Engum Reykvíking dettur í
liug að ofurselja Reykjavík
flokkadráttum og valdagræðgi
rauðliðanna.
Reykvikingar vilja ekki, að
bær þeirra, stofnanir lians og
eignir, verði að bitbeini gráð-
ugra kommúnista og þeirra
bandamanna.
Reykvíkingar halda fast
við Sjálfstæðisflokkinn, því
iSjálfstæðisflokkurinn veitir
bænum einhuga stjórn, sem
gætir velferðar bæjarins og
forðast spillingu rauðu flokk-
anna og glundroða þeirra. .
sýna að Reykjavík ver árlega
frá tveim til þrjú hundruð og
sextíu sinnum meira fé til
verklegra framkvæmda, lik-
amlegrar og andlegrar menn-
ingar og mannúðarmálanna,
hafa lcveðið þær raddir niður.
Þeir hafa reynt að staðhæfa
margvislegan annan rógburð
og óhróður um Reykjavík, en
orðið að hopa á liæli undan
fylkingu þeirra þúsunda lif-
andi vitna, sem árlega flýja
jafnt hin rauðu bæjarfélög,
sem þá gróðurreiti dreifbýlis-
ins, sem rógberar Reykjavik-
ur telja sig hafa ræktað, og
flykkjast þaðan inn fyrir borg-
armúra Reykjavíkur, til þess
þar að verða aðnjótandi þeirra
afkomuskilyrða, sem farsæl
stjórn Sjálfstæðismanna liefir
skapað borgurum þessa bæjar.
Og nú er komið um kosn-
ingaádeilur andstæðinganna
alveg eins og fyr, að þeim bef-
ir sjálfum skilist, að þeir fella
Sjálfstæðismenn hvorki á verk
um þeirra né vanrækslu, og þá
er gripið til sama ncyðar-úr-
ræðisins og áður.
Nú á það að vera höfuðsök
Sjálfstæðismanna, að liitaveit-
an hafi aldrei verið annað en
kosningabomha!
Frá 1933 hafa sjálfstæðis-
menn látið bora eftir heitu
vatninu.
Nú, þegar það er fundið, er
fólkinu ætlað að trúa því, að sú
leit hafi aldrei verið annað en
kosningabomba.
Lengi liafa Sjálfstæðismenn
undirbúið lántöku, svo hægt
yrði að hrinda í framkvæmd
þessu mikla hagsmunamáli al-
mennings.
Nú, þegar Pétri Halldórssyni
borgarstjóra liefir tekist að út-
vega lánið, á það heldur ekki
að vera annað en kosninga-
bomba! Jú, og raunar líka
landráð, því Alþbl. heldur því
fram, að lántaka i Bretlandi
sé gerð i því skyni, „að koma
okkur undir álirif heimsveld-
isins breska“, svo skuldugir sé-
um við orðnir Bretanum.
Er þetta að vísu harður á-
fellisdómur yfir rauðliðum,
sem stofnað hafa til nær allra
skuldanna við Breta, og gefur
sannarlega tilefni til margvís-
legra hugleiðinga og mikillar
og sterkrar ádeilu á þá, en
skiftir að öðru leyti ekki máli
i þessu sambandi. Hitt er að-
alatriðið, að fyrir ágæti Sjálf-
stæðisflokksins, sem ráða- og
valdaflokks í landinu, verði
vart fundin sterkari rök en
einmitt þessar máttvana ádeil-
ur á stjórn flokksins, hvort
heldur er í bæjarmálum höf-
uðstaðarins eða á sviði lands-
málanna.
Það er þá líka alveg rétt, að
Sjálfstæðisflokkurinn er betur
til þess fallinn að stjórna sjálf-
ur, en gagnrýna gerðir and-
stæðinganna. Sjálfstæðismenn
ráða yfir meiri þekkingu og
lífsreynslu á sviði fjármál-
anna og atvinnulífsins en aðr-
ir flokkar hér á landi, og Sjálf-
stæðismönnum lætur betur að
hagnýta þá þekkingu á já-
kvæðan hátt, án alls yfirlætis
og auglýsingaskrums, almenn-
ingi til farsældar og blessun-
ar, heldur en að halda upþi
neikvæðri en réttmætri og
nauðsynlegri gagnrýni á af-
glöp og firrur andstæðingann a.
í dreifbýlinu hefir hlutfalls-
lega stór hluti kjósendanna
enn sem komið er látið villa
sér sýn í þessum efnum, en
hér í Reykjavík kann fólkið
að meta þennan farsæla eigin-
leika Sjálfstæðisflokksins,
vegna þess, að hér eru menn
svo nærri vettvangi stjórnmál-
anna, að þeir heyra sjálfir og
sjá það, sem fram fer, og ein-
mitt á því byggja Sjálfstæðis-
menn sigurvonir sínar i þess-
um kogningum.
SJÁLFSTÆÐISMENN
I REYKJAVÍK!
Á fáum áratugum liöfum við
breytt fátæku fiskiþorpi i mcnn-
ingarborg. Höfnin, vatnið, gas-
ið, rafmagiuð, gatnakerfið,
Sundhöllin, þúsundir nýtísku
húsa, ræktunin o. m. m. fl. ■—
alt eru þetta óbrotgjarnir minn-
isvarðar um ágæti stefnu okkar.
Samtímis þessum risavöxnu
framkvæmdum höfum við síð-
ustu árin goldið nokkuð á ann-
að hundrað miljóna króna til
rikisþarfa. Vitar, liafnir, vegir,
brýr, símar, skólar og aðrar
verklegar framkvæmdir liins
opinbera um dreifðar bygðir
landsins syngja því sjálfstæðis-
stefnunni í höfuðborg landsins
lof.
Náhönd stjórnarliða hefir
þegar lamað flestar bygðir
þessa lands. Hún liefir oft snert
Reykjavík, og m. a. tekist að
draga úr mætti útvegsins, aðal-
atvinnuvegs alls almennings í
bænum. Nú er þessari heljar-
greip stefnt að hálsi liöfuðstað-
arins. En hér mun hún fnæta
viðnámi þess krafts sem gert
hefir Reykjavík að vistlegasta
stað landsins, sein í senn býður
best atvinnuskilyrðin, mesta lík-
amlega og andlega menningu
og mesta mannúð.
Á morgun göngum við að
kjörborðinu. Með atkvæðum
okkar ætlum við að tryggja at-
vinnu okkar og afkomu, frelsi
og fjármuni. Við ætlum að
forða liöfuðstað landsins frá
hruni og þjóð okkar frá aug-
ljósum voða.
Jafnframt munum við volta
olckar ástsæla borgarstjóra,
bæjarráðsmönnum Sjálfstæðis-
flokksins og fráfarandi bæjar-
stjórnar meirihluta þakkir okk-
ar, virðingu og traust fyrir hve
vel og giftusamlega þeim hefir
tekist að stýra hagsmunamálum
liöfuðstaðarins heilum i höfn á
hinum síðustu og verstu timum,
þegar hvorki öðrum kaupstöð-
um landsins né ríkinu sjálfu
liefir auðnast að verjast áföílum.
Reykjavík er verk okkar
sjálfstæðismanna.
Okkar hefir höfuðstaðurinn
verið.
Okkar skal höfuðstaðurinn
Sunnlenskip útgepðarmenn sígpuðu,
TILKYNNING
Nikria>ging Finns.
frá atvinnumálaráðuneytinu.
Kosningu í síldarútvegsnefnd
af hálfu síldarútgerðarmanna
var lokið 25. þ. m. og lilaut
kosningu: Jóhann Þ. Jósefsson
alþingismaður í Vestmannaeyj-
um með 114 atkvæðum. Jón
Kristjánsson útgerðarmaður á
Akureyri fékk 83 atkvæði. Til
vara í nefndina var kosinn
Óskar Halldórsson útgerðar-
maður í Reykjavík með 79 at-
kvæðum. Ingvar Guðjónsson út-
gerðarmaður á Siglufirði fékk
64 atkvæði.
Báðir frambjóðendur sunn-
lenskra útgerðarmanna hafa
náð kosningu, Jóliann Jósefsson,
sem aðalmaður og Óskar Ilall-
dórsson sem varamaður. Sigur
þeirra er einn þátturinn i niður-
lægingu Finns Jónssonar í sild-
armálunum, þvi að eftir þessa
kosningu eru þeir menn fulltrú-
ar útgerðarmanna i sildarút-
vegsnefnd, sem eru meðal
þeirra, er liarðast liafa gagnrýnt
óstjórn Finns. En hinir sem
liafa verið lionum leiðitamir
hafa fallið við lítinn orðstír.
Fleygið ekki atkvæðum
yðar á vonlaasa lista!
Varist tilgangslausar útstrikanir!
ommúnistar og það brot af
Alþýðuflokskmönnum,
sem hneigist að Moskva-
mönnunum hefir undanfarið
barist vonlausri baráttu við að
reyna að halda flokksmönnum
beggja flokkanna samán um A-
listann. Þessi barátta er vonlaus
vegna þess að það er vitanlegt
að mikill hluti alþýðuflokks-
manna lætur ekki þvinga sig til
að kjósa kommúnista.
Þessir menn láta það skorin-
ort upp, að Héðinn Valdimars-
son geti ekki aflient kommún-
istum atkvæði þeirra, eins og
sitt eigið atkvæði — en þeim sé
frjálst að neyta atkvæðisréltar
síns á livern hátt, sem þeir vilja
eða neyta lians alls ekki.
Milcið hefir verið um það tal-
að manna í milli hvert atkvæði
liinna undirokuðu Alþýðu-
flokksmanna muni fara á kjör-
degi. Fullnaðarsvar við þeirri
spurningu mun fást á sunnu-
daginn, en svo mikið er óhætt
að segja, að fjöldi þeirra kýs
lista sjálfstæðismanna, ein-
liverjir sitja heima og ef til vill
glæpast nokkurir á því að strika
nöfn kommúnistans út af listan-
um, i þeirri röngu trú að með
því móti verði kommúnistar
feldir.
Reynslan hefir sýnt að það
hefir ætíð verið þýðingar-
laust fyrir kjósendur að ætla
sér að fella menn af lista með
útstrikunum. Utstrikanirnar
hafa ekki komið að haldi og
eina leiðin fyrir þá alþýðu-
flokksmenn, sem veita vilja
viðnám Héðni Valdimarssyni
og kommúnistum, er að ljá
listanum alls ekki atkvæði
sitt, annaðhvort með því að
sitja heima eða skila auðum
seðli, ef þeir þá ekki vilja
kjósa annan lista.
Þeir alþýðuflokksmenn, sem
fyrir hvern mun vilja sporna
við yfirráðum Héðins og
Moskvaliðsins, og láta andúð
sína í ljós með útsrikunum,
munu verða illa vonsviknir, er
þeir sjá að niðurstaðan er sú,
að þeir hafa raunverulega stutt
þá, sem þeir vildu fella þrátt
fyrir útstrikanirnar, með því að
gefa A-listanum atkvæði sitt.
Þeir sem liafa það í liugá að
kenna Héðni Valdimarssyni að
han'n sé ekki húsbóndi þeirra,
með því að strika kommúnist-
ana út ættu að athuga það, að
það
hefir aldrei komið fyrir við
bæjarstjórnarkosningar í
Reykjavík, að útsrikanir hafi
náð því að hafa áhrif á nið-
urstöðurnar.
VONLAUS LISTI.
Hinn svonefndi flokkur þjóð-
ernissinna, sem liefir lista í
kjöri, hefir það við orð að hann
muni, auðvitað auk margra
annara, ná ýmsum sjálfstæðis-
mönnum yfir á lista sinn. Þetta
,eru auðvitað mannalæti og ekk-
ert annað. Listinn er algerlega
vonlaus og nú þegar sjálfstæðis-
menn standa sem fastast saman
gegn fylkingu hinna sameinuðu
rauðliða, þá dettur engum i liug,
að þeir muni lilaupa undan
merkjum yfir i vonlausan hóp,
og veikja með því viðnámið
gegn kommúnismanum.
Sá, sem berst með sjálfstæðis-
mönnum, berst móti rauðu
fylkingunni, en allir aðrir með
henni og eins þeir, sem sóa at-
kvæði sínu á lista þjóðernis-
sinna.
Hinsvegar er ekki ólíklegt,
að þjóðernissinnar nái til sín
einhverju af þeim ungmennum,
sem annars myndu vera i hópi
kommúnista, vegna þess að
þessum æslculýð þykir gaman
af að ganga, enkennisklæddir í
fylkingum og nota stór orð.
LÁTALÆTI
TÍMAMANNA.
Tímamenn láta svo í kosn-
ingabaráttunni hér í bænum,
sem þeir séu móti rauðu fylk-
ingunni —- en liér er að eins um
herbragð að ræða.
Framsóknarmenn eru víða,
bæði sunnan lands og norð-
an, í opinberri sameiningu
með kommúnistum við kosn-
ingar í bæja- eða sveita-
stjórnir.
Þeir berjast út um landið
með mönnum eins og Gunnari
Saurbæjarklerk og þviliku
fólki, en liér i Reykjavík látast
þeir vera á móti Moskva-mönn-
um og öllu þeirra athæfi.
Jónas Jónsson hefir gert sig
svo ómerkilegan að afneita þess-
um flokksbræðrum sínum, en
það er upplýst, að þessi flat-
sæng Tímamanna og kommún-
ista úti á landi er gerð með vit-
und og vilja ráðandi manna í
flokknum.
Ef Tímaliðið kæmist í odda-
aðstöðu í bæjarstjórn, er ekki
vafi á að það mundi þjóna sósí-
alistum og kommúnistum þar
eins og þeir hafa liingað til gert.
Þeir sem kjósa Jónas frá
Hriflu kjósa því rauða liðið.
Þeir, sem sóa atkvæði sínu á
lista þjóðernissinna, kjósa
kommúnista. Þeir alþýðu-
flokksmenn, sem hyggjast
veita kommúnistum viðnám
með því að strika kommún-
IRADDIR
frá lesöndunum.
ÚTVARPSUMRÆÐURNAR
UNDANFARIN KVÖLD
OG BÆJARSTJÓRNAR-
KOSNINGARNAR
í REYKJAVÍK.
Fyrir útvarpsumræðurnár
hefir miklum hluta þjóðarinnar
gefist kostur á að licyra aðal-
menn flokkanna gera í ræðum
grein fyrir sínum stjórnmála-
legu skoðunum og færa fram
málsvarnir þeim til framdrált-
ar.
Eins og málshátturinn segir:
„Það er svo margt sinnið sem
skinnið“, þá veit eg lika, að
skiftar verða skoðanir nú sem
’yrr á frammistöðu og máls-
meðferð, flokkanna að þessu
sinni, og þvi tel eg það sist illa
til fallið að einhver verði til
jess í blaðagrein að skýra frá
iví hverjar niðurstöður hans
lafa orðið að umræðunum
loknum og hverra áhrifa
hann telur, að þær muni valda
til úrslita kosningunum.
Hygg eg þvi réttast vera að
taka flokkana hér til gagnrýni í
sömu röð og bókstafir listanna
eru nú og fer þvi nokkrum orð-
um um hvern þeirra.
Eins og kunnugt er, þá liafa
kommúnistar og hinn róttækari
hluti Alþýðuflokksins komið
sér saman um að ganga nú hér
:i bænum og víðar á landinu
sameinaðir til kosninga, og er
listi ]>eirra liér A-listi sem al-
ment er kallaður Moskvalistinn.
— Er því mikill liluti liinna
gömlu, gætnari og vel þektu
Alþýðuflokksmanna nú sundr-
uð utanflokka hjörð og heimil-
islaus, og er þar á meðal hinn
vinsæli foringi Jón Baldvinsson
forseti Alþingis, Ólafur Frið-
riksson fyrrum ritsljóri, Jónína
Jónatansdóttir, Jólianna Eiríks-
dóttir o. fl. o. fl. þektir, ráðnir,
rosknir og forsjálir Alþ.fl. með-
limir, sem skipað hafa virðing-
arstöðurnar á blómaskeiði hans,
en sem að likum þykjast nú
orðnir full rosknir til að skýr-
ast til Moskva-átrúnaðar. —
Eins og áður er tekið frain
standa hinir sameinuðu að A-
listanum: Einar Olgeirsson,
Stefán Jóliann, Héðinn o. fl.
Virtust „þessir liáu herrar“ —
svo eg viðhafi orð Einars, — að
þessu sinni ekki liafa venju
fremur neitt sérstaklega fram
að bera fyrir kjósendur liér í
bæ né út á landinu annað en að
tilkynna samruna flokka sinna í
— eins og þeir kölluðu það —
einn slerkan órjúfanlegan flokk.
Vitanlega glömruðu þeir margt,
höfðu hátt og voru að vanda
hraðmæltir, enda búnir mörg-
um sinnum að flytja svipaðar
ræður áður. Þeir víttu milcið og
harðlega liáar álögur á bæjar-
búa, útsvar o. fl. til bæjarþarfa,,
eins og lika það, að bæjarsjóð-
urinn væri lítið notaður til óarð-
bærra umbóta, i bænum, svo
sem byggingu leikvalla, flug-
valla, ráðhúss m. m. En sérstak-
lega virtust þessir menn leggja
sig mjög fram um það, að lýsa
með átakanlegum orðum kjör-
um hinnar — „sárhrjáðu al-
þýðu“ þessa bæjar, — eins og
þeir svo smekldega orðuðu það,
— enda lofuðu henni óspart
fríðindum: gulli, grænum skóg-
um og alsælu Stalins, ef lienni
auðnaðist að gefa þeim meiri-
hlutavald í bænum nú í kosn-
istann út af A-listanum,
stðja Moskvamenn til valda.
Munið þetta á morgun!