Vísir - 26.03.1938, Blaðsíða 2

VISIR
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN
VÍSIR H.F.
Ritstjóri: Páll Steingrímsson.
Bkrifstofa . ? Austurstræti 12. •X afgreiðsla J
Bfasr:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Prentsmiðjan 4578
Veríi 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan.
Öfgarnar
mætast.
T ímadagblaðið birtir i gær
4 mjög alvarlegar hugleið-
ingar um „baktjaldastörf öfga-
flokkanna“ og spyr, hvort lýð-
ræðissinnar eigi að „láta áróð-
ursstarfsemi kommúnista af-
skiftalausa ?“
Tímamenn hafa tamið sér að
tala um „lýðræðið“ af svo mikl-
um fjálgleik, að vart komast
aðrir til jafns við þá í þeirri list,
aðrir en kommúnistar. En ást
þeirra á lýðræðinu hefir reynst
að vera meiri í orði en á borði,
og einnig um það svipar þeim
mjög til kommúnista.
í ]>essari grein Tímablaðsins
er það helst lagt til, að starfsemi
kommúnista verði bönnuð liér
á landi. Er nauðsyn þeirrar ráð-
slöfunar bygð á sundurliðaðri
greinargerð um „baktjalda-
starf“ kommúnista. Eru þar tal-
in upp 10 af hinum þjóðhættu-
legustu herbrögðum, sem „sagt
sé“ að kommúnistar heiti í
„áróðursstarfsemi sinni. En
um mörg þeirra „bragða“ eða
jafnvel flest, mun Framsóknar-
mönnum rnanna kunnugast, og
hefir þeim orðið „hált“ á þeim
sumum.
Fyrst af öllu telur blaðið það
herbragð kommúnista, „að
koma kommúnistum inn í sem
flesta skóla“, og segir, að þar
muni fyrstur á blaði Kennara-
skólinn. Er þetta og alkunnugt
og eins hitt, að valdhafar Tíma-
liðsins liafa síðan séð um að
koma kommúnistum inn í sem
flestar kennarastöður. Þá telur
blaðið, að kommúnistar kosti
mjög kapps um það, að koma
sér „sem víðast í störf“, í öll
verkleg fyrirtæki, til að
„njósna“, „vekja úlfúð og hatur
til vinnuveitenda og spilla
vinnufriði“. Til þessa liafa
kommúnistar einnig notið öfl-
ugs stuðnings Tímamanna. Þarf
ekki annað en að skygnast uin
i ýmsum ríkisstofnunum, til að
sannfærast um það, að komm-
únistar hafa átt greiðan aðgang
að þeim undir stjórn Tíma-
manna.
Þá er það enn talið, að komm-
únistar „skipuleggi að reyna að
koma kommúnistaþjónustu-
stúlkum inn á þau heimili, sem
þeim er ant um að njósna frá“
og að „ná nokkurum áhrifa-
mönnum annara flokka á leyni-
fundi með sér i þeirri von að
geta hafl spillandi áhrif á þá“!
Um vinnukonuherbragðið hafa
gengið sögusagnir áður, í sam-
bandi við áróðurs- eða njósnar-
starfsemi enn þá nákomnari
Tímamönnum en starfsemi
kommúnista, og liefir þó eng-
um komið til hugar fyrri, að
leita lagaverndar gegn þvi.
En um hitt liefir ekki heyrst
getið úður, að nokkur flokkur
ræki skipulagsbundna starf-
semi í því skyni að afvegaleiða
„áhrifamenn“ annara flokka.
„Áhrifamenn“ i stjórnmálum
eru þeir menn einir kallaðir,
sem liafa einhverskonar for-
ystu á hendi fyrir flokk sinn, og
mætti ætla að slíkum mönnum
væri ekki bráður liáski búinn
af því að koma á „leynifundi“
annara flokka, eða þá að ekki
væri mikil eftirsjá að fráhverfi
þeirra. — Ef Tímamenn hins-
vegar telja flokk sinn beinlínis
í liætlu, af þeim sökum, að
kommúnistum muni takast að
fleka frá þeim ýmsa af helstu
,jáhrifamönnum“ þeirra, með
því að ná þeim á leynifundi
með sér, og þeir treystast ekld
til þess að lialda flokknum
saman í „frjálsri samkepni“ við
kommúnista, þá virðist alveg
einsætt fyrir þá að reyna, hvort
því yrði ekki hjargað við með
samvinnu.
Það tíðkast að vísu með nas-
istum og kommúnistum, að
banna starfsemi lýðræðisflokka.
En það fer ekki vel á því, að
lýðræðisflokkar beiti sér fyrir
því að banna starfsemi annara
flokka. En lýðveldisflokkarnir
aðhyllast lika yfirleitt „frjálsa
samkepni“, einnig í stjórnmál-
um.
EfíLEND VÍÐSJÁ:
ATVINNULEYSISMÁLIN
í CANADA.
Atvinna hefir aukist í Canada á
undanförnum mánu'Sum, en Vel-
feröarrá'S Canada, sem hefir haft
skýrslusöfnun og athuganir þessu
viðkomandi meS höndum, hef-
ír komist aS þeirri niðurstöðu, að
gera veröi ráS fyrir því, hvort
sem um krepputíma eSa venjulega
tíma er aS ræSa, aS á verstu at-
vinnuleysistímum árs, sé um 150.-
000 manns atvinnulausir í öllu
landinu, og aS þessir menn eigi
fyrir aS minsta kosti 250.000
manns aS sjá. Öliu þessu fólki
þarf aS sjálfsögSu aS liSsinna og
VelferSarrráSiS hefir meS hönd-
um aS athuga, hvernig koma megi
í veg fyrir, eSa a. m. k. draga
úr því atvinnuleysi, sem á viss-
um tímum árs altaf má gera ráS
fyrir í landinu. Atvinnuleysingjar
voru 141.000 færri í Canada í nóv-
ember s.l. haust,en í nóvember áriS
áSur. — Tala verkamanna í Can-
ada hefir aukist um 450.000 á und-
anförnum sex árum, bæSi vegna
eSlilegrar fólksfjölgunar og þess,
aS Canadamenn eru mikiS til hætt-
ir aS fara til Bandaríkjanna í at-
vinnuleit.
Kaupmannahöfn, 25. mars. FÚ.
Útvarpserindi um fsland.
Á þriðjudaginn kemur kl. 15
eftir ísl. tíma, flytur Höjer á
Reykjanesi erindi í danska út-
varpið um lífið í nánd við ís-
lenska jarðeldastaði.
Skíðakappar Norðmanna koma
heim frá U. S. A.
Oslo, 25. mars.
Meðal farþega frá Ameríku á
Stavangerfjord í nótt til Bergen
voru skíðakapparnir Birger
Ruud og Sigmund Ruud. —
Birger Ruud tók þátt í kepni
niu sinnum og fékk fyrstu verð-
laun í öllum, en Sigmund Ruud
önnur verðlaun í fimm. Áliug-
inn fyrir sldðaíþróttinni er mik-
ið að glæðast í Bandaríkjunum.
(NRP. — FB.).
Winston ChiiFchill fær
sæti i bresku stjórz&inni
aö því ep PapísapfFegn-
ir herma, en iianii er nú
staddur í París og ræðir
viö frakkneska ráð-
herra um sameiginlega
stefnn Frakka og Breta.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Winston Churshill er nú staddur í París og vekur
koma hans þar mikla athygli, enda þótt hann
hafi ekki farið þangað opinberra erinda. En
frakknesku blöðin birta fregnir um það, að miklar lík-
ur sé til, að Churchill fái brátt mikilvægu ráðherraem-
bætti að gegna.
Það vekur sérstaka athygli, að Churchill býr í
bústað breska sendiherrans í París og alment er
talið, að Churchill muni eiga viðræður við frakkn-
eska stjórnmálamenn um nauðsyn þess, að mynd-
uð sé sterk stjórn í Frakklandi, en það mundi gera
bresk-franska samvinnu enn öruggari en áður.
Er Churchill því fast fylgjandi, að Frakkar og Bret-
ar efli samvinnuna sín á milli enn meira en áður,
enda sé þess meir þörf en áður, vegna þess hversu
horfir í álfunni.
United Press.
Enn um i'æöu
Chamberlains.
London, 25. mars. FÚ.
í „Berlinar Tageblalt“ og
„Diplomatisclier Korrespond-
enz“ gætir nokkurrar óánægju
með ræðu Chamberlains. Hið
fyrnefnda segir að mál minni-
hlutans þýska í Tékkóslóvakíu
komi Þjóðverjum og Tékkum
einum við. „Diplomatischer
Rorrespondenz“ segir að það sé
slæmt að Chamberlain skuli
Iiafa litið á þetta mál eingöngu
frá því sjónarmiði, að það
snerti Breta.
í Tékkóslóvakíu gætir yfir-
leitt ánægju með ræðu Cham-
berlains og telja Tékkar sig að
minsta kosti hafa siðferðilegan
stuðning Breta, og ekki útilok-
að að þeir njóti hernaðarlegs
stuðnings ef á þarf að lialda.
Umræðunum í breska þing-
inu um ræðu Chamberlains
lauk með ræðu Sir John Simons,
sem svaraði fyrir hönd stjórnar-
innar, og snéri sér sérstaklega
að Winston Churchill. Hann
sagði að Churchill hefði sjálfur
haldið því fram, að Þjóðverjar
væru líklegri til þess að beita
fjárhagslegri þvingun gegn
Tékkum, heldur en hernaðar-
legum aðgerðum, og segði það
sig þá sjálft, að það myndi
verða erfitt fyrir þá, sem vildu
veita Tékkum lið að gera það á
hernaðarlegan liátt. Samt sem
áður þætti Churchill breska
stjórnin ekki hafa gengið nógu
langt í loforði um stuðning við
Tékka.
Frá ýmsum
löndum.
UNGVERJALAND:
Bethlen varar við Gyðinga-
ofsóknum.
London, 25. mars. FÚ.
Bethlen greifi, einn af elstu
og best metnú stjórnmálamönn-
um Ungverjalands, liefir lýst
þvi yfir að hann væri algerlega
mótfallinn því að stjórnin í
Ungverjalandi tæki upp ofsókn-
ir gegn Gyðingum. Ef gengið
væri út á jafn ómannúðlega
hraut sagði Betlilen greifi, þá
myndi það koma þjóðinni í hina
mestu niðurlægingu, bæði efna-
lega og menningarlega, og að
lokum leiða til þess að liún glat-
aði sjálfstæði sínu.
London, 25. mars. FÚ.
FRAKKLAND:
Blum reynir að komast hjá að
biðjast lausnar.
Síðdegis í dag var þvi opin-
berlega lýst yfir í París að
Blum-stjórnin mundi ekki segja
af sér. I stað þess liefir liún á-
kveðið að húa til nýtt frumvarp
um heimild til fjáröflunar í
stað þess frumvarps sem efri
málstofan feldi í gærkveldi.
London, 25. mars. FÚ.
' KÍNA:
Kínverjar tilkynna mikinn
sigur.
Kínverjar telja sér allmikinn
sigur í orustu við Lung-liai-
járnbrautina, en Japanir mót-
mæla þvi ekki.
Kalundhorg, 25. mars. FÚ.
SPÁNN:
Bardagarnir berast til
Kataloniu.
Fréttarilari Reuters á Ara-
goníuvígstöðvunum, segir að
uppreistarmenn sæki þar nú
hratt fram i áttina til Kataloníu.
Á landamærum Kalaloníu eru
mjög sterkar víggirðingar sem
stjórnin gerir sér vonir um að
verði mjög til þess að liindra
framsókn uppreistarmamia.
Miklar orustur hafa orðið í dag
á þessum slóðum og liafa
stjórnarliðar orðið að láta und-
an síga og uppreislarmenn tck-
ið bæði flugvélar og annað her-
fang.
Kaupmannahöfn, 25. mars. FÚ.
NOREGUR:
Verða ótakmarkaðar togara-
veiðar leyfðar?
Eftir nokkra daga lekur
Stórþingið togaramálið til með-
ferðar. Þrjár tillögur um lausn
málsins liggja fyrir. Hin fyrsta
er á þá leið að gera togaraveið-
ar með öllu frjálsar. Önnur er
sú, að leyfa minni skipum, upp
í vissa stærð, botnvörpuveiðar.
Þriðja tillagan er sú að lögfesta
SPÁNARST YRJÖLDINNI
LOKIÐ I APRlL.
Blaðið Daily Herald full-
yrðir að Chamberlain hafi
borist tilkynning frá ítölsku
stjórninni þess efnis, að búast
megi við að Franco taki
Barcelona og vinni úrslita-
sigur í Spánarstyrjöldinni
fyrir lok aprílmánaðar, en
þá verði allir ítalskir her-
menn kvaddir heim frá Spáni.
United Press.
Á annað hundrað krónum
stolið í Kron á Skólavörðustíg
12 og fatnaði á verkstæði Guðm.
Sigurðssonar á Bergstaðastræti
19. Ennfremur var brotist inn í
prentsmiðju Hallgríms Bene-
diktssonar á Bergstaðastræti.
Þrjú innbrot voru framin í
nótt og voru sömu mennirnir
valdir að þeim öllum. Handsam-
aði lögreglan þjófana, er þeir
voru að í'ara af seinasta inn-
hrotsstaðnum.
Var það í Kron á Skólavörðu-
slíg 12. Höfðu þjófarnir, sem
háðir eru gamalkunnugir lög-
reglunni, brotist þar inn bak-
dyramegin, og voru að hypja
sig á hrott, er lögregluna har
að. Þarna höfðu þjófarnir stolið
á annað liundrað krónum í pen-j
ingum, en lítið annað munu
þeir hafa tekið.
I morgun var lögreglunni til-
kynt, að brotist liefði verið inn
á verkstæði Guðm. Sigurðsson-
ar klæðskera á Bergstaðastræti
19. Var þar stolið tösku og fatn-
aði. Ennfremur var brotist inn
í prentsmiðju Hallgríms Bene-
diktssonar á Bergstaðastræti og
stolið peningum. — Alt þýfið
fanst.
HÚSASMÍÐAR Á AKRANESI.
Árið 1937 voru reist á Akra-
nesi sex ný íbúðarhús og eitl
hús var hækkað og endurbætt.
Flatarmál ]>essara húsa er sam-
tals 537 fermetrar og kostnaðar-
verð 112.000.00 kr.
Þá var reist síldar- og fisk-
mjölsverksmiðja. Húsin kost-
uðu um 60.000.00 kr. Einnig
voru gerð á þessu ári 5 útihús,
samtals um 800 króna virði.
(FÚ. i gær).
ÞORSKVEIÐAR AKURNES-
INGA.
Tveir hátar frá Akranesi hafa
lagt þorskanet. — Fylldr út af
Miðnesi, og hefir hann aflað
3700 þorska i fjórum legum og
Ármann sem lagði á miðviku-
daginn 30 net í Akranesforir og
aflaði um 700 þorska. Línubát-
arnir er réru í gær, öfluðu mjög
lítið. — (FÚ. í gær).
áfram bann það, sem er við
smíði nýrra togara.
Prófessor Johan Hjort hefir
gert sig að talsmanni þess að
togaraveiðar séu gefnar frjáls-
ar. —

Þrír frægir Lithauar
Litliauar urðu að Iáta kúg-
ast á dögunum, sem kunnugt
er, og ganga að kröfum Pól-
verja. Eru nú stjórnmálavið-
skifti og samgöngur milli
Póllands og Lithauen aftur
að komast í samt lag. Hér
fara á eftir myndir af þrem-
ur lithauiskum sljórnmála-
mönnum, sem oft voni
nefndir meðan á deilunni
stóð.
ANTANAS SMETANA
ríkisforseti.
JUOZAS
forsætisráðherra.
STASYS LOZORAITAS
utanríkisráðherra.
Knnn fiýsk söngkona
væntanleg til U\di ú$.
Kaupmannaliöfn, 25. mars. FÚ.
Þekt þýsk söngkona sem
jafnframt ritar greinar fyrir
„Trans Evrópa Press“, Irna
Weile Barkany, leggur af stað
til íslands á laugardaginn kem-
ur frá Kaupmannahöfn. Hefír
hún i hyggju að slcrifa greinar
um ísland, aðallega viðlöl við
íslenska stjórnmálamenn, vís-
indamenn og listamenn, en
blaðasamband það sem liún
ferðast fyrir liefir innan vé-
handa sinna um 800 blöð víðs-
vegar í álfunni. Ilún ætlar einn-
ig að syngja á íslandi, því liún
er þaulvanur söngvari og syng-
ur á tólf málum, meöal annars
liefir hún haldið íslenska tón-
leika í útvarp í Austurríki og
Ungverjalandi.
aðeins Loftur.