Vísir - 10.05.1938, Blaðsíða 3
V ISIR
Á^remin^satridm í
sstýrimazmadeilunni.
Gremargerd frá stjórn Eimslipafélags Islands h.f.
Út af ýmsum ummælum sem
birt liafa verið í Alþýðublaðinu
og i blaðinu „Stýrimaðurinn“
sem Stýrimannafélags íslands
hefir gefið út 4. þ. m., vill stjórn
li.f. Eimskipafélags fslands taka
fram sem hér skal greina:
Eftirlaunaréttur stýrimanna.
Aðalfundur Eimskipafélags-
ins hefir sett reglugerð um
eftirlaunasjóð félagsins. í 14. gr.
reglugerðarinnar segir svo:
„Breytingar á reglugerð þess-
ari getur félagsstjórnin gert
með samþykki aðalfundar fé-
lagsins“, og í 10. gr. er svo-
hljóðandi ákvæði „Starfsmaður
glatar öllum eftirlauna- og
styrkjarétti fyrir sig og sína, ef
hann er riðinn við athafnir eða
fyrirtæki, sem að áliti félags-
stjómar koma í bága við hags-
muni félagsins, eða hefst eitt-
hvað það að af ásettu ráði, sem
félagsstjórnin telur skaða starf-
semi félagsins.“ Þetta ákvæði
hefir staðið óbreytt frá því að
aðalfundur setti reglugerðina
í upphafi 28. júní 1919. Það get-
ur nú ekki orkað tvímælis að
stýrimenn hafa með verkfalli
sínu og þeim atvikum sem
En út af þessari 1 árs fram-
lengingu fyrir skipstjórann
krefjast svo stýrimenn að laun
allra stýrimanna (ca. 95 þús.
kr.) hækki um 5% og virðist
þessi krafa lirein fjarstæða.
Frí stýrimanna.
Allir stýrimenn hafa sumar-
leyfi, 20 daga eftir fyrsta árið
og 30 daga eftir 2ja ára starfs-
tíma, en aulc þess hafa þeir frí
í heimahöfn annan livorn sól-
arhring. „Stýrimaðurinn“ . vill
gera lítið úr þessum síðarnefndu
fríum sakir þess að það komi
oft fyrir þegar skipin eru í
Reykjavílc, að þau séu send til
Akraness og Keflavíkur. Á öll-
um skipum nema „Lagarfossi“
er Reykjavík heimahöfn, liin
fimm skipin hafa á árinu 1937
legið samtals 326 daga í Reykja-
vík og af þeim dagafjölda hafa
farið 13 dagar í ferðir til Akra-
ness og Keflavíkur. Hefir hvert
skipanna legið í Reykjavík sl. ár
56—70 daga og frí stýrimanna
því verið 28—35 dagar eða að
meðaltali 31 dagur. Frí stýri-
manna liafa því verið á árinu
1937: sumarleyfi 30 dagar og
heimaliafnarleyfi að meðaltali
skipstjóri teldi að við yrði kom-
ið. Lengra var ekki liægt að
ganga í því efni og með þessu
var ákveðin 8 klst. vinna á
sólarliring fyrir stýrimenn,
að svo miklu leyti sem
mögulegt væri vegna nauðsyn-
legra starfa að dómi skipstjóra.
En þessu tilboði neituðu stýri-
menn, og með því að það er lítt
hugsanlegt að þeir hafi ætlast
til að vinnutíminn yi-ði styttri
en 8 tímar á sólarliring, þá sýnir
þessi neitun þeirra að hér mun
liafa legið annað á bak við, sem
sé það, að vinnutíminn yrði
lengri, en þeim greidd auka-
borgun með kr. 2.50 fyrir klst.
fram yfir 8 tíma vinnu. „Stýri-
maðurinn“ er liér að vísa í gild-
andi ákvæði um vinnutíma á
norskum, dönskum og sænsk-
um skipum, en þessi tilvísun
er algerlega röng. I Noregi eru
engar tímatakmarkanir ncma
þegar stýrimenn eru látnir vinna
hásetavinnu við að halda vörð
sem aldrei kemur fyrir hér. I
Danmörku gilda aðallega þrí-
skiftar vaktir. í Svíþjóð eru að
eins reglur um þelta að þvi er
snertir komu- eða burtfarar-
daga eða eins og í Noregi. í
Englandi virðast engin ákvæði
vera hér að lútandi.
Tilkynning um verkfallið.
„Stýrimaðurinn“ endurtekur
það sem áður hefir verið tekið
fram af hendi formanns Stýri-
mannafélagsins að hann hafi
tilkynt verkfallið daginn áður
en það hófst, en bæði Guð-
mundur Vilhjálmsson forstjóri
Eimskipafélagsins og Pálmi
Loftsson, forstjóri Skipaútgerð-
ar ríkisins, hafa opinberlega
lýst yfir því, að þeim liafi ekki
borist tilkynning um verkfallið
áður en það skall á og er það
þvi rétt, sem áður hefir komið
fram, að verkfall stýrimanna
var gert fyrirvaralaust.
Happdrætti
Hásköla íslands.
Þriðji dráttur fór fram í dag. Þessi númer hlutu vinninga:
standa í sambandi við það gerst
brotlegir gegn téðu ákvæði 10.
gr. og þar með glatað eftir-
launarétti sínum. Úr þessu verð-
ur ekki bætt nema með því að
breyta reglugerðinni eða gefa
undanþágu frá henni og samkv.
tilvitnuðu ákvæði 14. gr. ræður
aðalfundur hvort þetta skuli
gert. Er því augljóst að það er
ekki á valdi félagsstjórnarinnar
að láta sakir gegn stýrimönnun-
um falla niður. Það er því al-
gerlega rangt sem Alþýðublaðið
segir að félagsstjórnin hafi vald
til þess að ráða þessu máli til
lykta. En félagsstjórnin gat
komið því til vegar að stýri-
mönnum yrði trygt að þeir yrði
ekki látnir missa stöður sínar
né færðir milli flokka vegna
þeirra atvika sem orðið hafa i
sambandi við verkfallið og þetta
bauð félagsstjórnin stýrimönn-
unum, en þeir höfnuðu því til-
boði og héldu fast við að fé-
lagsstjórnin slcyldi ábyrgjast
þeim að enginn yrði látinn
gjalda þátttöku sinnar í verk-
fallinu á neinn hátt. f þessu lá,
að félagsstjórnin skyldi ábyrgj-
ast þeim að eflirlaunaréttur
þeirra skyldi ekki skerðast.
Þetta var ekki á valdi félags-
stjórnarinnar, svo sem fyr segir
og gat hún því ekki uþpfylt
þessa kröfu stýrimannanna.
Aldurmörk starfsmanna.
Samkvæmt 3. gr. reglugerðar
Eftirlaunasj óðs Eimskipafélags-
ins er það réttur og skylda
síarfsmanna að láta af stöðum
sínum á aldurmörkum, og eru
þau fyrir skipverja 60 ára aldur,
en aðra starfsmenn 66 ára. En
i greininni er þetta undantekn-
ingarákvæði: „Aldurmörkum
má félagsstjórnin fresta um eitt
ár í senn, ef starfsmaður sækir
um það.“ Félagsstjórnin hefir
notað þessa heimild tvisvar
sinnum, þar á meðal síðasll. ár,
að þvi er einn skipstjóra snerlir.
Það er því algerlega rangt sem
„Stýrimaðurinn“ scgir í þá átt
að félagsstjórnin hafi brotið
reglugerðina i þessu efni. í
þessu sambandi má geta þess að
víðast hvar annarsstaðar t. d.
hjá Hinu Sameinaða gufuskipa-
félagi og Bergenska félaginu eru
aldurmörk 65 ár fyrir skipverja.
31 dagur og hafa stýrimenn
þannig raunverulega haft 2ja
mánaða frí á árinu 1937. Menn,
sem liafa svo mikið frí frá
störfum ættu þá 10 mánuði árs-
ins sem þeir vinna, að geta lagt
eitthvað sérstaklega á sig. En
eftir þeim upplýsingum sem fé-
Iagsstjórnin hefir fengið telur
hún það algerlega rangt sem
„Stýrimaðurinn“ segir, að með-
alvinnutími stýrimanna á sólar-
hring sé 12% klst. En væri þetta
rétt þá væru kauphækkunar-
kröfur stýrimanna að því er
yfirvinnukaup snertir nokkuð
gífurlegar. Þeir hafa krafist að
fá kr. 2.50 fyrir klst. fyrir vinnu
umfram 8—9 klst. vinnutíma,
yrði yfirvinnukaupið þá um 10
kr. á dag eða á 10 mánaða
starfstíma um 3000 kr. Kærnist
þá kaup stýrimanna frá því sem
nú er upp í það sem liér segir:
1. stýrimaður kr. 10.600.00; 2.
stýrimaður kr. 9.100,00; 3. stýri-
maður kr. 7.900,00 auk fæðis,
sem skattstofan reiknar á kr.
730,00 á ári, en þar að auki
kröfðust stýrimenn, þegar þeir
gerðu verkfallið, liækkunar á
núverandi kaupi frá 6,9% og
alt upp i 15,2%. Störf stýri-
manna á skipunum eru ákveðin
og ætluð þrem mönnum. Það er
l. stýrimaður sem aðallega ræð-
ur vinnuskiftingu milli stýri-
manna og verður að ætlast til
þess, að hann skifti vinnunni
sanngjarnlega milli þeirra, og
að þeir leysi af hendi, án sér-
stakrar borgunar, þau verk sem
fylgja stöðum þeirra alveg eins
og skipstjórar verða að gera í
sínu starfi. Er þetta ekkert sér-
stáklegt fyrir störf á skipum,
því eins og vilanlegt er, er
störfum allflestra trúnaðar-
manna yfir höfuð þannig hátt-
að.
Ákvörðun vinnutíma
stýrimanna.
„Stýrimaðurinn“ segir að
verkfallið sé fyrst og fremst um
það, að fá vinnutíma stýri-
manna áliýeðinn. Á fundi 3. þ.
m. gerði stjórn Eimskipafélags-
ins tilboð um það að á skipum
félagsins sem hafa þrjá stýri-
menn, en það eru öll skipin
nema Selfoss, skuli hafa þrí-
skiftar valctir eftir því, sem
22 . 5000 5506 . 100
52 . 100 5605 . 100
66 . 100 5804 . 100
335 . . 100 5825 . 100
340 . 100 5841 . 100
400 . 100 6154 . 100
430 . 200 6232 . 100
630 . 100 6353 . 100
736 . 100 6511 . 100
776 . . 100 6596 . 100
867 . . 100 6664 . 100
1128 , , 100 6923 , 100
1289 . . 100 7141 . 100
1303 . . 100 7325 . 100
1366 . . 500 7541 . 100
1508 . . 100 7747 . 200
1510 . . 100 8224 . 100
1545 . . 100 8283 .. 200
1588 . . 100 8332 . 200
1601 . . 100 8609 .. 100
1771 . . 100 8618 .. 100
1800 . . 100 8773 .. 100
1875 . . 100 8797 .. 200
1912 . . 100 8977 . . 100
2010 . . 100 8998 .. 100
2170 . . 100 9025 .. 100
2248 . . 100 9081 .. 100
2344 . . 100 9128 .. 100
2356 . . 100 9130 .. 200
2374 . . 200 9188 . 2000
2416 . . 100 9422 .. 100
2506 . . 100 9573 .. 100
2612 . . 100 9602 .. 100
2880 . . 100 9643 .. 100
3207 . . 100 9708 .. 200
3360 . . 500 9890 .. 100
3423 . . 100 9922 . . 100
3448 . . 100 9926 .. 100
3516 . . 100 9938 .. 100
3519 . . 100 9988 .. 200
3750 . . 100 10382 . . 100
3766 . . 100 10499 .. 500
3919 . . 100 10715 .. 100
4003 . . 100 10807 .. 100
4064 . . 500 10841 .. 100
4104 . . 200 10856 .. 100
4366 . 100 10991 .. 100
4412 . . 100 11067 .. 100
4477 . . 100 11077 .. 100
4520 . . 100 11081 .. 100
4573 . . 100 11264 . . 100
4795 . 100 11334 .. 100
4796 . . 100 11341 .. 100
4808 . . 100 11436 .. 500
5045 . . 100 11544 .. 100
5048 . . 200 11551 .. 100
5066'. . 100 11640 .. 100
5157 . . 100 11708 .. 100
5250 . 100 11775 .. 100
5269 . 100 11968 .. 100
5278 . 100 12029 .. 200
5372 . 100 12511 .. 100
5430 . 100 12562 .. 100
12593 . . 100 18412 . 100
12640 . . 100 18696 . 100
12759 . . 100 18955 . 100
12771 . . 100 18988 . 100
13160 . . 200 19128 . 200
13195 . . 100 19304 .. 100
13319 . . 100 19338 . 100
13423 . . 500 19431 . 100
13506 . . 100 19496 . 100
13662 . . 200 19663 10.000
13681 . . 100 20023 . 100
13846 , . 100 20025 .. 100
13974 . . 100 20028 .. 100
14035 . . 100 20179 .. 200
14038 . . 100 20249 .. 100
14236 . . 100 20371 .. 100
14245 . . 100 20396 .. 100
14408 . . 100 20717 .. 100
14432 . . 100 20816 .. 100
14587 . . 200 20818 .. 100
14975 . . 100 20847 .. 100
15131 . . 100 20933 .. 100
15258 . . 100 20935 .. 100
15603 . . 200 21168 .. 100
15609 . . 100 21242 .. 100
15680 . . 100 21455 .. 100
15549 . 100 21543 .. 100
15824 . . 100 21720 .. 200
15853 . 200 21847 .. 100
15976 . 100 21939 .. 100
16027 . 100 21984 .. 100
16054 . 100 22069 .. 100
16130 . 100 22147 .. 100
16227 . 100 22471 . 1000
16278 . 100 22359 .. 100
16341 . 100 22542 . . 100
16387 . 100 22740 .. 100
16636 . 100 22620 .. 200
16779 . 100 22805 .. 100
16879 . 100 22848 .. 100
16891 . 200 22943 .. 100
16972 . 100 22957 .. 100
17107 . 100 22986 .. 500
17118 . 100 23031 .. 100
17138 . 100 23324 .. 100
17171 . 100 23399 .. 100
17203 .. 100 23532 .. 100
17264 . 100 23534 .. 100
17382 . . 100 23615 .. 100
17399 .. 100 23689 .. 100
17404 . . 100 23718 .. 100
17455 .. 100 24001 .. 100
17493 .. 100 24203 .. 100
17562 .. 100 24221 .. 100
17662 .. 100 24330 .. 100
18039 .. 100 24344 .. 100
18105 .. 100 24355 .. 200
18115 .. 200 24374 .. 100
18133 .. 100 24605 .. 100
18168 .. 100 24778 .. 100
18196 .. 100 24941 .. 200
18322 . 1000 24958 .. 100
(Birt án ábyrgðar).
Jarðarför konunnar minnar, móður okkar, tengtlamóður
og ömmu,
Ingihjargar Ólafsdóttur,
fer fram fimtudaginn 12. maí og hefst með lnxskveðju aS
heimili liennar, Sellandsstíg 30, kl. 1V2 e. h.
Gísli Þórðarson, börn, tengdabörn og barnabörxs.
Jarðarför konunnar minnar,
Guðrúnar Sæmundsdóttur,
er ákveðin miðvikudaginn 11. þ. m. frá dómkirkjunní og
liefst með húskveðju á heimili okkar, Fjölnisvegi 6, kl. 2
eftir liádegi.
Jarðað verður í gamla kirkjugarðinum.
Gissur S. Sveinsson.
Hitler á heimleið.
Oslo í dag.
í ræðu þeirri, sem Hitler hélt
á laugardagskvöldið i veislu,
sem haldin var honum til heið-
urs, sagði liann að „Alpa-landa-
mærin“ milli Stór-Þýskalands
og Italíu skyldi standa ólrreyfð
um aldur og æfi, — þetta væri
vilji sinn og arfur til hinnar
þýsku þjóðar. NRP—FB.
London, 10. maí. — FÚ.
Hitler lagði af stað heimleið-
is litlu eftir miðnætti í nótt sem
leið i hinni brynvörðu járn-
brautarlest sinni. Áður en hann
fór frá ítaliu átti hann viðtal
við ítalska blaðamenn, þar sem
hann lét i ljós ánægju sina yfir
ferðinni og öllu þvi sem hann
hefði séð. Sérstaklega sagðist
hann vera ánægður yfir því,
hversu innilegur skilningur ætti
sér stað milli ítala og Þjóðverja.
Signor Gayda ritar í „Gior-
nale d’ítalía“ í gærkveldi um
heimsókn Hitlers. Segir hann
þar m. a., að Þjóðverjar og ít-
alir liafi tekið saman höndum
til þess að tryggja livorir öðrum
það sem hann nefnir „réttindi
stórveldanna“ í samræmi við
jafnvægislögmál það, sem
Mússólíni hefði gert grein fyrir
í ræðu sinni á laugardagskveld-
ið. Fascisminn og nazisminn,
segir hann, eru ekki í sóknar-
lieldur varnar-afstöðu gagnvart
andvígum stefnum. „Þeir sem
halda þvi fram, að friðinum
stafi hætta af þeim ríkjum sem
þeir nefna einræðisríki, eins og
utanríkismálaráðherra Banda-
ríkjanna t. d., eru einungis að
reyna að slá ryk í augu almenn-
ings“, segir signor Gayda, „og
dylja hernaðarundirbúning
sinn, sem miðaður er við að við-
halda hinu falska jafnvægi og
réttindum þeim, sem viðhald
þess veitir þeim“.
Berlín, 10. maí. — FÚ.
Lundúnablöðin láta alment
uppi þá slcoðun sína í sambandi
við Italíuför Hitlers, að hún liafi
orðið til þess að styrkja Berlín-
Róm-ásinn, og að stjórnmála-
samvinna Þýskalands og Ítalíu
geti eldci talist ósamrýmanleg
ensk-ítölskum samningum. —■
Frönsk blöð talca yfirleitt noklc-
uð aðra afstöðu til þessara mála,
og flest þeirra vilja lesa ýmis-
konar andstæður milli Þýska-
lands og Ítalíu út úr slcálarræð-
um þeirra Hitlei*s og Mússólini.
Eooert Claessen
hæstaréttarmálaflutningsmaður
Skrifstofa: Oddfellowhúsinu.
Vonarstræti 10, austurdyr.
Sími: 1171.
Viðtalsími: 10—12 árd.
BæjciF
iréffír
Vísir
er sex síður í dag. Neðanmáls—
sögurnar eru í aukablaðinu, bæjar—
fréttir o. m. fl.
Veðrið í morgun.
Hiti í Reykjavik 1 st. Minsttnr
hiti o stig (Papey og Fagurhóls—
mýri), mestur 4 stig. Mestur hiti.
í gær 3 stig, minstur í nótt — 4.
stig. Sólskin í gær 15,6 st. Yfirlitr
Háþrýstisvæði um ísland og; N’orð—
ur-Grænland. Grunn lægð suðvest—
ur af Reykjanesi, á hægri lireyfingu
norður eftir. — Veðurhorf ur: Suð-
vesturland, Faxaflói, Breíðafjörð-
ur: Austan og norðaustan kaldL
Úrkomulaust.
Skipafregnir.
Gullfoss er væntanlegur kl. 6 síð-
degis að vestan. Goðafoss fór héð-
an í gærkvöldi áleiðis til útlandæ.
Selfoss er á leið til Vestmaimaeyja:
frá Leith. Dettifoss fer vesttrr og
norður annað kvökl: Lagarfoss er
á Austfjörðum. Hekla er væntanleg
til Sauðárkróks til 1Q;
Höfnin.
Bragi og Arinbjörn hersir komu'
af veiðum í morgun, með 110 tn.
hvor. Breskur togari kom tíl þess-
að taka ís og salt. Otur kom ínn
laust fyrir hádegið.
Flugvélin Örn
er vænatnleg að norðan í dag-_.
Hún lagði af stað frá Akureyri 0
gær, áleiðis til Reykjavíkur, ec;
sneri aftur vegna dimmviðris.
Aðalfundur
U.M.F. Velvakandi verður hald-
inn í Kaupþingssalnum í kvöld kL
8. Þetta er um leið afmæhsfundurr
félagsins, og er þess vænst, að fé-
lagsmenn fjölmenni.
Herstcinn Pálsson,
blaðamaður hjá Vísí, var meðáS
farþega á Ms. Dronning Alexand-
rine til útlanda í gær. Harrn sæknr
blaðamannamót, sem haldíð verður
í Stokkhólmi i yfirstandandi máne-
uði.
Gerðardómurinn
er þannig skipaður : Hákón Guð—
mundsson, Gunnlaugur Rriem, Þor-
steinn Þorsteinsson, Eggert Qaes—
sen, Stefán Jóh. Stefánsson, Hákon
Guðmundsson er forsetí dómsina.
Skipaeigendur tilnefndu Eggert:
Claessen, en ruddu Pétri Lárus-
syni, en Stýrimannafélagið tiluefndi;
Stefán Jób. Stefánsson og ruddfj
Friðrik Ólafssyni.
Slökkviliðið
var kvatt inri á Laugaveg 78 ntiIE
kl. 12—1 í dag. Kviknað hafðí S
malbikunarpotti og var eldurinns
fljótt slöktur.
Næturlæknir
er i nótt: Axel Blöndal, Mána-
götu 1. Sími 3951. — Næturvörður
í Ingólfs apóteki og Laugavegs apó-
teki.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 19.10 Veðurfregnir. 19.20-:
Þingfréttir. 19.50 Fréttir. 20.15 Er-.
indi: Næringarrannsóknir og nauð-.
syn þeirra, II (Baldur Johnsen,
læknir). 20.40 Symfóníutónleikar r
a) Tónleikar Tónlistarskólans. b^
Pianó-konsert i Es-dúr, eftir Beet-
hoven (plötur). 22.00 Dagskrárlok.