Vísir - 11.05.1938, Blaðsíða 2

V I S I R
VÍSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Austurstræti 12.
S í m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Ver-ð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Vígtennurnar
pKKERT framfaramál á jafn
óskifta samúð og ötult
fylgi alls almennings og hita-
veitumál Reykjavikurbæjar.
Mönnum liefir skilist það fylli-
lega, að hér er ekki einungis
um einstakt mál að ræða eðli
sínu samkvæmt, heldur og eitt-
hvert mesta þjóðþrifafyrirtæki í
eiginlegri og óeiginlegri merk-
ingu, nýjung, sem mun spara
þjóðinni gjaldeyri, sem nemur
þeim kostnaði margföldum, er
fer í að framkvæma verk þetta.
Sjálfstæðismenn hafa haft á
hendi forystu málsins, hafist
handa um það og fylgt því
fram með fullri einbeitni, og
trygt undirbúning allan svo sem
best má verða að dómi liæfustu
sérfræðinga innanlands og ut-
an. Socialistar og vinir þeirra í
Framsókn ætluðu að mata
krókinn og liagnast á fram-
kvæmd málsins, en risu því síð-
an öndverðir er komið var í veg
fyrir hagnaðarbraskið, og hafa
upp frá því reynt að tefja mál-
ið eftir föngum með allskonar
úr og í slætti, sem ekki mun
rakinn hér.
EGAR undirhúningi ölluhi
var lokið og ekki tjáði leng-
ur að spyrna á móti broddun-
um, létu framsóknarmenn svo,
sem þeim væri mál þetta hug-
leikið, og formaður flokksins,
sem hefir tileinkað sér allar op-
inberar framkvæmdir og hug-
myndir í þessu landi síðustu 50
árin, tileinkaði sér nú einnig
hugmyndina að hitaveitunni, og
nægir í því efni að vísa lil fyrri
skrifa hans um málið. í»á tók
hann og þeim sinnaskiftum að
gera gælur við „Grimsbylýð-
inn“, leit til hans í náð og vildi
jafnvel gefa kost á sér í bæjar-
stjórn Reykjavíkur. Þangað
fleytti málaliðíð honum.
UÆGRA brosið færðist yfir
“ ándjítið. — Socialistarnir
höfðu varnað hoiium valdaset-
unnar og álit hans, fylgi og
traust rénaði með degi liverj-
um jnnan Framsóknar. For-
maðurinn réri þar á annað borð
með einum fylgisveini, en
flokkuriun réri allur á hitt
borðið og snéri á hann og lék
liann grátt — en hægra straum-
kastið gat ef til vill bjargað frá
liinni eilífu tortímingu og rís-
andi boðum, og lyft honum
upp úr þeim öldudal, sem liann
hvíldi í, á fald þeirrar báru,
sem bæri hann heilan í höfn.
Er brosið færðist í hægra
munnvikið, hurfu geðbrestirnir,
sem samfara höfðu verið póli-
tískum meltingarkvillum, en
eiturbroddamir voru brotnir
af örvunum og eggjar sljófgað-
ar. Þá var Fróða friður.
Á tekur breska Ijónið upp á
því að hrista sig, og ís-
lenska músin fær að vita um
þetta tiltæki ljónsins.
Brelar innkalla kröfur Ú
hendur okkur íslendingum með
þeirri einstöku varfæmi að
hirta innköllun þessa í hlaði
því, er flytur stjórnarvalda aug-
lýsingar þar í landi. Allur fjár-
málaheimurinn fær að vita að
yanskil okkar séu svo áberandi
og viðskifti okkar það ótraust,
að erlendir valdliafar verði að
láta til sín taka, til að gæta
hagsmuna þegna sinna. Islend-
ingar einir, sem auglýsing þessi
varðar, mega ekki fá um hana
að vita. íslendingar mega ekki
gera sér grein fyrir ástandinu
eins og það er, og eins og á það
er litið erlendis. Það er ekki
ætlunin að hverfa til betra veg-
ar, viðurkenna staðreyndir og
taka upp nýja bjargráðastefnu.
Nei, liægra brosið á að hamla
því að sannleikurinn færi sig
i skóna, eftir að lýgin hefir
leikið lausum hala um landið
alt um árabil.
D OÐSKAPURINN, sem þá er
“ fluttur, er ekki sá, að klæði
sé borin á vopnin og þjóðin
sameinist um liagsmunamál sín
og alhliða viðreisnar starf, held-
ur hinn, að ef Sjálfstæðisflokk-
urinn reyni til að stöðva fram-
hald þeirrar ólieillastefnu, sem
ríkt liefir á fjármálasviðinu, þá
muni Framsóknarflokkurinn
beita sér af alefli gegn hita-
veitumálinu. í þeim leik muni
flokkurinn slanda sameinaður,
hváð sem öllu öðru líði, og að
hann hafi bohnagn til þess að
koma í veg fyrir framgang hita-
veitunnar. — Hægra bros bæj-
arfulltrúans er horfið, en urrið
heyrist og það skín i vígtenn-
urnar. Vígtönnunum eru Reyk-
víkingar orðnir vanir, og þótt
krampakendir drættir ínunm
vikjanna hylji þær um stund og
liægra bros myndist af þeim or-
sökum, yita menn að þær vig-
tennur eru á sínum stað og bíða
eftir lifandi eða dauðri bráð þér
eftir sem hingað til.
Bifrelðaárekstnr.
Árekstur varð um kl. 11% i
dag milli tveggja bifreiða i
vesturbænum og stórskemdist
önnur bifreiðin, en meiðsli urðu
engin.
Þetta voru bifreiðarnar G. K.
100, sem er 18 manna fólksbif-
reið, og R 906, sem er 5 manna
Sludebaker. Kom sú bifreið
norðan Ægisgötu og var ekið
suður götuna, en G. K. 100 var
ekið vestur Öldugötu og varð
áreksturinn þar sem Öldugata
og Ægisgata mætast. Lenti
GK 100 á aftari liluta R 906
vinstra megin af mikium krafti
og stórskemdist sú bifreið, en
GK 100 skemdist lítið.
ABESSINIUKEISARI LAGÐUR
AF STAÐ TIL GENF.
London, 11. maí. — FÚ.
Abessiniumálið verður ekki
tekið fyrir fyrr cn á fimtudag á
fundi Þjóðabandalagsráðsins i
Genf, samkvæmt beiðni frá full-
trúum Abessiníukeisara, og
hafa þeir lagt svo að keisaran-
um sjálfum að koma til Genf og
tala máli þjóðar sinnar, að hann
lét til leiðast og lagði af stað frá
Englandi í gærkveldi með síð-
ustu bátalestinni. Áður hafði
abessinska sendisveitin í Lon-
don sagt, að keisarinn myndi
ekki fara.
Stjðrnarbylting í Braziifu að tilhiutim
-. • -* - • • *•
fascista og nokkurs hiuta hersins.
HepfoFingjastjóFn verðui?
mynduð til bráð&birgða*
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Fregnir frá Montevido herma, aS stjórnarbylting-
artilraun sé hafin í Rio de Janeiro og standi
nokkur hluti hersins að henni. Nákvæmar
fregnir vantar, en ýmislegt bendir til, að uppreistar-
menn hafi samúð almennings. Facistar munu standa að
byltingunni,sem stafar af óánægju með stjórnarskrá þá,
sem Vargas gaf út. Líkur benda til, að herforingja-
stjórn verði mynduð til bráðabirgða.
í nóvembermánuði siðastliðnum gaf Vargas forseti
út ný ja st jórnarskrá sem jók m jög vald forsetans. Sam-
kvæmt hinni nýju stjórnarskrá var sett á laggirnar
sparnaðarráð og ennfremur var fyrirkomulagi þingsins
breytt. Forsetinn fékk vald til þess að setja lög milli
þinga um ýms mál. Fjármálum lofaði Vargas að koma
í nýtt horf og kvaðst hann hafa gefið út hina nýju
st jórnarskrá til þess að koma í veg fyrir borgarastyr j-
öíd.
I fyrstu var talið, að Vargas ætlaði að taka sér ein-
ræði í hendur, en hann sagði þá að hið ný ja st jórnar-
fyrirkomulag væri ekki fasistiskt, heldur væri stefna
sín á þjóðlegum grundvelli og utanríkismálastefnan
yrði óbreytt.
United Press.
Miklir brunar á Amoy-eyju
eftir skothríð Japana.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS
London, í morgun.
Hongkongfregnir skýra frá því, að miklir hús-
brunar séu á Amoyeyju eftir skothríð jap"
anskra herskipa á eyjuna í gærkveldi. Japanska
ir flotaf oringjar haf a tilkynt erl. mönnum, sem búsettir
eru á Amoy, að réttindi þeirra verði ekki virt, nema
þeir verði algerlega hlutlausir meðan Japanir hafi her-
lið á eyjunni.
United'Press.
London, 11. maí. — FÚ.
Japanir eru sagðir hafa sett
500 manna lið á land i Amoy í
gær, en ekki er vitað, hvort þeir
hafa náð þar nokkurri fót-
festu. Kínverjar segjast hafa
drepið 100 menn í liði Japana
er þeir voru að reyna að lenda,
en sært 75.
Loftornstan jflr
Hanyang.
Þ. 29. apríl var loftorusta mik-
íl háð yfir Hanyang, fjölmennu
íbúðarhverfi í Hangkow. Eins
og vikið var að í skeytum gerðu
Japanir mikla loftárás á borg-
ina, en voru hraktir á flótta.
Loftárás þessi var gerð á 37. af-
mælisdegi Japanskeisara og ætl-
uðu flugmenn Japana að skjóta
kinversku stjórninni skellc i
bringu og sýna Kínverjum loft-
hernaðarlegan mátt sinn, enda
var loflárásin vel undir búin, og
tóku þátt í henni um 40 af
stærstu og hraðfleygustu flug-
véluin Japana í Kína.
En Kinverjar vissu hvað til
stóð og liöfðu með leynd,
segir Daily Express, safnað
saman um 100 flugvélum, til
þess að taka á móti Japönum.
Þessar flugvélar hófu sig á
loft þegar, er Japanir komu,
og hófst nú hin grimmasta
loftorusta. Japanir héldu á-
fram að varpa sprengikúlum
á Hanyang, þrátt fyrir árásir
Kínverja, nokkura stund, en
urðu brátt að láta undan síga,
enda réðust iðulega 4—5 kin-
verskar flugvélar á eina
japanska.
Japanir vörpuðu um 100
sprengikúlum á Hanyang, en
1000—1500 manns biðu bana. —
Barist var í 1000—2000 feta
hæð. Japanir mistu 20 flugvélar,
en Kínverjar sextán.
NORÐMENN OG SPÁNAR-
MARKAÐURINN.
Oslo 10. maí.
Sverdrup Stórþingsmaður
hefir gert fyrirspurn til stjórn-
arinnar á þessa leið: Gerir
stjórnin sér Ijóst liverjir erfið-
leikar eru á vegi norskra út-
flytjenda, sem skifta eða vilja
skifta við Spán, þar sem Noreg-
ui liefir engan fulltrúa í mest-
um hluta landsins — og hvað
ætlar stjómin sér að gera til
þess að bæta úr þessu ? (NRP—
FB.)
aðeixxs Loftur.
Á LANDAMÆRUM SPÁNAR OG FRAKKLANDS..
Yfir Pyrennea-landamærin hefir að undanförnu verið s löð-
ugur straumur flóttamanna. Meðal flóttamannanna er margt
kvenna og barna, sem liefir orðið að þola meiri hörmungar en
orð fá lýst. —
Malcolm Mac Sónald
veröur nýlendumála-
rádherra Breta.
linkaskeyti til VÍSÍS,
London, í morgun.
Máícoiín MacDonald er nú talinn Iíklegastur eftir^
maður Ormsby Gore nýlendumálaráðherra.
Hefir álit Malcolm MacDonalds mjög aukist
vegna þeirra afskifta, sem hann hafði af samkomulags-
umleitunum Breta og íra, sem nýlega var um samið
svo, að báðir aðilar létu sér vel líka. Blöðin telja, að
Malcolm MacDonald muni vinna gott verk sem ný-
lendumálaráðherra. — Slíks manns sem hans, sé ein-
mitt mjög þörf nú, til þess að stuðla að því, að Palest-
inamálið verði leyst á viðunandi hátt. Ennfremur
mundi koma til hans kasta ýms mál, sem varða kröfur
Þjóðverja um nýlendur.
United Press.
in-njiroun
Tvelr mena, sem í flonnm voru bjargast nanðnlega
f Innri-Njarðvík vildi það til
s.l. sunnudag,að bifreið fór fram
af bryggju og á kaf í sjóinn. í
henni voru tveir menn, bifreið-
arstjórinn Karel Einarsson og
Guðbjartur Kjartansson, sem
einnig er bifreiðartjóri þar
syðra.
Á bifreiðinni var fullur olíu-
íankur, sem rúmar 1400 lítra af
olíu, og átti að flytja liana til
Keflavíkur, en er vélin var sett
i gang rann bifreiðin aftur á
bak og i sjóinn. Hásjávað var,
norðan strekkingur og nokkur
sjór. Mönnunum, sem í bifreið-
inni voru, tólcst við illan leik að
opna dyr stýrishússins og komst
annar þeirra út um þær, en hinn
braut framrúðu í bifreiðinni og
komst þannig út úr stýrishús-
mu.
| Báðir voru mennirnir ósynd-
! ir, en er Ivarel skaut upp, tókst
honum að ná í stigann á hryggj-
unni og halda sér þar, en Guð-
bjart bar frá bryggjunni og
velktist hann nokkuð í sjónum,.
en varð hjargað af unglingspilti,
syni Stefáns Sigurfinnssonar í
Njarðvík, sem liafði séð bifreið-
ina vella út af bryggjunni.
Mönnum tókst að lcoma bönd-
um á bifreiðina og binda hana
við bryggjuna, en kafari fór,
héðan úr bænum, þangað suður
eftir á sunnudagskvöldið, og
tókst að ná bifreiðinni upp með
aðstoð hans. Er bifreiðin mikið
skemd vegna hyltunnar og sjáv-
argangsins.
Mönnunum líður vel eftir
volkið og hefir þeim ekki orðið>
meint af vosbúðinni.