Vísir - 08.07.1938, Blaðsíða 2

VÍSIR
VfSIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar:
Afgreiðsla 3100
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Bogalist sem
brást.
Dlöð þeirra Héðins Valdi-
u marssonar og kommúnist-
anna liafa öðru hvoru að und-
anförnu tátið skína all-berlega
í það, að þau líti svo á, að í
ráuninni eigi andstæðingar „só-
síalismans“ innan verkalýðs-
samtakanna ekki að hafa at-
kvæðisrétt urn málefni verka-
lýðsfélaganna. Og af því að það
hafi verið sjálfstæðismennirnir
og jafnaðarmennirnir og fram-
sóknarmennirnir i Dagshrún,
sem ráðið hafi úrslitum í alls-
lierjaratkvæðagreiðslunni, sem
fram.fór innan félagsins nú fyr-
ir skemstu, þá séu þau úrslit í
rauninni að engu liafandi.
í annan stað saka blöð þessi
sjálfstæðismenn og blöð þeirra
um það, að þau liafi stuðlað að
því, að Alþýðuflokksmennirnir
bæri sigur úr býtum i atkvæða-
greiðslunni, með því að hvetja
sjálfstæðismennina í félaginu
til þess að greiða atkvæði á
móti tillögum Dagsbrúnar-
stjórnarinnar, og sletta sér
þannig fram í mál, sem þeim
kæmi ekkert-við!
Hinsvegar þykjast bæði
Héðinn og kommúnistar vera
þvi eindregið fylgjandi, að
„lýðræðið“ verði i fullum heiðri
liaft innan verkalýðssamtak-
anna. Þess vegna telja þeir líka
brýna nauðsyn á því, að slíta
Alþýðusambandið úr öllum
tengslum við stjórnmálastarf-
semi verkamanna., Hlutverk
þess sé að fjalla um sameigin-
leg hagsmunamál allra verka-
manna, hvaða stjórnmála-
stefnu sem þeir fylgi, og það
eigi því að vera algerlega ó-
pólitískur félagsskapur.
Nú er það hinsvegar öllum
augljóst, að barátta sú, sem nú
stendur yfir innan verkalýðs-
samtakanna, milli kommúnista,
með aðstoð Héðins Valdimars-
sonar, og alþýðuflokksmanna,
er pólitísk harátta um völdin í
Alþýðusambandinu. Og at-
kvæðagreiðslan í Dagsbrún var
einn þátturinn í þeirri baráttu.
Sjálfstæðismennirnir í Dags-
brún áttu að eins um það að
velja, að fela annaðhvort
kommúnislum eða Alþýðu-
flokksmönnum að fara með
umboð sitt á Alþýðusambands-
þinginu, eða þá að afsala sér
öllum áhrifum á meðferð mála
á þinginu, sem að sjálfsögðu
gat ekki komið til mála að þeir
gerðu. Nú skilst mönnum, að
kommúnistar séu ekki í mikl-
um vafa um það, að Alþýðu-
flokksmönnum og sjálfstæðis-
mönnum beri nokkuru minna á
milli í skoðunum yrfirleitt, en
kommúnistum og sjálfstæðis-
mönnum. Það mælti því ætla,
að þeir hefðu ekki þurft að
verða sem „steini Ioslnir“ yfir
því, að sjálfstæðismennirnir i
Dagsbrún skyldu heldur kjósa,
að stvðja alþýðuflokksmenn-
ina en þá Héðin og kommún-
istana til valda í Alþýðusam-
bandinu, þó að hvorugur kost-
urinnn þætti góður.
Hinsvegar er það .yfirdreps-
skajiur einn af hálfu komniún-
ista, er þeir láta svo sem þeir
vilji slíta öll tengsli milli verka-
lýðshreyfingarinnar, eða hags-
munasamtaka verkamanna, og
stjórnmálasamtaka þeirra. Ef
svo væri í raun og veru, að þeir
vildu slíta þessi tengsli, þá
mætti þá algerlega einu gilda
um það, hverjir færi með völd-
in í Alþýðusambandinu, jafn-
vel þó að það væru sjálfstæðis-
menn. En með hjali sínu um
ópólitískan fagfélagsska])
verlcamanna, hugðust þeir að
ginna stjórnmálaandstæðinga
sína innan verklýðssamtak-
anna til þess að styðja sig til
valda i Alþýðusambandinu. Sú
„bogaIist“ hefir brugðist þeim
hrapallega, enda kemur nú
hinn sanni hugur þeirra í ljós,
er þeir sjá hvað verða vill, eftir
að sjálfstæðismennirnir í Dags-
brún hafa með atkvæðum sín-
um gert að engu vonir þeirra
um að ná völdunum innan
verkalýðshreyfingarinnar.
Saii alitreiiiR íyrir
IforOoríiidi.
Einkaskeyti til Vísis.
Siglufirði í morgun.
I gær og nótt komu þessi skip
til Siglufjarðar. Snorri 60
mál, Grótta 40, Fylkir og Gyllir
60, Dagný 130 mál. ÖH komu
að austan. Þá komu þessi:
Bjarnarey 400 mál, Geir goði
300, Þorsteinn 500, Olivette 300,
Björn 350 og línveiðarinn
Ereyja með 300 mál. Þessi skip
komu öll með afla sinn frá
Húnaflóa.
Engin síld hefir fengist í
morgun svo að vitað sé. Brynj-
ar frá Ólafsfirði er að rekneta-
veiðum úti fyrir á vegum Síld-
arútvegsnefndar og sáú skip-
verjar í nótt allmikið af síld
stökkva, út af Siglufirði, en eng-
in torfuskil sáust............
Þráinn.
FÚ. í gær.
Til Siglufjarðar liöfðu um
nónhil í dag komið síðan í gær-
kvöldi 4 slcip, með samtals 770
mál síldar — þar af vélsldpið
Vébjörn með 600 mál. Hvergi
hefir orðið síldarvart í dag svo
teljandi sé — hórki austurfrá
né vestur frá — en veiðiveður
gott. Eitt skij) var síðdcgis í dag
á leið til Siglufjarðar með 300
mál af síld, er veiddist í gær-
kveldi.
Til Djúpuvílcur komu í gær
Tryggvi gamli með 430 mál og
Hannes ráðherra með 270 mál.
Síldin veiddist við Vatnsnes og
Selsker. Töluverð áta hefir sést
í flóanum, en síld veður lítið,
og er það talið stafa af lculda,
sem hefir verið undanfarið. Við
vestanverðan Húnaflóa var veð-
ur hlýtt og gott í dag.
ENGIN HEIMSSÝNING í JAP-
AN 1940.
Oslo 7. júlí.
Japanska stjórnin hefir á-
kveðið að hætta við það áform
að efna til heimssýningar í Jap-
an 1940, vegna styrjaldarinnar
í Kína. NRP—FB.
lskyggilegar horfur í Palestina.
Bresku yfirvöldin biðja um liðsauka þegar í stað. — Arabar frá Transjor-
daníu gera tilraur? til þess að ráðast inn I landið. — Hermenn vopnaðip
vélbyssum gæta opinberra bygginga í Haifa og Jerusalem.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Fregnir þær, sem berast frá Palestina eru hinar
ískyggilegustu. Óeirðirnar halda áfram og
hermdarverk, sprengikúlum og handsprengj-
um er varpað á torgum og gatnamótum og ráðist á frið-
sama borgara við vinnu sína. Hatrið milli Gyðinga og
Araba magnast stöðugt og erfiðleikar Breta fara vax-
andi.
Samkvæmt seinustu fregnum frá Jerúsalem óttast
menn, að til stórtíðinda dragi og eru yfirvöldin í
öllum borgum Palestina að búa sig undir að koma
í veg fyrir, að til bardaga í stórum stíl komi milli
Gyðinga og Araba.
í Jerúsalem og Haifa hefir verið komið fyrir
vélbyssum á þökum opinberra bygginga og öðrum
stöðum, sem mikilvægt er, að varðir sé. Jafnframt
hafa bresku yfirvöldin í Palestina sent eindregna
beiðni til London um það, að sendur verði mikill
liðsauki til Palestina og verði það gert tafarlaust,
þar sem horfurnar sé hinar ískyggilegustu.
í gær var enn varpað sprengikúlum og skotið á borg-
ara við störf sín.
Til vopnaviðskifta kom á^andamærum Transjordan-
íu og Palestina í gær, er 500 arabiskir riddarar gerðu
tilraun til þess að fara yfir landamærin inn í Palestina.
Breska landamæraliðið naut aðstoðar flugvéla, sém
eltu uppi hina arabisku riddara og hröktu þá á flótta.
Fimm Arabar voru drepnir, en margir særðust af vél-
byssuskotum. Foringi Arabanna var handtekinn.
Hin konunglega nefnd, sem vinnur að athugunum
varðandi framtíðarskipulag Palestina er sem stendur
að rannsaka nánar skilyrðin fyrir því, að Palestinu
verði skift í tvö ríki, Gyðingaríki og Arabaríki, en milli
þeirra verði hlutlaust svæði, sem Bretar verndi.
Nefndin hefir boðað f jölda marga af leiðtogum Gyð-
inga og Araba á sinn fund. Gerir nefndin sér vonir um,
að geta lokið störfum í Palestina áður en langt líður.
Fer svo aftur til Englands til þess að vinna úr gögnum
sínum og skila lokaskýrslu. Yonast nefndin til þess að
komast heim til Englands bráðlega.
United Press.
Mesta Hug'bát asmíði til
hernadarþarfa, sem nokk-
ur þjóð hefir ráðist í.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Daily Telegraph skýrir frá því í morgun, að flug-
málaráðuneytið hafi tekið fullnaðarákvörðun
um að hefja smíði á fjölda mörgum flugbát-
um þegar í stað. Hafa verksmiðjurnar, sem eiga að
smíða flugbátana, fengið fyrirskipanir um að byrja
smíðina taf arlaust.
Talið er, að aldrei hafi nokkur þjóð ráðist í smíði
eins margra flugbáta í einu og Bretar nú. Andvirði
flugbátanna nemur mörgum miljónum sterlingspunda.
Flugbátarnir verða búnir vélbyssum og öllum nýj-
ustu tækjum, m. a. tækjum, sem að eins breski flugher-
inn hefir yfir að ráða og haldið hefir verið stranglega
Ieyndum. í hverjum flugbát eru 4 Jireyflar. Eigi er
kunnugt enn sem komið er hve marga flugbáta af þess-
ari gerð stjórnin ætlar að Iáta smíða.
United Press.
London 8. júlí. FÚ.
Ilinn frægi eyrnasjúkdóma-
læknir í Vínarborg, dr. Neu-
mann, kom í gær til Evian, á-
samt fleiri Gyðingum frá Aust-
urríki, til þess að leggja fyrir
ráðstefnuna sem þar stendur
yfir, beiðni um að aðstoða Gyð-
inga til að koma sér fyrir utan
Austurríkis og Þýskalands. Dr.
SpæDska-stjórnin ásðknö
nm bryðjavetk í Castellon
London 8. júlí. FÚ. j
Félagsskapur í Englandi, er
nefnir sig „Vinir hins þjóðern-
issinnaða Spánar“, hafa birt á-
kæruskjal gegn spönsku stjórn-
inni, og er það bygt á ræðu er
Sir Henry Page-Croft flutti ný-
lega í breska þinginu. Þar er
})ví lialdið fram, að rétt áður
en uppreistarmenn tóku Castel-
lon, hafi stjórnarherinn látið
það berast út, að uppreistar-
lierinn væri lcominn inn í borg-
ina, í því skyni, að sjá hverjir
myndu fagna honnm. Hafi þá
j um 2000 manns þust út á göt-
urnar, og síðan hafi hand-
sprengjum verið kastað í hóp-
inn og skotið á liann úr vél-
byssum, og hafi á þenna hátt
nm 200 menn verið drepnir.
Ennfremur eru stjórnarsinnar
sakaðir í skjali þessu um í
kveikjur í stórum stíl. Sir Hen-
ry Page-Croft segir, að síðan
hann flutti áminsta ræðu, hafi
sér borist frá Castellon mörg
skeyti til staðfestingar því, sem
hann sagði.
Allsherjarmót I.S.I. hefst
á snnnndaginn.
Eins og Vísir hefir áður skýrt
frá, liefir sú nýhreytni verið
tekin upp á þessu ári, að í stað
þess að allslierjarmótið fari
fram 17. júní og næstu daga, er
])ví frestað þangað til seinna, þ.
e. a. s. þar til 10.—13. júlí, og
fer það fram þá daga að þessu
sinni.
Að þessu sinni er kept í 20
greinum og erni þátttakendur í
mótinu samtals 55 að tölu. En
félögin, sem senda þátttakendur
á mótið eru þessi: Knattspyrnu-
félag Reykjavíkur (20 keppend-
ur), Glímufélagið Ármann (20
keppendur), Iþróttafél. Reykja-
víkur (4 keppendur), Knalt-
spyrnufélag Vestmannaeyja (3
keppendur) og Fimleikafélag
Ilafnarfjarðar (8 keppendur).
Á sunnudag verður kept í
l^essum greinum: 100 m. hlaupi,
og eru þar 10 keppendur, kúlu-
varpi (7 keppendur), 5000 m.
hlaupi (8 keppendur), lang-
stökki (7 keppendur) og 4x100
m. boðhlaupi. Þar keppa 5 sveit-
ir, 2 frá Ármanni, 1 frá F. H.
og 2 frá K. -R. Mótið á sunnu-
dag hefst kl. 2 eftir liádegi.
Á mánudag kl. 8ý2 síðdegis
Iieldur mótið áfram og verður
hyrjað á 110 in. grindalilaupi.
Keppendur eru þar 4. Þá er kept
í spjótkasti (8 keppendur), 400
m. hlaupi (10 kepp.), þrístökki
(5 kepp.), sleggjukasti (6 kepp-
endur) og 1500 m. hlaupi (11
keppendur).
Á þriðjudagskveld er kept í
þessum greinum: 200 m. hlaupi
(9 kepp.), hástökki (8 kepp.),
800 m. hlaupi (12 kepp.), stang-
arstökki (4 kepp.), 10 km.
hlaupi (6 kepp.), kringlukasti
(6 kepp.), 1000 m. (100—200—
300—400 m.) boðhlaupi (6
sveitir, 2 frá Á., 1 frá F. H., 1
frá I. R., 2 frá K. R.).
Á miðvikudagskveld lýkur
mótinu með 10 km. kappgöngu
Neumann skýrði fréttaritara
Reuters frá því, að hann liefði
fengið samþykki yfirvaldanna í
Vínarhorg til fararinnar, og að
þau hefðu lofað samvinnu sinni.
Samskonar sendinefnd er vænt-
anleg frá Berlín.
(8 kepp.) og fimtarþraut (6
kepp). Síðan verður dansleik-
ur í Iðnó á eftir fyrir keppend-
ur og starfsmenn og verða þar
aflient. verðlaun.
Er óvenjumikil þátttaka i
allsherjarmótinu nú, einkum í
sumum hlaupunum. Veldur þar
að þetta er stigakepni og fá fé-
Iögin stig fyrir fjóra fyrstu
menn að marki, en það félag,
sem fær hæsta stigatölu, verður
sigurvegari á mótinu. Stigin
reiknast þannig, að fyrsti mað-
ur fær 7 st., annar fimm stig,
þriðji 3 stig og fjórði 1 stig.
Kept er um faraudbikar, sem
Ármann gaf árið 1921 og er K.
R. handhafi lians nú.
Fiskútflutningur Norðmanna
til Ítalíu.
Kaupm.höfn 7. júlí. FÚ.
Norska utanríkismálaráðu-
neytið tilkynnir, að samkvæmt
vöruskiftasamningi þeim, sem
nýlega var gerður milli ítalíu
og Noregs, en samningur þessi
gildir til eins árs, verði útflutt-
ar til Italíu 12 hundruð smálest-
ir af hertum hútungi, en auk
þess 6 þús. smálestir af hertum
fiski, samkvæmt venjulegum
kvóta og' þúsund smálestir, sem
óútflutt var af því magni, er
lieimilaður var útflutningur á í
eldri samningum. Verðhækkun
nemur 2 aurum á kg.
Íbúaíala Kaupmannahafnar.
Khöfn, 7. júlí. F,Ú.
Samkv. útreikningi dönsku
hagstofunnar er talið, að Kaup-
niannahöfn með útborgum, þ.
e. a. s. Kaupmannaliöfn, Fred-
riksberg, Gentofte og aðrar út-
borgir, muni liafa samtals um
eina miljón íhúa, er manntalið
fer fram í sumar, þar af sjálf
Kaupmannahöfn 694.500, Fred-
risherg 114.500, Gentofte 73.000
og hinar úthorgirnar 118.000.
Um aldamótin hafði Kaup-
mannahöfn með úthorgum
519.700 íbúa, þar af Káup-
mannahöfn 400.600, Fredriks-
herg 76.200, Gentofte 14.500 og
hinar úthorgirnar 28.400.