Vísir - 29.07.1938, Blaðsíða 2

VÍSIR
Alvarlegar óeiröir í Indlandi milli Mú-
hamedstrúar- og Búddhatrúarmanna.
Breskt ijgriið ö§ ímmíw ri§§ ið hsi
ippl reilg, n ilip tvísýit er i tivsrt óeiriir
HOWARD HUGHES,
ameríski miljónamæringurinn, sem flaug umhverfis jörðina.
Sænsknp kvenlækniF gefni?
SOjOOO steplingspimd til
spítalabyggingai? á Akoreypi
og imnnaklaostaps t
Reyk]avíko
Vísir hefir tvívegis getið allítarlega um ferðalag síra Jóns
Sveinssonar, rithöfundar, „Nonna“, til Japan. Ferðalag þetta.
varð hinum aldna rithöfundi og mannvini til mikillar gleði og’
ánægju, en það sem gladdi hann mest var það, að er hann kom
til London, heimsótti hann sænskur kvenlæknir, sem sagði
honum, að hann ætlaði að gefa íslandi 30.000 stpd. til spítala-
byggingar á Akureyri og nunnuklausturs í Reykjavík.
VÍSIR
DAGELAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Bitstjóri: Kristján GuðJaugsson.
Skrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
(Gengið inn frá Ingólfsstræti').
S i m a r :
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
Verð 2 krónur á mánuði.
Lausasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Fjármálaráðherrann hoðaði
það á dögunum, áður en liann
fór utan, að ekki mundi verða
hjá því komist, að herða enn á
innflutningshöftunum, til þess
að draga úr gjaldeyrisörðugleik-
unum. Tilefnið til þess boðskap-
ar ráðherrans var synjunin um
12 miljón króna lánið. Síðan
hefir það bæst við, að synjað
hefir verið um lánið til hitaveit-
unnar, og má gera ráð fyrir því,
að ráðherranum þyki ekki hafa
minkað við það þörfin á þvi,
að taka innflutningshöftin
„föstum tökum“, eins og þeir
segja framsóknarmennimir. En
þó að síldveiðin sé nú hinsvegar
nokkuð að glæðast, og horfurn-
ar að þvi leyti skárri en áður,
þá er þess ekki að vænta héðan
af, að framleiðsla síldarafurða
verði svo mikil að þessu sinni,
að nægi til þess að halda við-
skiftajöfnuðinum í liorfinu eins
og nú er komið. En verður því
þá við bjargað með innflutn-
ingshöftum, hvað föstum tök-
um sem á þeím yrði teldð?
1 þrjú ár hefir fjármálaráð-
herrann að sinni eigin sögnaltaf
verið að laka innflutningshöft-
in fastari og fastari tökum. Og
á hverju ári hefir hann sýnt
það og sannað, með óvéfengjan-
legum tölum og útreikningum
og tilvitnunum í Iiagskýrslurn-
ar, að verslunarjöfnuðurinn
væri orðinn hagstæður um
margar miljónir. En þrátt fyrir
það hefir afkomunni stórum
hrakað ár frá ári, og meir og
meir sigið á ógæfuhlið í við-
skiftamálum þjóðarinnar. Ráð-
herrann hefir að vísu ekki
meira en svo viljað viðurkenna
þetta, en staðreyndirnar hafa
talað sínu máli, og það hefir
ekki þótt verða hjá því komist,
að taka fastari og fastari tök-
um á innflutningshöftunum,
setja um þau ný lög á hverju
þingi og semja um þau nýjar
reglur. En alt hefir komið fyrir
ekkert.
Og enn ætlar ráðherrann að
herða á sultaról innflutnings-
haftanna, rétt eins og hann hafi
altaf til þessa verið að svíkjast
um að taka þáu eins föstum
tökum og hann hafi lofað. Og
nú virðist svo sem hann hafi
gert sér þess fulla grein að lok-
um, í hverju framkvæmd þeirra
hafi helst verið áfátt, og af
hverju lionum hafi fatast tökin
á þeim. Hann viðgengur það í
þessum boðskap sínum, að í
framkvæmd innflutningshaft-
anna hafi of mikið tillit verið
tekið til hagsmuna einhverra
einstaklinga og stofnana. En
framvegis, segir hann, að þelta
skuli ekki verða gert. Ekkcrt er
um það sagt, hvaða stofnanir
það séu eða einstaklingar, sem
ekki hafi mátt verða um of fyr-
ir barðinu á innflutningshöf tun-
um, og þess vegna notið nokk-
urra sérréttinda í sambandi við
framkvæmd þeirra. Hitt vita
menn, að kaupfélögin hafa not-
ið slíla’ar sérstöðu, og þess
vegna getað aukið viðskifli sín
ár frá ári i skjóli innflutnings-
liaftanna. Hinsvegar trúir því
enginn, að ráðherrann hugsi sér
að gera nokkura hreytingu á
])ví í framtíðinni, ef liann mætti
nokkuru um það ráða. Og miklu
líklegra er hitt, að sú breyting
ein verði á framkvæmd inn-
flutningsliaftanna, að enn meira
verði haldið fram lilut kaupfé-
laganna en áður. En meðan
þeirri stefnu er haldið, að nota
innflutningshöftin fyi’st og
fremst til að skara eld að þeiiæa
köku, er þess engin von, að þau
nái tilætluðum árangri, jafnvel
þó að noklcurs árangurs væri
að vænta af þeim að öðrum
kosti.
Þrigfgja ára
drengfur verdur
fyrir bii ©g* fót-
brotnar.
KI. 9.25 varð 3—4 ára gam-
all drengur fyrir bíl í Hafnar-
stræti og fótbrotnaði á hægra
fæti fyrir ofan ökla. Slysið varð
fyrir framan hús O. Johnson og
Kaaber. Drengurinn mun hafa
verið þarna á gangstéttinni með
öðrum börnum. Hljóp hann út
á götuna þvert fyrir bifreiðina,
lenti á frambrettinu og kastað-
ist til baka að gangstéttinni.
Drengurinn heitir Geiir
Garðarsson og á heima á Ránar-
götu 1. Lögreglan hafði ekki
rannsakað slysið að fullu, er
Vísir átti tal við hana í morgun.
L v.Jðkoll aflahæsta
skipið með 5150
mál síldar.
Þokusúld var í morgun á
Djúpavík og 8 stiga hiti. Mörg
skip eru nú að veiðum á Húna-
flóa. í gær kom Garðar til
Djúpavíkur með 1759 mál og
Hilmir í morgun með 159 (var
inni aðfaranótt fimtudags með
780 mál). M/b Hrefna lagði á
land 270 tn. í salt.
Alls hafa farið í bræðslu á
Djúpavík 19.200 mál, en saltað-
ar 2.200 tn.
Á Hjalteyri hafa verið lagðar
á Iand í bræðslu 53.650 mál.
Egill Skallagrímsson mun
vera að landa á Hesteyri, um
1500 mál. Hafa þá verið lögð á
land þar 9.500 mál.
L/v Ólafur Bjarnason kom í
gærkveldi til Hjalteyrar með
996 mál, Huginn II 452, Huginn
III 770, b/v Jökull 1176 (hefir
alls aflað 5150 mál og er senni-
le,ga aflahæsta skipið sem stend-
ur). Þessi skip eru farin á veið-
ar aftur.
Þingmannasamband,
Norðurlanda
hefir þingmannafund í Stokk-
hólmi 15.—17. ágúst. Af íslands
liálfu sælcja fundinn: Magnús
Jónsson alþm., Ásgeir Ásgeirs-
son alþm. og Páll Hermanns-
son alþm. Jón Sigurðsson skrif-
slofustjóri Alþingis verður rit-
ari íslensku fulltrúanna. — Á
|g« veria
EINICASKEYTI TIL VÍSIS.
Fágætom dýrgrip-
om stolið or bol-
leosko safoi.
London, í morgun.
rá Amsterdam berast fregnir
um stórkostlegan þjófnað,
sem framinn hefir verið í Ley-
den í Holiandi. Hefir 99 dýrind-
is steinum, þar á meðal rúbín-
um, safírum og smarögðum
verið stolið úr jarðfræði- og
steinafræðissafninu. Vilhjálmur
fyrsti konungur Hollands átti
steina þessa i upphafi, en síðar
hafa þeir verið gefnir til safns-
ins og eru einhverjir dýrmæt-
ustu og fágætustu gripir þess.
United Press.
fundinum verður rætt umNorð-
urlönd og hlutleysismálin og
Þjóðabandalagið, varnarráð-
stafanir gegn nýrri kreppu,
norræna samvinnu í alþjóða-
og verslunarmálum og norræna
samvinnu á réttarfarssviðinu.
Magnús Jónsson mun taka þátt
í umræðunum um norræna
samvinnu í alþjóða- og versl-
unarmálum, en Ásgeir Ásgeirs-
son í umræðunum um varnar-
ráðslafanir gegn nýrri kreppu.
Þeir Magnús Jónsson og Ás-
geir Ásgeirsson fóru utan í gær.
IsWir §ir.
London, í morgun.
Ankakosniog í
Bretlandi.
Ihaldsmaðnr kjörinn.
London, í morgun.
ukakosning fór í gær fram
í East-Wellesden-kjördæmi
vegna andláts íhaldsþingmanns-
ins dr. Somervilles. Að eins tveir
frambjóðendur voru í kjöri og
sigraði íhaldsmaðurinn Ham-
merley með 16009 atkvæðum.
Frambjóðandi verkamanna-
flokksins, Orbach, hlaut 12278
atkvæði.
United Press.
Lincoln Ellswarth fer
til Kenya áSur en hann
leggur í snðurhelm-
skautsleiðaugurinn.
Osló, 28. júlí.
Lincoln Ellsworth lagði af
stað fná New York í gær á skip-
inu Europa. Hann liefir með-
ferðis tvær flugvélar, sem liann
ætlar að nota í Ieiðangri sínum
til suðurskautssvæðanna í haust.
Ellsworth ætlar nú í nokkurra
vikna ferðalag um Kenya og
vera þar um tíma á villidýra-
veiðum. Þaðan fer hann til
Á leiðinni frá Shanghai til
Honkong, er síra Jón Sveinsson
var á heimleið, veiktist liann
hastarlega. Gat slcipslæknirinn
ekkí orðið honum að miklu liði.
En 1 Hongkong komu tvær
franskar nunnur, er voru á leið
til Frakklands, og var önnur
þeirra hjúkrunarkona. Tók hún
að sér að stunda Jón, með svo
góðum árangri, að hann hrestist
hrátt og náði fullum hata. Þeg-
ar til MarseiIIe í Fralddandi
kom var síra Jón orðinn svo
hress, að hann gat farið á land
og haldið þar fyrirlestra. Er til
London kom tóku Jesúitar á
móti honum, en þeir eiga þar
stórhýsi mikið, en þar dvaldist
síra Jón í London og undi sér
hið besta.
í London heimsótti hann ung,
sænsk kona — kvenlæknir að
nafni Kornerup, sem sýndi hon-
um milda alúð, ók með hann
um borgina og sýndi honum
merka staði. Mest gleðiefni var
það síra Jóni, að þessi ágætis-
kona hefir ákveðið að gefa Is-
landi 30.000 sterlingspund til
spítalabyggingar á Akureyri og
nunnuklausturs við Reykjavík.
Yfirmaður Jesúíta á Englandi
Eidiagfar bana
lOO hreindýrum
Osló, 28. júlí.
Frá Röros er símað, að í
þrumuveðrinu síðastliðinn
mánudag liafi eldingar banað
um 100 hreindýrum. Verðmæti
hreindýranna er áætlað um
G000 kr. — NRP.-FB.
Cape Town í Súður-Afríku og
tekur leiðangurskipið Wyatt
Earp hann þar. Leggur það af
stað frá New York í næsta mán-
uði með 19 manna áhöfn. —
NRP.-FB.
ferðaðist með síra Jóni til
Heytlirop við Oxford, þar sem
nokkur hundruðJesúitar stunda
nám í stórri mentastofnun. Eru
þeir af ýmsum þjóðum. Þar
fluttí síra Jón fyrirlestra. Nokk-
uru síðar fór hann flugleiðis til
Parísar og var þar í viku og
flutti fyrirlestra. Bælcur hans
seljast með afbrigðum vel í
Fralcklandi. Frá Frakklandi fór
síra Jón aftur til Englands. (Úr
grein eftir F. S. í Lögbergi).
Sildveidarnar
Eyjafjördur
fullur af sílde
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
Siglufirði í morgun.
Verksmiðjunum hér barst í
gær og nótt síld af eftirtöldum
skipum: Bára 100 mál, Eggert
—Ingólfur 100, Agústa : 200,
Árni Árnason 550, Isbjörn 650,
Unnur 450, Ásbjörn 600, Þor-
geir goði 250, Sigríður 1100,
Hringur 700, Sjöfn 300, Keilir
650, Sæborg íí600, Sæfari 600,
Auðbjörn 300, Geir goði 300,
Venus 150, Stella 600, Víðir 300,
Sæfinnur 38, Hörfungur 412,
Marz 126, Hafalda 126.
Þessi skip söltuðu síðastlið-
inn sólarhring: Gulltoppur 325
tunnur, Hermóður 121, Geir
233, Björn Austræni 50, Drífa
79, Haraldur 197, Sjöfn 119,
Arthur og Fanney 35, Snorri
362, Skagfirðingur 329, Lagar-
foss 192, Gotta 165, Hrönn 262,
Erlingur 172, Olivette 83, Björn
200, Birkir 115, Geir goði 111,
Höskuldur 114, Villi/Víðir 86,
Venus 350.
í nótt söltuðu mörg skip síld
veidda í Eyjafirði, en skýrslur
um það liggja ekki fyrir. Eyja-
fjörður er nú sagður fullur af
síld. í morgun er þoka hér úti
fyrir og’ kalt í veðri.
Þráinn.
Ondanfarna þrjá daga hafa veriS miklar óeirSir
í Rangoon á Austur-Indlandi, út af deilum trú-
málalegs eðlis. Til blóðsúthellingA hefir kom-
ið á degi hverjum, en æsingar færast stöðugt í vöxt og
hefir orðið að grípa til mjög víðtækra ráðstafana til
þess að koma í veg fyrir óeirðir, en undanfarna daga
hafa yfir 40 menn verið drepnir í borginni, en um 250
særst, margir alvarlega. Hersveitir, vopnaðar vélbyss-
um, eru komnar til Rangoon lögreglunni til aðstoðar,
en einnig fer herlið í brynvörðum bílum um borgina.
Orsök óeirðanna er sú, að Móhammeðstrúarmenn
hafa gefið út bók, sem Búddatrúarmenn telja stórkost-
lega móðgun, þar sem farið sé lítilsvirðandi og ósæm-
andi orðum um trú þeirra í henni.
Óeirðirnar héldu áfram í morgun, þrátt fyrir hinn
mikla viðbúnað lögreglu og hers. Er nú verið að gera
tilraun til þess að skifta Búddatrúarmönnum og Mó-
hammeðstrúarmönnum í aðskilin hverfi.
Breskar hersveitir, til styrktar þeim sem fyrir eru,
eru væntanlegir til Rangoon síðdegis í dag.
Aðalhættan, sem hér er á ferðum, er sú, að deilur
þessar grípi um sig, og breiðist út um alt Indland, og
kveiki það bál, sem Bretar gæti ekki slökt.
(Rangoon er höfðuborgin og aðal-hafnarborgin í Burma og
stendur hún á bökkum Hlaing eða Rangoon-fljótsins, um 200
enskar mílur frá ósum árinnar, sem rennur í Martabanflóa.
Þarna hefir verið borg frá því á 6. öld. Höfuðbyggingin í Ran-
goon er Chew Dagon pagoda, höfuðmusteri Buddhatrúarmanna
í Burma. — Á undanförnum 50—60 árum hefir Rangoon vaxið
mjög og er nú þriðja mesta hafnarborg Bretaveldis, miðað við
útflutningsmagn. Aðalútflutningsvaran er hrísgrjón. En Ran-
goon er einnig mikið mentasetur. Þar er háskóli og margar
aðrar mentastofnanir),
United Press.