Vísir - 02.09.1938, Blaðsíða 2

VlSIR
VlSIR
BAGBLAS
Útgefandi:
■LAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Kitetjóri: Kristján Guðlaugsson.
Bkrifstofa: Hverfisgötu 12.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
JGengið inn frá Ingólfsstræti).
Sinar:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Anglýsingastjóri 2834
YerB 2 krónur á mánuði.
Lansasala 10 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Breytt
viðhorf.
h bæjarstjórnarfundinum i
gær urðu enn nokkurar
umræður um hitaveitumálið.
Málið var að vísu ekki á dag-
skrá, en formaður Alþýðu-
flokksins, Stefán Jóh. Stefáns-
son, sem ekki var á síðasta
fundi, þegar málið var til um-
ræðu, vildi ekki láta það „hjá
hða“ að þessu sinni, að leggja
orð í belg um málið, úr því að
hann var nú viðlátinn, og vakti
því umræður um það á ný.
Síefán átti nú líka að vísu á-
kveðið hlutverk af hendi að
leysa í málinu, sem ekki hefir
verið talið að þyidi langa bið, en
það var að flytja fyrir hönd
flokks síns tillögu þá um frest-
un á framkvæmd hitaveitunnar,
sem flokksbróðir hans, þessi
eini, sem viðstaddur var á bæj-
arstjórnarfundinum á dögun-
um, hafði boðað, að flokkurinn
mundi bera fram. Og að sjálf-
sögðu þurfti Stefán að gera
grein fyrir þeirri tillögu í langri
framsöguræðu og merkilegri.
Duldist það heldur engum, að
Stefáni mundi þykja ræða sín
ah-merkileg, þó að lítið væri á
því að græða, sem liann sagði,
og enginn „græddi“ þó minna
á því en Alþýðuflokkurinn. Og
um það var ræða hans að vísu
merkileg, að honum tókst all-
vel að snúa því öllu í villu, sem
Alþýðublaðið hefir verið að
fjasa um hitaveitumálið nú að
undanförnu og flokksbróðir
hans lagði til málanna á bæjar-
stjórnarfundinum á dögunum.
Aðal-uppistaðan í síðustu
skrifum Alþýðublaðsins um
hitaveitumálið hefir verið sú,
að það séu verkfræðingar bæj-
arins, sem hafi „eyðilagt“ mál-
ið. Sænski verkfræðingurinn
liafi „umturnað“ svo áætlunum
þeirra um hitaveituna, að þar
hafi ekki staðið steinn yfir
steini, og fyrir þá sök hafi ekki
tekist að fá lánið til hitaveit-
unnar í Svíþjóð. Og það var
tíka einmitt þetta, sem hinn ein-
manalegi flokksbróðir Stefáns
Jólianns á síðasta bæjarstjóm-
arfundi var svo álcaflega „sann-
færður um“, að liefði riðið mál-
inu að fullu í Svíþjóð!
En hvað sagði nú Stefán Jó-
liann um þetta á bæjarstjórnar-
fundinum í gær?
Hann sagði, að tillögur
sænska verkfræðingsins um til-
liögunina á framkvæmd hita-
veitunnar væru að vísu nokkuð
á aðra leið en frumtillögur bæj -
arverkfræðinganna, en um það
væri „ekkert að segja“! Hann
lét svo um mælt að einmitt
þannig væri það einatt um slík-
ar stór framkvæmdir sem hita-
veituna, að um þær væri gerðar
nýjar og nýjar tillögur og áætl-
anir þar til loks að heppilegasta
niðurstaða væri fengin. Og sem
dæmis um þetta, væri skemst
að minnast Sogsvirkjunarinnar,
sem að lokum hefði verið fram-
kværnd með alt öðrum hætti en
í fyrstu liefði verið ráðgert. —
En af þessu er það þá líka ljóst,
að alt moldviðrið, sem Alþýðu-
blaðið hefir verið að þyrla upp
um „umturnunina“ á áætlunum
bæjarverkfræðingana um hita-
veituna er helber vitleysa og
blekkingar. Og „sannfæring“
Jóns Axels Pétursonar um hina
raunverulegu ástæðu til synjun-
arinnar um lánið til liitaveit-
unnar er fokin út í veður og
vind!
Af þessu má sjá, að ræða
Stefáns Jóhanns muni að vísu
liafa verið allmerkileg, þó óvist
sé að honum hafi verið það full-
Ijóst sjálfum, fyrir liverra hluta
sakir hún var merkilegust.
Tilaga sú, sem hann flutti um
frestun á frekari aðgerðum í
hitaveitumálinu, þar til rann-
sókn hefði verið framkvæmd á
öðrum jarðhitasvæðum en á
Reykjum, þótti hinsvegar ekki
svo merkileg, að henni bæri
nokkuð að sinna. Hún var feld
og er engin ástæða til að orð-
lengja um hana að þessu sinni.
VestmannaeflDBar vilja
koma á flugsamgöngiun
milli Iðntts og Eyja.
Aflmargir menn í Vestmannaeyj-
um stofnuSu félag meS sér síðast-
liðinn sunnudag með því markmiði,
að koma á fót flugsamgöngum milli
Eyja og. lands. Framkvæmdanefnd
var kosin til þess að hrinda af stað
rannsóknum á skilyrðum til þessa.
I nefndinni hlutu sæti þeir Hall-
dór Guðjónsson kennari, Hinrik
Jónsson bæjarstjóri og Kristján
Linnet bæjarfógeti. Mikill áhugi er
fyrir þessu máli meðal Vestmann-
eyinga. (FÚ).
Síldveidin
glæðist.
í nótt komu til Djúpavíkur
Tryggvd gamli með 500 mál í
bræðslu og 230 tn. í salt og
Karlsefni með 638 mál. Hann
leggur af stað suður í kvöld.
Hilmir kom með 120 tn. í salt,
Huginn I. með 70 tn. og Málm-
ey með um 200 mál í bræðslu.
Veður er gott, lygnt og stilt.
Veiði heldur að glæðast aftur.
Til Siglufjarðar hafa borist
5000 mál bræðslusíldar, segir
i FÚ.-fregn í gær. Saltaðar hafa
verið 436 tn., þar af að eins
1049 herpinótasíld.
Til Hjalteyrar voru komin í
(gær 200.160 mál (í fyrra á sama
tíma 178.796), en til Hesteyr-
ar 31.875 (í fyrra 69.103 mál).
ÚTFLUTNINGUR SÍLDAR.
Goðafoss og Lagarfoss hlóðu
í gær síld lil Þýzkalands. E.s.
Tempo tók síld til Svíþjóðar.
E.s.Marz fór frá Siglufirði í gær
með 3300 tn. síldar á Ameriku-
markað — þar af 2700 tunnur
af matjessíld. — í Seyðisfirði
haaf þrjú færeysk skip Iagt á
land 1725 mál siklar til bræðslu.
FÚ.
Garðyrkjusýningin
var opnuð kl. 2 e. h. í Markaðs-
skálánum. Eysteinn Jónsson ráð-
herra setti sýninguna. 1 miðjum
skálanum er eftirlíking af skrúð-
garði með gosbrunni. Yfirleitt er i
smekklega frá öllu gengið. Sýning-
arinnar verður nánar getið á morg-
un. ;
Henlein hefir fariö tii fundar viö Hitler
í Berchtesgaden.
Helstu leiðtogar nazista ræða deilu-
málin í Tékkoslovakin og mnnn
ákvarðanir þeirra fljótlega verða
knnnar.
EINKASKEYTI TIL VlSIS.
London, í morgun.
Henlein, leiðtogi Súdeta, fór til Berchtesgaden,
síðdegis í gær, til þess að ráðgast við Hitler
og ýmsa helstu menn nazista aðra.
Það hafði komist á kreik orðrómur um það, að Hen-
lein mundi ræða við Hitler um næstu helgi, og vakti
því fregnin um það, að hann væri lagður af stað, hina
mestu athygli. Umræður þær, sem fram fara í Berchtes-
gaden, eru að allra dómi hinar mikilvægustu, og þess
er beðið með óþreyju um heim allan, hvaða ákvarðanir
þar verða teknar. Felst Hitler á að Súdetar semji við
Tékka — gangi að tillögunum um kantónufyrirkomu-
lag eða krefst hann þess, að Súdetar haldi til streitu
öllum sínum kröfum? Undir ákvörðun Hitlers er það
komið hvort friður ríkir eða styrjöld verður háð, því
að það er litlum vafa bundið, að Súdetar muni hlýða
skipunum Hitlers.
Það er ljóst af bresku blöðunum í morgun, að þau
gera sér nokkurar vonir um, að árangurinn af viðræð-
unum verði sá að Súdetar geti tekið tilboði Pragstjórn-
arinnar.
Blöðin segja, að í rauninni hafi Henlein farið til
fundar við Hitler, fyrir tilmæli Runcimans lávarðs, til
þess að bera fram við hann tilmæli um, að fallast á það,
að Súdetar samþykki tillögur Pragstjórnarinnar um
kantónufyrirkomulag, sem grundvöll til þess að hefja
á skipulegar og reglubundnar samkomulagsumleitanir
um slíkt fyrirkomulag. Gera menn sér vonir um, að
Hitler fallist á, að Súdetar geri þetta, þó samþykt þeirra
verði sennilega með einhverjum fyrirvara.
Göring, Göbbels og Hess eru komnir til Obersalz-
burg, til þess að taka þátt í viðræðum Hitlers og Hen-
leins.
United Press.
Franska stjórnin ræð>
ir ^jármálin og horf-
urnar í Tékkoslovakiu
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London, í morgun.
Báðherrafundur hófst í París í
morgun og var Lebrun ríkisfor-
seti í forsæti. Talið er, að aðal-
umræðuefnið verði fjárlagafrumvarpið
fyrir árið 1939, en það er nú nærri búið
að ljúka við að ganga frá því.
Einnig er búist við, að Tékkóslóvakíu-
málin beri á góma, en breski sendiherr-
ann í París og Bonnet utanríkismálaráð-
herra ræddu þau mál í gær.
United Press.
LEBRUN,
„MaðuFÍnn
med svörtu
gpímuna^.
Bliicher marskálkur, yfirfor-
ingi Asíuliers Rússa, er oft lcall-
aður i erlendum blöðum hinn
dularfulli maður rauða hersins,
þótt störf hans liafi ekki verið
unnin með mikilli leynd. Frá
upphafi liefir hann verið mjög
fjandsamlegur Japönum og
hefir hann unnið gegn þeim á
allan hátt frá þvi er byltingin
í Rússlandi fór fram. Hefir
liann víða komið fram þar, sem
eitthvað hefir verið unnið þeim
til óþurftar, t. d. í Kína, þar
sem hann hefir starfað undir
nafninu Ga-lin hershöfðingi, en
á öðrum stöðum hefir liann
notað ýms gervinöfn og er af
til
ra
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
London í morgun.
Egipska stjórnin hefir sent
herliðsflokk, um 100 menn, til
landamæra Palestinu, til styrkt-
ar varðliði, sem þar er fyrir.
Orsökin er sú, segir í fregn frá
Kairo, að óaldarflokkar vaði
uppi á landamærunum og vinni
mörg hermdarverk. M. a. réð-
ust þeir á járnbrautarstöð og
kveiktu í henni.
United Press.

Bretar og Þjóðverjar
samtimls að flotaæflng-
nm á Norðnrsjö,
Oslo, 1. sept.
Þýska ríkisstjórnin hefir lil-
kynt bresku stjórninni, að hún
hafi ákveðið að halda flotaæf-
ingar í Norðursjó i septemher.
í seinustu viku tilkynti hreska
stjórnin Þjóðverjum, að breski
heimaflotinn yrði að æfingum í
september í Norðursjó. — Verða
líklega biáðir flotarnir að æfing-
um í Norðursjó um sama leyli.
NRP. — FB.
Dp. Euwe og
Eliskases
skákmeistapar.
Kaupmannahöfn. FÚ.
Kepninni unx skákmeistai’a-
tign i Hollandi er nú lokið og
varð dr. Euwe skákmeistai’i
Hafði liann níu vinninga af ell-
efu gerlegum. Næstur að vinn
ingatölu varð Cortlever. Reynd-
ist hann dr. Euwe skæðurkeppi-
nautur, þvi að hann hafði átta
vinninga.
Kepninni um skákmeistai’a-
tign í Þýskalandi er einnig lok-
ið. Skákmeistari varð Eliskases,
sem hafði 12% vinning af 15
gerlegum. Næstir að vinninga-
tölu voru Kieninger, fyi’rver-
andi skákmeistari Þýskalands,
og Michel, hvör með 10 vinn-
inga.
Á næstkomandi ári verðnr
liaklið alþjóða-skákmót i Bue-
nos Aires. Þátttaka virðist ætla
að verða enn meiri en á seinasta
alþjóðaskákmóti, sem haklið
var í Stokkhólmi.
Átján þjóðir hafa þegar til-
kynt þátttöku sína í alþjóða-
skákmótinu í Buenos Aires, og
eru þeirra meðal Svíar, Banda-
rkjamenn, Pólverjar, Júgóslav-
ar og Tékkar.
BLÚCHER MARSKÁLKUR.
öllum talið að nafnið Blucher
sé eitt af þeim. Þessi grunur
manna er lieldur ekki talinn
með öllu ástæðulaus, ef æfisaga
hans, sem hirt hefir verið í
Moskva, er tekin til athugunar.
Þegar hann kom fyrst fram á
sjónarsviðið i borgarastyrjöld-
inni var liann kallaður „Maður-
inn með svörtu grímuna“. Ef!
liann átti von á að sjá fanga eða
útlendinga, brá hann grímunni
altaf upp. Kunnátta hans i her-
málum og aðferðir þær, sem
liann notaði strax í upphafi
hentu til þess, að liann væri
ekki óvanur hernaði, og var alt
önnur en búast mátti við af ó-
lærðuni námumanni frá Sam-
ara, eins og hann var talinn
vera.
Þýskur flóttamaður.
Menn hafa getið sér þess til,
og margt virðist styrkja þá get-
gátu, meðal annars kunnátta
hans í hernaðarfræði, að Blúc-
her marskálkur liafi áður verið
liðsforingi i her Mið-Evrópu-
ríkjanna, sem strauk úr hern-
um árið 1917. Hafa ýmsir þóst
þekkja liann og talið liann vera
Titz major, sem var liáttsettur
foringi í lierforingjaráðinu
austurríska, en hvarf í heims-
styxjöldinni og var talið
hann hefði gerst njósnari í
Rússlandi.
Aðrir hafa getið þess til, að
liann væri tékkneskurfangi,sem
setið hefði áður í rússnesku
fangelsi, dæmdur fyrir glæp.
Blucher marskálkur lætur
ekkert uppi um það hver hann
sé, eða hvað á daga lians hafi
drifið, en eitt er vist, að eins og
sakir standa, er liann næsti
maður Yoi'oshiloff að völdum
innan rauða liersins, og dugn-
áður lians og herstjórnarliæfi-
leikar eru viðurkendir af her-
málasérfræðinguni um allau
heim.
aðeins Loftup.
Ilitler heilsar verkamönnum, sem eru að vinna við bygging-
ar á svæði því við Niirnherg, þar sem flokksþingin eru háð. Á
flokksþinginu í næsta mánuði verður tekin fullnaðarákvörðun
um afstöðuna til Tékkóslóvaldu.