Vísir - 26.11.1938, Blaðsíða 3

V I S í R
Áætlun H. t. Eimsklpatélags Islands 1939.
Ferdum skipanna verður
liagad á sama liátt og í ár.
Áætlunin er í öllum aðalatrið-
um sú sama og á yfirstandandi
ári en þá var liorfið frá að sigla
skipunum eftir ákveðnum viku-
dögum.
}
Hamborgarferðir
byrja með því að „Goðafoss“
fer þaðan þ. 4. janúar um Aust-
firði, eins og venjulega, til
Reykjavikur. Næstu ferð fer e.s.
„Dettifoss“ frá Hamborg 23.
janúar, en þetta skip fer i flokk-
unaraðgerð eftir komu sína til
Hamborgar um áramótin. E.s.
„Goðafoss“ og „Dettifoss“ halda
svo uppi Hamborgarferðum alt
árið með um hálfsmánaðar
ferðum og fara samtals 22 ferð-
ir eða einni ferð fleiri en 1938,
en það ár fór „Goðafoss“ einni
ferð færra, vegna flokkunarað-
gerðar og var „Selfoss“ því lát-
inn fara eina ferð frá Hamborg,
svo samtals verða þá ferðirnar
þaðan jafnmargar.
<
Kaupmannahafnarferðum
er eins og áður lialdið uppi með
„GulIfoss“ og „Brúarfoss“ og
fer „Brúarfoss‘ fyrstu ferð frá
Kaupmannaliöfn þ. 6. janúar.
„Gullfoss“ því næst þ. 18. janú-
ar o. s. frv. En um það leyti sem
„Brúarfoss“ fer í kjötferð í
febrúar verður „Dettifoss“ lát-
inn fara frá Hamborg yfir
Kaupmannahöfn 4. mars beint
til Reykjavíkur. „Brúarfoss“
fer í flokkunaraðgerð eftir
komu sína til Kaupmannahafn-
ar úr kjötferðinni þ. 12. mars
og byrjar svo aftur reglubundn-
ar ferðir frá Kaupmannahöfn þ.
28. mars. Frá því seinni hluta
júní-mánaðar fram á liaust er
„Brúarfoss“ ætlað, eins og á
yfirstandandi ári, að koma við
í Grimsby á útleið, í stað Leith,
og er þetta gert, eins og áður,
vegna útflulnings á frystum
fiski. Tvær kjötferðir til Lon-
don eru áætlaðar með „Brúar-
íossf seinni hluta ársins, er þá
„Goðafoss“ ællað að lialda uppi
Kaupmannahafnarferðum þessi
tvö skipti. Fer skipið um Kaup-
mannahöfn frá Hamborg beint
til Reykjavikur. „Brúarfoss“
og „Gullfoss“ fara jafnmargar
ferðir og á yfirstandandi ári,
„Gullfoss“ 12 en „Brúarfoss“
10 ferðir.
„Selfoss“ og „Lagarfoss“
sigla að öllu leyti eins á árinu
1939 og á yfirstandandi ári, þó
fer „Selfoss“ ekld til Hamborg-
ar en verður látinn fara áætlun-
arferðir frá Leith og Hull um
það leyti sem „Brúarfoss“ er í
kjötferðum og hinar reglu-
hundnu siglingar frá ]>essum
stöðum að öðrum kosti féllu
niður.
Viðvíkjandi strandferðum, þá
hefir „Goðafoss“ verið látinn
fara einni ferð fleira um Sauð-
árkrók á leið til Reykjavíkur frá
Akureyri. Eins hefir „Brúar-
foss“ verið látinn koma við á
Húsavík í september og er þetta
hvorttveggja eftir áskorun að-
ila á þessum stöðum. Jafnframt
hefir „Gullfoss“ verið látinn
koma við á Patreksfirði og
Bíldudal í suðurleið í júlí og
september, en seinni hluta ái's-
ins er ferðum „Gullfoss“ þann-
ig bagað að komið er við í norð-
urleið á höfnum á Breiðafirði og
Vestfjörðum, með það fyrir
augum að skipið sé útlosað þeg-
ar til ísafjarðar kemur ef flutn-
ingsvon væri fyrir hendi um
]>etta leyti árs frá Norðurland-
inu, en þessar ráðstafanir hafa
sætt umkvörtunum af hendi
Patreksfirðinga sem ekki fá þá
að þeirra dóini nægilega marg-
ar ferðir beint til Reykjavíkur.
Alls eru farnar á árinu 63
ferðir en 62 árið 1938 og skipt-
ast þær þannig á skipin:
1939: 1938:
Gullfoss .......... 12 12
Brúarfoss ......... 10 10
!
Goðafoss . . . . 11 10
Dettifoss . . . . 11 11
Lagarfoss 8 8
Selfoss . . . . 11 11
Minninprorð
um Guðmund E. Guðmundsson
f. 16. mars 1917, fórst með b.v.
Ólafi 2. nóv. 1938.
„Nú árið er liðið i aldanna
skaut“. Þitt æfiár er liðið. Svo
stutt, svo stutt. „En livers er að
minnast og hvað er það þá, sem
helst skal i minningu geyma“.
Við sem þektum þig gleym-
um þér aldrei. Þú ert í huga
okkar sem ímjmd þess besta
sem prýða má æslcumann. Lík-
amlegt atgjörfi var þér gefið í
rikum mæli, geðstilli og hug-
prýði. Hver er það, sem þekli
þig, sem ekki man þig brosandi
glaðan og viðmótsþýðan, hvar
og livenær sem var? Það var
glaðlyndið sem einkendi þig öðr-
um mönnum fremur, þó þú
þektir erfiði og strit lífsins í
að sjá veikburða foreldrum
þínum fyrir heimilisþörfum, og
oft fleirum. En það var þín
æðsta gleði að gleðja. Hver
stund var notuð til starfa og
afla fanga, sem þú sóttir síðan
þú varst barn og alt til hinstu
stundar. — Stundarinnar, sem
við eigum svo erfitt með að
trúa að sé komin. Þitt lif sé
horfið héðan. Okkur finst fórn-
in svo stór. „Drottinn gaf og
drottinn tók“, og það er huggun
okkar vina þinna, að drottinn
tók. Sál þin er lijá guði þó lík-
ami þinn hvíli i skauti hins
kaldlynda Ægis. Við, vinir
þinir, sem eftir lifum finnum
sárt til þess að við eigum á bak
að sjá góðum drengjum. En
það finnur hver einn, þegar
höggið er svo nærri honum að
hann missír sinn besta vin. En
hvað eru þeir elcki margir nú,
sem hafa mist sinn besta vin.
Svo sviplega, alla í einu. Öll
Eiga íslendingar að
flytjast til Nýja-Sjálands?
Þyngsti dómupinn um stjórn-
avhestti og ástandid í landinu
Það hefir vakið mikla athygli, að heyrst hefir að Nýja Sjáland
æskir eftir innflutningi Norðurálfubúa, og munu ýmsir Islend-
ingar hyggja gott til glóðarinnar. Eru það aðallega ungir menn
og ævintýragjarnir, sem hér hafa ekki nægilegt olnbogarúm,
er hyggjast að yfirgefa land og þjóð og leita til annara álfa að
fé og frama. Það er Nýja-Sjáland, sem eru œvintýraeyjarnar í
augum þessara manna, og þótt furðulega litlar upplýsingar liggi
fyrir, er þegar í undirbúningi stofnun útflytjendafélags.
Um það skal engu spáð, fyr
en á reynir, hvort nokkuð verð-
ur af þessari ráðagerð, en eins
og málið horfir nú við, eru ekki
litlar líkur fyrir að ísland verði
enn einu sinni á bak að sjá hópi
ungra manna, sem ættu að
byggja landið upp. ísland er
hálfnumið land, skilyrði mikil
þjóðin má harma góða drengi
sem gáfu henni líf sitt.
Eg sjálfur og við öll, sem
minnumst þin, Gummi minn,
höfum þér svo margt að þakka,
að eg kem ekki tilfiimingum
mínum í orð, nema ef það væri
eitt orð: Alt. Allir, sem þektu
þig hafa aldrei annars að minn-
ast en góðs. Því er það eitt, sem-
bærist inst í liuga okkar, einhver
máttvana kend í söknuðinum
sem líkist bæn, og við biðjum
öll um alsælan eilífan hústað
sál þinni í guði. Það er huggun-
in eftir magnlaust strið vonar-
I innar um að við sæjum þig lif- ]
andi aftur. Vonarinnar sem ,
hrást.
Bænin og trúin á miskunn-
semi þess algóða er græðari
saknaðarsáranna okkar. Við
vitum það líka, vinur minn, að
gleði þín var í trúnni á guð
þinn, og svo var starf þitt alt,
j kærleikur. Minning þín er mér
j ógleymanlegur fjársjóður.
j Minning um sannan dreng. —
IVertu heill og sæll i drotni að ei-
lífu, minn góði vinur — og þið
allir félagar. Þinn vinur G.
og verkefni ótæmandi, og ættu
því að vera nóg olnbogarúm
fyrir þessa útflytjendur í land-
inu sjálfu.
Það hefir oft og einatt verið
á ]>að bent í blöðum Sjálfstæð-
isflokksins, að vegna uppi-
vöðslusemi socialista og skipu-
lagningarheimsku þeirra og
framóknarmanna, mundi líða
að því, að alt athafnalíf legðist
í dróma, og hefir þegar mikið
áunnist i þvi efni. Mestan liluta
ársins gengur hér hópur manna
atvinnulaus, — fær ekkert verk-
efni hjá öðrum, — og fær ekki
að hefjast handa sjálfur vegna
allskyns liamla, sem meina hon-
um það.
i Menn vita það alment, að það
er tilgangslaust að hefjast
handa um framkvæmdir, þegar
böðlulsexi stjórnarinnar vofir
rfir liöfði þeirra, —- þegar þeir
eiga von á þvi, að alt verði af
þeim tekið og allri ágóðavon er
því svift í burtu. Ef að hin
„dauða hendi“ stjórnarinnar
héldur áfram uppteknum liætti,
er ekki annað sjáanlegt, en að
við landauðn liggi.
En er ekki kominn tími til að
afstýra frekari vandræðum af
u ppteknum st j ómarháttum,
þegar svo er komið, að atvinnu-
lífið er í rústum og fjöldimánna
i er reiðubúinn lil að flýja land
sitt vegna þessa vandræða-
• ástands? Syndabikarinn er þeg-
ar fyltur, þótt hausinn verði
ekki bitinn af skömminni með
þvi að landflótti hefjist.
Á þvi leikur enginn vafl, og£
]>að hefir verið sannað, aS hér
i landi getur búið menningar-
þjóð og barist áfram til bjartarl.
framtíðar. Þessi þjóð hefir gold-
ið ýms afhroð. og þau svo stór-
feld, aðmikill hluti hennar lief-
ir fallið eða horfið Iandinu til
fulls, og ef svo heldur áfram^,
eru ekki miklar líkur til að það
verði reist úr rústum, sem þegar
er hrunið.
íslendingar elska frelsið og
hafa gert það frá upphafi vega.
Þess vegna bygðist þetta land.
En ef lialdið verður áfram að
leggja fjötra um fætur og Iielsl
um háls þjóðariimar, er eðlilegt
að einstaklingarnir leiti til anur
ara landa að þeim skilyrðum,
sem hér eru ekki fyrír hendi.
Enginn dómur er þyngrf yfír
núverandi ástandi og núverandi'
stjórnarháttúm, en þessi áhug*
unga fólksins fyrir því að flýja
land, og leggja liér allar árar i
bát, og það getur vel farið sv<v
ef útflutningur hefst á anna?5
borð, að liann verði miklu stór-
feldari en menn gera sér nú i
hugarlund. Slíkur útflutningur
fólksins mundi aftur hafa þaar
afleiðingar að óhægra værs
um alla endurreisn í íslensku
þjóðlífi og gæti leitt til fullrar
tortímingar, ef mikið kvæði atL
Það er örþrifaráð, að flýja
iand, og að þvi ættu engir aö
liverfa, fyr en séð er hvort frds-
ið verður endurheimt og upp-
byggingarstarfsemi hafin, en sé
það svo, að loku sé fyrir það
skotið, að frelsis verði notið, er
það mannlegt. að leita þess á
öðrum stöðum.
BcejaP
fréttír
Messur á morgun.
1 dómkirkjunni: kl. ii, sr. Frið-
rik Hallgrímsson, kl. 2, sr. Sigur-
jón Árnason, kl. 5, sr. Bjarni Jóns-
son.
1 Laugarnesskóla: kl. 5, sr. Garð-
ar Svavarsson.
1 fríkirkjunni: kl. 2, sr. Hálfdau
Helgason.
Barnaguðsþjónustur: í Laugar-
ness og Skerjafjarðarskólum kl. jó
og í Betaníu kk 3.
ur og myrða saklaust fólk,
snerist ]>eim hugur, sem áður
höfðu hneigst að friðsainlegu
samkomulagi við Japani. Menn
gerbreyttu afstöðu sinni til
þeirra. Kína hafði mist í liend-
ur þeirra einhvern frjósamasta
hluta lands síns, en ofan á þetta
bættist, að framkoma japanskra
hermanna í garð almennings
varð slík, að meðal allra stétla
þjóðarinnar vöknuðu menn til
baráttu gegn þeim. Enda þótt
framkoma Japana hafi verið sví-
virðilegri og ótrúlegri í Nan-
king en nokkursslaðar annars-
staðar, er fréttaritarinn sann-
færður um, að það er meðferð
japanskra liernianna á almenn-
ingi hvarvetna, sem varð mönn-
um livatning til þess að spyma
á móti broddunum. Þessi hvatn-
ing náði tökum á mönnum —
og hún hafði ekki gripið menn
alment fyrr en nú.
„Verri en ræningjar“.
Kinverjar eru menn friðsamir
og sanngjarnir. Þeir vilja ná
samkomulagi sem fyrst í livers
kyns deilum, til þess að menn
geti stundað störf sín í friði.
Þeir hafa komist að raun um,
að tilgangslaust er að reyna að
liafa áhrif á Japani til þess að
koma sanngjarnlega fram. Um
mör,g undangengin ár hafa ræn-
ingjaflokkar vaðið uppi í liéruð-
um Norður-Kína og pólitisk
spilling var mikil hvarvetna. I
liéraði þvi, sem fréttaritarinn
hefir átt heima um mörg ár, óðu
ræningjar uppi haustið 1937, og
komu svo illa fram, að engin
dæmi voru til þar áður. Margir
íhúanna sögðu, að ef Japanir
kæmi og héldi uppi friði og
reglu, skyldi þeir vera velkomn-
ir. Menn mundu hafa fagnað
því, ef þeir hefði hrakið ræn-
ingjana á brott, og friðað land-
íð. Japanir hertóku þetla hérað
í febrúarmánuði síðastliðnum.
Eftir nokkura daga sögðu menn
að verstu ræningjar, sem þeir
hefði liaft kynni af, liefði verið
góðmenni samanbornir við jap-
önsku hermennina.
Það er alkunnugt, að fyrstu
dagana eftir að japanskir her-
menn taka einhverja borg eða
þorp, eru kinverskar stúllvur
svívirtar af liermönnunum. En
þeir gera fleira ilt af sér en að
svívirða konur. Hinar litlu eig-
ur íhúanna eru teknar og eyði-
lagðar af ásettu ráði — af
skemdarfýsn og hefnigirni. í
mörgum borgum er varla nokk-
urt hús, þar sem nokkurir hus-
munir sjást, af því að japönskia
hermennirnir hafa hrotið þá og
notað sem eldivið. I flestum
slíkum húsum notaði heimilis-
fólkið kol eða eldivið til npp-
hitunar og eldamensku. Það
bauðst til þess að útvega her-
mönnunum eldsneyti. En þeir
sögðu að það væri óþarft, því
að húsgögnin væri þurr og þaðí
logaði vel í þeim.
NiðurL
O-rimdarædi japanskra
hermanna i Norður-Kína
Japanskir hermenn í Norður-Kína koma fram af hinni mestu
grimd gagnvart almenningi í Norður-Kína. Hefir hin óheyri-
lega framkoma hermannanna haft þau áhrif á Kínverja, að
þeir hafa sannfœrst um, að Japanir séu fjandmenn þeirra, og
þeir Kínverjar sem áður voru Chiang Kai-shek fjandsamlegir
styðja hann nú. 1 eftirfarandi grein, sem birt var í Manchester
Guardian, frá fréttaritara þess í Norður-Kína, er sagt frá
hermdarverkum Japana í Norður-Kína og hver áhrif þau hafa
haft á íbúana. —
IIANKOW,
ein af mestu borgum Kína, við Jangtze-fljót. — Hankow féll fvrir skömmu í hendur Japana~
við slíkum spurningum manna
liljóta að grundvallast að nokk-
uru á hernaðarlegum og fjár-
hagslegum staðreyndum, en hér
verður reynt að skýra l>etta á
grundvelli athugana, sem
fréttaritarinn liefir sjálfur gert,
beggja megin víglínunnar.
Það er alment viðurkent í
Kina, að sameiginleg mótspyrna
og vörn Kinverja gegn Japön-
um liófst eftir töku Nanking-
borgar. Margir Iiægfara leiðtog-
ar kínversku þjóðarinnar kunna
að bafa verið reiðubúnir til
þess að ræða frið við Japani,
þegar Nanking var fallin, ef
japanski herinn, sem tók borg-
ina herskildi, hefði komið þang-
að skipulega og reynt að lialda
uppi lögum og reglu. En þegar
mönnum varð ljóst, að Japanir,
eftir töku hins frjósama Yang-
tzedals, tóku til að ræna og
rupla í Nanking, svivirða kon-
CHIANG
-SIJEK.
Margir vinir Kinverja, í Aust-
ur-Asiu og víðar, furða sig mjög
á hversu þrautseigir Kínverjar
hafa reynst i vörninni gegn
Japönum. Menn hljóta að spyrja
sjálfa sig þeirrar spurningar,
hvernig svo megi vera, að þeir
sé svo seigir í vörninni, og
hugsa um, liversu lengi þeir geti
baldið áfram að verjast. Svörin