Vísir - 11.12.1938, Blaðsíða 7

Sunnudaginn 11. desember 1938.
V I S 1 R
Skýrsla Karlakórsins „Föstbræðra“
um samningana við Columbia-félagið
Vér höfum orðiö þess áskynja, að ýmsir hafa skilið frásög'n
Karlakórs Reykjavíkur í Alþýðublaðinu hinn 26. f. m., í Morg-
unblaðinu 5. þ. m. og greinar í Tímanum 6. og 8. þ. m. um við-
skifti K. R. við Columbia Concert Corporation, á þá leið, að
Karlakórinn „Fóstbræður“ hafi á einhvem hátt verið valdur
að því, að ekki tókust samningar um Ameríku-för K. R. á veg-
um C. C. C. — Vér viljum þó í lengstu lög ekki þurfa að trúa
því, að sá hafi verið tilgangur K. R. með skýrslugjöf sinni, að
telja almenningi trú um það, að félag vort ætti sök á því að
svo fór, sem raun er nú á orðin, um viðskifti C. C. C. og K. R.,
þar sem enginn veit betur en einmitt K. R., að orsakanna er að
leita alt annarsstaðar en í afskiftum vorum af þessum málum.
Eins og heiðarlegum söngmönnum sæmir, gleðjumst vér yfir
öllu því, sem miðar að velferð söngbræðra vorra, í hvaða söng-
félagi sem þeir eru, og mundum auðvitað fagna því að hvaða
íslenskur kór sem væri hefði aðstöðu til að sækja sér frama til
f jarlægra landa.
K. R. kveður sig hafa starfað
að undirbúningi Vesturlieims-
farar um fjögra ára skeið, og
skal sú fullyrðing ekki rengd,
þótt vér að vísu þekkjum ekki
sannindi hennar. Hinsvegar
má þá og upplýsa í þessu sam-
bandi, að kór vor hefir líka um
langt skeið haft til athugunar
möguleikana á ferðalagi „Fóst-
bræðra“ vestur um haf. Upphaf
þeirra athugana vorra stafar frá
því, að síðastliðin 14 ár liöfum
vér sungið fyrir farþega ýinsra
ferðamannaskipa, og þá aðal-
lega fyrir farþega, sem komið
hafa hingað frá Ameríku á veg-
um sömu ferðaskrifstofunnar,
sem sendir hingað skip árlega.
Hafa farþcgar þessara skipa iár-
um saman hvatt oss mjög ein-
dregið til vesturfarar. Áskoran-
ir ferðamannanna og ýmislegt
annað hafa eðlilega orðið til þess
að vér liöfum þegar um langt
skeið haft mikinn áhuga fyrir
því, að hægt yrði að koma ferð
okkar fram, og höfum vér stað-
ið í sambandi við þekta Vestur-
Islendinga um þau mál.
Hvorki í orði né verki liöfum
vér að fyrra bragði leitað eftir
samningum við C. C. C. um för
vora, þar sem vér óskuðum
ekki að leggja stein i götu K. R.
hvorki fyrir eða eftir að alment
varð kunnugt af tilkynningu
þeirra til dagblaðanna hér í
bænum síðastliðið vor, að þeir
teldu sig vera boðna til Amer-
iku á vegum C. C. C.
F.u nú fengum vér tilmæli, í
skeyti frá New York dags. 20.
júli s. I., um að syngja fyrir
varaforscta C. C. C., hr. Schang,
fö'studaginn 22. júlí, er liann
yrði á ferð hér i Reykjavik með
ferðamannaskipinu General
von Steuhen. SáUm vér enga á-
stæðu til annars en að verða
við vinsamlegum og kurteisum
tílmælum um söng fyrir vara-
forseta félags þessa, og fór sá
söngur vor fram fyrir milli-
göngu Ferðaskrifstofu Rikis-
ins, svo sem áður hefir verið
upplýst af henni.
Til að komast hjá öilum mis-
skilningi um þessi mál, skal
þess getið, að enginn af félög-
Um vorum líitti hr. Schang að
máli hér fyr en vér komum um
horð í ferðamannaskipið til
söngsins, og vér mótmælum
eindregið þeim getgátum, að
vér, eða nokkur fyrir vora hönd,
hafi gert nokkura tilraun til að
hafa áhrif á það, hvaða ákvarð-
anir hr. Schang og þar með
C. C. C. tæki um samningagerð
viðiK. R., og vissum það éitt, er
hann fór héðan, að ákvörðun
yrði ekki tekin um það mál,
fyr en hann kæmi aftur heim.
Hér er þá i stuttu máli skýrt
frá upphafi að viðskiftum
„Fóstbræðra" við C. C. C.
Áframhald þeirra viðskifta varð
svo það, eins og öllum mun nú
verá ljóst, að þegar hr. Schang
kemur heim, eftir að hafa hlýtt
hér á söng beggja kóranna K. R.
og „Fóstbræðra“, þá óskar C.
C. C. ekki að halda áfram samn-
ingatilraununum um vesturför
K. R., en telur lieppilegi-a að
taka upp samninga við „Fóst-
bræður“, og liefir þeim samn-
ingaumleitunum lokið með því,
sem kunnugt er, að Jón Hall-
dórsson á þess nú kost, að fara
vestur um liaf í samningi C. C.
C. með söngflokk sinn „Fóst-
bræður“, hvort sem sú ferð
kann að takast eða ekki, en það
er enn óráðið mál.
Yér viljum nota þetta tæki-
færi til þess að lýsa því yfir, að
samningsaðilar vorir vestan
hafs liafa jafnan komið fram
við oss á hinn drengilegasta
liátt.
Sérstaka furðu vora í þessu
máli vekur aðdróttun, sem gerð
er í grein í „Tímanum“, að vér
höfum með ódrengilegri fram-
komu „undirboðið“ K. R. í
samningaumleitunum við C. C.
C. Þetta er ekki eingöngu fjar-
stæða, lieldur og með öllu ó-
sæmileg fullyrðing. Þegar samh-
ingaumleitanirnar liófust milli
vor og C. C. C. var það skýrt
tekið fram í símskeytum til vor,
að félagið væri orðið afhuga
öllum viðslciftum við K. R. I
öðru lagi liöfðum vér enga hug-
mynd um hvaða kröfur K. R.
hafði gert, meðan það félag
fjallaði um samninga við C. C.
C. og gat því ekkert undirboð
komið til greina. Og í þriðja
lagi skal á það bent, að liöf.
hinnar umræddu greinar hefir
naumast skilyrði til þess, að
dæma um hvort kröfur vorar i
sambandi við væntanlega vest-
urför er óhagkvæmari íslenzk-
um söngflokk en liinar, sem K.
R. kann að hafa gert, þvi að vér
höfum hvorki frætt liann né
aðra óviðkonmandi menn um
það efni. í þessu sambandi skal
einnig á það bent, að livo’rki
Alþýðublaðið né Timinn liafa
séð ástæðu til þess að spyrjast
fyrir hjá oss um eitt eða annað
atriði viðvikjandi þessu máli,
heldur dróttað að oss ódreng-
skap og gert tilraun til þess að
gera félag vort tortryggilegt í
augum almennings og ófrægja
oss í starfi voru sem meðlimir
S. í. K., að fullkomlega órann-
sökuðu máli.
Reykjavík, 9. desember 1938.
f. h. Karlakórsins „Fósthræður“
Jón Guðmundsson.
Björn E. Árnason.
Sig. Waage.
Brynjólfur Jóhannesson.
Arnór Halldórsson.
Sigurjón Guðmundsson.
r-^camamssm^71
ÞaS skal tekið fram, a‘S Karla-
kór Reykjavikur sendi blaSinu
langa greinargerS um viSskifti sín
viö Columbia-félagið, og leiddi rök
a‘S því, að samningar um för kórs-
ins til Ameríku hefSu veriS klapp-
aSir og klárir, og kvaSst mundu
geyma sér allan rétt vegna samn-
ingsrofanna. GreinargerS þessi
barst blaSinu svo seint, aS hún
hafSi þá þegar veriS birt í öSrum
blöSum og vegna þrengsla varS
því ekki viS komiS, aS birta hana í
heild. Er þess getiS af þeim sök-
um, aS Vísir tekur enga afstöSu til
þessara deilumála, — og hefir enga
aSstöSu til þess, — þótt greinar-
gerS Karlakórsins FóstbræSur sé
birt í blaSinu.
Ritstj.
f
Kröfur ukrainska þjódernis-
minnililutans.
Ukrainski þjóðernisminni-
lilutinn í Póllandi er nú að bera
fram kröfur til pólsltu stjórnar-
innar um aukin réttmdi sér til
handa. Ekki er enn vitað hverj-
ar undirtektir kröfur þessar fá,
en pólslca stjórnin mun hafa
fullan hug á, að halda þvi sem
hún hefir, og vera lítt hrifin af
þeirri hugmynd, sem komin er
á dagskrá, að Ukraine-húar
liefji öfluga baráttu fyrir þvi,
að verða sjálfstætt riki, og sam-
einist ukrainski þjóðernisminni-
lilutinn í Póllandi hinu nýja
ríki. Hafa komið fram ýmsar
spár um, að Þjóðverjar sé
hlyntir stofnun sjálfstæðs
Ukraine. Ukraine er nú eitt af
sambandslýðveldum innan vé-
banda sovétríkjasambandsins og
Rússar óg Pólverjar verða vafa-
laust andstæðir öllum tilráun-
um i þá átt, að stofna sjálfstætt
Ukraine. Þegar von Ribbentrop
var i París komu fram getgátur
um það, áð Bonnet liefði lofað
honum þvi, að Frakkar skifti
sér ekki af hvaða stefnu Þjóð-
verjar tæki gagnvart Ukralne.
TJnited Press.
London, 10. des. — FU.
Þingmaður ukrainska þjóð-
ernisminnihlutans í Póllandi
hefir lagt fram frumvarp í
pólska þinginu um sjálfstjórn
fyrir þau héruð, sem Ukrainar
í Póllandi byggja. í frumvarp-
inu er gert ráð fyrir sjálfræði
þeirra í stjórnmálum, við-
skiftamálum og fræðslumálum.
Forseti þingsins liefir enn ekki
tekið ákvörðun um, hvort
frumvarpið verður tekið til um-
ræðu, þar sem vafasamt er, að
það sé í samræmi við stjórnar-
skrána.
Vetrarhjálpin
hefir merkjasölu í dag til ágóSa
fyrir starfsemi sína. Mun LúSra-
sveitin Svanur leika fyrir ftaman
Mentaskólann kl. 2—3 og verSa
merkin seld þar og síöan á götum
bæjarins. Ættu menn aS bregðast
vel viS og styrkja starfsemi Vetr-
arhjálparinnar, þannig að henni
verSi unt að láta sem mest af hendi
rakna til þeirra, sem þurfandi eru
fyrir jólin.
Helgidagslæknir:
Páll SigurSsson, Hávallagötu 15,
sími 4959.
INNRA BORÐIÐ VEIT ÚT
á þessari byggingu, sem reist hefir veriS á heimssýningunni í New-York, en amerísk stáliðnaðarfélög
hafa annast byggingu hennar. Burðarjám öll og grindin er að utanverðu, en stáliðnaðarfélögin hafa.
þarna sýningarsal sinn.
Frá umræðunum í fulltrúa—
deild frakkneska
þj óðþingsins.
EINKASKEYTI TIL VÍSIS.
Londan í gær.
Undir umræðunum í fulltrúadeild franska þjóðþingsins höfðu
socialistar og kommúnistar sig mjög í frammi og munu þeir
hafa gert sér einhverjar vonir um, að geta felt síjórnina, en
leikar fóru þannig, sem getið var í fyrra skeyti, að Daladier
gekk sigrandi af hólmi, þótt framtíð stjórnar hans sé í nokk-
urri óvissw. Sjötíu og sex kommúnistar greiddu atkvæði gegn
traustsyfirlýsingunni og' 156 jafnaðarmenn, 5 þingmenn úr
Sanieinaða lýðveldisflokknum og 3 úr flokki Daladiers, Rót-
tæka flokkinum.
Ræður þeirra Daladiers og Paul Reynaud fjármálaráðherra
vöktu mikla athygli. Reynaud sagði, að hann hefði gert Frakk-
land sterkara fyrir með fjárhagstilskipunum sínum og gerði
hann ítarlega grein fyrir þeim, kvað í sumu hafa verið fulllangt
gengið, og yrði reynt að létta byrðar verkamanna og landbún-
aðarverkamanna og smábænda, þ. e. þeirra, sem síst mega við
þungum álögum.
Þá vakti það mikla athygli, hversu eindregið Reynaud talaði
gegn öllum viðskiftahöftum og óeðlilegum afskiftum hins opin-
bera, og ræddi hann mjög hina knýjandi nauðsyn á því,
að koma þessum málum á heilbrigðan grundvöll, og þá
þyrfti engar áhyggjur af þeim að hafa, þá leystust vandamálin
fljótt og greiðilega, en þegar búið væri að koma öllu í öngþveiti
yrði menn að leggja hart að sér í bili. Umheimurinn bæri traust
til hinna nýju ráðstafana, sem lýsti sér í því, að gullið streymdi
aftur til Frakklands. Höft og hömlur í fjárhags- og viðskifta-
lífi sagði Reynaud eru í engu samræmi við frjálst stjórnarfar.
Daladier hélt því fram í sinni ræðu, að allsherjarverkfallið
hefði verið pólitískt. Innisetuverkföll og slík tiltæki væri óþol-
andi í lýðræðislandi. Frakkland hefir bægt frá þeirri hættu, að
vissir flokkar tæki sér alt vald í landinu með því að stöðva alt
framleiðslu og viðskifti og annað. Við erum að gera Frakkland
voldugt, sterkt á ný — við höfum treyst grundvöllinn sem hið
franska lýðveldi stendur á, og deildin verður að velja um hvort
eg og stjóm mín fær að vinna að því áfram í friði eða ekki, en
beri deildin ekki traust til stjórnar minnar og viðreisnaráfopm-
anna er best, að hún felli hana þegar í stað.
Daladier varði utanríkismálastefnu sína. Frakkland vill frið
við Þýskaland, sagði hann. Allar deilur milli Frakka og Þjóð-
verja eru nú úr sögunni.
Framtíð Frakklands er það, sem vér vinnum fyrir og til þess
að gera framtíð Frakklands örugga þarf þjóðin að vera áræðin
og hugrökk og leggja hart að sér, en þá er landi voru borgið.
LTnited Press.
Bcbíop
fréttír
Messur í dag:
1 dómkirkjunni: Kl. 11, sr. Fr.
Hallgrímsson, kl. 2 sr. Sigurjón
Árnason, kl. 5 sr. Bjarni Jónsson.
Messa i fríkírkjunni fellur nið-
ur að þessu sinni.
Barnaguðsþjónustur: kl. 10 í
SkerjafjarSarskóla, kl. 2 á Elli-
heimilinu og kl. 3 í Betaníu.
Messað i Laugarnesskóla kl. 5,
síra Gárðar Svavarsson. Engin
barnaguðsþjónusta.
1 fríkirkjunni í Hafnarfirði:
Barnaguðsþjónusta (jólin). Síðdeg-
ismessa kl. 5 (sr. Jón Auðuns).
1 Landakotskirkjunni: Hámessa
kl. 10 árdegis, engin síðdegisguðs-
þjónusta.
1 spítalakirkjunni 1 Hafnarfirfii:
Hámessa kl. 9 árdegis, «1 engin
sífidegisgufisþj ónusta.
V í s i r
er átta síður í dag.
Hæsti vinningur
í Happdrætti Háskólans kom
upp á fjórSungsmiSa, sem seldir
voru hjá umbofii Stefáns A. Páls-
sonar og Ármanns i Varðarhúsinu
og á Isafirði. Næst hæsti vinning-
ur, 25 þús. kr., féll einnig á fjórS-
ungsmiSa er seldir voru hjá um-
boSi Dagbjarts SigurSssonar. 20
þús. kr. vinningurinn féll á fjórS-
ungsmifia, sem seldir voru hjá
Stefáni A. Pálssyni og Ármann.
Þá voru tveir 10 þús. kr. vinning-
ar og féll annar á hálfmifia, sem
seldur var hjá Stefáni A. Pálssyni
og Ármann og Jörgen Hansen, en
hinn á miða, sem seldur var i
Stykkishólmi.
Nýja Bíó
sýndi í fyrsta sinn í gærkveldi
amerísku myndina „Kvennalæknir-
inn“, sem hefir hlotifi mikifi lof.
3nar sem hún iiefir verifi sýnd, og
APamerlska ráfi-
stefnan
London í gær.
Al-amersika ráðstefnan eájr
nýlega hafin í Lima í Peru og
sækja hana margir helstú
stjórnmálamanna í öllum helstu
lýðvelclum Suður-, Mið- og
Norður-Ameríku. AðalfuIItrúi
Bandaríkjanna er CordeH ííull
utanrikismálaráðlierra. Nánari
samvimia lýðvelda Vesturálfa
allrar, er á dagskrá, svo og aufc-
in samvinna i viðskifta og
menningarmálum.
United Preæt.
afi verfileikuiri. -— Eins og nafnitS:
bendir til, fjalla.r nryndin um lif
kvennalæknisins og ýms þau vanda-
mál, er hann kémst í kymri við í
starfi sínu. Afialhlutverkiii Ieikæ
Loretta Young, Warner Báxter (er
hér sást síðast i myndírmi. „í ræn-
ingjahöndum", og lék þar uppreíst-
arforingjann Alan Breck) og Vir-
gina Bruce. —- Þeir nrunu vatt
verfia fyrir vonbrigSum, er sjá
þessa mynd.
Hjúskapur.
1 gær voru gefin saman r hjóna-
band Elín Kristjánsdóttir, Óðins-
götu 21, og Jóhannes Hannesson,
Skeggjagötu 19. Síra Sígurjón
Ámason gaf þau saman. Heímílr
þeirra verfiur á Skeggjagötu 19.
Höfnin.
Arinbjörn hersir kom af veifium
í morgun mefi 1800 köríur. Reykja-
borgin kom frá Englandi í morgun.
Kongshaug fór i gær meS fiskfarm
til útlanda. Egill Skallagrímsson fór
á veiðar í gærkveldi. Tryggvi gamli
er væntanlegur frá útlöndum sífi-
degis í dag.
Skátastúlkur
og börn, sein vilja selja merki
Vetrarhjálparinnar í dag, mæti 1
VarSanhúsinu eftir kL 1 í dag.
Næturlæknir aðra nótf:
Halldór Stefánsson, Ránarg. 12;
sínii 2234. NæturvörSur í Reykja-
víkur apóteki og LyfjahúSinni IS-
tmni.
Aflasölur.
Sttrprise seldi i Grimsby í gær-
1133 vættir fyrir 1274 stpd. og
Hannes ráðherra seldi einnig þar
960 vættir fyrir 1395 stpd_
Útvarpið í dag.
Kl. 9.45 Morguntónleikar (plöt-
ur). 12.00 Hádegisútvarp. 14.00
Messa í dónikirkjuniMi (síra Sígur-
jón Árnason). 15.30 MiSdegístón-
Ieikar: Yms lög (plöttrr). 17.20
SkákfræSsla Skáksambandsins. —
17.40 Útvarp til útlanda (24:52)10).
18.30 Bamatími (Þorsteínn Ot,
Stephensen leikari). 19.20 Hljóm-
plötur: Danssýningalög. 19.50
Fréttir. 20.15 Erindi: Frá Vestur-
íslendingum (Jónas Jónsson al-
þingismaður). 20.40 Tnóleikar Tón-
listarskólans.. 21.05 Upplestur: Úr
„KvæSi fangans". (Oscar Wildc/
Magnús Ásgeirsson) (Sigfús Haö-
dórs frá Höfnum).