Vísir - 24.05.1939, Blaðsíða 5

Miðvikudaginn 24. maí 1939.
V ISIR
Fyrsta leikinn unnu þeir meS 2:0,
þann annan með 5 :o, en töpuöu
þeim þriöja me'S 3:1.
Þýsk met.
Á móti, sem lialdið var 14. þ.
m. í Witténberg, voru sett tvö
ný met, en fjórir menn fóru
fram úr gömlu metunum. —
-SjTÍng bœtti met sitt í 7.500 m.
lilaupj frr 22:58.0 mín. í 22:43.1
mín. — Eberhard selti nýtt met
í 25 km. hlaupi, nefnilega 1 ldst.
22:37.9 mín., en gamla metið
var 1 klst. 25:59.9 mín., frá
1930. Aðrir tveir fóru eiininig
fram úr þessu meti, Gebliardt
(Dresden) á 1.24:39.0 klst. og
Schönrock (Wittenb.) á 1:25.-
10.0 kkt.
Hnefaleikar.
Danskir og þýskir stúdentar
og hnefaleilcarar börðust um
daginn í Kiel og töpuðu Danir í
öllum þyngdarflokkum.
Ameriski linefaleikarinn í
léttvigt, Lou Ambers, sem tap-
aði heimsmeistaratigninni fyrir
Henry Armstrong, barðist ný-
lega í Boston ogsigraði á „k. 0“
í 4. lotu. Andstæðingurinn hét
Melody.
Belgiski meistarinn i léttvigt,
Barbary, tapaði fyrir skemstu
titlinum til De Winters, sem
sigraði á „k. o.“ í 13. lotu. —
Bardaginn fór fram í Charleroi.
Peter Kane, Englendingurinn,
eem var heimsmeistari í flugu-
vigt, hefir sagt titilinn lausan
og ætlar framvegis að berjast í
bantamv. — Orsökin er sú, að
Kane átti bágt með að hafa hem-
il á þyngd sinni.
Boston-
maraþonhlaupið.
I síðustu íþróttasíðu var sagt
frá maraþonlilaupi í Boston í
U. S. A., sem hlaupið liefði verið
42. sinnum. Á dögunum fór
það fram í 43. sinn. Sá er sigraði
setti nýtt met, 2 klst. 28 min.
61.8 sek.
Tennis.
Fyrstu umferð í Davis Cup í
Evrópu er nú lokið og fór svo:
Pólverjar sigruðu Hollendinga í
Varsjá með 4:1; Ungverjar sigr-
uðu Rúmena í Budapest með 3:
FERÐAFÉLAGS ÍSLANDS
Á HVÍTASUNNUNNI.
Ferðafélagíslands ráðgerir að
fara skemtiför til Snæfellsness
um hvítasunnuna, eins og und-
anfarin ár, ef þátttaka og veð-
ur leyfa.
Farið verður á m.s. „Laxfoss“
síðdegis á laugardag 27. maí og
siglt til Arnarstapa. Til baka
verður farið seiimi hluta ann-
ars hvítasunnudags og komið
til Reykjavíkur um kvöldið og
er þetta þvi rúmlega tveggja
sólarhringa ferð.
Það er svo óendanlega marg-
breytt og sérkennilegt að sjá á
Snæfellsnesi. Komi maður þar
einu sinni, hefir maður löngun
til að koma aftur. Þetta er ágætt
tækifæri til að kynnast hinu
einkennilega og tröllslega Snæ-
fellsnesi, t. d. Búðum, Búða-
hrauni, Breiðuvík, Arnarstapa,
Hellnum, Lóndröngum, Djúpa-
lóni og Dritvik og þá ekki síst
að ganga á Snæfellsjökul —-
þennan mesta gimstein is-
lenskra jökla. I björtu veðri er
2, Jugoslavar hafa sigrað íra
með 5:0 og Þjóðvex-jar Sviss-
Iendinga með 5:0. Hafa þvi
,,heimamenn“ sigrað allstaðar.
Skylmingar.
Fimtugur Dani, Thorolf
Praem varð enskur meistari í
skylmingum, er kept var um
Coronation Cup. Praern er 20
árurn eldri en sá keppandi hans,
sem elstur var. Hann sigraði alla
mótstöðumenn sína, átta að
tölu, en sá er næstur honum
komst, hafði fimm sigra.
Handknattleikur.
Áhugi er mikill fyrir hand-
knattleið og eru í Kaupmanna-
höfn einni um 4400 meðlimir í
handknattleiksfélögunum. Hefir
þeim fjölgað um rúml. 500 í
vetur.
Nýlendumélin frá sjónar-
miöi l»jóöverja.
Eftir von Epp, hershöfðingja, forseta nýlendufélagsins þýska
og nýlendumálanefndar nasistaflokksins.
Það kemur æ betur í ljós, að
því fyr sem nýlendunnál Þjóð-
vei-ja eru leyst, því betra. Og
ekki einungis fyrir þær þjóðir,
sem þar eiga þeinastan lilut að
rnáli, lieldur og allar þjóðir.
Ilversu mismunandi skoðanir
sem menn hafa á því, hvemig
eigi að leysa þessi mál, þá eru
þó allir á einu máli um það, að
frekari töf sé óþolandi. _
í fyi-sta lagi, þá gerir .Þýska-
land þcssa kröfu vegna þjóðar-
lieiðurs síns og þjóðarvirðingar.
Fyrir stríð áttu Þjóðverjar ný-
lendur í Afríku og Suður-Kyrra-
hafi, um 320 milj. ferkm. að
stærð. Þeir höfðu éignast l>ær
friðsamlega og án þess að-svifta
nokkum annan þeim. Surna
liluta nýlendnanna fengu þeir
meira að segja með samingum,
sem Bretar undirrituðu meðal
annara.
Þegar þessar nýlendur kom-
ust í hendur Þjóðverjum höfðu
þær alls eklci verið nýttar og —
að mikju leyti — Utt rannsak-
aðar af Evrópumönnum. Á
þrjátíu árum tókst Þjóðverjum
að breyta ]>eim svo til balnaðar,
að nýlenduséi'fræðingai*, þ. á. m.
allmargir Englendingar luku á
lofsorði. Þær eru Þjóðverjum
dýrmætar að þvi leyti, að þær
veittu þeim allmikið af lax>d-
rými og mikla möguleika til að
framleiða matvæli og hráefni.
Orsökin til þess, að ekki var
liægt að xxýta þær til fulls fyrir
stríð, var sú, að fyrst hlaut að
fai-a langur tírni lil að undir-
búa þær fyi’ir framleiðsluna.
Auk þess vóru þá dagar frjálsr-
ar vex'slunar og Þjóðverjar gátu
enn þá aflað sér nauðsynja
sinna á heimsmarkaðinum, án
þess að iá það væx-i lagðar höxnl.
ur. Af þeim ástæðum voru ný-
lenxlur ekki eins dýrmætar þá
eins og nú, vegna hinna breyttu
ki'ingumstæðna.
í Versailles voru Þjóðvei-jar
neyddir til að aflienda allar ný-
lendur sínar og umboðsstjórn
var sett á laggirnar fyrir þær.
Það er augljóst, livei'su ólög-
mætt þetta er. Bandamenn
liöfðu fallist á að gera 14 punkta
Wilsons að grundvelli friðar-
samninganna. Enda þótt fhnti
punkturinn tæki það skýrt
fram, að öll nýlendumál bæri
að alhuga hlutdrægnislaust,
urðu Þjóðverjar að afhenda ný-
lendurnar.skilyrðislaust.
Eina ástæðan, sem Banda-
útsýni af Snæfellsjökli svo til-
komumikið að eigi verður með
orðum lýst og er þar sjón sögu
ríkari. Fyrir skíðafólk er þetta
einstakt tækifæri, því brekkurn-
ar austan í jöklinum eru með
afbrigðum góðar, og enn er jök_
ullinn að lieita má sprungulaus.
Frá Arnarstapa er um V2 stund-
ar gangur upp í snjó, eftir það
má ganga á skíðurn upp á jök-
ulþúfur.
Tjöld, viðleguútbúnað og mat
þarf fólk að liafa með sér. —
Ferðin verður ódýr. — Áskrift-
arlisti liggur frammi í Bóka-
verslun ísafoldar til fimtudags-
kvölds.
ítalir vilja
ekki stríö.
Osló, 23. maí. — FB.
Manndrápið í Kalthof við
landamæri fríríkisins Danzig
virðist ekki ætla að hafa eins
alvarlegar afleiðingar og menn
óttuðust, þar sem Þjóðverjar
hafa tekið fregnunum um það,
sem gerðist, rólega. Ennfremur
hefir senatið í Danzig beygt sig
fyrir kröfum Pólverja.
ítalir leggja að sögn á herslu
á, að pólsk-þýsku deilumar
megi ekki undir neinum kring-
umstæðum leiða til þess, að
friðinum í álfunni sé hætta bú-
in. — NRP,
Gengar Hali—
fax að kröf—
um Hiissa?
Osló, 23. maí. — FB.
Samkomulagsumleitanimar í
Genf virðast benda ákveðið í þá
átt, að Halifax fallist á að verða
við kröfum Rússa um raun-
verulegt hernaðarbandalag.
Frakkar virðast og hafa tekið
þá stefnu, að heppilegast sé að
Bretar, Frakkar og Rússar geri
með sér hemaðarbandalag.
— NRP.
menn gáfu fyrir þessu var sú,
að Þjóðverjar væri ékki færir
um að stjórna þeim. Þeir sögðu,
að þar sem þeir liefði notað þær
fji'ir bækistöðvar til að ræna
heimsverslunina og því kæmi
ekki til mála að skila þeim aft-
ur. 1 ;; H-r j
Menn eru fyrir löngu búnir
að sjá, liversu tilhæfulaus þessi
ummæli 'eru og eru alveg hættir
að réyna að verja þau. En þýska
þjóðin telur virðingu sinni mis-
. boðið með þessu og krefst upp.
reisnar. Hún verður að vera í
því fólgin, að nýlendunum verði
skilað aftur. Umboðsstjórnin
var aðeins til að skýla innlimun
nýlendnanna, því að með tíman-
um Iiafa liinir þýsku eigendur
þeirra ált æ óhægara með að
njóta góðs af eignum sínum.
Þjóðverjar hafa altaf litið
jxannig á, að taka nýlendna
þeirra og aðferðin, sem viðliöfð
var, liafi verið hið freklegasta
brot á réttindum þeirra og hafa
altaf mótmælt því að náttúruleg
þróun hennar sé þannig heft.
Öll þau tuttugu ár, sem liðin eru
síðan þetta skeði, liafa Þjóðverj-
ar haldið fast við þessar kröfur
og síðan þjóðernisjafnaðarmenn
komust til valda liafa kröfurnar
orðið enn háværari. Þýska þjóð-
in veit, að það er engin ástæða
til að draga það lengur, að af-
lienda lienni nýlendur sínar aft-
ur. Hún bíður þess dags, er bætt
verður fyrir ranglætið. Siðférði_
legur réttur hennar til að eiga

breska eimreiðin liemisfræga, sem er í förum milli Glasgow og London, en send var vestor
um haf til sýningar á Heimssýningunni, og þar næst í helstu borgum Bandaríkjamia og Can_
ada.
„CORONATION SCOT“,
OíSOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOí
Speglar
Glerhillur
Baðherbergis-
áhöld
Snagabretti
alt nýkomið.
Ludvig Stopp
Laugavegi 15.!
SÖOÍÍOOOOíÍOGOOOOOOíÍOCOOtÍOOt
VlSIS KAFFIÐ
gerir alla glaða.
erflir
og nýlagnir í hús
og skip.
Jónas Magnússon
lögg. rafvirkjam.
Sími 5184.
Vinnustofa á
Vesturgötu 39.
Sækjum. — Sendum.
Tilkynning
u
bústaðaskiftt
Þeir, sem hafa flutt búferlum og hafa iunan-
stokksmuni sína brunatrygða, eða eru líf-
trygðir hjá oss, eru hérmeð ámintir um að tíl-
kynna oss bústaðaskifti sín nú þegar.
Sjóvátnjqqi
Eimskip 2. hæð.
aq íslandsl
Sími: 1700-
¥ísis-kaffid gepir alia glada
nýlendur er jafnmikill og hann
hefir altaf verið.
Afhending nýlendnanna á
ekki einungis að fara fram
vegna þess, að liér er um rétt-
læti og þjóðheiður að ræða,
heldur og vegna þess, að liér er
um brýna nauðsyn að ræða.
Meðan Þýskaland á ekki ný-
lendur, mun það verða beitt ó-
rétti af þeim rikjum, sem eiga
nýlendur. Auðlegð lieimalands-
ins nægir ekki til að sjá tveim
þriðju landsmanna farborða. Sá
þriðjungur, sem þá er ótalinn,
dregur að einis fram lífið, ef
hægt er að bæta úr þessari fá-
tækt á annan hátt.
En breytingarnar, sem orðið
bafa í heiminum á sviði versl-
unar og iðnaðar undanfarin 20
ár, auk verndartollastefnunnar,
sem allsstaðar er ríkjandi, auka
mjög erfiðleikana á því, og bar-
áttan fyrir nægum matvælum
óg hráefnum til iðnaðar er enn
erfiðai-i sakir nýlendnamissis-
ins. Það eru engin frambærileg
rök, að þær sé eldd dýrmætar
nú, af því að þær voru það ekld
fyrir stríð. Þýskaland veit það
nefnilega af reynslunni, að ný-
lendur geta verið afardýrmætar,
sérstaklega þar sem samvinna
við heimalandið er náin.
Lausn nýlendumálanna — og
liún ein — er fullnægjandi fyrir
liráefnaskortinum. Hversu æski.
legt sem það er,að losa um höft-
in í hehnsviðskiftunum, þá
myndi það eitt ekki geta full-
nægt þörf Þýskalands á auknu
landrými, sem getur bætt upp
það, sem lieimalandið skortir af
hráefnum. Til hvers er að hafa
„hurðina opna“, ef eigandi „í-
húðarinnar“ getur lokað lienni
hvenær sem honum býður svo
við að horfa?
Það er heldur ekki hægt að
lialda því fram, að það þurfi
ekki að slcila nýlendunum aftur,
af þvi að tckist liafi að auka
frámleiðsluna skv. 4 ára áætl-
uninni. Þ. 20. febr. 1938 svaraði
Ilitler þessari staðhæfinguþann_
ig: „Það dregur ekki úr þörfinni
fyrir meira landrými, þótt við
getum þannig aukið iðnaðar-
framleiðslu pkkar. Með ári
liverju múnú þvi kröfnrnár
verða háværari um endurlieimt
nýlendnanna, sem víð tókum frá
engum öðrum og eru ökkur
lífsnauðsyn, enda þótt þær sé
eiriskisnýtar l>eim, sem nú liafa
þær.“
Þýskaland óskar aðeins að fá
það aftur, sem það telur eign
sína og það eignaðist á friðsam-
an hátt. Ivrafa þess er ekki ó-
sanngjörn né öfgakend, en auk
þess lítur það svo á, að þvi sé
minkun gerð með því að vera
neitað um þetta, sem fullvalda
ríki. Það æskir þess að fá að
eiga lilutdeild i liagnýtingu
landanna, sérstaklega i Afríku.
Hin ríkin í Evrópu liafa um
langan aldur haft tækifæri til
þessa og þannig fengið verslun-
ar_ og siglingamönnum símuse
gott tækifæri til að víkka starfs-
svið sitt. Þýskaland krefst jafiL
réttis á þessu sviði. I meira cib
1000 ár hafa riki Evrópu verið
tengd menningarbönduin. ÞaS
virðist þvi vera kominn tiira 68
að þau hætti að ber jast. uuh
hagsmunasvæðiri og aS „efgúnd-
urnir“ láti ,.öreigana“ fá sínir
lögmæta hluta þeirra.
Það er ómögulegt að réttlætk
það, hversu illa er farið meS
Þjóðvérja, með ]>vf 'að láta - þái
ekki hafa nýléndnr. Menn haft:
reynt að réttlæta þelta meF
ýmsum staðhæfingum, eri'liaéi’
eru hvergi nærri á rökúte reisL
ar. Hversvegna skyldu'* Þjö&
verjár endílega vilja breskœ
heimsveldið feigt? Éngin rðk eý
hægt að færa fvrir þvfu < ý ~
Þjóðverjar og Rrefar geta vel
átt samleið i þesSum málufrf.
Þeir einir, sem berjast með hnúL
um og hnefum gegn Þýska-
landi, sanna, að striðshyggjam
er enn ekki útdauð. Þjöðverjar
munu láta sér eins ant uiik
frumbyggjana í nýlendum og
hverjir aðrir. Þeir liafa ákveðli.
ar skoðanir á kynþáttamáluöÉ
og þær munu verða grundvöll-
urinn undir stjórn þeirra* '
Allir Þjóðverjar eru þakkláíý
ir þeim mörgu bresku stórn-
málamönuum, sem eru hlyntir
þvi, að Múnrhenar-sátlmáliniE
verði upphaf hatnandi sam-
búðar Breta og Þjóðverja á olf-r
533SM.

isssi