Vísir - 08.07.1939, Side 2

DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifstofa: Hverfisgötu 12
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti)
ms ssw .......
S í m a r:
Afgreiðsla 3400
Ritstjórn 4578
Auglýsingastjóri 2834
— (kl. 9—12) 5377
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10, 15 og 20 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
Æskan og
framtíðin.
AÐ er margt, sem bendir í
þá átt, að okkar íslendinga
bíði betri og bjartari timar.
Framfarir liafa orðið örari í
landinu undanfarna áratugi,
ræktun liefir aukist samfara
aukinni tækni, vélar eru komn-
ar í slað skóflunnar og risti-
spaðans, rafmagn til iðnaðar og
Ijósa og vélknúin skip lil sjó-
sóknar í stað árabáta og segl-
skipa.
Landið hefir breyst í útliti og
þiar sem áður voru melar og
börð eða fúamýrar blasa við
áugum græn engi og akrar, en
í stað gömlu moldarkofanna
liafa risið upp reisulegir
mannabústaðir, samboðnir nú-
tímanum í hvaða landi, sem
véra skal.
Því her ekki að neita, að
margt hefir aflaga farið í hinni
öru þróun, og margt hefði bet-
ur verið óge’rt, sem gert hefir
verið. Við Iiöfum þó öðlast all-
mikla reynslu, þannig að líkindi
eru til að mistökum fari fækk-
andi á öllum sviðum íslensks
búskapar, jafnt til sjávar og
* sveita. Öll okkar unga reynsla
hefir orðið dýrkeypt, og sú kyn-
slóð, sem nú hfir, skilar senni-
lega skuldum hlöðnu landi í
hendur afkomendanna, en hvað
er um þá æsku, sem nú er að
alast upp og við á að taka?
„Heimur versnandi fer!“
heyrist úr horni bölsýnisins, —
frá Jieian mönnum, sem ekkert
gera annað en það að draga
úr því, sem gera skal, og því,
sem gera þarf, en bölsýnin á
engan rétt á sér þegar rætt er
um hina uppvaxandi æsku.
Þvi skal síst neitað, að æsk-
an hefir vafalaust sína galla, en
hefir gallalaus æska nokkuru
sinni alist upp á þessai-i jörð?
Það ber heldur ekki að dæma
æskuna eftir göllunum, því að
Jieir standa til bóta, lieldur eft-
ir kostunum einum.
Þeir æskumenn, sem nú eru
að alast upp, eiga fátt skylt við
aftúrhald og bölsýni, enda er
Jieirra að sækja fram. Nám sitt
stunda J>eir með áhuga í skólum
landsins, reglusemin eykst og
íþróttamenningin hefir rutt sér
til rúms í röðum Jiessara
manna. Þeir, sem fylgst liafa
með íþrófttalifinu undanfarin
ár, vita Jiað mæta vel að þar er
meiri og ríkari áhugi, en nokk-
uru sinni fyr, ekki aðeins hér í
höfuðstaðnum, heldur og í sjáv-
arþorpum og sveitum. Skíða-
ferðir og skautahlaup, fjall-
göngur og útilegur, sund og
leikfimi, knattspyrna og frjáls-
ar íþróttir, — alt er þetta stund-
að af kappi og öllu þessu fleyg-
ir fram.
í gær kom íslenskt knatt-
spyrnufélag hingað til landsins.
Það hafði háð baráttu sína á
erlendum vettvangi og getið sér
hinn besta orðstír, enda verið
Jijóð sinni til sóma.
í sumar fór leikfimisflokkur
stúlkna utan og gat sér hið
mesta lof, en í næstu viku fara
héðan tveir flokkar, — konur
og karlar, — lil leikfimissýn-
inga í Stokkhólmi, og á Jiví
leikur enginn e'fi að Jiessir
flokkar munu vekja eftirtekt,
hvar sem Jieir koma fram fyrir
mannsöfnuð.
Það er aðeins eitt, sem þó
e‘r ekki æskunnar sök, sem slær
skugga á J>ær vonir, sem menn
ala til komandi kynslóðar.
Með ári liverju aukast at-
vinnuerfiðleikar skólafólksins,
enda er unnið markvist að J>ví
að bola J>ví frá erfiðisvinnu að
sumarlagi. Erfiðisvinnan er
þessu fólki liinsvegar nauðsyn-
leg, — ekki aðeins fyrir J>ær
sakir að hún lætur æskuna
finna kraftinn í sjálfri sér, held-
ur einnig af liinu, að J>ar lærir
æskan J>á hluti af lífinu sjálfu,
sem enginn skóli megnar að
kenna.
Það hefir ve'rið lán íslensku
þjóðarinnar, að hinir uppvax-
andi mentamenn hafa átt J>ess
kost að umgangast verkalýðinn,
og þola með lionum súrt og
sætt. Rofni tengslin milli þesá-
ara stétta skapast grundvöllur
fyrir óeðlilegri og einskisnýtfi
stéttaskiftingu, sem óhjá-
kvæmilega leiðir af sér hið
mesta böl fyrir land og J>jóð.
Æskan á að vinna og læra að
skilja lífið sjálft, eins og J>ví
er lifað af öllum þorra manna,
sem ekki hafa mentunar notið.
Ef mentamennix-nir þekkja
þannig J>jóðina skilja J>e’ir einn-
ig þai’fir fjöldans, og þá má
vænta samvinnu stéttanna um
hvert mál og heppilegi’ar úr-
lausnar fyrir framtíðina.
Rekstur Sjúkrasam-
lags Ísaíjarðar.
Gjaldkeri. sjúkrasamlagsins
hefir nýskeð sent út yfix-lit um
rekstur samlagsins s.l. ár. Halli
að meðaltali á mánuði liefir
numið kr. 693,99, en kr. 573,31
i fyrra.
Alls voru nú um 1450 í trygg-
ingu, en um 1464 í fyri’a.
Kostnaður á nr. nam kr. 5,29.
Tekjur á nr. nam kr. 4,81.
Styrkur til samlagsmanna
hefir verið sem hér segir:
Sjúkrahúsvist:
Berklar 11 konur (12)*
8 karlar (7)
1 barn (6)
Samtals 20 (25)
Legud.: 1848 (2687).
Almennir 79 konur (36)
35 karlar (36)
21 barn (35)
Samtals 135 (137)
Legud.: 4967 (4238).
AIls hafa því dvalið í sjúkra-
húsi 155 sjúklingar (162) er
skiftist J>annig: 90 konur, 43
karlar, 22 börn.
Kostnaður -vegna þessara
sjúklinga er að meðaltil á sjúk-
ling:
Fyrir alm. sjúkd.: Karlar og
konur kr. 262.64 (256.70), börn
kr. 173,90 (120,06).
Fyrir bei-klasjúkdóma krón-
ur 532,58 (537,02).
Fæðingai’st. naut 51 kona
(40).
Styrks vegna Ijósl. nutu 3
börn, 4 konur, 2 karlmenn.
Styrk frá samlaginu að meiru
eða minna leyti fyrir sig og
börn sín liafa 1087 samlags-
menn fengið, (í fyrra 1170).
Unx s.l. áramót voru 20 menn
sem aldrei hafa greitt til sam-
lagsins frá byrjun (53 menn í
fyrrá).
* Tölurnar í svigum eru fyrir.
1937.
Chamberlain óttast að yfirlýsing
um Danzig gerí ilt verra.
Sumir ætla þó að yfirlýs-
ingin verði gefin á mánud.
Norsku kpónppinshjónin
lögð af stað lieimleiðis.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
8 því er United Press hefir fregnað hefir Cham-
berlain frestað — að minsta kosti fram yfir
helgi — að gefa yfirlýsingu viðvíkjandi af-
stöðu Breta til Pólverja út af Danzig.
Það er talið, að Chamberlain óttist, að yfirlýsing nú
— þar sem dregið hefir úr æsingum í bili — muni gera
ilt verra, og verða til þess að koma af stað nýjum æs-
ingum og auka ófriðarhættuna á ný.
En ýmsir ætla, að yfirlýsing-
in, sem liggur tilbúin, muni
verða gefin í neðri málstofunni
á mánudag. Muni Chamberlain
þá gera ítarlega grein fyrir af-
stöðu Breta til Pólverja.
Breskir stjórnmálame'nn
segja, að breska stjórnin hafi
ekki í neinu reynt að taka fram
fyrir liendurnar á pólsku
stjórninni, og látið hana alger-
lega sjálfráða um hvað hún
Bretap vondauflp um, að
Rússap vilji veita smáríkj—
unum aðstoð gegn ofbeldi,
Alment viðurkent ad lokatilraun til ad ná
samkomulagi standi nú yfir í Moskva.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Sendiherra Breta og Frakka í Moskva hafa nú fengið nýjar
fyrirskipanir um á hvaða grundvelli þeir skuli byggja lokatil-
raunina til þess að ná samkomuulagi um þau atriði, sem ekki
hefir enn tekist að semja um við Rússa. Þessi atriði fjalla um
smáríkin í álfunni og öryggi þeirra. Menn búast við, að sam-
komulagsumleitunum um þessi ágreiningsatriði verði hætt í
bili ef samkomulag næst ekki mjög bráðlega en hinsvegar er
búist við að þríveldabandalag verði gert milli Breta, Rússa og
Frakka, þ. e. að hvert þessara ríkja um sig skuldbindi sig til
þess að koma hinu til aðstoðar, ef á það verður ráðist.
Meðal Frakka er meiri bjartsýni rikjandi en meðal Breta um
endanlegan, árangur1 af samkomulagsumlei tununum. Gera Frakk-
ar sér vonir um, að unt verði að ná samkomulagi á þeim grund-
velli, sem máhð hefir vei’ið rætt að undanförnu. Bretar gera
sér litlar vonir um það, en hinsvegar að Jxríveldasamkomulag
náist um varnarbandalag gegn árás. Bretar hafa mestan áhuga
fyrir, að tryggja það, að ofbeldi verði eklci beitt gegn þjóðum
sem Bretar og Frakkar telja sér skylt að verja.
gerði í varúðar skyni, vegna at-
burðanna í Danzig.
Vopnasendingar halda áfram
til Danzig og haldið er áfram
að segj a pólskum verkamönnum
upp vinnu. Fregnir frá Varsjá
herma, að verið sé að lcoma upp
strandvirkjum í nánd við Dan-
zig, en nazistar J>ar segja að
þarna eigi að vera barnaleik-
ve'llir.
Smáríkin verða
að velja,
segir málgagn
Skipafregnir.
Gullfoss er á leið til Leith frá-
Vestmannaeyjúm. Goðafoss er á
Ákureyri. Brúarfoss er í Reykjavík.
Dettifoss er í Hamborg. Selíoss
kóm til Akraness um hádegið.
Oslo, 7. júlí. FB.
Mikill mannfjöldi hylti krónprinshjónin norsku við brott-
förina frá Brooklyn í gær, er þau lögðu af stað heimleiðis á
Stavangerf jord. Áður en skipið lagði af stað veitti krónprinsinn
blaðamönnum. áheyrn og þakkaði Bandaríkjamönnum hina
miklu velvild, sem þeir í hvívetna hafa sýnt honum og krón-
prinsessunni. Kvað hann hinar stórkostlegu móttökur og vel-
vild aldrei mundu gleymast þeim.
Skömmu áður en skipið fór afhjúpaði krónprinsinn Leifs
Eiríkssonar varðann í Brooklyn í viðurvist 9000 manna. Flutti
hann þar ræðu og lagði áherslu á, að hugsjónir frelsis, bræðra-
lags og lýðræðis knýtti Bandaríkjamenn og Norðmenn órjúf-
andi böndum vináttu og trygðar.
Seinasta athöfn krónprinshjónanna á landi var heimsókn í
norska skólaskipið Christian Radich, sem liggur í höfninni í
New York. Sjómannaefnin hrópuðu húrra fyrir krónprinshjón-
unum og óskuðu' þeim góðrar ferðar heim.
Af skipsfjöl sendi Ólafur konungsefni þakkarskeyti til Roose-
velts forseta og Cordells Hull utanríkismálaráðherra.
Þegar Stavangerfjord lét úr höfn var skotið af fallbyssunum
á Governors Island krónprinshjónunum til heiðurs. NRP. —
lapinlr saneina
sljórn síii i Kiaa.
Einkaskeyti til Vísis frá U. P.
London í morgun.
Talsmaður japanska herráðs-
ins í Tientsin hefir tilkynt, að
leppstjórnirnar íPeking ogNan-
king muni koma saman til
fundar í Tsing-tao á mánudag-
inn og ræða um fyrirkomulagið
á sameiginlegri stjórn á öllum
þeim héruðum, sem Japanir
hafa lagt undir sig. Jafnframt
yrði þá kosinn forseti þeirrar
stjórnar og telja erlendir
stjórnmálamenn að Wang
Ching-wei muni verða fyrir
valinu.
Um
Hiing ( hiiiK-nPÍ
segir svo í U. P. Red Letter:
Hann hefir qinnig gengið
undir nöfnunum Wang Cliao-
n'ing eða Henri Waung og
enginn Kinverji mun liafa lif-
að eins „stormasömu" lifi og
hann. .— Kírtverjar segja, að
hann sé „fallegasti og óút-
reiknanlegasti byltingarsinninn
í Kína. “
Þegar Wang var 16 ára gam-
JL -
all, árið 1900, fór hann til Tokyo
og las J>ar J>jóðfélagsfi-æði og
gaf jafnframt út tímarit, „Ming
Pao“, sem lieimtaði að Kina
yi’ði lýðveldi.
Wang tók þátt í mörgum upp-
reistum, en vakti ekki heims-
athygli fyrri en hann sýndi rilc-
iserfingjanUnm kínverska — nú
keisara Mansjúkó — banatil-
ræði. Þegar lýðveldið var stofn-
að var Wang boðið sæti í stjóx-n
Sun Yat-sen, en hafnaði J>ví og
fór til frekara náms í Frakk-
landi. Eftir heimsstyrjöldina fór
hann heim aftur og varð m. a.
ráðgjafi Sun Yat-sen, sem hafði
mikið álit á honum.
Hann varð forsætisráðherra
Nanking-stjórnarinnar 1935 og
1. nóv. J>að ár særðist hann
hættulega, er reynt var að
myrða hann. Snemma á J>essu
lári rak Chiang-Kai-shek hann úr
Kuomintang-flokknum fyi’ir
vinarhót við Japani.
Selja Danir Grænlanil?
Oslo 7. júlí. FB.
Orðrómur hefir komist á
kreik um J>að á ný, að Danir
ætli að selja Bandai’íkja-
mönnum Grænland, en
Bandaríkjamenn hafa auga-
stað á Grænlandi, að því er
menn ætla, til Jxess að koma
þar upp flughöfnum. NRP.
Görings.
Málgagn Görings boðar, að
Þýskaland muni ekki viður-
kenna lilutleysi þeirra landa,
sem með eða mót vilja sínum
fá ábyrgð þeiri-a velda, sem
miða að því að „umkringja“
Þýskaland. Smái’íkin, segir
blaðið, verða að velja milli al-
gers hlutleysis — eða liafna
allri slíkri ábyrgð. — NRP.
Japanir lióta
Bpetuni.
Oslo 7. júlí. FB.
Japanski forsætisráðherrann
hefir sagt, að Japanir áskilji sér
rétt til þess að hætta við allar
samkomulagsumleitanir um Ti-
entsindeilun, ef Bretland fallist
ekki J>egar í stað á kröfur Jap-
ana viðvíkjandi nýrri skipan í
Kína. — NRP.
ólafur konungsefni og Martha krónp