Vísir - 04.11.1939, Blaðsíða 1

Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Sími: 4578.
Ri (stjórnarskrifstofur:
Uélagsprentsmiðjan (3. hæð).
Afgreiðsla:
HVERFISGÖTU 12.
Sími: 3400.
AUGLÝSINGASTJÓRI:
Sími: 2834.
29. ár.
Reykjavík, laugardaginn 4. nóvember 1939.
255. tbl.
Illiitleyisislösriii í U. S. A.
koma til framkvæin d at í dag
Bandameim £á
aðgang að ótak-
mörkuðum
vopnabirgðum.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Fulltrúadeild ameríska þjóðþingsins hefir sam-
þykt hlutleysislagafrumvarpið við lokaaf-
greiðslu með 243 gegn 172 atkvæðum. Lögin
verða lögð fyrir Roosevelt forseta til undirskriftar í
dag og koma þau til framkvæmda þegar í stað.
Þegar frumvarpið hafði fengið fullnaðarafgreiðslu
deildarinnar var þingi frestað, en það hafði verið kall-
að saman gagngert í því augnamiði, að taka hlutleysis-
lögin til meðferðar.
Þar sem frumvarpið er nú orðið að lögum fá banda-
menn raunverulega ótakmarkaðan aðgang að óþrjót-
andi vopnabirgðum, því að þeir hafa bæði fé til þess að
kaupa hergögn fyrir í amerískum höfnum, og nægan
skipakost til þess að flytja þau til Bretlands og Frakk-
lands, en eins og lögin voru endanlega samþykt, er
fúfflutningur hergagna leyfður með því skilyrði, að
kaupendurnir greiði fyrir hergögnin í reiðu fé og noti
eigin skip til flutninga á þeim.
Þýska áhðfnin á „City of
Flint“ kyrrsett í Noregi.
Skipid látið laust.
EINKASKEYTI frá United Press. — London í morgun.
Flotamálaráðuneytið í Noregi hefir tilkynt, að ameríska
skipíð, City of Flint, sem þýskir sjóliðar voru að reyna að koma
til þýskrar hafnar, hefði komið til Haugasunds í gær og varpað
akkerum án leyfis.
Gripu þá norsk yfirvöld til sinna ráða og tóku skipið í sínar
hendur. Þýsku sjóliðarnir, sem settir höfðu verið um borð í
skipið, af herskipinu Deutschland, og voru kyrrsettir, en skipið
|því jiæst afhent hinni amerísku skipshöfn.
Skipið lá á höfninni í Haugasundi í nótt og var ófarið þaðan,
er* síðast fréttist.
Eins og kunnugt er stöðvaði
þýska herskipið „Deutscliland“
„City of FIint“, er hún var á
leið til Englands og var 18
mönnum af herskipinu falið að
taka við slcipinu. Var tilgangur-
inn að reyna að koma skipinu
til Þýskalands. Var því fyrst
siglt til Tromsö í Noregi en þar
næst til Murmansk í Norður-
Rússlandi og varð mikil reki-
stefna út af skipinu, milli
Bandaríkjastjórnar og sovét-
stjórnarinnar, sem lauk með
þvi, að Rússar létu skipið fara
sinna ferða í umsjá hinna
þýsku sjóliða. Ilefir síðan frést
til skipsins við og við suður með
Noregsströndum og fylgdu þrír
norskir túndurspillar skipinu
til þess að koma í veg fyrir
lilutleysisbrot. Hélt skipið sig
innan norskrar landhelgi, en
hresk Iierskip fylgdust með
ferðalagi þess og biðu eftir tæki-
færi til þéss að hremma það.
r 09 Dioöveriar
iitost Ujóðernis-
EINKASKEYTI frá UnitedPress
London, í morgun.
Samkvæmt opinberri tilkynn-
ingu, sem birt var í gær í Ber-
iín. hefir náðst samkomulag
milli Þjóðverja og Rússa um
flutning á fólki af þýskum ætt,-
um frá Vestur-Ukraine og Hvíta
Rússlandi til Þýskalands, og
flutning á Ukraine-mönnum,
Hvít-Rússum og Ruth.enum,
sem nú búa í þeim hlutum Pól-
iands, sem Þjóöverjar ráða yfir,
til Rússlands.
Octa ÞjóðTerfar Kiygt 400
kaibáta á eiim árl?
Fyrir nokkuru birtist í sænska blaðinu „Svensk Bodden“,
sem gefið er út í Helsingfors, mjög eftirtektarverð grein,
eftir finska aðmírálinn von Schoultz, um kafbátahernað Þjóð-
verja. Lætur hann mjög af því, hversu kafbátar Þjóðverja sé
fullkomnir og síðar í greininni segir svo:
„En fullkomnunin ein ræður
liér ekki úrslitum. Það verður
að vera nóg til af kafbátunum.
Eg veit ekki með vissu hvað
Þjóðverjar eiga marga kafbáta,
en eg geri ráð fyrir að þeir hafi
verið 40—50, þegar styrjöldin
hófst. Þjóðverjar hafa einnig
búið sig undir að byggja fjölda
kafbáta og sá undirbúningur
var löngu hafiim þegar stríðið
hófst. I lok heimsstyrjaldarinn-
ar var komin fjöldaframleiðsla
lijá Þjóðverjum á kafhátum og
nú má gera ráð fvrir, að þeir
geti framleitt enn meira en þá.
Mér myndi ekki koma það á
óvart, I>ótt Þjóðverjar gæti hygl
iá einu ári 400—500 kafbáta. Þá
geri eg ráð fyrir, að þegar þeir
liafa komið sér upp svo stórum
flota, þurfi þeir ekki að hugsa
um annað en að fylla í skörðin,
eftir því sem þeim verður sökt,
eða liætt að nota þá af einliverj-
um öðrum orsökum.
Blaðamannafélag íslands.
Kveldvaka að
Hótel Borg í gær
Kvöldvaka Blaoamannafélags
íslands tókst bið besta. Luku
menn upp einum munni um
það, að þarna hafi verið hin á-
gætasta og f jölbre; ttasta skemt-
un.
Þátttakendur munu liafa ver-
ið liátt á fjórða hundrað, en það
var frá uþphafi ákveðið að tak-
marka nokkuð aðgang að
skemtuninni, og komust færri
að en vildu. Friðfinnur Guð-
jónsson var kynnir og fórst hon-
um það stai'f pi'ýðilega úr
hendi, sem vænta mátti.
Skemtiskráin var mjög fjöl-
hrejdt. Guðm. Finnbogason
bókavörður flutti þarna snjalla
ræðu um hlaðametin og störf
þeirra, Pétur Jónsson söng úr
óperettunni „Brosandi land“,
sem leikin verður í vetur, og
hann og ungfrú Sigrún Magnús-
dóttir sungu tvísöng úr „Bláu
kápunni“. Vakti söngurinn
mikla hrifni. Alfreð Andrésson
söng gamanvísur, Tómas Guð-
mundsson las upp kvæði, Þór-
bergur Þórðarson sagði drauga-
sögur, Brvnj. Jóhannesson söng
gamanvísur og hann og Lárus
Ingólfssoii sýndu skopstælingu
á dansinum „Boomps a Daisy“
(Bomsara, bomsara Dísa),
Ilelga Gunnars söng — og ekki
má gleyma Jack Quinet og fé-
lögum hans.
Yar þetta alt vel til þess fall-
ið að koma mönnum í skemti-
skap. Að lokum var dans stig-
inn til kl. 3.
Nýr varakonsúll
Dana.
Danska forsætisráðuneytið
hefir þ. 20. okt. s.l. skipað Lud-
vig Storr, stórkaupmann í Rvík,
til Jtess að vera vísilconsúl við
sendiráð Danmerkur í Reykja-
vík.
Yisikonsúll Storr er til við-
ræðis um ræðismannsmálefni á
skrifstofu sinni Laugaveg 15,
helst milli 10—12 f. h.
Áformað að sýna
Gösta Berlings
saga í F /ík?
Stokkhólmi í morgun. — FB.
Dramatiska Teatern í Stokk-
liólmi liefir fóngið tilmæli frá
Reykjavík um að lána þangað
búninga, sem nota mætti til
þess að sýna hér í Reykjavik
Gösta Berlings Saga.
Helge Wedin.
Eftir því, sem Vísir hefir
komist næst mun það vera frú
Soffía Guðlaugsdóttir, sem hef-
ir skrifað leikhúsinu í Stokk-
liólmi og beðið um að fá þessa
húninga lánaða.
Hefir frúin hoðið Leikfélagi
Reykjavíkur þetta leikrit, en
það er óvíst, livort liægt sé að
sýna það hér, því að það er
mannmargt og krefst góðs út-
búnaðar.
GUSTAV V. Á IIERÆFINGUM
Myndin er lekin á heræfingum í haust og eru tveir af æðstu
yfirforingjum Svia mcð konungi á mvndinni.
Allir ítalskir skólar
eiga að nota kenslu-
kvikmyndir.
Róm, 25. okt. (U.P. Red Letter)
Þegar stundir líða fram eiga
skólagöngur á Italíu að líkjast
bíóferðum. Hver einasti skóli í
landiiju — frá hinum smæstu
þorpsskólum til stærstu háskól-
anna — á að taka kvikmyndir
í þjónustu sína við kensluna.
Guiseppe Bottai, kenslumála-
ráðherra, er formaður nefndar
þeirrar, sem hefir þetta mál í
undirbúningi. Hinsvegar mun
sérstök hefnd semja eða sjá um
samningu og töku þeirra kvik-
mynda, sem nota á við kensl-
una. Búið er að ákveða nokkrar
myndir og lieita þær: „Föður-
land Mussolinis“, „Landbrot“,
„Michelangelo“, „Stjórn lýðs-
ins, „Alparnir“, „Albania", „Ný-
lenduveldið“, „Spendýrin“ og
„Fuglarnir“.
Hver kvikmynd verður gerð
í þrem eintökum, einu fyrir
harnaskóla, öðru fyrir frain-
lialdsskóla og það þriðja fyrir
háskóla.
Margir kennarar og prófess-
orar hafa harist gegn þessari
kvikmyndastefnu fræðslumála-
stjórnarinnar, en þeim fækkar
óðum, því að þeir gei-a sér ljóst,
að með þessu móti verður starf
þeirra mun auðveldara og
skemtilegra.
liaiijiic) mepki
ikáta.
Á morgun gefst horgarbúum
tækifæri til að sýna sldlning
sinn ó málefnum skátahreyf-
ingarinnar, því drengirnir selja
þá merki, og verður ágóða af
þessari sölu varið til eflingar
skátastarfinu.
Ætli ekki að þurfa að livetja
borgarana lil þess að kaupa
merkin af skátunum, en vegna
þess, að hlaðið hefir veitt því
eftirtekt, að málum skáta er
ekki nægur gaumur gefinn, vill
það eindregið skora á yklcur,
borgarar góðir, að sýna þessu
nauðsynjamáli nú fullan skiln-
ing og kaupa merki skátanna,
þegar þeir bjóða yður þau.
Þeim peningum, sem þér
þannig verjið, verður ekki á glæ
kastað, heldur munu þeir hera
margfaldan ávöxt, þjóðfélagi
voru til gagns og gleði.
Munið að kaupa merki af
skátunum, þau kosta 50 aura
stykkið.
Fram og K.R.
halda sameiginlegan dansleik að
Hótel Borg í kvöld. Stjórnar þar
Rigmor Hanson danssýningu, og
auk ]:>ess skemta þeir Lárus Ing-
ólfsson og Brynjólíur Jóhannesson.
Knattspyrnufélagið Víkingur
heldur dansleik í kvöld í Odd-
fellowhúsinu. Aðgöngumiðar verða
seldir í Bókav. Isafoldar, eða við
innganginn eftir kl. 5.

BARÁTTAN GEGN KAFBÁTUNUM.
Djúpsprengjur eru liættulcgastar kafbátunum af öllu því, sem notað er í baráttunni gegn þeim.
Þær valda tjóni á kafbátunum, jafnvel þó þær lendi ekki á þeim, — það dugar að þær springi ná-
lægt þeim.
Myndin til hægri er af ensku herskipi og sýnir, er sjóliðar búast til að skjóta út djúpsprengju.
T. v. er djúpsprengjunni hefir verið varpað.
Djúpsprengjunum er varpað út, þegar lierskipið er iá hraðri ferð. Ef það væri á liægri ferð gæti
það hæglega skaddast sjálft.