Vísir - 18.03.1940, Blaðsíða 1

< •'<
V-
Ritstjóri:
KRISTJÁN GUÐLAUGSSON.
Riotstjórnarskrifstofur:
iPélagsprentsmiðjan (3. hæð).
Ritstjóri
Blaðamenn Sími:
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
30. ár.
Reykjavík, mánudaginn 18. mars 1940.
65. tbl.
KEMST FRJÐU
Mussolini og Hitier ræðast við árdegis í dag «
virðist það vera árangurinn af viðræð
nm Welies við stjðrnmálamenn Evrðpn
Brottför Welles freitað.
EINKASKEYTI frá United Press. — Khöfn í morgun.
Síðdegis í gær barst fregn út um heiminn sem vakti fádæma athygli. Fregnin var
frá Rómaborg og hermdi að eins, að Mussolini hefði lagt af stað frá Rómaborg kl. 1.30,
en óvíst væri um ákvörðunarstað hans. Þess var þó getið, að einkalestin, sem hann ferð-
aðist í, hef ði farið til Milano. Þegar, er þetta varð kunnugt, gusu upp ótal fregnir um
hvað til myndi standa. Bæði í fregnum frá.Berlín og París var getið um orðróm þess
efnis, að Hitler og Mussolini myndi hittast. I Berlín var jafnvel búist við, að Mussolini
myndi koma til Berlínar, en í Parísarfregnum var sagt, að þeir myndi hittast í Brenner-
skarði, og orðrómur var einnig á kreiki umþetta í Rómaborg. Engin staðfesting fékst
á þessu opinberlega, hvorki í Rómaborg né Berlín, en því lengur sem leið á kvöldið,
þv£ meiri líkur þóttu benda til, að það væri rætt, að þeir Hitler og Mussolini ætluðu að
hittast við Brennerskarð. Og það hefir nú verið opinberlega staðfest. Þeir hittast í
Boizanohéraði nálægt austurrísku landamærunum árdegis í dag. Og það er alment talið,
að árangurinn af viðræðum Sumner Welles, einkaerindreka Roosevelts forseta, sé sá,
að tilraun verði nú gerð til þess að koma á friði.
Það hafði verið svo ráð fyrir gert, að Sumner Welles færi frá Neapel á hafskipinu Conte di Savoia
i morgun snemma, en brottför skipsins hefir verið frestað. Sumner Welles gekk á fund páfa kl, 10
.árdegis í dag.
Von Ribbentrop fór öllum á óvænt frá Berlín í gærkveldi og var ekkert látið uppskátt um ákvörð-
unarstað hans. Þá fréttist og, að Hitler væri lagður af stað frá Berlín, en hvorug fregnin var stað-
fest. í morgun tilkynti hinsvegar þýska fréttastofan, að Hitler og von Ribbentrop myndi hitta Musso-
lini og Ciano greifa árdegis í dag. Það er kunnugt, að með Ciano greifa eru nokkurir sérfræðingar
úr ítalska utanríkismálaráðuneytinu.
1 þýskum fregnum er látið skína í það, að þessi viðræðu-
'fundur sé árangurinn af heimsökn von Ribbentrops í Rómaborg
nýlega, en í London eru stjórnmálamenn annarar skoðunar,
og kemur sama skoðun fram víða annarstaðar, t. d. í Rómaborg.
Sú skoðun er á þá leið, að viðræðufundurinn sé raunverulega
árangurinn af viðræðum Sumner Welles, einkaerindreka Roose-
velts Bandaríkjaforseta, við helstu menn Frakka, Breta, Þjóð-
verja og ítala nú fyrir skemstu. Eins og kunnugt er af fyrri
skeytum hefir Sumner Welles verið til viðræðna í Rómaborg,
'Berlfn, London og París, og er hann nú fyrir skemstu kominn
áftur til Rómaborgar. Við komuna þangað talaði hann við Vikt-
or Emmanuel Ítalíukonung, Mussolini og Ciano greifa, og við
páfa talaði hann árdegis í dag, sem að ofan segir. Þessar nýju
viðræður, frestun brottfarar Welles og viðræðufundur Musso-
lini og Hitlers, þykir alt benda sterklega til, að ný tilraun verði
gerð til þess að koma á friði. Er bent á það í London, og það
hefir verið gert margsinnis áður, að Hitler vilji frið — hann
vilji semja frið meðan hann hafi enn sterka aðstöðu. Hitt er svo
annað mál, að tónninn í ræðum Bandamanna og blöðum þeirra
hefir ekki verið sá, að undanfömu, að þeir muni taka í mál að
semja um frið meðan nazistar eru við völd í Þýskalandi. En
hvað sem því líður bíða allar þjóðir með, eftirvæntingu fregna
af því, sem gerist, er þeir hittast Mussolini og Hitler, og hverjar
• verða afleiðingar ákvarðana þeirra.
Loftárás á bresk
í Scapa Flow.
Lofthernaðurinn að byrja í fullum kraffi?
í fyrra kvöld gerðu 14 þýskar
sprengjuflugvélar árás á her-
skip Breta í Scapa Flow. Talið
er, að varpað hafi verið niður á
annað hundrað sprengjum og
íkveikjusprengjum. Þjóðverjar
segja að mikið tjón hafi orðið
af spréngjunum, 3 til 5 herskip
hafi orðið fyrir miklum skemd-
um o. s. frv. Breska flotamála-
ráðuneytið tilkynnir hinsvegar,
að aðeins eitt herskip hafi
skemst og sjö menn særst. Á
landi særðust einnig sjö menn,
þar af tvær konur, og nokkur
smáhús skemdust.
í Berlín er mikið um það tal-
að, sérstaklega þar sem loftbar-
dagar voru víða annarstaðar,
hvort þeir séu upphaf þess, að
Iofthemaðurinn komist í al-
gleyming.
Heinkelsprengjuflugvélar
gerðu tilraun til þess að fljúga
vfir Forthbrúna í Skotlandi, en
þær voru hraktar á brott. Þýskra
flugvéla varð víða vart við
strendur Skotjands í fyrrakvöld
og gærkvöld og höfðu strand-
varnaflugvélar Breta ærið að
starfa, en tókst að koma í veg
fyrir, að þýsku flugvélamar
kæmist inn yfir land.
I fregnum þýska útbreiðslu-
málaráðuneytisins segir:
Einn þáttur lofthernaðarlegra
aðgerða Þjóðverja að undan-
föx-nu, er loftárás sú, sem öflug-
ur þýslcur flugvélaflokkur gerði
á bresk herskip í Scapa Flow að
kveldi þess 16. mars. 1 árásinni
urðu að minsta kosti 4 stór her-
skip fyrir sprengjum, þ. á. m.
3 orustuskip og eitt beitiskip, og
urðu þau öll fyrir miklum
skemdum. Þá er talið sennilegt,
að tvö önnur herskip liafi orðið
fyrir skemdum. Aulc þess var
varpað sprengjum á flugvellina
á Straumnési, við Kiikwall og
Earthouse, og auk þess eina
loftvarnastöð. Þrátt fyrir árásir
margra eltingarflugvéla og skot-
Iii-íð úr loftvarnabyssum tókst
þýsku flugvélunnm að ná til-
ganginum með ferðinni og
sneru heim án þess að liafa orð-
ið fyrir nokkru tjóni.
Lýsingar Breta á loftárásinni
eru venjulegar Churchill-lýsing-
ar. Má af því tilefni minna á
liina sígildu ræðu hans í neðri
málstofunni 7. desember, er
hann m. a. komst svo að oi-ði:
„Eg ætla ekki að segja frá öllu
tjóninu, nema því að eins,. að
það sé alment orðið kunnugt,
eða líkur séu til að óvinir olckar
liafi fengið vitneskju um það“.
Hin þýska spx-engjuhæfni og
áhrif liennar eru ómótmælan-
Jega sönnuð. Þýsku flugvélarnar
ERLENDUR PÓSTUR KOM
í NÓTT SEM LEIÐ, ÞAR AF
LÍTILS HÁTTAR NORÐUR-
LANDAPÓSTUR, EN MEIRA
VÆNTANLEGT, EF TIL
VILL I NÓTT.
Póstur barst hingað i nótt
sem leið með togara frá Eng-
landi. Voru þetta rpmlega 40
pokar, aðallega bréfapóstur
fi'á Bretlandi. Þaðan komu
og um 18 bögglapokar. Litið
eitt var af Norðurlandapósti,
5 pokar frá Danmörku, mest
megnis blöð, og 1 poki frá
Noi'egi.
Von er á meiri pósti frá
Englandi, ef til vill í nótt, og
er sennilega einhver Norður-
landapóstur þar með.
Eins og nýlega var um rætt
ítarlega hér í blaðinu, eru
mikil vandkvæði á, að fá póst
liingað til lands, vegna ríltj-
andi styi'jaldarástands, en
væntanlega fer nú brátt úr
að rætast. Mun alt vei’ða gert,
sem unt er, til þess að kippa
þessu í betra lioi’f.
Breytingar vænt-
anlegar á bresku
stjórninni.
Einkaskéyti frá United Press.
London í morgun.
Flest árdegisblöðin í London
rita um það í morgun, að breyt-
inga megi vænta á skipun
bresku stjórnarinnar á næst-
unni, jafnvel meðan páskafrí
þingmanna stendur yfir.
Talið er að breytingarnar
verði aðallega látnar ná til
hinna yngri ráðherra, en heyrst
hefir að Sir Kingsley Wood,
hermálaráðherra, og Chatfield,
lávarði, sem er ráðheri'a land-
varnamála yfirleitt, verði látnir
segja af sér, en fái síðan önnur
ráðherraembætti.
Þá er og talað um að Atlee,
majór, foringja verkamanna-
flokksins, og Sinclair, foringja
frjálslyndra, verði boðin sæti í
stjórninni. Þeir hafa hingað til
hafnað öllum boðum þar að lút-
andi, en ekki er talið ómögulegt,
að þeir láti tilleiðast nú.
Álitið er að þessar breyting-
ar sé gerðar með tilliti til friðar-
saminga Finna og Rússa og að
Bandamenn telja aðstöðu sína
hafa versnað Við þá.
liafa allar komið heim aftur. Ef
Englendingar vilja halda því til
streitu, að þeir hafi skotið niður
eina flugvél, er það ein af þeirra
eigin, og er það ekki í fyi'sta
skifti, sem slíkt kemur fyrir.
Þar sem eingöngu var reynt að
hæfa liernaðarlega mikilvæga
staði er ekki hægt að saka Þjóð-
vei'ja um það, að nokkrir al-
mennir borgarar særðust, held-
ur munu sár þeirra stafa af
kúlnabrotum úr loftvarnabyss-
um Breta. Það er auðséð af til-
kynningu Breta, að reynt er að
draga úr þessum mikla þýska
sigri.
MUSSOLINI og IIITLER
Maður lærbrotnar
í skíðaíerð.
Othar Ellingsen, kaupmaður
hér í bæ, sonur Othar heitins
Ellingsen, lærbrotnaði í gær, er
hann var í skíðaferð í Hvera-
dölunt. Var hann þegar fluttur
til bæjarins og lagður í Lands-
spítalann.
Slysið vildi til með þeim
hætti sein liér segir: Othar var
að renna sér niður brekku og
lenli þá utan í barði, svo að
alinað skíðið festist undir þvi
og féll hann þegar.
Var sfrax náð í sjúkrasleð-
ann, sent jafnan er til taks i
Skíðaskálanum, en Ófeigur Ó-
feigsson og Óskar Þórðarson
læknar, sent þar voru staddir,
bjuggu um brotið til bi'áða-
birgða, en síðan var Othar
fluttur í 17 ntanna bíl hingað
til bæjarins.
f ntorgun, þegar Visir átti tal
við Landsspítalann, var líðan
Othars góð, eftir ástæðum.
'3111 fer i
sjóinn.
Á ellefta tímanum í ntorgun
var verið að aka vörubíl — R
427 — niður Loftsbryggj-
una, en þegar stöðva átti bílinn,
tókst það ekki vegna hálku og
rann hann fram af bryggjunni.
Lágsjávað var er þetta skeði
og söklc billinn til botns við
bryggjuendann. Tveir ntenn
voru í bílnum þegar þetta slceði,
en þeim tókst báðunt að losna
við hann og björguðust þeir, án
þess að þeim yrði nokkuð meint
af baðinu.
Goðafo
tekur post
Fer bráðlega frá
lew íork.
Samkvæmt fregnum, sem
hingað bárust í morgun, hefir
það orðið að samkomulagi til
bráðabirgða, að skip, sem nú
liggja í New York, fá að talca
póst til Norðurlanda, án þess þó
að fara til breskrar eftirlits-
hafnar. — Er Goðafoss eitt af
þessum skipum, og mun hann
leggja mjög bráðlega frá New
York áleiðis liingað.
Þetta samkontulag ntun að-
eins hafa náðst til bráðabirgða,
og er því nteð öllu óvíst hvern-
ig um Vesturheimssiglingar fer
til langframa, þótt ræst hafi úr
i þetta skifti,
Ónýtir vartappax.
Rafmagnsveitan er nú farin a‘B
kaupa vartappa (Sikringar) í raf-
magnslagnir. Er yfirvofandi skort-
ur á þessum töppum, ef elcki er aB
gert, því að erfitt er nú um inn-
flutning á þeim, sem mörgunt öðr-
um vörum. Þeir, sem eiga ónýta
vartappa, ætti að korna þeirn i pen-
inga, með því að selja þá Raf-
magnsveitunni. Gerir hún við þá,
svo að nota má þá aftur.
Visi hefir borist eftirfarandi
yfirlýsing frá Dr. Gerlach, aðal-
ræðismanni Þjóðverja:
f tilefni af skrifum ýmsra
blaða hér í bænum í gær, um að
„Þjóðviljinn“, blað kommún-
ista, hafi fengið fjárstyrk frá
þýskum yfirvöldum, eða Nas-
istaflokknum, vil eg taka það
fram, að slíkur söguburður er
tilhæfulaus með öllu, og er hon-
um hér nteð vísað á bug, sem
uppspuna frá rótum.
Landsmót skiðamanna.
Einkaskeyti til Vísis.
Akureyri í morgun.
Hér hefir verið hríðarveður
óslitið í hálfan mánuð og hafa-
allar bifreiðasamgöngur verið
teptar rúnta viku.
Landsmót í sldðakepni liefst
næstu daga og litur út fyrir á-
lcjósanlegasta skíðafæri sem
hugsasl getur og lcoma kepp-
endur utan af landi með Esju.
Allir, sent skíði eiga, nota
þau nú daglega og verður varla
þverfótað hér á götunum fyrir
slcíðafólki á öllunt aldri. Job.