Vísir - 15.04.1940, Blaðsíða 3
vrsiR
VÍSIS KAFFIÐ
gcrir alla glaða.
Hótel Borg
Jazzsöngkonan
syngur nokkur lög
í kvöld kl. 10.
K.F.U.K.
A.-D. ASalfundur ann-
að kvöld kl. 8^2-
Félagskonur, f jölmenn-
ið.
endur voru heldur hlédrægari.
Verkamennirnir júðsku vonuð-
ust eftir betri framtíð undir
sovétstjórninni, en liandtökur,
allskyns kúgun og vinnuskilyrð-
in í Dondalnum hafa fljótlega
fengið þá til þess að breyta um
skoðun.
Sumir skólar eru enn þá starf-
ræktir, en mentunin er á lágu
stigi, því að úrvali kennara er
ekki til að dreifa. Tilskipanir
eru gefnar um að rússneska og
Ukrainska skyldu vera skyldu-
námsgreinar, en þá kom upp úr
kafinu, að ekki var hægt að
framkvæma þessar tilskipanir,
sakir þess að engir kennarar
voru til, sem gátu tekið að sér
kenslu í þessum námsgreinum.
Kirkjan.
Kirkjurnar í Póllandi eru enn
þá opnar, en í ráði er að taka
þær til annara afnota. Þær verða
að hafa stóra rauða fána á stöng,
en hinsvegar er bannað að
hringja klukkunum og prestar
mega ekki vera á almannafæri
í liempum sínum. Þá erU allar
trúarlegar skrúðgöngur bann-
aðar í stærri bæjum. Heimili
prestanna og byggingar safnað-
anna hafa verið yfirfull af flótta
mönnum og nýlega liafa soviet-
yfirvöldin krafist þessara hibýla
handa her sínum. Höll erkibisk-
upsins í Lwow (Lemberg) liefir
verið breytt i hermannaskála og
allir dýrgripir, sem þar voru,
fluttir til Rússlands. Margir
prestar hafa verið handteknir og
fluttir eitthvað inn í Rússland.
En Pólverjar og Ukrainar eru
ákveðnir í að varðveita trú sína.
Strax eftir að innrásin var
hafin voru allir pólskir dómar-
ar, opinberir ákærendur og
lögregluembættismenn liand-
teknir. VorU sumir strax fluttir
til Rússlands og hefir ekki spurst
til þeirra, en aðrir voru settir í
fangabúðir, þar sem þeir sættu
hinni verstu meðferð.
Sovétstjórnin er þó bara á yf-
irborðinu enn þá, þótt flestir
embættismenn sé þegar komnir
frá Rússlandi, því að starfmenn
í stjórnarskrifstofunum eru þeir
sömu og áður og þeir vinna öll
störfin. Sama má segja um
ýmsar stofnanir, svo sem banka
og þess liáttar.
Sérkennandi sovietregla er á
öllum vinnubrögðum í skrif-
stofunUm. Rússneski „þjóðfull-
trúinn“ situr í skrifstofu sinni,
með húfuna aftur á hnakka.
Fóllc þyrpist inn, ryðst áfram
og byrjar að tala. Fulltrúinn
verður að tala við sex menn í
einu, um sex mismunandi mál-
efni, en jafnframt koma skrif-
arar inn og biðja um úrskurð
hans um ýms málefni. Ekkert er
fullyrt, en á þenna hátt getur
sovétstjórnin sagt, að allir geti
náð tali af embættismönnunum
og ekki sé um neitt laumuspil
að ræða. Allar ákvarðanir, fyr-
irskipanir og Ioforð ex-u gefin
munnlega. Ekkert er skriflegt.
Og það þýðir að þetta er alt
skrípaleikur.
Skattheimtur.
Þótt allar mögulegar leiðir sé
farnar til þess að grafast fyrir
um skuldir manna við liið opin-
bera og bankana, þá fundu
Rússar litið fé í bönlcunum, þeg-
ar þeir tóku landið. Þeir komlist
að visu yfir bækurnar og nú er
öllum ráðum beitt til þess að
innheimta peningana. Skatt-
heimtumenn eru sendir um allar
jax-ðir og allir eru neyddir til
þess að borga. Stundum eru
gefnir út falskir reikningar á
menn og þeim liótað öllu illu, ef
þeir borga ekki hvern zloty. Ef
bændurnir ei'lx peningalausir, þá
er eitthvað af alidýrum þeirra
tekið upp í greiðsluna.
Þeir, sem áttu búgai’ða, voru
frá öndverðu ofsóttir. Þeirn, sem
ekki var hægt að ákæra fyrir
neitt, var fengin pyngja með lít-
illi peningaupphæð og sagt að
hafa sig á brott — hvert sem
maðurinn óskaði, en koma
aldi’ei aftur. Aði'ir, sem ekki fór
eins gott orð af, voru látnir
standa á almannafæri undir
eftirliti heilan dag og um kveld-
ið var dómur upp kveðinn —
venjulega líflát. Sumir voru
teknir af lífi án slíkrar undan-
genginnar „yfirheyrslu“.
Fjárhagsástandið vei-snar í
sífellu. Lítill hluti þeii'ra, sem í
borgunum búa, hefir atvinnu —
í opinberum ski'ifstofum, skól-
um o. þ. u. 1. — en þeim eru
greidd sultai'laun. Fjöldi fólks
hefir gerst götusalar. Nýjar
vöxtir fást nú að eins í sovét-
verslununum og raðir kaupend-
anna fara að myndast fyrir
framan þær fyi'ir miðnætti.
Verslunum í einkaeign ei-u
fengnar notaðar vörur — gam-
all borðbúnaður, leikhúskíkir-
ar, gömul föt, sum í aumlegu
ásigkomulagi, ballföt, sem voru
úr tísku fyrir mörgum árum o.
s. frv. En þessa gömlu liluti
kaupa rússnesku liðsforingjarn-
ir og konur þeirra.
Verðlag á fatnaði, matvælum
og eldsneyti hefir hækkað alveg
ótrúlega. Sovétyfirvöldin lof-
uðu að senda margar lestir af
kolum, en það loforð var svikið.
Það er varla hægt að fá eitt ein-
asta kolablað. Stjórnarnefndir
þorpanna og borganna áttu að
sjá fyrir birgðum af eldivið, en
gerðu það ekki. Þá tók fólkið sér
öxi í hönd og fór sjólft út í
skógana til þess að höggva
handa sér í eldinn. Blöðin hrós-
uðu þessu lofsverða framtaki —
en þá bönnuðu yfirvöldin skóg-
arliögg einstaklinganna.
Hvað hemum við kernur, þá
er liann ólíkur öllu því, sem áð-
ur hefir verið gefið það nafn.
Heraginn er mjög litill. Undir-
mennirnir bera enga virðingu
fyrir yfirmönnum sínum og út-
búnaðurinn er yfirleitt slæmur.
Einkennisbúningarnir eru úr
slæmu efni, og rifflarnir af
sömu gerð og þeir, sem notaðir
voru í heimsstyi’jöldinní. Það er
eins og hermönnunum hafi ver-
ið lióað sanian í skyndi, þeim
fengin byssa og þar með búið.
I. O.O.F. 3^ 1214158 ==FL
1.0.0. F.=06.1P= 121416874
Veðrið í morgun.
í Reykjavík —5 st., minst frost
i gær —4 st., mest í nótt —6 st.
Sólskin i gær í 8.2 st. Heitast á
landinu í morgun 1 st., á Fagur-
hólsmýri, kaldast —8 st., á Siglu-
nesi. — Yfiríit: Háþrýstisvæði fyr-
ir vestan landið, en lægð fyrir aust-
an. — Horfur: Suðvesturland til
Breiðafjarðar: Norðan rok. Úr-
komulaust.
70 ára
er í dag Anna Björnsdóttir,
hjúkrunarkona, Baldursgötú 18.
25 ára starfsafmæli
á í dag Nathanael Mósesson,
kaupmaður á Þingeyri við Dýra-
fjörð. Rekur hann versl. „Aldan“.
Næturakstur.
Bæjarstöðin, Aðalstræti 16, sími
1395, hefir opið í nótt.
Næturlæknir.
Jónas Kristjánsson, Grettisg. 67,
sími 5204. Næturvörður í Lýf jabúð-
inni Iðunni og Reykjavíkur apóteki.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 18.20 fslenskukensla, 1. fl.
18.50 Þýskukensla, 2. fl. 19.15
Þingfréttir. 19.25 Erindi Búnaðar-
félagsins: Kartöflurnar á heimil-
inu (Jónína Sig. Líndal, húsfreyja).
19.45 Fréttir. 20.20 Um daginn og
veginn (V.Þ.G.). 20.40 Einsöngur
(Einar Markan) : Norsk sönglög.
21.00 Kvæði kvöfdsins. 21.05 Út-
varpshljómsveitin: Þjóðlög frá
ýmsum löndum. 21.30 Hljómplötur:
Endurtekin lög.
Leikkvöld Mentaskólans 1940.
Frænka Cbarley’s
Eftir Brandon Thomas.
Frumsýning annað kvöld kl. 8 i Iðnó. — Aðgöngu-
miðar seldir frá kl. 1 sama dag.
KARLAKÓRINN FÓSTBRÆÐUR:
Sam§öng;nr
í Gamla Bíó miðvikudaginn 17. apríl kl. 7.15.
Söngstjóri: JÓN HALLDÓRSSON. —
Einsöngvarar: ARNÓR HALLDÓRSSON, DANlEL
ÞORKELSSON, GARÐAR ÞORSTEINSSON.
Aðgöngumiðar seldir í bókaverslunum ísafoldar-
prentsmiðju og Sigf. Eymundssonar. Nokkurir að-
göngumiðar seldir á 1 krónu.
Kápubúðin Laugaveg 35
Seinustu bútarnir seldir í dag.
Ennfremur það, sem eftir er af
ÓDÝRUM TÖSKUM.
Sigurður Guðmundsson.
Jarðarföi’ móður okkar,
Halldóru Jónsdóttur,
Reynistað, Skerjafirði, fer fram frá dómkirkjunni kl. 2
þriðjudaginn 16. þ. m.
Jarðað verður í gamla kirkjugarðinum.
Margrét Kjartansdóttir.
Jón Kjartansson. Kristján Kjartansson.
Nýja Bíó
Katia — Ástmey keisarans.
Tilkomumikil frönsk stórmynd um ástir ALEXANDEBS
II. RÚSSAKEISARA og hinnar fögru furstadóttur, KATH-
ARINA DOLGOROUKI. — Aðalhlutverkin leika:
JOHN LODER og fegursta leikkona Evrópu:
DANIELLE DARRIEUX.
Hvers vegna auglýsið þér í Vísi? Það
margborgar sig.
Vinnuskórnir
með gúmmíbotnum komnir aftur,
Allar stærðlr.
Ennfremur nýtt úrval aff
dragta- og kápuefnum.
LOPI allir liiir.
Verksmiðjudtsalan
Gef jim - Iðnnn
Aðalstræti.
Saltkjöt
Ágætt pækilsaltað dilkakjöt til sölu.
Kjötið geymist óskemt sumariangt..
Samband ísl. samvinnufélaga
Sími:1080.
Trillubáfur sekkur í
höfninni.
Um hádegið í dag þegar bv.
Þorfinnur var að leggjast að
uppfylhngunni undir kolakran-
anum rakst liann á trillubát,
;em lá þar rétt hjá. Brotnaði bát-
urinn svo að hann sökk.
Eggert Claessen
hæstaréttarmálaflutningsmaður.
Skrifstofa: Oddfello'whúsinu.
Vonarstræti 10, austurdyr.
Sími: 1171.
Viðtalstími: 10—12 árd.
Stúlku
vastar í vist
til franska ræðismannsins i
Reykjavík. Uppl. virka daga
frá kl. 10—12 og 2—5 á
Skálholtsstíg 6.
óskast strax.
Uppl. í sima 4458.
(G O T T)
4,60 kgr.
"
Mikið úrval af
BARNALEIKFÖNGUM.
Hárkömbum. Hárspenmmt-
Perlufestum. Töskum-og
ýmsum hlutum úr
KÚNST KERAMIK.
Gamla, lága verðið á ölln.
K. Mm k BjBnssn,
Bankastræti 111
Skógarmenn
fara í heimsókn til Kaldaungp
í Hafnarfirði n. k. miðvflcH-r
dagskvöld 17. þ. m.
Væntanlegir þátttakendár
gefi sig fram við húsvörðinKt' i
í K. F. U. M„ simi 3437, fyjir j
þriðjudagskvöld. Hann gefor
einnig nánari upplýsíngar. —
Stjórnm
Álafossföt best.
Frakkar
til skjóls í vorkuldumim
eru bestir í
Álafoss
Þingholtsstræti 2.