Vísir - 27.05.1940, Blaðsíða 2
VÍSIR
Umbætur á íþróttavellin-
um fyrir um 20 þús. króna.
Aukning og endurbót búningsklefa,
pallar fyrir 2000 manns, hlaupa-
braut og túnblettur til æfinga.
Stjórn íþróttavallarins bauð í gær bæjarráði, stjórn
í. S. í. og fleiri forvígismönnum íþróttanna hér í bæ til
þess að skoða hinar margvíslegu endurbætur, sem fram
kvæmdar hafa verið í vor á Iþróttavellinum. Eru þessar
umbætur margvíslegar og í þágu beggja aðila, íþrótta-
manna og áhorfenda.
Þegar búið var að skoða umbæturnar var haldið niður í Odd-
fellowliúsið og meðan setið var við kaffidrykkju gaf Gunnar
Thoroddsen, formaður vallarstjómarinnar, yfirlit yfir fram-
kvæmdirnar. t stjórn íþróttavallarinns eru með Gunnari þeír
Erlendur ó. Pétursson, formaður K. R. og Jens Guðbjömsson,
formaður Ármanns. —- Fer hér á eftir stuttur útdnáttur úr ræðu
Gunnars.
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H/F.
Ritstjóri: Kristján Guðlaugsson
Skrifst.: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12
(Gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar 166 0 (5 línur).
Verð kr. 2.50 á mánuði.
Lausasala 10 og 20 aurar.
Félagsprentsmiðjan h/f.
„Taugastrið"
Tímans.
AÐ hefði vel getað verið
kominn á friður um við-
skiftamálin. Sjálfstæðismenn
báru fram þá miðlunartillögu
á síðasta þingi, sem samstarfs-
flokkarnir hefðu liiklattst gengið
að, ef nauðsynlegur skilningur
á friðsamlegu samstarfi liefði
verið fyrir hendi af þeirra
hálfu. Frumvarp það, semsjálf-
stæðismenn báru fram, var lagt
fyrir þingið i byrjun marsmán-
aðar. Skömmu áður hafði
landsfundur sjálfstæðismanna
verið haldinn. Þann fund sátu
menn úr öllum stéttum og öll-
um landshlutum. Þar var sam-
þykt ályktun þess efnis, að með
framkvæmd gjaldeyrislaganna
væri brotið í bág við þá stefnu
flokksins, að fi'jáls verslun
gæti dafnað í landinu og að
sami réttur gildi fyrir alla, sem
sömu atvinnu stunda. Fundur-
inn lýsti yfir að hér væri um
fullkomið réttlætismál að ræða
og skoraði á ráðherra flokksins
og þingmenn að fá því til lykta
leitt þegar í stað. í framhaldi af
þessari ályktun landsfundarins
har þingflokkur sjálfstæðis-
manna frumvarp sitt fram.
Kröfunum var þar svo í hóf
stilt, að samstarfsflokkunum
yrði gert sem hægast fyrir að
aðhyllast frumvarpið. Flo.kkur-
inn varaðist að spenna bogann
of hátt. Þeir, sem Iandsfundinn
sóttu, höfðu fulla ástæðu til að
ætla, að lausn þessa deilumáls
stæði fyrir dyrum. Forinaður
flokksins hafði gert ráð fyrir
því, að samkomulag næðist.
Þingflokkurinn stóð einhuga að
,þyí -frumvarpi,. sem fram var
borið.
Eftir að landsfundur sjálf-
staeðismanna og þingflokkur
•höfðu þannig tekið málið upp
alveg einhuga, er með öllu til-
gangslaust fyrir Timamenn að
vera að liamra á því, að hér liafi
verið um aeinar sérkröfur ein-
stakrar stéttar að ræða. Qg hitt
er jafn fráleitt, að ætla að koma
því inn hjá mönnitm, að það
sé verið að spilla friði nieð þvi
að halda uppi með hóflegum
hmræðum málstað flokksins í
þessu efni. Ranglæti getur aldrei
orði.ð tii að tryggja frið. í versl-
unarmálunum liefir verið fram-
ið ranglæti. Friðúrinn verður
ekki trygður, nema það rang-
læti sé afnumið. Þessvegna er
skylt að víta ranglætið meðan
það er við líði. Með því einu
móti er hægt að tryggja varan-
legan frið.
Það er augljóst mál, að sú
lausn, sem. að lokum fékst á
síðasta þingi, er enganveginn
fullnægjandi. Ástæðan til þess,
að þeirri lausn var tekið af
hálfu þingmanna Sjálfstæðis-
flokksins, var sú ein, að þá var
málum svo komið, að altof við-
urhlutamikið þótti að rjúfa
samvinnuna. Þetta var sam-
starfsflokkunum Ijóst og þess-
vegna var gengið á lagið. I
skjóli þéss alvarlega ástands,
sem utanaðkomandi atburðir
höfðu leitt yfir okkur, var þeirri
sáttatilraun synjað, sem sjálf-
stæðismenn höfðu borið fram.
Með þessu var í raun og veru
friðinum slitið af hálfu sam-
starfsflokkanna, þótt þau frið-
slit væru ekki látin sæta þeim
viðurlögum, sem orðið hefði, ef
samstarfið liefði ekki verið
komið í sjálfheldu, vegna utan-
aðkomandi atburða.
Það er þessvegna , engum
blöðum tim það að fletta, Iiver
rofið hefir friðiiin. Sjálfstæðis-
flokkurinn vildi tryggja friðinn.
Hann hauð sættir. Því sáttaboði
var ekki tekið. Og það litur ekki
út fyrir að friðarviljinn sé meiri
. nú en fyr, ef dæma má eftir
skrifum Timans. Björn Ólafs-
son, sem tilnefndur var af Sjálf-
stæðisflokknum i milliþinga-
nefndina, sem á að taka við-
skiftamálin til meðferðar, skrif-
aði fyrir nokkru grein hér i
blaðið um „gæfuleysið í gjald-
eyrismálunum“. Hann sýndi
þar með fullum rökum, hvern-
ig framkvæmd þessara mála
hefði verið að undanförnu.
Þetla mátti ekki! Síðan liefir
ekki komið út eitt einasta blað
af Tímanum, svo að ekki hafi
þar verið hnútur til Björns Ól-
afssonar og Sjálfstæðisflokks-
ins. Hér er sýnilega um „tauga-
strið“ að ræða, eftir hestu er-
lendu fyrirmyndum. Þeir, sem
Jjekkja slíkar haráttuaðferðir
utan úr heiminum, geta tæp-
lega búist við einlægum friðar-
vilja úr þeirri átt.
a
Síðastliðinn laugardag efndi
Þjóðræknisfélagið til hádegis-
verðar í því augnamiði að fagna
Vestur-Islendingum þeim, sem
nú dvelja hér í bænum á veg-
um Þjóðræknisfélagsins og
Eimskipafélags íslands. Hófið
sátu um 60 manns, þ. á. m. ráð-
herrarnir Ólafur Thors, Her-
mann Jónasson og Stefán Jóh.
Stefánsson ásamt frúm þeirra,
fcrmaður Eimskipafélags-
stjórnarinnar Eggert Claessen
og frú, framkvæmdastjóri þess
Guðmundur Vilhjálmsson og
frú, og fjöldi annara kunnra
Reykvíkinga, sem eru í Þjóð-
ræknisfélaginu.
Vestur-lslendingar Jieir, seni
eru gestir ofangreindra félaga,
voru allir mættir ásamt frúm
sínum, en þeir eru Árni Egg-
értsson, Ásmundur P. Jóhanns-
son, Gunnar Björnsson og
Zophonias Tliorkellsson, en
hann er hér einn síns liðs, með
þvi að kona hans gat ekki kom-
ið með honum hingað til lands.
Jónas Jónsson alþm. setti
saihkvæmiið með stuttri ræðu
og stjórnaði því, en af hálfu
Þjóðræknisfélagsins ávarpaði
Tlior Thors alþm. gestina, en
hann er fyrsti hvatamaður að
stofnun Þjóðræknisfélagsins
hér á landi. Því næst töluðu
þeir Ásmundur Jóhannsson,
Gunnar B. Björnsson, Árni
Eggertsson og Zoplionias Tlior-
kellsson. Ásmundur Jólianns-
son hefir komið 10 sinnum
hingað til lands og dvalið hér
hverju sinni mestan liluta sum-
ars. Hefir hann þvi fylgst
manna hest með framförum og
framþróun hér á landi og bar
ræða hans þess glöggan vott.
Lagði liann áherslu á það, að nú
væri fjarlægðin milli heimsálf-
anna yfirUnnin með tækninni.
Gunnar B. Björnsson er Banda-
ríkjajjegn og mætti sem, einn af
fulltrúum Bandarikjanna á Al-
þingishátíðinni 1930. Fór hann
kornungur til Vesturheims, en
hefir varðveitt íslensk lundar-
Gallarnir
á íþróttavellinum.
Ijiróttavöllurinn var tekinn í
notkun 1926, en þótt hann liafi
verið mikil úrbót Jiá, hafa alt-
af verið á honum. allmiklir gall-
ar og þeir aðallega Jiessir:
1) Knattspyrnusvæðið llefir
jafnan á vorin og oft framan
af sumri, þegar rigningar hafa
verið miklar, verið að mestu ó-
nothæft, vegna þess, hversu
vatn hefir safnast á Jiað og stað-
ið í pollum á Jiví.
2) Búningsklefarnir hafa
verið ófullkomnir og of litlir
hin síðari ár.
3) Áhorfendasvæðið að aust-
an verið ófullkomið, vegna
Jjess ‘að það hefir ekki verið
upphækkað (engir pallar).
4) Ekkert viðundandi sérsvæði
til æfinga fyrir þá, sem stunda
frjálsar iþróttir.
En þótt miklu fé sé árlega
varið til hins nýja íjjróttasvæð-
is við Skerjafjörð og það muni
koma i stað vallarins á Melun-
Jjótti vallarstjórninni ekki geta
látið hjá líða að láta fram-
kvæma þessar endurbætur, svo
að íjjróttamenn okkar gæti bú-
ið við sæmileg skilyrði, þang-
að til nýja svæðið yrði tilbúið.
einkenni og hugarfar svo sem
hest má verða. Lýsti liann þvi
m. a., að hann þekti fjölda Is-
lendinga, sem dveldu vestra, en
hefðu í rauninni aldrei héðan
farið, með Jjví að hér dvelja
Jjeir enn í huganum og ættu
hér rætur.
Árni Eggertsson lýsti franv
förum Jjeim, sem hér liefði orð-
ið frá því er liann koin fyrst
hingað til lands á!rið 1913. I
rauninni hefði landið verið bygt
upp síðustu 40 árin, með því
að engin þjóð væri fátækari af
fornum arfi í verklegum efn-
um, en við íslendingar. Lýsti
hann trú sinni á framtíð þjóð-
arinnar og sjálfstæði.
Zoplionias Thorkellsson har
kveðju frá Þjóðræknisfélaginu
og deildinni Frón í Winnipeg.
Hafði honum verið falið af
stjórn Þjóðræknisfélagsins að
aflienda fjóruin íslendingum
skírteini, þar eð þeir hafa ver-
ið kjörnir lieiðursfélagar Þjóð-
ræknisfélagsins vestra. Voru
Jjað Jjau: Halldóra Bjarnadóttir,
Jónas Jónsson, Ásgeir Ásgeirs-
son og Thor Thors.
Að Jjessu loknu tóku til máls
þeir, er hér greinir, og snerust
ræður þeirra um sambúð og
samband íslendinga vestan liafs
og austan: Hermann Jónasson
forsætisráðherra, Elinborg Lár-
usdóttir skáldkona, Árni G. Ey-
lands, Árni Pálsson, Magnús
Torfason, Jónas Þorbergsson,
Steingrímur Ai'ason o. fl.
Stóð hófið til kl. 4 sd. og fór
hið besta fram.
Fyrirkomulagið
á vinnunni.
Ákvað vallarstjórnin þvi s.l.
liaust að liefjast handa í vor.
Sneri hún sér til Benedikts
Jakohssonar, fimleikastjóra K.
R. , sem kynt hefir sér gerð í-
Jjróttavalla í SvíJjjóð og víðar.
Gerði hann tillögur um breyt-
ingarnar, en vallarstjórnin
ræddi Jjær einnig við stjórn I.
S. I. og fleiri forvigismenn í-
þróttamálanna.
Af þeim 40 þús. kr., sem
verja átti til svæðisins við
Skerjafjörð á Jjessu ári, var
heiinilt að verja 16 Jjús. kr. til
endurbóta á gamla vellinum.
Auk þess fékst því til leiðar
komið, að unglingarnir í ung-
lingavinnu bæjar og ríkis voru
látnir starfa að endurbótunum
og loks var ákveðið að stofna
til sjálfboðavinnu. Af Jjví síð-
astnefnda hefir ekki orðið enn-
þá, en mun verða gert síðar.
Vinna hófst um mánaðamót-
in febr.—mars. Unnu ungling-
arnir frá 1. mars til 20. apríl,
5% klst á dag. Voru Jjeir 14—
18 ára og fengu Jjeir eldri —
yfir 16 ára — rúmlega 4 kr. í
dagkaup, en þeir yngri kr. 3.40.
Flestir voru drengirnir 42 að
tölu, en fæstir 26. Verskstjóri
Jjeirra var Einar Sæmundsen.
Holræsið.
Til þess að Jjurka völlinn var
í fyrstu ráðgert að liækka hann
um miðjuna, en eftir vandlega
athugun var horfið frá Jjví, þar
sem fyrirsjáanlegt var, að með
Jjví móti myndi vatnið safnast
umhverfis knattspyrnusvæðið,
Jjví að frárensli var ekkert.
og kostnaður verða gífurlegur.
Þessvegna var ákveðið að
grafa lokræsi og nær það frá
tennisvöllunum norður eftir
öllum vellinum.
Lengd aðalræsisins er 270 m.,
en liallinn 50 cm. á 100 m. Út
frá aðalræsinu eru 6 hhðarræsi,
sem liggja út frá því í 45° horn.
Eru fjögur Jjeirra — tvö hvoru
megin — á sjálfum knatt-
spyrnuvellinum, en hin sunnar
og eru þau samtals rúml. 200
m. á lend. Eru því öll ræsin
tæpl. 500 m. á lengd.
Áhorfendapallarnir.
Meðfram austurgirðingunni
hafa verið gerðir þrír upphækk-
aðir pallar um 80 m. á lengd.
Eru þeir að mestu úr mold og
grjóti, en þaktir með hraun-
salla úr Rauðhólum. Ætlunin
var að pallarnir yrðu rúmlega
fjórðungi lengri, en sakir efnis-
skorts, timburs, sem notað er i
þá að nokkru leyti, var óger-
legt að þeir yrði lengri. Er ráð-
gert að um 2000 áhorfendur
komist þarna fyrir.
Þetta er vafalaust sú endur-
hótin, sem, áhorfendur munu
fagna mest, því að áhorfenda-
svæðinu þarna megin liefir
le’ngi verið áhótavant. Hafa fá-
ir aðrir séð, hvað fram fór á
vellinum, en Jjeir, sem staðið
liafa í fremstu röð, en nú er úr
Jjví hætt.
Hlaupabrautin
og grasvöllurinn.
Þá hefir verið gerð ágæl
hlaupabraut til æfinga fyrir
sunnan knattspyrnusvæðið.
Liggur hún frá vestri til ausl-
urs og er 97 m. á lengd milli
girðinga. Öll brautin 7 m. á
breidd, en henni er skift þann-
ig, að 4.88 m. eru ætlaðir til
hlaupaæfinga, en 2.12 m. eru
viðbragðsbraut fyrir langstökk
og þristökk. í hlaupabrautina
liefir verið notuð sérstök jarð-
vegsblanda, sem Jjeir Benedikt
Jakohsson og Einar Sæmund-
sen settu saman. Ei- brautin
jafnframt gerð sem tilraun
vegna íjjróttasvæðisins í Skerja-
firði.
Þá hefir 2000 fermetra blett-
ur suður af hlaupabrautinni
verið þakinn túnjjökum og við
lilið lians er stökkgryfja fyrir
þá, sem iðka hástökk og stang-
arstökk. Grasbletturinn á að
v.era til æfinga í frjálsum íþrótt-
um. Þessu er ekki að fullu lok-
ið, en verður vonandi fullbúið
17. júní n. k.
Búningsklefarnir.
Auk þess, sem einum bún-
ingsklefa, sem eingöngu er ætl-
aður Jjeim, sem stunda frjálsar
íþróttir, hefir verið bætt við,
hefir nýtt gólf verið sett í stærri
húningsklefann og liann fern-
iseraður og eins sá minni. Gólf-
flötur nýja klefans er 36.8 fer-
m. og géta 44 menn liaft Jjar
fataskifti. Yar nokkur liluti á-
Iialdageymslunnar tekinn und-
ir klefann. Allir eru klefarnir
nú hitaðir með rafmagni, en
baðklefar og salerni endurbætt.
— Yfirsmiður var Indriði Níels-
son.
Lokun vallarins.
Þá hefir vallarstjórn athug-
að möguleikana á lokun vallar-
ins. Er ætlunin að eftir kl. 5
síðd. verði einungis Jjeim hleypt
inn á völlinn, sem Jjar ætla að
æfa sig eða eiga álika brýnt
erindi. Verður Jjessu komið í
kring, jafnskjótt og efni fæst i
skúr handa dyraverði.
Lokunin hefir lengi verið
nauðsynleg og hreyfði Vísir Jjví
máli í fyrra. Unglingar flykkj-
ast inn á völlinn og eru Jjar að
flækjast fyrir þeim, sem eru að
æfa sig. Eru að Jjeim hin mestu
óþægindi, auk Jjess, sem slysa-
hætta getur stafað af Jjví, að ó-
vitar geta orðið fyrir kastáhöld-
um íjjróttamannanna.
Kostnaður hefir orðið um 20.
þús. kr. og mun bærinn hafa
lagt fram um % hluta þess fjár.
•
Vallarstjórnm á Jjakkir skild-
ar fyrir þessar umbætur. Þetta
er vel af stað farið og er þó
margt ógert, sem hún gerir sér
og Ijóst. Enda ætlar liún að láta
gera umhætur eftir Jjví sem
með Jjarf og ástæður leyfa.
1.0.0. F. 5=1225281 f Rh.
úthlutun matvælase&la
fyrir júní og júlí hefst á miðviku-
dag og stendur í þrjá daga. Seðl-
arnir eru afhentir á sama sta'Ö og
venjulega, Tryggvagötu 28, kl. 10
—12 og 1—6.
Fimtugur:
Einar Jónsson
magister.
Fimtugsafmæli á í dag Einar
Jónsson magister, vinsæll mað-
ur og vel látinn.
Einar er Breiðfirðingur að
ætt og uppruna, sonur hinnar
mikilhæfu skáldkonu frú Her-
dísar Andrésdóttur, sem nýlátin
er sem kunnugt er. Á liann til
að telja í ættir fram manna, er
voru jafnvígir til munns og
lianda, skáld og hagyrðingar og
víkingar til allrar vinnu. Hvort-
tveggja þetta hefir Einar Jóns-
son þegið í vöggugjöf í allrík-
lim mæli, Jjótt hann sé þannig
skapi farinn, að hann haldi því
lítt fram til sýnis, því liann er
einn Jjeirra sjaldgæfu manna,
nú á hinum síðustu tímum, að
minsta kosti, er ekki telja sig
sjálfkjörna til Jjess, að lilaupa
fram fyrir skjöldu í tírna og
ótíma.
Einar stundaði nám í hinum
almenna mentaskóla hér í bæn-
um og lauk stúdentsprófi 1911.
Samsumars sigldi hann til há-
skólans í Kaupmannahöfn og
lagði Jjar stund á germönsk
fræði. Að meistaraprófi loknu
liélt hann heim til Islands og
hóf kenslu, sem hann hefir
stundað óslitið síðan við ýmsa
skóla hér í hæ, og sem einka-
kennari, nema einn vetur, er
hann gegndi kennaraembætti
við Akureyrarskólann.
Einar Jónsson er maður hæg-
ur og hinn prúðasti í fram-
göngu, fáskiftinn um annara
hagi og telur ekki alla viðhlæj-
endur vini. Hann er tryggur
vinur, góður félagi og hrókur
alls fagnaðar í sínum hóp, enda
maður víðlesinn og minnugur
og Jjeirri góðu gáfu gæddur,
að geta miðlað öðrum af Jjekk-
ingu sinni, án þess menn þreyt-
ist á að hlusta á hann.
Kenslustörf sín rækir hann
með prýði og skörungsskap, en
Jjau eru honum ærið tímafrek,
og hefir hann því haft mínni
tííiia en æskilegt hefði verið til
ritstarfa og vísindaiðkana, og
er það illa farið, Jjví maðurinn
er tvímælalaust vel til Jjess fall-
inn.
Einar Jónsson hefir með
framkomu sinni og ævistarfi
eignast fjölda vina, en engan ó-
vin. Vinir hans víðsvegar um
land og sæ senda honum áreið-
anlega hlýjar og hugheilar
kveðjur á þessum timamótum
ævi hans, með ósk um að hans
megi lengi njóta við í því vanda-
sama en oft vanþakkláta starfi,
er hann hefir lielgað krafta sína.
Magnús Jochumsson.
Næturlæknir.
Alfred Gíslason, Brávallagötu 22,
sími. 3894. Næturvöröur í Lyf ja-
búÖinni Iðunni og Reykjavíkur apó-
teki. -
Leikfélag Reykjavíkur
sýndi skopleikinn Stundum og
stundum ekki í gærkvöldi, fyrir
troðfullu húsi og við mikinn fögn-
uÖ áheyrenda. Næsta sýning verð-
ur annað kvöld kl. 8)4, og er það
síðasta sýning í þessum mánuði. —
Aðgöngumiðasalan hefst kl. 4 í dag,
og verða nokkrir miðar seldir á kr.
1.50 stk.
Breska sendisveitin
er flutt úr Edinborgarhúsinu við
Hafnarstræti í ný húsakynni í Þórs-
hamri við Templarasund.