Vísir - 17.03.1942, Blaðsíða 4

Ví SIR
W5S Gamla Bfó |
Stríðs-
Iréttaritarimi
í(Arise My Love).
Aemrisk kvikmynd.
Aðalhlutverkin leika
Clandette Colbert
<og Ray Miltand.
Sýnd kl. 7 og 9.
Framhaldssýning kl. Sýó-GVa-
Játning
aíbrotamannsins
(Full confession).
Aðalhlutverkin leika:
Victor McLaglen og
Joseph Calleia.
Börn fá ekkii aðgang.
Tvíer
vantar strax í þvottaliús Elli-
og hjúkrunarheimilisins
Grund. Uppl. á skrifstofunni.
nú þegar eða í vor. Skipti á
húsi í Reykjavík möguleg.
Lysthafendur sendi nöfn sín
í lolcuðu bréfi á afgr. blaðs-
ins fyrir 20. þ. m., merkt:
| „1942“.
Reykjavíkurannáll h.f.
Revýan y
Halló! Amerika
verður leikin í Iðnó annað kvöld kl. 8. — Aðgöngumiðar í Iðnó
frá kl. 4—7 í dag og eftir kl. 1 á morgun.
M.A. kvartettinn
syngur í Gamla Bíó miðvikudaginn 18. þ. m. kl- 11.30
síðdegis.
BJARNI ÞÓRÐARSON við hljóðfærið.
Aðgöngumiðar í Bókaverzlun 'Sigf. Eymundssonar
og Bókaverzlun ísafoldar.
Pantaðir aðgöngumiðar sækist fyrir kl. 4 á morgun,
annars seldir öðrum.
NÆST/ SÍÐASTA SINN.
Xjífið í Reykjavík
Seljum ódýrt þessa viku:
Mikið úrval af stuttum bútum. Ennfremur allskonar tilbúinn
fatnað og fleira. -
(Vef naðarvörudeild).

(Símar: 1135 og 4201, Hafnarstræti 5).
GASTON LERROUX:
LE YND ARDOMUR
GULA HERBERGISINS
Kona ein hringdi á ritstjórn.
''Vísis og fýr þess á leit, að blað-
Ið hirti þau tilmæli til lækna
hæjarins, að þeir hefðu — liver
fyrir sig — viðtalstíma eina
kvöldstund í vikti. Hún sagði,
að það væri svo margt fólk, sem
ekki gæti komið á hinum aug-
lýstu viðtalstímuni þeirra, vegna
ymissa anna, svo annaðhvort
yrði það að vera án læknisráð-
'legginga — eða þá að læknarnir
yrðu að gera fólkinu þann
greiða, að hafa endrum og eins
viðtalstíma á þeim hluta sólar-
Siringsins, sem flestir eða allir
geta notið ráðlegginga þeirra og
hjálpar.
Visi er ljúft að koma þessum
'tilmælum á framfæri við lækna
bæjarins.
X
Aðfinnslusamur hókalesandi
hefir sent Vísi eftirfarandi bréf:
„A bókbandsnámskeiði, sem
aiýlega var haldið hérlendis, bað
forstöðumaður námskeiðsins
nemendurna um leið og það var
; sett, að koina aðetns með léleg-
ar bækur — eða bækur sem
xiemendunum stæði alveg á
sama um, hvort eyðilegðust eða
ifikki — Jþví þess mætti vænta,
að bækurnar skenundust í með-
förum, fyrir mistök eða klaufa-
leg handtök.
Þrír fjórðu hlutár allra nem-
endanna komu ineð „Uppreisn-
ina í eyðimörkintti“ eftir Ara-
bíu-Lárus.
>8
Annars mætti. ef beitt er
sanngirni, afsaka útgáfu Menn-
ingarsjóðs á „Uppreisninni í
eyðimörkinni“—enda þótt það
bafi verið seinlieppileg ráðstöf-
un eins og sakir stóðu — ef þetta
hefði verið lakasta Jiók rikisút-
gáfunnar. Um Uppreisnina má
ýmislegt gott segja; liún lýsir
nokkuð þjóðlífi. venjum og
hugsunarhætti þjóðar, sem okk-
ur er fjarskyld og liöfuin liaft
litil sem engin tök á að kynn-
ast í bókmenn tuni á íslenzkri
tungu. En bókin er ekkert lista-
verk og uppistaða hennar er at-
burðakeðja, sem öll heinist —
'óbeinlínis þó — að hrezkri
heimsveldisstefnu — stefnu, er
við íslendingar getum Iátið hlut-
ílausa — alltaf nema jxegar við
verðum fyrir hattbarðinu á
jenni sjálfir.
}í
A hlutaveltum siðastliðins árs
var áberandi mikið af einni hók
— sú hók hét „Markmíð og leið-
ir“ og var gefin út á veguin
Alenningarsjóðs.
Það, sem einkenndi þessar
gjafabækur almennt, var það,
að upp úr bókunum liafði verið
skorið meira eða minna, en nær
engri alveg. Þetta benti til þess,
að fólk hefði byrjað' að lesa hók-
Ina, en gefist svo upp á henni,
sumir fijótt — aðrir seint, en
fæstir lokið við hana.
Það er galli á bókum, ekki
sizt ef þær flytja etnhvern hoð-
skap, ef þær eru svo þyrkirigs-
legar, að menn gefast upp við
<ið lesa þær. Urti markmið
og leiðir væri óneitanlega á-
kjósanlegt að fá vitneslcju, og
það borgaði sig jafnvel að lesa
bundleiðinlega skruddu, ef hún
visaði manni leið að einhverju
ákveðnu markmiði. En hér virð-
ist ekki sú raunin vera á, lield-
ur kemst bókin að þeirri loka-
niðurstöðu, að markmið og leið-
ir þurfi að finna. — En þann
vísdóm vissu menn áður.
X
Versta hók Menningarsjóðs er
samt ótalin enn -— en það er
Viktoría Englandsdrottning. Yf-
irleitt er óskiljanlegt, hvernig
íslenzkum manni gat dottið í
hug að sú hók ætti erindi til is-
lenzkra lesenda, og þó mörgum
sinnum óskiljanlegra, að ríkis-
stofnun skuli hafa stuðlað að út-
komu hennar. Hingað til hefir
þýðingin á henni aðallega sætl
gagnrýni — en þýðingin er hara
í stíl við efnið og sízt verri. 1
bókinni gerist ekkert það, sem
í frásögur er færandi — liún
fjallar um manneskju, sem í
engu er frábrugðin venjulegum
manneskjum, að öðru leyti en
því, að liún er drottning. Sál-
könnun, átök, andleg tilþrif eða
stílsnilld fyrirfinnast ekki í
þessu riti, og ævisögur af slíku
tagi æ,tti ekki að gefa framvegis
út á íslenzku — og sízt af öllu
á vegum Menningarsjóðs.
s*
Þetta, sem að framan er sagt,
nr ekki sagt af fyrirfram mynd-
uðum óvildarhug til bókaútgáfu
Menningarsjóðs. Það má sumt
vel um hana segja og útgáfu-
starfsemi sem þessi ætti að geta
verið þjóðinni til menningar-
auka og andlegs þroska, ef vel
væri á haldið. Skáldritin „Sult-
ur“ eftir Hamsun og „Anna
Iíarenin“ eftir Tolstoj eru bók-
menntaperlur, sem m.ikill feng-
ur er að, og þeim mun fremur,
sem þýðingarnar eru hinar á-
gætustu. „Mánnslíkaminn“ eftir
Jóhann Sæmundsson er nytja
bók, sem er liverju heimili þörf
og Menniugarsjóði lil sóma. Um
söguágrip Skúla *Þórðarsonar
má líka segja allt gott. Það gef-
ur manni glöggt og greinargott
vfirlit yfir sögu siðustu áratuga,
og því l>er ekki að neita, að á
slikri bók var einmitt slcortur
i islenzkum bókmenntum.
Aftur á móti hefði úrvalið úr
riturn Jónasar Hallgrímssonar
mátt vera allmiklu fyllra. Það
er ekki vandalaust, að velja svo
úr ritum höfunda, að öllum lílci
vel, og þá er það að jafnaði vin-
sælla, að taka heldur meira en
minna.
sr
■0*
Andvari pg Almanakið hafa
ekki tekið verulegum stakka-
skiftum frá því sem áður var.
En það mætti beina þeirri til-
lögu í fullri vinsemd til Mennta-
málaráðs, að stækka Almanak-
ið —bæta í það strembnustu og
óalþýðlegustu greinunum úr
Andvara — ef ekki má sleppa
þeim — en gera Andvara hins-
vegar að tírnariti, fjölbreyttu
að efni og vönduðu að öllum frá-
gangi, er kæmi oft lit á ári, a.m.
k. 4—4> sinnum; eða jafnvel ofl-
ar. Ef ve! tækist myndi þetta
verða vel þegið af alþjóð, og hún
mypdi í þakklætisskyni fyrir-
gefa Menntamálaráði þau mis-
tök í bókaútgáfunni, sem það
hefir þegar gert sig sekt um.“
ií
Vísir er fús til að birta tillög-
ur frá fléiri bókalesendum, ef
þeir kynnu að óska þess. Bóka-
útgáfa Menningarsjóðs varðar
alþjóð meir en nokkur önnur
hókaúlgáfa, og ekki nema sjálf-
sagt, að fólk láti í ljósi óskir
sínar og aðfinnslur, varðandi
þessa útgáfu.
Rouletabille liafði ekki fyrr
sleppt orðinu en eg sá Rohert
Darzac reika og fölna enn meir,
þótt það væri naumast hægt.
Hann starði skelfdur á unga
manninn og kom óðara niður úr
vagninum, og eg á engin orð til
að lýsa þvi fáti, sem á honum
var.
„Komið þér! Komið þér!“
stamaði hann út úr sér.
Og því næst endurtók hann
allt í einu í einskonar bræði:
„Komið þér, herra minn!
koniið þér!“
Og liann héll heim til hallar-
innar, án þess að mæla orð af
vörum. Rouletabille elti liann
og teymdi liestinn. Eg ávarpaði
Darzacv en hann anzaði mér
ekki. Eg leit spyrjandi til Roule-
tabilles, en hann sá mig ekki.
VI
I eikilundinum.
Við lcomum heim að höllinni.
Nokkur hluti hallarinnar hafði
verið algerlega byggður upp að
nýju á dögum Lúðviks XIV., en
á milli þess liluta og gamla hall-
arturnsins lá ný bygging í stíl
Violett-le-Duc, og var þar aðal-
inngangurinn. Eg hafði aldrei
augum litið eins frumlegt mann-
virki og þetta undarlega samr
safn af sundurleitum, stiltegund-
um, og máslce heldur aldrei neitt
eins ljótt. Það var í senn herfi-
legt og töfrandi. Er við nálguð-
umst liöllina, sáum við tvo lög-
regluþjóna, sem þrömmuðu
fram og aftur fyrir framan litl-
ar dyr á neðstu hæð hallartuns-
ins. Við urðum þess brátt vísari,
að í þessu lierbergi, sem var
áður fyr notað sem fangelsi, en
núná sem skrangeymsla, voru
dyravarðarhjónin lokuð inni,
Bernier og kona hans.
Robert Darzac fór með ökkur
inn í nýbygginguna inn um
stórar dyr með hálfþaki yfir.
Rouletabille liafði afhent þjóni
hestinn og vagninn og liafði
ekki augun af Darzac. Eg fylgdi
augnaráði lians og varð þess á-
slcynja, að því var eingöngu
heint að glófaklæddum liöndum
'Sorbonne-prófessorsins.Við fór-
um inn í lítinn sal búinn gamal-
dags húsgögnum, og sneri Dar-
zac sér þá að Rouletabille og
spurði liann snöggt:
„Talið þér! Ilvað viljið þér
mér?“.
Fréttaritarinn svaraði jafn
stuttaralega:
„Taka í liendina á yður!“
Darzac höi’faði undan.
„Hvað eigið þér við?“
Auðvitað liafði honum skilizt
það sama og mér: að vinur
rninn hafði hann grunaðan um
liina viðbjóðslegu morðtilraun.
Hann sá fyrir sér blóðuga hend-
ina á veggjunum i „gula her-’
berginu“. Eg virti haiin fyrir
mér, stoltan á svip; venjulega
var augnaráðið rólegt og hrein-
skilnislegt, en nú var það kyn-
lega flöktandi. Hann rétti fram
hægri hendina, benti á mig og
sagði:
„Þér eruð vinur Sainclairs,
sem gerði mér eitt sinn óvænt-
an greiða, og eg sé ekki hvi eg
ætti að neita að taka í hönd yð-
ar.“
En Rouletabille tók eklci i
liönd lionum, heldur sagði:
„Herra mintt, eg Iiefi dvalið
nokkur ár i Rússlandi,“ laug
hann með óviðjafnanlegri
leikni, „og þar vandist eg því að
taka ekki í liönd á nokkurum
manni með hanzka.“
Eg hélt að prófessorinn
mundi gefa bræði sinni lausan
tauminn, en með sýnilegri á-
reynslu tókst honum þó að stilla
sig, tók af sér hanzkann og rétti
fram hendurnar. Þær voru alveg
óskaddaðar.
„Eruð þér uú ánægður?“
„Nei!“ svai’aði Rouletabille.
„Kæri vinui’,“ bætti hann við og
sneri sér að mér. „Eg neyðist
til að biðja yður að láta okkur
eina litla stund.“
Appelsínur
Sítrónur
V í 511\
Laugavegi 1. Utbú: Fjölnisv. 2.
WOPfi^LHN
er miðstöð verðbréfavið-
skiptanna. — Sími 1710.
^i/NDjæm/nixymNi
BARNASTiÚKAN JÓLAGJÖF
nr. 107. Fundur fullorðinna fé-
laga í kvöld kl. 8% í skólahúsinu
Baugsvegi 7. Fundarefni: Kosn-
ing Þingstúkufulltrúa. Gæzlum.
St. VERÐANDI nr. 9.
Fundur í kvölý kl. 8 * l/o í Stóra
salnum niðri í G.T.-húsinu.
1. Inntaka nýliða.
2. Framkvæmdanefnd Stór-
stúlcu Islands kemur i
heimsökn.
3. Einsöngur: Hr. Vilhjálm-
ur Sigurjónsson, tenór,
með aðstoð hr. kirkjuorg-
anleikara Jóns ísleifsson-
ar.
4. Upplestur: .1. G.
5. Nokkur orð: Þ. J. S. (266
Félagstíf
SC.F.U.K*
A-D. Fundur í kvöld kl. 8M>.
Cand. theol. Sigui’hjörn Gíslason
talar. Allt kvenfólk hjartanlega
velkomið. (265
KTftNNAJl
NOKKURAR reglusamar
stúlkur óskast til verksmiðju-
vinnu. A. v. á. i (19
MAÐUR óskar eftir léttri
vinnu, svo sem smávegis verk-
stjórn eða við önnur störf. Ósk-
að eftir fæði og húsnæði. Tilboð
sendist hlaðinu fyrir fimmtu-
dag, merkt “X“. (274
Hússtörf
STÚLKU vantar til að þvo
upp. Ilátt kaup. Mikið fi’í. —
Matsalan Hvex’fisgötu 49. * (273
ST|ÚLKA getur fengið her-
bergi gegn lijálp við húsverk. A.
v. á._______________(255
GÓÐA stúlku vantar strax á
Reynimel 47. Séi’herbergi. (256
KONA með tvö börn óskar að
komast á gott sveitaheimili. —
Getur unnið. Tilboð merlct
„Sveitaheimili“ sendist Visi fyr-
ir n. k. mánaðamót. (251
STÚLKA eða kona óskast í
létta, lireinlega vinnu á heimili
2—3 tíma á dag. Tilboð merkt
„40“ sendist Vísi. (222
HWCSNÆfHÍ
Herbergi óskast
REGLUSAMUR ungur maður
óskar strax eftir herbergi. Uppl.
í síma 4488. (248
REGLUSÖM stúlka óskar eft-
ir herbergi 14. maí yið miðbæ-
inn, með sérinngangi. Fyrir-
framborgun. Þvottur þveginn,
ef frúin vill. Sími 2941. (263
niúFiifi
ARMBAND tapaðist laugai’-
daginn 7. þ. m. Skilist á afgi*.
Vísis. (260
■i Nýja Bto fjg
irli lems
(The Mark of Zorro).
Mikilfengleg og spennandi
amerísk stórmynd. — Aðal-
hlutverkin leika:
TYRONE POWER,
LINDA DARNEL,
BASIL RATHBONE.
Aukamynd:
FRÉTTAMYND
er sýnir meðal annars árás
Japana á Pearl Harbor.
Sýnd kl. 5, 7 og 9.
(Lægra vei’ð kl. .5).
nmtio
Vörur allskonar
FJALLAGRÖS fást i heildsölu
lijá Sambandi ísl. samvinnufé-
laga._________'______(172
FJALLAGRÖS seljum við
hverjum sem hafa vill, en
minnst 1 kg. í einu. Kosta þá
kr. 5,00. Ekki sent. Ódýrari í
heilum pokum. — S. í. S., sími
1080. (173
AF sérstökuin ástæðum eru
til sölu ný föt á meðalmann. A.
v. á. (254
BARNAVAGN til sölu á
Laugavegi 33. (261
TIL SÖLU kápa og greiðslu-
sloppur, hvorttveggja nýtt, á
minni kvenmann. Til sýnis á
Hofsvallagötu 17, II, frá kl. 18—-
20. |_______________ (260
FERMINGARFÖT óskast. —
Uppl. í sima 4864. (271
ST(ÓR taurulla (notuð) til
sölu Skólavöi’ðustíg 21A, II.
hæð, gengið inn frá Njálsgötu.
> (268
■' (■
Notaðir munir til sölu
TIL SÖLU með tækifærlsverði
ýms notuð húsgögn. Uppk i síma
4964. (264
NOTUÐ Underwood-ritvél
til sölu á Ilvei’fisgötu 54 (skrif-
stofan). (267
BARNAVAGN til sölu á
Njarðargötu 27.___________(272
NOTUÐ saumavél til sölu. —
Uppl. á Lindargötu 41, uppi. —
(257
Notaðir munir keyptir
LÍTIÐ mótorhjól óskast. Til-
hoð um tegund og verð leggist
inn á afgreiðslu blaðsins fyrir
19. marz, merkt „Mótorhjól“.
__________________________(250
VANDAÐUR barnavagn ösk-
ast. Uppl. í síma 5710. (252
RITVÉLAR selur Leiknir ó-
dýrt. Sími 3459. (262
BARNARÚM (járnrúm,) ósk-
ast til kaups. Sími 5394. (269
Bifreiðar
BlLL (Pontiac 1929) til sölu
og sýnis á Lindargötu 60, eftir
ki. 7. (258
Sumarbústaðir
ÓSKA eftir sumai’bústað eða
litlu liúsi í Hveragerði til leigu,
í skiftum, fyi’ir ágætan bústað
nær bænumn, yfir sumarið eða
lengur. A. v. á . (253