Vísir - 26.09.1942, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Krístján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
32. ár.
Reykjavík, laugardaginn 26. september 1942.
Ritstjórar
Blaðamenn
Auglýsingar
Gjaldkeri
Afgreiðsla
Simi:
1660
5 llriur
197. tbl.
Skipalest í sprengjuregni

Þannig er oft umhorfs, þegar miklar loftárásir eru gerðar á skipalestir — sprengjur springa
allt í kringum skipin og vatnsstrókarnir gnæfa Iiált yfif siglurnar. - Skipalestin, sem fór til
Rússlands á dögunum, var sú stærsta, sem fylgt hefir verið til N.-Rússlands og fleiri tundur-
spillar hafa aldrei verið til fylgdar nokkurri skipalest. —
Rú§§ar ver|a§t betur
eii nokkuru siiini i
Stalingfrad.
Kænlega útbúnar brýr tryggja
aðflutninga til borgarinnar.
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, í morgun.
Herliðið, sem ver Stalingrad verst betur en nokk-
uru sinni, segir í fregn frá Moskva. Hefir það
blásið því í brjóst nýjum dug, að sókn Timo-
shenkos að norðan virðist miða vel áfram. I þeirri sókn
tekur þátt geysitegur f jöldi skriðdréka, allt frá minnstu
tegundum, sem taka aðeins tvo menn og eru lielzt not-
aðir til njósna, og til 80 smálesta ferlíkja, sem erti
stærstu skriðdrekar í heimi.
Ekkert lát er á áhlaupum og árásum Þjóðverja þrátt fyrir
þetta, og tefla þeir fram æ meira af fótgönguliði, þvi að skrið-
drekar koma ekki að eins góðu haldi innan um rústirnar. Er
það fótgönguliðið, sem gerir aðalárásirnar, þvi að það getur
notað sér þau skjól, sem rústir og veggjabrot veita.
Rússar halda uppi nokkurn-
veginn óhindruðum flutningum
yfir Volga til borgarinnar.
Fjöldi pramma er í notkun og
fara þeir yfir fljótið í skjóli
reykskýja. Rússar hafa líka út-
búið flotbrú, sem er i kafi, en
þó ekki svo djúpt, að ekki sé
hægt að aka eftir henni. Gengur
flugmönnum Þjóðverja sér-
staklega erfiðlega að hæfa þessa
brú.
Annarsstaðar á vígstöðvunum,
eru engar verulegar breytingar,
þó að barizt sé af kappi suður i
Kákasus og norður við Lenin-
gradT
Þjóðverjar skýra frá víðtæk-
um árásarflugferðum gegn sam-
göngum Rússa. Tveim oliu-
flutningaslcipum var sökkt við
ósa Volga. Hergagnalest var
sprengd í loft upp skammt frá
Kaspíahafi.
Italir kveðast liafa hindrað
Rússa í því, að komast yfir Don
norðan'við bugðuna miklu.
WiIIkie hefir verið á Reshev-
vígstöðvunum, en fór þó ekki
alveg fram i fremstu víglínu.
Talaði hann við rússneska liðs-
foringjaiOg óbreytta liermenn,
en auk þess hitti hann þýzka
fanga. Lýkur hann miklu lofs-
orði á rússneska herinn og út-
búnað hans, eftir því sem hann
hefir kynnzt honum.
G A S.
Þjóðverjar liafa borið fram
mótmæli gegn þeirri ásökun,
sem þeir segja komna frá Rúss-
um, að þeir bafi notað gas á
austurvigstöðvunum. Segir i
hinum þýzku mótmælum, að
það hafi verið borið á þýzkar
bersveitir, að hafa fellt 400 vél-
byssuskyttur og áhafnir 40
skriðdreka með gasi.
Þetta segja Þjóðverjar að sé
uppspuni frá rótum og hafi
bandamenn búið þessa sögu til,
vegna þess að þeir hafi sjálfir
í hyggju að nota gas.
Pavelitch hjá Hitler.
Um líkt leyti og Michael
Antonescu, varaforsætisráð-
herra Rúmena og bróðir ein-
• ræðisherrans, var á austurvig-
stöðvunum, kom Ante Pave-
litch, forsætisráðherra Króata,
þangað einnig. Hafði liann
„meðferðis“ nýja sjálfboðaliða-
sveit frá Króatíu, en jafnframt
fór hann í heimsókn til þcjirra
sveita, sem Króatar liöfðu þeg-
ar lagt Þjóðverjum lil. Eru það
meðal annars flugmenn.
Bretar hleypa upp
Quislinga-fundi.
Quisling hóaði saman fundi í
Qslo í gær, vegna þess að 2 ár
voru liðin síðan hann myndaði
j stjórn.
| Fleii’i sóttu fundinn en hann
! átti að venjast, því að brezkir
! flugmenn komu óboðnir og
ldeyptu honum upp. Urðu
Quisling og menn hans að leita
ofan í loftvarnabyrgi.
Quisling hafði ætlað að stofna
ríkisþing þenna dag, en gafst
upp við það. Þess i stað var gefið
út frímerki í tilefni af deginum.
Ameríski félagsskapurinn
„Synir Noregs“ hefir haldið þing
i Chicago. Sendi það Nygaards-
vold ávarp og hét að styrkja og
styðja Norðmenn í hvivetna.
Kyrrahafiö:
3 japönsk skip
hæfð.
Bardagar hjá
Salamaua,
Fljúgandi virki hafa gert árás-
ir á japönsk skip við Salomons-
eyjar og hæft þrjú.
Yíðar á lierstjórnarsvæði Mac-
Arlhurs hafa verið gerðar loft-
árásir á stöðvar Jaþana, svo sem
Buna á Nýju Guineu.
Fregnir hafa borizt um bar-
daga í nánd við Salamaua. Þar
náðu Japanir nokkurum stöðv-
um, en bandamenn rétlu lilut
sinn með gagnáhlaupum.
Síðustu fregnir frá vígstöðv-
unum norðan Port 3Ioresby eru
á þá leið, að Ástralíumenn sé í
sókn þar. Hafa þeir nú í fyrsta
sinn stuðning stórskotaliðs. —
65 ára
verSur á morgún Einþór B. Jóns-
son, innheimtumaÖur, Grettisgötu
48A.
frá og með deginum í dag að telji
4 ROÍ) 000 ??«-«•

Reglugerð um afnámið var birt í Lögbirtingablað-
inn, seni út kom í
Er refflufrcrðm svo hljöðandi:
sprengjiim ■ á Tobruk.
Þá 100 sólarhrigá, sem liðnir
eru síðan Tobruk féll, hafa flug-
vélar bandamanna varpað 4</2 j
mjlljón kg. af sprengjum á borg-
ina.
Síðan i júnibyrjun liafa flug-
vélar bandámanna i N.Afriku ,
jafnframl sökkt skipum öxul-
rikjanna, sem eru samtals rúml.
(50.000 smál. og laskað önnur,
sem eru um 80.000 smál. Öll
voru þessi skip lítil, því að Italir
hætla ekki hinum stærri skipum
sinum.
i '™"1".
REGLUGERÐ ' .
um afnáin reglugerðar nr. 10, 26. apríl 1935 um cinkasötu á
bífreiðum, bifhjólum^og hjólhörðum.
1. gr. Reglugerð nr. 40, 26. apríl;1935, um einkasölu á bifreið-
um, bifhjólum og bifreiðabjólbörðum, er úr gildi numiiyfrá og
með 26. n. m. að telj.a og er því frá þeim tima lögð niður.Bíi'-
reiðaéinkasala ríkisins, sem fyrir ríki’stjórnarinnar hönd Iiefir
baft einkasölu á vörum þéim, sem greindar eru í 1. gr. nefntlrar
reglugérðar.
2. gr. Fjármálaráðherra skipar tveggja manna skilariefnd
iil þess að liafa á hendi fyrir ríkisstjórnarinnar hönd sölu á
eignum bús Bifreiðaeinkasölunnar, innheimtu útistandandi
skulda, greiðslu skulda einkasölunnar og að lokum skil í ríkis-
sjóð.
Fjiármálaráðuneytið, 25. sept. 1942.
Jakob Möller.
Einar Bjarnason.
| Það hefir verið tilkynnt í
Berlin, að samvinna sé hafin á
Atlantshafi milli Japana og
Þjóðverja.
’ Var frá því skýrt i tilkynning-
! unni, að japanskur kafbátur
I liefði komið til þýzkrar bæki-
stöðvar og hefði látið þaðan i
1 haf aftur. Segja menn í Berlin
að þetta sé ljóst dæmi þess, hve
góð samvinna sé milli öxulrikj-
anna og fari nú vaxandi. Áður
var húið að tilkynna liernað
þýzkra kafbáta á Indlandshafi.
í London er sagt um þetta, að
það sé ekki ósennilegt, að jap-
anskir kafhátar liafi kornizt til
Evrópu, ef til vill með vörur og
mikilsverð skjöl, sem Japanir
þyrftu að koma áleiðis til öxul-
félaga sinna. Hinsvegar er ekki
talið líklegt, að slíkar ferðir sé
tíðar.
Áður hefir verið frá því skýrt,
að Japanir og Þjóðverjar hafi
komið á hjá sér verzlunar- eða
vöruskiptasambandi, þrátt fyr-
ir hafnbann Breta. Getur verið
að kafbátar hafi séð um þessa
. vöruflutninga, þvi að það væri
ekki í fyrsta skipti, sem þeir
læki að sér það hlutverk. — I
heimsstyjöldinni fyrri smíðuðu
Þjóðverjar þrjá griðarstóra
flutningakafbáta, sem átti að
nota til verzlunar við Bandarik-
in. Þegar þau drógust inn í stríð-
ið var þessum kafbátum breytt.
Slys á ísafirði
1 Frá fréttaritara Visis á ísa-
firði í morgun:
Á sjötta tímanum í gærkveldi
var færeyskur maður, Jörgen
Olsen — áður verkstjóri við
brúnkolanámuna í Botni, en
! vann nú við leiðslu fná Nón-
; vatni að rafstöðinni í Engidal
j — að sprengja klöpp með dyna-
miti.
j Hafði lidnn hlaðið fjórum
1 skotum og ætlaði fyrst að skjóta
þrem. Þau riðu af en þá ætlaði
liann að kveikja i þvi fjórða.
Það reið af fyr en varði og*niað-
urinn slasaðist.
Kjálkabrotnaði liann og er
öðru auga liætt. Náðist fljótt í
lækni og var maðurinn fluttúr '
sjúkraliús hér. Líðan hans er
sæmileg eftir atvikum. —
Sigurður.
Vísir 'liefir átt viðtal við fjér-
málaráðherra, Jakob Möller, um
þetta mál. Kvað liann svo að
orði, að Alþingi hefði á sínum.
tíma sett lieimildarlög um
einkasölu á bifreiðum, og sam-
kvæmt þeirn væri það lagt á
j vald rikisstjórnarinnar, livort
i hún notaði heim.ildina eða ekki.
Ríkisstjórnin hafði — á sínum
tíina — talið það rétl. — Tel eg,
sagði fjármálaráðherra, að ekki
sé lengur ástæða til að halda
einkasölunni áfram.
Eins og þegar Raftækjaeinka-
salan var lögð niður, hefir verið
skipuð skilanefnd og er gerð
grein fyrir hlutverki hennar i
annari grein reglugerðarinnar,
sem hirt er hér að ofan.
í nefndina hafa verið skipaðir
þeir Björn E. Árnason endur-
skoðandi og Jóhann Ólafsson
lieildsali, en þeir áttu á sinum
tíma sæti í skilanefnd Raftækja-
einkasölunnar.
„Peiti skalta lá. Ii.................lilf
Tvær svívirðilegar árásir voru gerðar á vegfarendur í gær-
kveldi og nótl. Önnur árásin var gerð á kvenmann á Hallveigar-
stígnum milli kl. 12—1 í nótt, en hin var gerð á karlmann vest-
ur á Seltjarnamesi á níunda tímanum í gærkveldi.
Laust fyrir kl. 1 i nótt kom
maður á lögreglustöðina og
skýrði frá þvi að ráðist Iiefði
verið á stúlku á Hallveigar-
stígnum, svo að hún hefði fallið
í götuna. Bæði lögregluþjónar
og næturlæknir fóru þá á vett-
vang, en þá var búið að flytja
stúlkuna inn í hermannaskála
þar rétt hjá og hlynna að lienni.
Samkvæmt hennar eigin frá-
sögn, var hún á leið niður Hall-
veigarstíg er hún mætti ber-
höfðuðum og frakkalausum
manni, sem hún sagði að hefði
ráðist að sér og slegið sig í sið-
una um leið og hann sagði:
„Þetta skaltu fá, helvítið þitt.“
Höggið var svo mikið, að stúlk-
an féll í öngvit, en þegar hún
rankaði við sér aftur, var hún
inni í hermannaskála þar i
grenndinni. Höfðu brezkir her-
menn borið hana þangað inn.
Er stúlkan tólc að hressast var
hún flutt heim til sín.
Hin árásin var gerð vestur á
Spltjarnarnesi á niunda tíman-
um. Var hringt frá Eiði á lög-
reglustöðina lcl. 8.45 og til-
kynnt, að lierménn hefðu slegið
mann með spýtu í höfuðið.
488 skip á 12
mánuðum.
Amerískar skipasmiðastöðv-
ar smíðuðu 488 skip undan-
farna 12 mánuði.
Á næstu 3 mánuðum verða
skipasmiðarnar auknar svo, að
náð verði 8.000.000 smál. marlc-
^ inu, sem sett var fyrir skipa-
i smíðar á l>essu ári.
Fór íslenzlc og amerísk lög-
regla }>egar á vettvang og þeg-
ar hún kom í grennd við Eiði,
var þar fyrir maður, sem skýrði
frá því, að hann liefði verið á
reiðhjóli og hjólað eftir Sel-
tjarnarnesveginum, er bifreið
kom á eftir homun. En um leið
og bifreiðin ók fram bjá, hafi
hermaður, er stóð aftan á bif-
reiðinni, slegið sig með spýtu í
höfuðið. Sagðist maðurinn með
naumindum hafa komizt heim
að Eiði með því að styðja sig við
lijólið.
Maðurinn var með stóra kúlu
á aftanverðu höfðinu.
Nýr whisky-
þjófnaður!
. 11
Whisky-þorstinn virðist vera
farinn að færast í aukana hér í
bænum, því að í nótt var fram-
ið nýtt innbrot hér i þænum,
'og með.þeim árangri, að fimm
kössum af whisky var stolið,
;eða samtals 60 flösknm.
Að, l>essu sjnni var þó ekki
brotizt inn í Nýborg, heldur í
'geymsluhús, sem Eimskipafé-
lagið hefur undir vörur sinar.
'Var brotinn upp hengilás fyrir
pakkhúsinu og hafðar á brott
60 flöskur af whisky, sem er
álíka að magni til því, sem
stolið var úr Nýborg fyrir
skemmstu.
Er manni næst að lialda, að
60 flöskur lieilar af wliisky sé
ákveðinn skamm tur fyrir þjófa.
*