Vísir - 25.01.1943, Blaðsíða 1
1
Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagspretitsmiöjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Simi:
Auglýsingar ■ 1660
Gjaldkeri 5 línur
Afgreiðsla
33. ár.
Reykjavík, mánudaginn 25. janúar 1943.
19. tbl.
Boston-sprengjuflugvél steypir sér niður til árása á Le Havre í Frakklandi. Við hafnargarð-
inn, á miðri myndinni, sést reykur mikill. Þar hafa ■sprengjur annarar Bostonflugvélar hæft
þýzk varðskip, sem lágu við garðendann.
ÞJoðverjar á liröðiim
flötta í ^.-Káka§iu.
Mapkmið Rússa er að tipekja Þjóðv. frá
Kákasiu og ná Rostov og öllum Donetz-
héruðunum, í sókn þelrpi, sem nú er liáð
EINKASKEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, í morgun.
T fregnum frá Rússlandi í gær var sagt, aS Þjóð-
verjar væru á hröðum, óskipulegum flótta í
Kákasíu, og færu eins hratt og hjól bifreið-
anna gætu snúist. Þjóðverjar játa, að þeir séu á undan-
haldi, en segjast vera á skipulegu undanhaldi til styttri
víglínu. — Það kemur sífellt betur í ljós, að sókn Rússa
í Ukraniu verður æ víðtækari, og að þeir miða þar að
því, að ná öllu hinu mikla námu og iðnaðarsvæði Don-
etzhéraðanna á sitt vald.
Rússneska herstjórnin til-
kynnti í gær, að Rauði herinn
hefði tekið borgina og járn-
brautarstöðina Starobielsk í
Ukrainu, en þarna er mikilvæg
járnbrautarskiptistöð. 1 her-
stjómartilkynningunni segir,
að þrátt fyrir harðnandi veður
sæki Rússar hratt fram. Rússar
hafa tekið þar fjölda bæja og
þorpa.
Rússar eru nú aðeins 80 km.
frá Kursk, sem er ein af mikil-
vægustu bækistöðvum Þjóð-
verja.
Pravda segir, að fyrir vestan
Stalingrad gefist hermenn Þjóð-
verja upp í hópum. Yfirmaður
rússneska hersins þar hefir til-
kynnt Stalin, að mótspyrnan
verði bráðlega brotin á bak aft-
ur. —
í oðrum fregnum segir, að
Þjóðverjar haldi undan frá Mai-
kop, en þær fregnir eru óstað-
festar. Vist er, að hersveitir
þeirra þar eru í mjög aukinni
liættu, eftir töku Armavir. Rúss-
ar sækja að Tikhoretsk á aðal-
brautinni i Kákasíu úr 3 áttum
og eru aðeins 80 kilómetra frá
henni. Fyrir austan Rostov hafa
Rússar hrundið liörðum gagn-
áhlaupum og veita Þjóðverjum
nú eftirför. Enn fremur halda
Rússar áfram sókninni norð-
vestur af Voroshilovgrad, norð-
vestur af Rostov og til Lilik-
naya fyrir norðan Rostov. Á
Voroneshvigstöðvunum, tóku
Rússar 1100 fanga í gær. Suður
af Ladogavatni eru Rússar í
sókn.
Fregnir frá Rern herma, að
augsýnilega liafi þýzka lier-
stjórnin nú miklar áhyggjur af
horfunum í Pmsslandi, og játi
hún nú, að liorfurnar liafi ger-
breytzt í Kákasíu, þar sem Þjóð-
verjar hörfi til styttri viglínu.
Ennfremur játa Þjóðverjar að
óvænlega horfi fyrir hinum
innikróuðu hersveitum fyrir
vestan Stalingrad.
I útvarpi Þjóðverja frá París
í gær var svo að orði komizt:
„Þjóðverjar munu aldrei gef-
ast upp, þótt her þeirra híði ó-
sigur á austurvígstöðvunum og
verði að hörfa undan vestur á
bóginn. Ef þörf krefur, munu
Þjóðverjar halda áfram að berj-
ast í mýrum Póllands, sléttum
Þýzkalands og hæðum Frakk-
lands.“
Hinar mikilvæguslu hernað-
arráðstefnur eru nú haldnar
nieðal Bandamannd, og einnig
eiga sér stað þýðingarmiklar
stjórnmálaviðræður. Talað er
um stofnun allslierjar herráðs
Bandamanna, sem fulltrúar
Rússa og Kínverja fái sæti i.
í herstjórnartilkynningu frá
Kairo í morgun er sagt frá á-
framhaldi á sókn áttpnda liers-
ins og mildum loftárásum, m.
a. á flugvelli í Tunis og á Pal-
ermo á Sikiley. Aðeins tvær
flugvélar komu ekki aftur úr
öllum árásarferðum.
Stntt og lagfgrott.
6(5 flutningaskipuni varlileypt
af stokkunum í amerískum
skipasmiðastöðvum fyrri hluta
þessa mánaðar.
•
Göhbels sagði í gær i Das
Reich: Öll þjóðin verður að vera
samtaka í hanáttunni gegn vax-
andi erfiðleikum.
•
Mj kill fjöldi orustuflugvéla
frá Bretlandi fór í gær til árása
á olíúvinnslustöðvar hjá Ghent
> í Belgíu, flngstöðvarnar við
i Abbeville, St. Omar og á stöðv-
ar nálægt Cherburg. Sjö þýzkar
orustuflugvélar voru skotnar
' niður. Bandamenn misstu
4 sprengjuflugvélar og 6 orustu-
| flugvélar.
j Rrezk tundurskeytaflugýél
sökkti hirgðaskipi uadan Stav-
angri í gær. v
•
Þjóðverjar eru að flytja a
brott 40.000 manns frá gömiu
hafnarhverfunum i Marseille.
•
Fíugvélar bandamaíina liafa
gerl nýjar árásir á RabauI.Komu
upp eldar í flugstöðinni og sá-
ust þeir úr mikilli fjarlægð.
•
Brezk blöð birlu í gær mynd-
ir, sem teknar voru meðan sein-
asta loftárásin var gerð á Rerlin.
Sýna þær, að sprengjur hæfðu
mikiivægar framleiðslustöðvar.
•
Sænsk blöð birta fregnir um,
að 18 þýzkir hermenn í Krist-
ianssand í Noregi liafi verið
leiddir fyrir herrétt og skotnir.
Þeir voru sakaðir um að hafa
Iiaft samband við bandamenn.
Framsveitir áttunda hers-
ins komnar inn í Túnis.
Fyr§tn birgðaskipin
komin til Trip©lis.
EINIvÁSKEYTI FRÁ UNITED PRESS, New York, i morgun.
Igærkveldi símuðu brezkir fréttaritarar frá
Egiptalandi, að framsveitir brezka, áttunda
hersins væru komnar að landamærum Tripoli-
tana og Tunis og í einni fregn seint í gærkveldi var sagt,
að njósna- og könnunarflokkar væru komnir yfir landa-
mærin. Áttundi herinn heldur þannig áfram eftirför-
inni, þótt mikið sé ógert í hinni nýju aðalbækistöð,
Tripolis, en þó er þegar svo komið, að fyrstu birgða-
skipin eru komin þangað, að því er Harewood flota-
foringi, yfirmaður Miðjarðarhafsflotans, tilkynnti í
gærkveldi. En að vísu er enn að eins um smáskip áð
ræða.
En það sýnir, að Bretar leggja allt kapp á, að taka höfnina í
notkun sem fyrst, enda er kunnugt, að áform bandamanna er,
að nota hina nýju aðstöðu til hins ítrasta, og kreppa að Þjóð-
verjum í Tunis úr öllum áttum hið fyrsta. Búast hinir flýjandi
heírskarar Rommels við harðard loftárásum úr austri og
vestri, með framsveitir áttunda hersins á hælum sér.
Fyrir Þjóðverjúm valdr að sjálfsögðú með sókn sinni í Mið-
lunis, að greiða fýrir sameiningu hers síns og leifanna af lier
Rommels, en ekki verður enn sagt hversu þeim áformum reiðir
af, þótt Þjóðverjar hafi únnið nokkuð á með töku mikilvægrar
hæðar fyrir vestan Pont du Fahs og Kairouan, en enn getur svo
farið, að bandamönnuiii takist að koma í veg fyrir sameiningu
lierja Þjöðverja.
I herstjórnartilkynningunni
frá Kairo í morgun var sagt frá
loftárásum á hersveitir og flutn-
ingalestir Þjóðverja, stöðvar
þeirra (m. a. á Sikiley) og skip
við strendur Tunis. Aðeins einn-
ar brezkrar flúgvélar var salin-
að úr öllum þessum, árásarferð-
um.
Rezk herskip hafa gért arásir
á höfnina Zuara, sem er um 75
km. frá íandamærum Tunis, en
framsyeitir Rreta eru nú farnar
þar fram hjá sem fyrr var gelið.
Italska herstjörnin hefir játað
undanhaldið,. en Italir og Þjóð-
verjar halda því fram, að und-
anhaldið sé skipulegt. Segir þar
að skriðdrekahersveitir ítala og
Þjóðverja sé að flytja sig, skipu-
lega og samkvæmt áætlun, til
nýrra stöðva, og að í fyrradag
hafi aðeins komið til smáátaka
við framsveitir óvinanna. Enn-
fremur játuðu ítalir, að tundur-
skeytaflugvélar bandamanna
hefðu gert árásir á ítölsk skip,
og sprengjuflugvélar árásir á
Lampedusa.
ítalska stjórnln liefir komið
saman á fund í skyndi til þess
að ræða loftvarnirnar, enda bú-
ast Italir nú við harðari loftárás-
mn á land sitt en ,til þessa.
Þá segja ítalir, að flugvélar
bandamanna hafi gert vélbyssu-
árás á farþegalest nálægt Castel
Mare á strönd Sikileyjár og liafi
7 menn beðið bana, en 30 særst.
Þá var játað, að árásir liefðu
verið gerðar á Ragua og Licata
í Catania-héraði.
Kafbátar hafa sökkt
skipastól samtals
1. millj. smálesta.
Harewood flotaforingi skýrði
fi á því, að í það mund, er Bretar
voru að taka Tripolis, hafi
brezkir kafbátar verið að
sökkva möiKÍulveldaskipum á
Miðjarðarhafi, og um leið og
Bretar fóru inn í Tripolis hittist
svo á, að brezkir kafbátar voru
búnir að sökkva skipastól, sem
var ein milljón smálesta. Flota-
Éini íslenzki flugmaðurinn í
brezka flughernum er nú
í Norður-Afríku.
Hann hefir skotið niður 3 möndulveldaflugvélar.
í einkaskeyti til Vísis frá United Press i London segir:
Phií. Ault, fréttaritaiTUnited Press, sem nú er í Norður-
Afriku, segir í skeyti frá Algier:
Steini Jónsson, sem stjórnar orustuflugvél í brezka
flughemum, og mun ýera eini íslenzki flugmaSurinn í
brezka hérrium, ér nú irieð órustuflugvéladeild í Norð-
ur-Afríku: — Jónsson hefir unnið þr já sigra i loftorust-
urn. 1 seinasta loftbardaganum skaut hann niður þýzka
orustufIug\rél (Messerschmidt 109), enáðurskauthann
niður Heinkei 111. — Meðan liann var í Englandi skaut
hann niður þýzka flugvél.
(Hér er átt við Þorstein Jónsson flugmann, son Snæbjarnar
bóksala. MóSir Þorsteins var ersk. Hún er látin fyrir nokkrum
árum). |.j.!.. ;
foringinn lagði áherzlö á, að
þarna væru ekki meðtalin skip,
sem tundurspillar og Önnur her-
skip hefðu sökkt, né lieldnr flug-
vélar flotans, hcldiit' !á'ðteujS kaf-
bátarnir. 'uelrlr.n
Flotafóriúgiúti íágði íiiikla á-
herzlu á, 'áð in’i yrði.1 háldið á-
fraiú sókriihúí áf ÓÍIu áfli,' á sjó,
taridi og í lófti'. ■; 1 i,:ií •>'*: ••
Landbardágarriir 1
í Tunis. , •:,• *«
Fréttaritari Unitöd Préfes seg-
ir, að Þjóðverjar háfi unnið
staðbundinn sigur með töku
liæðar, senx er i Ousseltia daln-
um. Hæð þessi er innan við 300
metra há. Hersvéituitt þeim, er
tóku hæðina, hafði verið haldið
í skefjum dögum sáman. Hafa
Þjóðverjar nú aðstöðu tit að
skjóta á veginn frá Pont du
Fahs til Silianna. Frakkar 'hörf-
uðu undan og tókst að bjarga
hersveitum sínum, en urðu fyrir
allmiklu liergagnatapi, en fyrir
vestan Pont du Fahs hafa
Frakkar hersveitir, sem hafa
valdið Þjóðverjum miklu tjóni
með skyndiárásum „ að baki
þeirra.
i Otllutflinour
til
Vaxið um nærri 20 millj.
kr. til Breflands.
Samkvæmt upplýsingum frá
Hagstofunni hafa vörur verið
fluttar út á s.l. ári fyrir 200 nailj.
króna. Arið 1941 nam útflutn-
ingurinn 188,5 millj. kr.
Aðalútflutningsvaran okkar
er isfiskurinn. Á s.l. xári var ís-
fiskur fluttur út fyrir 107 milj.
kr. og árið 1941 fyrir 97 millj.
kr.
Næst að verðmagni er lýsi.
Var flutt út lýsi fyrir 21 milj.
kr. og árið 1941 fyrir 20 milj.
kr. Litlu minna er flutt út af
sildaroliu (20 milj. kr.). Aðr-
ar lielztu útflutningsvörur okk-
ar eru freðfiskur (16 milj. kr.),
síldarmjöl 7 milj. kr. óverkaður
saltfiskur (5 milj. kr.) söítuð
síld (5 milj. kr.) og saltaðar
gærur (5 milj. kr.).
Af útflutningi okkar á sJ. ári
keypti Bretland fyrir 176.9 milj.
kr. Bandaríkin fyrir 18,6 milj.
kr. og Portúgal fyrir 2,6 milj.
kr. Ilefur útflutningurinn auk-
izt til Bretlands um næóri 20
milj kr. frá því 1941, en aftur
á móti minnkað bæði til Banda-
ríkjanna og Portúgals. Nokkur
fleiri lönd liafa keypt vörur af
okkur, en ekkert þeirra yfir 1
miljón krória.
Ungmennafélag Islands
hefir rdðið' Kára Steinsson,
iþróttakennara frá Neðra-Ási í
Skagafjarðarsýslu, til þess að kenna
íþróttir hjá ungmennafétögun,um í
Suður-Þingeyjarsýslu. — Nýlega
hafa gengið í Ungmennafélag ís-
lands: Ungmennasamband Nörður-
Breiðfirðinga, cy telur 6 félög, og
um 270 meðlimi. Formaður sam-
bandsins er síra Árelíus Níelsson,
Stað á Reykjanesi. Ennfremur þessi
ungmennafélög í Suður-Þingeyjar-
sýsíu : Einingin i Bárðardal, Glæ'ðir
og Bjarmi i Fnjóskadal."