Vísir - 02.02.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur:
Félagsprentsmiöjan (3. hæö)
33. ár.
Iteykjavík, þriðjudaginn 2. febrúar 1943.
Ritstjórar
Blaðamenn
Auglýsingar
Gjaldkeri
Afgreiðsla
Í6Ó0
5 Itnur
26. tbl.
Orn««fii*iUi|» siírríir fliisr««‘K
Japanir tilkynntu í gær,
ið þeir hefði unnið mikiiin
sigur á amerískri flotadeild
fyrir sunnan Salomonsevjar.
Myndin sýnir, er japanskar
f'lugvélar réðust nýlega á
amerísk Iierskip á þeim slóð-
um. Bandaríkjamenn Jiafa
styrkt mjög loftvarnir skiþa
sinna, svo að þau eru nú
afar skeinuliætt flugvélum.
Myndin sýnir japanska flúg-
yél, sem loftvarnabyssur
amerisks orustuskips Iiefir
liæft, vera að lnapa ofan í
sjó. Hnóðrarnir fvrir ofaii
skip og flugvél stafa af lcúl-
um loftvárnabyssanna, sém
springa.
Rússar 50 kiu f á
Rostov
Þjóðverjar á hröðu undauhaldi
til Novorosisk.
Rússara hafa enn þokazt nær Rostov á suðurbakka Don-
fljótsins. Þar hafa þeir náð á vald sitt borginni Me-
chinskaya, sem er um 75 km. suðausíur frá Rostov.
Auk þess hafa þeir tekið aðrar borgir þar í nágrenninu, sem
eru aðeins um 50 km. Írá Rostov.
i Hcrsveitir Þjóðverja í' Norð-
' ur-Kákasus, sem ætlað var að
j komast undan um Tikhoresk
i og Krapotkin, stefna nú flestar
sem braðast til Novorossisk,
með það fyrir augum að öllum
líkindum,, að þær verði fluttar
á brott sjóleiðis, þar eð aðrar
leiðir eru litt færar.
Rússar stefna til Krasnodar
úr þrem áttum, suðri, suðaustri
og norðaustri, Iiafa þeir m. a.
lekið borg eina við járnbraut-
ina frá Krapotkin til Krasnodar
og aðra borg við járnbrautina
frá Tikhoresk.
Virðist svo af þessum siðustu
fregnum, að þeim ælli að verða
að von sinni, sem hafa talið lik-
legt, að Þjóðverjar lentu i sínu
Dunkirk-undanhaldi frá Káka-
sus,
Samband Rostov
og Taganrog slitið.
í gærkveldi tilkynntu Rússar,'
að hersveitir þeirra liefði tekið
borgina Svatovo. Er það mikill
sigur, því að þessi borg er á
einni af járnbrautúnum milli
Jíarkov og Taganrog, en búið
var að rjúfa járnbrautirnar
milli Rostov og Kharkov áður.
Með töku þessarar borgar
nálgast Rússar Isyum-Barven-
kovo-svæðið, sem kom svo
mjög við sögu á síðasta sumri,
þegar Þjóðverjar hófu sókn
sina.
t
Hjá Voronesh.
Loks eru Rússar í sókn a
þriðju vigstöðvunum, fyrir
vestan Voronesh. Þar hafa þeir
tekið enn eina borg við járn-
brautina til Kursk og eru þá í
læpra 100 km. fjarlægð frá
þeirri borg.
Uppgjöf
þýzks hershöfðingja.
Sjónarvottur hefir lýst því,
þegar þýzki hershöfðmginn von
Bretberr gafst upp með 297.
herdeildinni. «
„Eg er fyrsli þýzki hersliöfð-
inginií, sem gefst upp við Stal-
ingrad“, sagði Bretberr við rúss-
ueska ofurstann, sem tók hann
til fanga. „Og vonandi ekki sá
síðasti", sagði ofurstinn. Bret-
berr þótti það ekki ósennilegt
og sagði svo: „Frá því að við
vorum umkringdir við Stalin-
grad, vildu margir af hersböfð-
ingjunum gefast upp, því að
þedm þótti það vitfírring |áð
berjast áfram, en þeir fengu
ekki að ráða því fvrir Hitler.“
14 karlar dóu
en konan lifði.
I fyrradag kom til Banda-
ríkjanna kona ein, er lent hefir
í einhverjum mestu sjóhrakn-
ingum, sem sögur fara af.
Konan var farþegi á skipi,
sem skotið var i kaf á Suður-
Atlantshafi. Hún komst í skips-
bát með 15 karlmönnum af
skipinu, eh það leið 51 dagur,
þangað til báturinn fannst. i
Báturinn var útbúinn með
árurn éinum og karlmennirnir
skiptust á að róa, en kónan sal
næstum ávallt við stýri. Hver
maðurinn af öðrum dó af
liungri og þorsta, og þegar
brazilískt eftirliIsslcip fann bát-
inn að lokum, var konan ein á
lifi með einum mannanna
binir 11 voru látnir.
Þau voru aðframkomin bæði,
en þegar blaðamenn töluðu við
manninn Iét bann mikið af
j hreysti og þoli konunnar, því að
• aldrei heyrðist æðruorð frá
henni allan límann, sem þau
vor:i í bátnum.
London:
Sjómenn krefjast
aukins öfyggis.
Fjöldafundur sjómanna var
haldinn í London á sunnudag
og rætt um öryggismál þeirra.
Fundarmenn gerðu kröfu lil
öflugri verndar kaupskipa fyrir
kafbátum og bentu á ýmsar
leiðir að þvi marki. Ein leiðin
er sú, að bafa fleiri og öflugri
verndarskip með lestunum, því
að tjónið stafaði að miklu leyti
af of lítilli vernd og því, að
hjálparskip koma seint á vctt-
vang, þegar áixis héfir verið
gerð.
Þá bentu sjómenn á það róð.
að skipa liinum braðskreiðari
skipum í sérstakar lestir, svo að
hin bæggengari skip geri þau
ekki að of auðveldum skot-
mörkum. Sjómenn gerðu og
kröfu til þess að braði skipa
verði aukinn.
Loks kröfðust sjómemi þess,
að bafin verði öflug barátta
gegn lcafbátunum bæði á sjó og
landi.
Kanadaher
fer fyrir.
Mackenzie King, forsætisráð-
herra, befir skýrt frá því í ræðu,
að kanadiski herinn muni táka
því fegins hendi, að verða i far-
arbroddi, þegar innrás verður
gerð á ineginland Evrópu.
King skýrði og frá því, að
flugdeildum Kanadamanna er-
lcndis yrði fjölgað úr 30 i 38.
Churchill á 2ja daga
ráðstefnu í
Tyrklandi.
Er iiii staddiBr í ÍMsiiro
KINKASKEYTl FRÁ UNITED PRESS. seu Vork. « morgun.
Það var tilkynnt í London rétt fvrlr miönæiti í
nótt (íslenzkur timi), að Winstón Churchill
forsætisráðherra Breta hefið verið í tvo daga
í Tyrklandi til viðræðna við forvígisménn Tyrkja. Fór-
hann þangað i boði íyrknesku stjornarinnar.
Síð’ kIii freftir
Hersveitir frá Indlandi hafit
farlð inn í Burma norðarle»a
Eru þær ofar'ega í Chindwin-
daínum.
Bandaríkjamenn hafa texið
horg m ðja vega milli Gafsa og
Maknasi.
Ntiitt líisrsrott.
t för með Churchill voru þeir Sir Ilarold Alexander, yfir-
ínaður lierja Breta í löndimum við Miðjarðarhafsbotn, Sir
Henry Maitland Wilsjon, yfirmaður 10. liersins (í Persíu og
Irak), og Sir Alan Brqoke, foim. herforingjaráðsins brezka,
auk þess tók Sir Hugh Knatcbbull-Hugesson, séndiherra Rreta
í Tyrklandi, þátt í viðræðumim. Af hálfu Tyrkja tóku þátt í
viðræðunum Ismet Iiionu, forseli, Saracoglu, forsætisráðherra,
Fevzik Cakmak marskálkur, yfirhershöfðingi tyrkneska liers-
ins og Menemencoglu ulanríkismálaráðberia.
Að viðræ.ðununi loknum vorii
auðvitað gefnar út tilkynning-
ar af báðuin aðilum. Ségir í
þeim, að samkomulag hafi náðst
milli Breta og Tyrkja, bæði um
málefni vcgna stvrjaldarinnar
og vandamál, sem rísa niunu að
hennj loldnni.
Er lá.t.in í Ijós liiikil ánægja,
Jiæði í Tyrldandi og Bretlandi,
yfir þessari síðusfu för Chur-
cliills og ságt, að viná'tta og
virðing bafi aiikizt á báða bóga
við fimdinn.
Ieið frá ('asablanea til Kairo.
j Var fjogið að næfnrlagi, aðfara-
iiótl 27. janúar.
i Var liann um tíma i Kairo og
j sat oft á ráðstefnum með Sir
; Ilarold Alexander liershöfð-
: ingja, végna Gasablancá fund-
j arins. Snemma á laugardags-
! morgun lagði Cburchill svo af
j stað frá KTiiro og flaug lil Adana
j i Anatoliu. Er sú borg skammt
frá Iskenderon-flóa. Þar var
hann í tvo sólarbringa og flaug
! síðan aftur lil Kairo. Hurrieane-
í London er nú byrjað að
sýna fyrstu fréltamyndimar
frá fundi þeirra Roosevelts og
Churcliills í Casablanca. Blöðin
birta lika myndir þaðan.
©
Útvarpið i Budapest liefir
mótmælt því, að manntjón ung-
verskn hersvéitanna á ausíur-
vígstöðvunum sé eins mikið og
Rússar vilja vera láta.
----- imm&raBmim*-- -
Rcosevelt heima.
Roosévelt forseti er kominn
heim, eftir þriggja vikna fjar
veru.
Hann kom við á eyhni Trini-
dad og í Florida á leiðivmi frá
Natal í Brasilíu. Fór líanri alls
22.000 km. í þessari ferð, ein-
göngu í flugvél.
Herforingjar þeir, sem þáti
tóku i fundinuni, bárú einnig
saman ráð sín um jiað, hvernig
Bretar og Bandarkin gætu
bjálpað Tyrkjum hernaðarlega,
til að styrkja og jefla landvarn-
irnar.
Churchill
ræðir við blaðamenn.
Þegar Churchill kom aftur til
Kairo, fengu blaðamenn að
ræða við hanri og spyrja hánn
ýmissa spurninga.
ikigvélar fylgdu flugvél háns - ,«01.11.1 —
nokkurw liluta leiðarinnar.
T unis:
Sterkar varnir möndul-
herjanna hjá Mateur og
Mejez el Bab.
Bandaríkjamenn í sókn suðvestur af Sfax.
Var liann m. a. spurður, livað
lionum fyndist um vörn Rússa.
Sagði Churchill, að hin fræki-
íega vörn Rússa hefði forðað
löndunum við Miðjarðárbaf
austanvert frá innrás nqrðan yf-
ir Kákasusfjöll. Hinir miklu
sigrar rússnesku berjanna hefði
gerbreytt aðstöðu Öxulherjanna
og þeir myndu ef til vill riða
þeim að fullu. Orustan við Stal-
| ingrad.bg ósigur Þjóðver’ja þar
' mundi ef til vill geta talizt úr-
slitaorusta striðsins.
* Hörð barátta í Tunis.
I Þá var Churchill beðiiin að
j segja álit sitt á binni komandi
• viðureign bandamanna við
möndulyeldiri í Tunis.
j Ilann kvaðsl búast við því, að
; 8. bei'inn miindi taka mikinn
þát( í bardögum þar og eiga
di júga hlutdeild i því, sem þar
yrði gei't, nefnilega að lirekja
möndulveldahej'ina þaðan.
Cburcliill sagði og, að það mætti
búast við allkörðnm átökum
þarna, sem miindu r.tanda
nokkra mánuði, en e.t.v. vikur.
Hvórt sem yrði, þá væri enginn
vafi á úrslitunum.
Frá Casablanca
til Tyrklands.
Churchill fór í flugvél beina
JJersveitir von Arnims eru
búnar að koma sér fyrir í
gríðarsterkum stöðvum í Tunis,
segir í fregnum þaðan í morg-
un.
Sérstaklega hafa þær búið vel
um sig í hæðunum fyrir vestau
og suðvestan Mejez el Rab og
Mateur. Bandamenn hafa orðið
fyrir miklu tjóni í bardögum
þar, og það er engin leið að gera
arás á þessa tvo bæi, vegna hinn-
ar góðu aðstöðu hersyeita von
Arnims.
Tvær hæðir gnæfa þar yfir
umhverfið og liafa þær verið
svo rammlega viggirtar, að það
er ógerningur að ráðast á þær
eða framhjá jieim, án jiess að
árásailiðið verði stráfellt með
ógurlegri sköthríð.
í hæðunum er krökkt af vél-
byssubreiðrum, og eru þau
brynvarin.en sandpokum lilaðið
utan um brynvarnirnar. Undir
þeim eru jarðhús, sem, eru allt
að 18 fet á dýpt og niðri i þeim
bafast við hersveitir jiær, sem
rnanna skotgrafirnar, er liggja
milli vélbyssuvifkjanna. Vegná
jiess bve javðhús jiessi eru djúp,
eru þeir, sem i þeim eru, alveg
öruggir fyrir stórskotahríð.
Áð baki hæðanna eru stórar,
lan ■ d ræga r f a Ilbyssu r Þj óð -
verja, sein skjóta fram fyrir
þær og er stjórnað frá hæðun-’
um, þar sem utsýnið er bezt.
Þá hafa Þjóðverjar lika tekið
nýja sprengjuvörpu í riotkun í
Tunis. Er hún miklu langdræg-
ari en nokkur tegund af
sprengjuvörpum, sem banda-
menn hafa á að skipa. Þeir liafa
lika fjölda af 88 mm. fallbyss-
um, sem reynzt liafa hættuleg-
astar gegn skriðdrekum banda-
manna, vegna þess hve lirað-
skeyttar þær eru.
Fyrir vestan Sfax.
Þjóðverjum hefir ekki orðið
frekar ágengt fyrir norðvestan
Sfax, þar sem þeir liófu sókn á
laugardagsmorgun. Boston-flug-
vélar hafa evðilagt 20 skrið-
dreka og 75 m.m. byssur Frakka
12 að auki.
Bandaríkjamenn hafa og
byrjað sóknaraðgerðir "fyrir
suðvestan Sfax. Ætlan þeirra er
að brjótast til sjávar milli Sfax
og Gabes, til að rjúfa undan-
haldsleið Rommels norður á
bóginn.
8. herinn.
í lierstjórnartilkynningunni
frá Kairo í morgun segir ein-
göngu, að stórskotalið hafi átzt
við fyrir vestan Zuara.