Vísir - 06.02.1943, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Páisson
Skrifstofur:
Féiagsprentsmidjan (3. hæð)
Ritstjórar Siml:
Blaðamenn
Auglýsingar 1660 ,,
Gjaldkeri Afgreiðsla 5 llnur
>3. ár.
Reykjavík, laugardaginn 6. febrúar 1943.
30. tbl.
Yfir Milano
í björtu.
Öagárásirnar á Mil-
aiiQ — fyrir áramót-
in -— og á Berlin s. 1.
laugardag liafa vakiö
einna mesta athygli
allra loftárása, sem
gerðar liafa verið. —
Myndin'hér að ofan
er tekin i hyrjun dag-
árásárinnar á Milano
í s. 1. október. Mikill
eldur logar þegar á
árásarsvæðinu. —
Myndin er tekin úr
4000 feta (ca. 1200
m.) hæð.
rexur
i
rra
Sú fregn barst frá Ítalíu í gær,
að Mussolini hefði rekið alla ráð-
herra sína og tekið nýja menn
í þeirra stað.
Meðal þeirra, sem reknir
voru, eru Ciano greifi -— tengda-
sonur Mussolinis síðan 1930 og
utanríkisráðherra siðan 1936 —
og Grandi, er var sendiherra í
London áður en hann varð
dómsmálaráðherra. Mussoiini
tók sjálfur að sér þessi tvö em-
bætti, en áður var hann her-,
flug-, flota-, landbúnaðar- og
Afríkumálaráðherra.
Hinir nýju ráðherrar og und-
irráðherrar eru aliir Jítt eða
ekki þekktir utan Ítalíu.
Ciano var útnefndur meðiim-
ur stórráðs fasista til 3ja ára í
sárahætur.
RÓMABORG: Hin nýja stjóm
Mussolinis vinnur embættiseið
sinn í dag. — Breytingamar
komu óvænt, segir þýzka frétta-
stofan.
Miðjarðarhaíið:
Kafbátar Breta
sökkva 46 skipum.
Síðan bandamenn gerðu inn-
rásina i frönsku nýlendurnar i
nóvember hafa kafbátar Breta,
sem hafa bækistöðvar við Mið-
jarðarhafið, sökkt samtals 46
sldpum fyrir Itölum og Þjóð-
vex-jum.
Flotamálaráðuneytið brezka
gaf út tilkynningu um þetta í
gær og bætti því við, að þarna
væi’i eingöngu talin þau skip,
sem örugg vissa væri fengin
fyrir, að væri öxuh’ikjunum
glötuð.
Auk þess löskuðu kafbátarnir
33 skip og sum, þeirra lxafa e. t.
v. farizt.
Þá eru ótalin þau skip, sem
flugvélar Breta og herskip hafa
sökkt á þessu tímabili.
CliurchÍSl
kannar 8.
herinn.
KoniiniB lieim?
\
Síðastliðinn laugardag flaug
Churchill frá Kairo til Castel
Benito, fyrir sunnan Tripoli.
Daginn eftir fór fram hersýn-
ing á aðaltoi'gi Tripoli-borgar.
Röð skriðdreka — 1600 m. löng
— fór þar m. a. fram hjá pa’l-
inunx, þar sem þeir Churchill og
Montgomery hersliöfðingi tóku
kveðju hersveitanna.
Ohurchill Jié’.t stutta ræðu til
flugmanna, hrósaði þeim fyrir
hreystilega framgöngu og sagði
að bráðlega myndu þeir hitta
vini sina, sem væri ’ekki langt i
burtu. Hann kannáði líka sveitir
Ný Sjálendinga og þakkaði þeinx
dugnað og harðfengi.
Á föstfudagsmorgun flaug
Churchill aftur frá Castel Benito
og var því haldið leyndu, hvert
förinni væri heitið. Ef til vill
er lxann kominn heini nú.
Girand bjóðasÉ
300.000
hermenn.
Boisson, landstjóri 1 Dakar.
hefir boðið Giraud hershöfð-
ingja 300.000 manna lið.
Hundrað þúsund þessara ‘lier-
manna eru til reiðu jxegar í stað,
þvi að þeir eru Senegal-svert-
ingjar í nýlenduher Frakka i
Vestur-Afi’iku. Hinir verða til-
búnir undir eins og bandamenn
geta búið jxá vopnum og lagt til
foringja til að æfa þá og stjórna
þeim.
Senegal-svertingjar eru
hraustir og góðir hermenn.
•
ALGIER: í Norður-Afríku
hefir verið sett á stofn stríðs-
nefnd, sem kemur í stað ný-
lenduráðsins, sem Darlan stofn-
aði. Giraud vei’ður yfirhershöfð-
ingi allra Norðux’-Afríkulanda
' Frakka og yfirmaður fram-
I kvæmdastjórnarinnar jafn-
framt.. Með þessum ráðstöfun-
um er talið, að nxikið hafi á-
i unnizt til sameiningar allra
i Frakka og hinnar nánustu sam-
i vinnu við bandamenn.
hefja sókn
suður Ukrainu
til JLzovshaf s.
Hafa brotizt yfir Donetz og rofið járn-
brautina til Stalino.
Eru komnir að vetrarlínunni í íyrra.
Þegar búið verður
að hreinsa Tunis . .
j. Mountbatten lávarður, yfir-
nxaður víkingasveitanna brezku,
h.élt ræðu i gær fyrir foringja-
efnum í flota og flugher Breta.
Sagði hann m.a. að þegar húið
væri að hi’ekja Itali og Þjóðvei’ja j
fi’á Tunis, nxyndi eklti verða
hægt að leggja til bardaga við
þá, neina xneð þvi að flytja lið
i Iofti eða á legi þangað, sem
bei-jast skyldi.
Bílvegur milli
Svartahafs og
Adríahafs.
ítalir og Búlgarar
stofna félag.
ítalir og Búlgixrar hai'a gert
með sér samkomulag um að
leggja bílveg frá Adríahafi til
Svartahafs.
Endastöðiix við Adríahaf
verður i Durazzo i Alháliiu, en
austaninegin í Ruse við Doná.
Hefir verið stofiiað hlutafélag lil
að leggja veginn og halda uppi
flutningum um han'n. Hefir
stjórn félagsins aðsefux: sitt í
Rómaborg, en Búlgai*ar og ílal-
ir eiga jafnmikið í þvi. Frani-
kvæmdarstjórarnir vei’ða fjórt-
án!
Orsökin til þess að lagt er i
]>essa vegalagningu er sú, að
jái’nbrautirnar á Balkan eru tið-
um sprengdar í loft upp af
skæi’uflokkufn og það er tíma-
fi’ekara að gera við þær en vegi,
sein skemmdir eru. Verður
vegalagningunni lxraðað eftir
mætti, en þó má búast við því
að vinnufólksekla tefji hana.
RúsSar tóku í gær járabrautarborgina Yamp í
Ukrainu, þar sem greinisl jámbrautin frá
Kharkov suður til Stalino og austur til Voro-
shilovgrad. Hafa Rússar þá brotizt suður yfir Donetz-
fljót oíí getur þetta vel táknað, nð þeir sé að hefja sókn
suður á hóginn til Azovshafs. Þegar þeir sóttu vestur
á hóginn eftir norðurbakka Donetz. há skanaðist sú
hætta fyrir Þjóðvcrja, að Rússar gæti komizt aftan að
vörnum þeirra yið Rostov og þar fvrir norðan. Nú virð-
ist svo komið, að Rússar ætli sér að fara að gera alvöru
úr þessari fyriræthm.
í gær tóku Rússar lika Isyum og eru þá koinnir alla Ieið vest-
ur að vetrarlínunni gömlu, þar sem vorsókn Þjóðverja var haf-
in á siðasta suniri. Bufu Þjóðverjar þar varnir Rússa eftir
harða hardaga. Með töku jjessarar borgar hafa hersveitirnai’
rússnesku rofið Kharkov-Taganrog-jámhrautina á enn einum
stað, að jjessu sinni aðeins um 120 km. suðuaustur af Kharkov.
Isyum.er ujn.45 km. frá Krasni-Liman, sem féll tveim dögum
áður.
Alvarlegar horf-
ur í Puerto Rico.
Verdun og
Stalingrad.
.Útvarpsáróður bandamanna til
Þýzkalands byggist nú mjög á
þeim ummæhiin Hitlers í ræðu
á s. I. liausti, að ekki væri húið
að taka Stalngrád vegna þess, að
hann vildi ekki skapa aðra Verd-
un-orustu.
Er minnzt á það í útvarps-
sendingum til Þýzkalaiids og
bandamaima þcss, að á timabil-
inu frá 23. nóvember s. 1. til 2.
febrúar iiafi um 330.000 manna
fallið, særzt eða verið teknir til
fanga áf líði Rúmeua og Þjóð-
verja við Stalingrad. En þ. 23.
nóveinber, þegar þýzki hérííin
við horgina var úmkringdur,
var Jjegar l>úið að herjast um
hana vikum saman, svo að
manntjón Þjóðverja er áætlað
rúmléga hálf inilljón.
Við Verdun misstii Þjóðverjar
72.000 menn, failna, sæirða og
lýnda og Jjótti ]>að á sínum tíni’a
ægilegt tjön. Við Stalingrad
liefir þvi mamvtjón Þjóðverja
orðið sjöfalt, þrátt fyrir J>að, að
Hitler vildi forðast aðra Verd-
un-orustu.
Kákasusher Þóðverja er
Jjrengt saman á æ ininna svæði,
en nánari fregnir berast ekki af
afdrifum þéss liðs Rússa, sem
sett var á land hjá NovorossLsk.
Á svæði ]>ví fyrir sunnan Ro-
stov, sem ehn ér á váldi Þjóð-
vérja, telja érlendir hláðamenn
i Moskva að sé uni 300.000
menn. Virðist Jjað ekki óeðli-
Jega há talá, Jjégar þess er gáétt,
hversii mikið landsvæði Þjóð-
verjar voru húnii’ að ' vinna
þarna. Vófir su liætta ýfir megn-
inu af JjéssUm her, að Íianil vérði
brytjaður niður eða tekinn li’
fanga.
Stary Oskol.
I>ýzka setuliðið í þessari horg
hefir nú verið feílt og borgin
öll í liöndum Rússa. Þeir cru
komnir alllangt vestur fyrir
horgina, Jjvi að þeir fóru fram-
hjá henni til að lefja ekki sókn-
ina, þótt setuliðið i borginm
verðist ennjjá.
Stalin
þakkar Rooseveh.
Stalin sendi Roosevelt bréf i
gær til Jjess að þakka honum
fyrir heillaóskaskeytið, sem
liann sendi, vegna sigurs Rússa
við Stalingrad.
í hréfi sínu kvaðst Stalin
kunna Roosevelt þakkir fyrir
hönd rauða liersins og allra
Rússa, og lét í Ijós trú á Jjví, að
sameiginleg átök herja Banda-
ríkjanna, Bretlands og Rússa
mundu færa þeim heim sigur-
irin.
Þjóðverjar gefast upp.
Erjendir blaðamenn í Moskva
henda á J>að, að síðan Rússar
liófu sóknina 23. nóvember s.l,
hafi að jafnaði 4600 þýzkir lier-
menn gefizt upp á dag. Er það
meira en Jjegar Þjóðverjar voru
sem áfjáðastir i að láta taka sig
til fanga í ágúst—nóvember
1918, en þá gáfust um 4000
Jjýzkir hermenn upp á dag.
FRELSI
er markmið Finna,
Fagerholm, innanríkisráð-
herra Finna, er kominn til
Stokkhólms öðru sinni á hálf-
um mánuði.
Ekki er að þessu sinni getið
um erindi hans, en hann hefir
sagt við blaðamenn: „Menn
virðist greina á um styrjaldar-
markmið Finna. í baráttu sinni
liefir finska Jjjóðin aðeins eitt
markmið — frelsi. Hún tekur
engan Jjátt í baráttu risanna."
•
Forsetakjör fer fram í Finn-
landi um miðjan mánuðinn.
Hungur yíirvofandi í
einu xnesta sykur-
ræktarlandi heims.
NEW YORK. (U. P-3 — Eyj-
an Puerto Rico, sem er einn
mesti sykurframleiðandi heims,
en hefir jafnan orðið að flytja
inn matvæli, horfir nú fram á
mesta vistaskort, sem þar hefir
| átt sér stað, síðan eyjan komst
undir yfirráð Bandaríkjanna
um síðustu aldamók
Astæðurnar eru margar til
Jjessa:
1) Skortur á skipum til að
flytja vistir frá U. S.
2) Skortur á benzhjí og oliu
til að flytja þær lMu matvæla-
birgðir, sem framleíddar eru á
éynni.,
3) Óleyfileg matvælasöfnun
til að okra á }>eim.
4) Atvinnuleysingjar eru
samtals 225.000, og aðeins
29.000 njóta styrks. (Ibúar eru
1 870.000).
Aðalfæðutegundir eyjar-
; skeggja eru þurrkaður saltfisk-
ur, baunir og hrLsgrjón. Auk
þess borða þeír hvéitíbrauð,
kartöflur og ýmíslegt grænmeti.
Almúgamaðurinn ú 'Puerlo
Rioo borðar ekkí kjöf af þrírri
einföldu ástæðu, að hann befir
ekki ráð.á að leggja sér það til
munns.
Hrísgrjón, kartöflur og salt-
fiskur eru fiutt inn, en skip eru
svo af skornum skammti, að
þau flyfja engan veginn nægi-
j legt rnagn af þessum nauðsynj-
um. Eyjarskeggjar verða þyi að
lifa af þvi, sem eyjan gefur
sjálf af sér, svo sem kálmeti,
rótarávexti og ýmsa úvexti, en
veírðlág á J>eim hefir þotið upp
úr ölíu valdi.
Hefir það jafnvel komið fyr-
ir, að gleymzt hefir.að senda
matvæli með skipum, Sem far-
ið hafa til eyjarinnar. Einu sinni
rétt fyrir jólin kom skip eitt
með brúður fyrir 50.000 doll-
ara, en kornvörur, sem vænlan-
legar voru, voru ekki með skip-
inu.
Eyjarskeggjar eiga fjölda
skonnortna, en þær vilja ekki
taka að sér flutning ú sykri til
meginlandsins — hann verður
að sitja fyrir flutningum — því
að þeir fá áðeins um 1000 doll-
ara fyrír farminn, en ef þeir
fengi að flytja romm mundu
þeir fá 5000 dollára fyrLr för-
iná.
Stjórn eyjunnar er að hrinda
Prh. á 3. síðu.
i