Vísir - 23.03.1943, Page 2

Vísir - 23.03.1943, Page 2
VISIR Fjöldi hraðfrystihiísa í bygg- ingu á Suðurnesjum. Meiri framkvæmdir á byggingu hraðfrystihúsa á| Suðuinesjum, en nokkursstaðar annarsstaðar á landinu. /í síðastliðnu ári var liafizt handa, víðsvegar um land, á byggingum hraðfrystihúsa. Sum þess- ara'lnisa eru þegar komin upp og tekin til starfa, en önnur eru í smíðum. Langsamiega mest kveður að þess- um framkvæmdum á Suðurnesjum, enda mun á engu svæði landsins hafa verið ráðist i jafn stórvirkar fram- kvænulirá þessu sviði að tiltölu við íbúafjölda, sem þar um slóðir. DAGBLAÐ Ötgcfandi: BLAÐAÚTGÁFAN VÍSIR H.F. Ritatjórsr: Kristján GuOlanffason, Hersteinn Pálsson. Skrifstofa: FélagsprentsmiSjnnni. Afgreiðsla Hverfisgötu 12 (gengið inn frá Ingólfsstræti). Símar: 1660 (fimm línur). Verð kr. 4,00 á mánnði. Lausasala 35 aurar. Félagsprentsmiðjan h.f. Þungar horíur. Hér í blaðinu birtist sú fregn, sem að vísu hefir enn ekki fengið opinbera staðfest- ingu, en liöfð var Ixi eftir til- tölulega góðum heimildum, að líkindi væru til að hámarksverð á fiski yrði lækkað um allt að fimmtán af hundraði á liinum brezka markaði nú mjög bráð- lega. Færeyskir fiskkaupendur bafa jafnframt látið skína í það, að þeir myndu ekki treystast til að kaupa hér fisk fyrir sama verð óg tíðkast befir, eftir að lækkun hámarksverðsins kem- ur til framkvæmda, enda má telja full líkindi til að önnur fiskflutningaskip, sem liér hafa keypt fisk að undanförnu, til útflutnings, hverfi frá þvi ráði, þannig að fiskútflutnmgur stöðvist, þar til verðið er lækk- að hér á markaðinum, eða liá- marksverð liækkað á hinum hrezka markaði, sem fyrirfi*am má telja lítil líkindi til. Sölur botnvörpunganna í Bretlandi að undanförnu má telja frekar góðar ,og ef miðað er við þær, er sennilegt að ofan- greind lækkun hámarksverðs- ins nemi um 40 þús. krónum í liverri ferð, og hversu lengi horgar sig j*á fyrir botnvöri>- ungana að sigla? Allt virðist henda til að erfiðleikar kunni að verða miklir í atvinnulífi þjóðarinnar á þessu vori, liversu sem úr kann að rætast. Meðan þessu fer fram situr Alþingi aðgerðalitið að þvi ér virðist. Saman kom það til þingjsetu liinn 10. nóvember síðastliðinn, og liófust þá strax samingaumleitanir varðandi dýrlíðarmálin. Óþarft er að rekja gang málanna í upphafi þings, en nægir aðeins að geta jiess, sem öllum er kunnugt, að samningar milli flokkanna fóru út um þúfur, en af þvi leiddi að núverandi rikisstjórn tók að sér að reyna að Ieysa málið. Ríkis- stjórnin har fram dýrtiðar- frumvarp sitt laust eftir iniðjan febrúan en síðan hefir málið verið til atliugunar Iijá fjár- hagsncfnd,' og að þvi er fullyrt er einnig hjá fjögra manna nefnd, er flokkarnir hafa skip- að, en ekkert hefir heyrzt um afstöðu flokkanna til frum- varpsins, þrátt fyrir þennan langa umhugsunartíma, sem segja má að staðið hafi frá því er Alþingi hófst. Flokkamir voru mæta vel undir það búnir að afgreiða málið skjótlega, eft- ir að rikisstjórnin hafði skilað því frá sér, með því að sjálfir höfðu þeir á takteinum fyrri rannsóknir sinar ojg tillögur, sem að vísu voru sagðar ófrá- vikjanlegar af sumum flokk- unum. i Wji Alþingi samþykkti á sínum tíma, — með nokkurum sem- ingi þó, -— að ríkisstjórninni skyldi ekki skylt að kalla nýtt þing saman fyrr en 15. apríl n. k. Nú Iíður senn að marzlokum og ætla má, að Alþingi því er nú situr verði ekki slitið fyrr en um 10. april, þannig að þing- menn fá,að mínnsta kosti fímm daga hvíld frá þingstörfum. Er því sýnilegt að Alþingi hefir yfir rúmum tveimur vikum að Vísir Iiefir átt tal við Axel Kristjánsson ingeniör um bygg- ingu þessara húsa og fe'ngið hjá honum upplýsingar varðandi þær. Síðasta hraðfrystihúsið, sem til starfa hefir tekið er „Hrað- frystiliús Gerðabátanna h.f.“, sem er allstórt, og gert ráð fyrir að geti frvst 10 tonn af fisk- flökum á sólarhring. Tók það til starfa 13. þ. m. og er fram- kvæmdarstjóri þess Þórður Guðmundsson útgerðarmaður í Gerðum. Bygging þessa hraðfrystihúss Gerðahátanna var háfin i sum- ar er leið og sá Axel Kristj- ánsson um verkið, en yfirsmið- ur að byggingunni var Mattliías Oddsson, Gerði. Er húsið all- stórt og hið myndarlegasta, i alla staði. Á neðri hæðinni eru fiskgeymslur fyrir 350 tonn af fiskflökum, auk lítillar mat- vælagejanslu, þar er vélasalur, vinnusalur og móttökupláss fyr- ir fisk. Eru salimir stórir iog rúmgóðir og öllu Iiaganlega fyrir komið. Á þakhæð aðal liússins eru skrifstofa, kaffi- stofa og geymslupláss fyrir veiðarfæri háta, umbúðir o. fl. Vélsmiðjan Héðinn í Reykja- vík hefir útvegað frystivélarnar og annast uppsetningu allra tækja. Þessa dagana er hraðfrysti- liús í Vogum að taka til starfa. Eigandi þess er h. f. Vogar. Þvi ráða til þess að afgreiða jiessi mál öll, sem og önnur mál, sem afgreiða þarf, og sýnist þá hver fara að verða seinastur, þannig að ástæða væri til að afgreiða dýrtíðarfrumvarpið frá nefnd þótt ekki væri annað. Eftir því sem lengra líður aukast erfið- ; leikarnir á framkvæmd dýr- tíðarlöggjafarinnar, og ætti það eitt út af fyrir sig að reynast flokkunum nokkur hvatning í þá átt að tefja ekki málið að ó- þörfu, en sýna að minnsta kosti lit, þannig að auðsætt yrði hvers megi vænta af löggjafarsam- komu þjóðarinnar í þessum efnum. Það sæmir ekki jafn virðulegri stofnun, að gefast fyrst upp við að leysa málið, en tef ja því riæst á allan hátt fram- kvæmd þeirrar lausnar, sem talin er fundin, og sem hraða þarf sem allra mest, ef hún á að koma að tilætluðum notum. Allt er betra en óvissan og þjóðin hefir ekki ráð á því að bíða of lengi í henni, eftir henti- semi flokkanna. Enginn ætlast til að þeir rasi fyrir ráð fram, en allur almenningur stendur i þeirri trú, að flokkamir hafi verið svo vel undirbúnir vegna fyrri reynslu, að engin ósann- girni gæti talizt, þótt af l>eim væri krafizt að þeir afgreiddu álit sitt varðandi dýrtíðarfrum- varpið tiltölulega fljótt. Fari samstarf þings og stjórnar út um þúfur, er æskilegt að svo fari sem fyrst, þannig að l>eir sein við taka geti sýnt sig áður en þessu þingi lýkur og gert fullnægjandi ráðstafanir gegn dýrtíðinni að eigin dómi. er ætlað að frysta 5 tonn á sól- arhring. Önnur hraðfrystlíús, sem nú eru í smiðum á Suðurnesjum eru: Tvö í Keflavík, annað sem Sverrir Júlíusson hyggir og á að afkasta 5 tonnum af fislc- flökum á sólarhring, en hitt sem átta útgerðarmenn þar }>yggja. Er hið síðarnefnda geypistórt, og er ætlað að það frysti 10 tönn af flökum á sól- arhring til að byrja með, en geti síðar aukið afköst sín. í Njarðvíkum er Karvel Ög- ipundsson að smíða hraðfrysti- hús með 5 tonna afköstum á sólarhring. Loks er h.f. Frosti i Ilafnarfirði að hyggja lirað- frystihús fyrir 10 tonna afköst. Á s. 1. ári tóku tvö hraðfrysti- liús til starfa þar syðra, annað í Grindavík, sem h.f. Hraðfrysti- liús Grindavíkur á, og afkastað getur 5 tonnum á sólariiring, en liilt í Sandgerði, og er það eign h.f. Garður. Hið síðarnefnda fiystir 10 tonn af flökum á sól- arliring. I því má einnig frysta 200 tunnur af síld á sólarliring á þeim timuni árs, sem síld er veidd. Auk ófangreindra liúsa hafa verið framkvæmdar breytingar og stækkanir á hraðfrystiliúsum í Sandgerði, eign li.f. Miðnes, í Keflavík, eign li.f. Keflavík og í Njarðvíkum á frystihúsi Egg- erts Jónssonar. Þar að auki hafa noklcur hraðfrystihús verið reist ann- arsstaðar á landinu, en önnur verið stækkuð og endurbætt. Hvergi liafa framkvæmdir þó verið neitt svipaðar í þessa átt sem á Suðurnesjum. Aðalfundur »Varðar« Eyjólíur Jóhannsson kosinn íormaður. Landsmálafélagið „Vörður“ hélt aðalfund sinn í gærkveldi í Kaupþingssalnum. í stjórn voru kosnir Eyjólfur Jóhannsson, formaður og meðstjórnendur Gísli Jónsson alþm., Ragnar Lárusson fátækrafulltrúi, Sig- urður Sigurðsson skipstjóri, Einar Ásmundsson hrm., Guðm. Guðjónsson kaupm. og Jóhann Möller hókári. — í varstjórn voru kosnir Guðbjartur Ólafs- son hafnsögumaður, Magnús Þorsteinsson og Gunnar E. Benediktsson mflm. Nokkrar umræður urðu um lagabreytingar og var afgreiðslu frestað til framlialdsaðalfundar, svo að félögum gæfist betri kost- ur á að kynna sér þær. Breyt- ingartillögumar fást fjölritaðar í skrifstofu Sjálfstæðisflokks- ins í Thorvaldsenstræti. Að lokum flutti Bjarai l>org- artjóri Benediktsson erindi um þingmál og stjómmálaviðhorf. Skemmtun heldur Skógræktarfélag íslands í Oddfellowhúsinu næstk. fimmtu- dagskvöld kl. 9. Skemmtiskráin verður mjög fjölbreytt, m. a. les Jón Sigurðsson frá Kaldaðarnesi upp, nýjar litkvikmyndir verða sýndar o. fl. Á eftir verður dansað. Málaralist. Fyrsti háskólafyrir- lesturinn í kvöld. Hjörvarður Árnason flytur fyrsta háskólafyrirlestur sinn um málaralist í kvöld kl. 8.30 í 1. kennslustofu Háskólans. Þessi fyrsti fyrirlestur nefn- ist „Mat á málverkum" og verð- ur almenns eðlis. Tekin verða fræðileg dæmi og að lokum skýrt, Iivernig skoða eigi mál- verk í því skyni að njóta þeirra. Fyrirlesturinn verður fluttur á ensku, en útJ>ýtt verður nafna- skrá með upplýsingum um mál- ara sem nefndir verða og mál- verk, sem myndir verða sýndar af. öllum er heimill aðgangur, almenningi sem stúdentum. Handknattleiksmótið Handknattleiksmótið hélt á- fram í gærkveldi. Fóru fram 2 leikir og urðu úrslit þau, að í 2. fiökki vann Valur Hauka með 23:16, en í 1. flokki vann í. R. Fram með 18:14 mörkurp. Leikurinn í gærkveldi milli Vals og Hauka var úrslitaleikur í A-riðli í 2. fl. í kvöld keppir N'alur til úrslita við K. R„ sem unnið hefir í B-riðli. Aðrir leikir, sem fara fram j kvöld eru: Ármann við F.H. í 2. fl. B og Víkingur við I.R. i 1. fl. Þess má geta, að ledkur Víkings við ÍR. í kvöld er úr- slitaleikur í B-riðli. Það félagið, sem vinnur, kemur til með að lceppa úrslitaleikinn viðVal,seín unnið hefir i A-riðli. Fer sá leik- ur fram á föstudaginn kemur og er það síðasti dagur hand- knattleiksmótsins. Fer þá einnig fram afiiending verðlauna. ALÞINGI Þingvallanefnd, en hana skipa þingmennirnir Sigurður Iirist- jánsson, Jónas .Tónsson og Har- aldur Guðmundsson, hefir flutt lillögu til þingsályktunar um að heimilá ríkisstjóminni að kaupa gistihúsið Valhöll á Þingvöllum, ef viðunandi samningar nást og atliuga jafnframt framtiðarfyr- irkomulag á gistihúsrekstri þar. Þingvallanefnd telur mjög þýðingarmikið að gistihúsrekst- ur og greáðasala á Þingvöllum komist í það horf, að landinu og slaðnum sé til sóma. Vill nefndin láta athuga möguleika á því, hvort ríkisstjórnin, bæjar- stjórn Reykjavíkur og Eim- skipafélagið geti ekki tekið að sér sameiginlega rekstur gisti- húss og greiðasölu á Þingvöll- um. Tillagan var til fyrri umræðu í sameinuðu þingi í gær og var henni vísað til siðari umræðu með samhljóða atkvæðum. í gær stóð til að sameinað Al- þingi kysi 5 menn í útvarpsráð, en kosningin var tekin út af dagskrá. Hinsvegar var í sam- einuðu þingi samþykkt þings- ályktunartillaga um að fá Þjóð- leikhúsið rýmt og Ijúka við smíði þess. Áheit á Hallgrímskirkju afh. Vísi: 5 kr, frá Þ. V. 10 kr. frá ónefndum. Sjóðsstofnun til styrktar lömuðu fólki. Minningarsjóður hjónanna Hallbjargar Þorláksdóttur frá Fífuhvammi og Gríms Jóhanns- sonar frá Nesjavöllum var stofn- aður 17. marz s.l. með 2000,00 kr. stofnfé. Stofnandi sjóðsins er Grímur Jóhannsson, frá Nesjavöllum, til heimilis hér í Reykjavík. Svo segir í skipulagsskrá sjóðsins, að sjóðurinn skal vera í vörsl- um félagsins Sjálfsbjargar, og er tilgangur sjóðsins að verða lömúðu og fötluðu fólki að liði, eftir ákvörðun félagsstjórnar- innar og í samráði við ákvörðun skipulagsskráí’innar. Ennfrem- ur er svo fyrir mælt, að leggja skuli alla vexti við liöfuðstól, unz hann er orðinn að upphæð fullar 10.000 krónur. Úr því er heimilt að verja allt að helmingi vaxta lians til hjálpar lömuðu og fötluðu fólki, og þegar sjóð- urinn er að upphæð fullar 20 þúsund krónur, má verja allt að % vaxta i sama skyni, en hinn liluti vaxtanna leggist ávallt við höfuðstólinn. Minningarsjóður þessi hefir verið afhentur stjórn Sjálfs- bjargar, og flytur liún gefand- anum sínar innilegustu þakkir fvrir þessa rausnarlegu gjöf til hjálpar l>essu bágstadda fólki, en jafnframt heitir hún á félaga sína og samborgara l>essa hæjar, að efla svo þennan sjóð, nieð fjárframlögum, að hann geti sem fyrst orðið hinu lamaða og fatlaða fólki að liði. í framkvæmdai’stjórn Sjálfs- hjargar eiga nú sæti Þórsteinn Bjarnason form., Haraldur Árnason galdkeri og Páll Sig- urðsson ritari, og veita l>eir f jár- framlögum til sjóðsins eða fé- Jagsins góðfúslega viðtöku. Ungmennafélag Reykjavíkur mót- mælir ummælum Jónasar Jónssonar. Ungmennafélag Reykjavíkur hefir beðið Vísi fyrir mótmæli gegn ummælum þeim, sem Jón- as Jónsson hafði í frammi í sambandi við umræður á Al- þingi 18. þ. m. um byggingu æskulýðshallar í Reykjavík. I mótmælunum er á það hent, að U.M.F.R. er sambandsdeild í U.M.F.f. og algerlega óháð stjórnmálaflokkum, enda innan félagsins menn úr öllum flokk- um Ummæli Jónasar Jónssonar, að hin neikvæða afstaða flestra þróttafélaganna í bænum til byggingar fyrirhugaðarar æsku- lýðshallar, sé sprottin af því að Umf. Reykjavíkur sé flokkspóli- tískur félagsskapur, eru þvi gjörsamlega úr lausu lofti grip- in og liafa ekki við nein rök að styðjast. Skídafæri um helgina. Flest eða öll skíðafélögin hér í bænum efndu til skíðaferða um heIgina.Voru nokkur hundr- uð manns í skíðum í fyrradag, en veður var óhagstætt, þoka og rigningarsúld, og skíðafæri blautt. Rúmlega 100 manns voru á Kolviðarhóli á sunnudag og um 100 við Skíðaslcálann í Hvera- dölum, 30 við K.R. skálann, og auk þess hópar í Bláfjöllum og í „Þrymheimi“ við Hengil. Létu skíðamenn yfirleitt illa af færi og veðri og margir stigu naum- ast á skíði. Nokkurir lentu i villu vegna þoku, en þó ekki meiri en svo, að allir komu fram um kvöldið. Hellisheiðar- vegurinn fær. Hellisheiðarvegurinn verður opnaður í dag, sennilega upp úr miðjum degi. Vísir átti tal við vegamála- skrifstofuna í dag og fékk [>ær upplýsingar, að það væri ekki nema stundaspursmál, hvenær dagsins Hellisheiðarvegurinn yrði opnaður. Ef ekki hefðu bil- að ljósin á snjóplógnum í nótt, myndi vegurinn sennilega liafa verið orðinn fær í morg- un. Eru nú margar vikur liðnar frá því að samgöngur tepptust fyrst yfir Hellisheiði. Bridge-keppnin. Eftir 4. umferð í gærkveldi eru flokkar þessara foringja hæstir: ' Lúðvík Bjarnason 328 stig. Láms Fjeldsted 315 stig. Axel Böðvarsson 310 stig. Keppnin heldur áfram á laug- ardagskvöld. Innbrot var framið í fyrrinótt í dósaverk- smiðjuna Borgarholt. Tilraun hafðs verið gerð til að brjóta upp pen- ingaskáp á skrifstofunni, en mistek- izt. Það eina, sem saknað var úr húsinu, var einn tommustokkur! Eldur kom í gærdag upp í tj örgunarvél í Mjölni. Litilsháttar skemmdir urðtt á vélurn, en eldurinn var fljótt slökktur, eftir að slökkviliðið kom á vettvang. — Urn eitt-leytið í nótt var slökkviliðiðið aftur kvatt út; að þessu sinni að Sólvallagötu 47, þar sem kviknað hafði í pokadruslum undir tröppum. Skemmdir urðu eng- ar. Háskólafyrirlestur. Fyrsti fyrirlestur Hjörvarðs Árnasonar M.F.A. um nútíma mál- aralist, verður fluttur i 1. kennslu- stofu Háskólans i kvöld kl. 8.30. Öllum heimill aðgangur. Næturlæknir. Halldór Stefánssonar, Ránargötu 12, sími 2234. Næturvörður í Ing- ólfs apóteki. Næturakstur. Bifreiðastöðin Geysir, sími 1633. Iðnnemiimn. Skólafélag Iðnskólans gefur út vandaö hátiðablað í tilefni af 10 ára afmæli „Iðnnemans". Birtir blaðið ávörp frá ritnefnd, skóla- stjára, fyrstu ritstjórn o. fl. Auk þess birtast minningarorð um Jón Halldórsson húsgagnameistara og greinar eftir ýmsa fiorna og nýja meðlimi félagsins. Blaðið er fall- egt að frágangi, einkum er kápan skemmtileg, en á henni er mynd af fyrsta tölublaðinu, sem út var gefið. Læknablaðið, 6.—7. tbl. 28. árg. flytur erindi um sjúkratryggingar eftir Jóhann Sæmundsson, grein um influenzu- bera eftir Björn Sigurðsson, út- drátt úr doktorsritgerð Óla Hjalte- steds („Diagnostik og pnognostisk Betydning af Tuberkel bacil paa- visning i Ventrikelskyllevand hos Voksne" Kbh. 1941). Minningar- orð um Jón Jónsson lækni (eftir Jónas Sveinsson) og smágreinar. Útvarpið í kvöld. Kl. 20.30 Erindi: Um jarðskjálfta (dr. phil. Þorkell Þorkelsson). 21.00 Tónleikar Tnólistarskólans: Tríó í c-moll, Op. 101, eftir Brahms. 21.25 Lög og létt hjal (Jón Þórarinsson og Pétur Pétursson). Vantar nokkra verkamenn t nú þegar. GUÐNI BJARNASON, Miðtúni 60. — Sími 4642. Lærið ad matbúa! VISIR Kirkjuþörfin i Reykjavik og Hallgrímskirkj a. Tp itt af einkennum þess lífs, sem vér nú Iifum, og þeirra tíma, sem yfir oss ganga, er sundrung og deilur, bæði innbyrðis meðal þjóða og út á við. I þjóðlífi íslendinga er þessu einnig þannig farið. Hér er deilt um marga hluti. Þó ríður oss lelendingum án efa meira á eindrægni samhug og festu en nokk- uru öðrn. Eg hygg, að framtíð þjóðarinnar sé mjög undir því komin, að sú eining náist. Því miður hefir Hallgríms- kirkja á Skólavörðuhæð eða réttara sagt hugmyndin um byggingu hennar ekki komizt lijá því að verða eitt deiluefnið. Áreiðanlega hefir það orðið mót von allra þeirra, sem lagt hafa fram krafta sina lil þess að framkvæma þá liugsjón. í fyrstu benti allt lil þess, að unnt yrði að sameina bæjarbúa og landsmenn um kirkjubygging- armálið. Því var fagnað víða á þessu landi, er margir ágætir borgarar í Reykjavik, fyrir 15 árum, rituðu hvatningarorð til Reykvíkinga og landsmanna allra að fylkja sér um þá hug- sjón, að byggja veglega kirkju á Skólavörðuhæð. Fé tók þegar að safnast. Hugsjónin um þessa lcirkju varð eign æ fleiri, kirlcju, er öll þjóðin gæti jafnframt átt, sem verðugt minnismerki um ástsælasta sálmaskáld Islands. Biskup Islands, dr. theol Jón Helgason ritar þá um hina brýnu kirkjuþörf í Reykjavík, en nú sé þar aðeins ein kirkja, sem á sinum tíma liafi verið byggð yfir um 1000 manna söfn- uð. Nú telji sá söfnuður allt að 30 þúsundum manna. Sóknamefnd dómkirkjusafn- aðarins óskar eftir teikningum af fyrirhugaðri kirkju á Skóla- vörðuhæð. Hún fær nokkurar tillögur, líkar þær ekki og liafn- ar þeim. Hún ritar ríkisstjórn- inni og óskar eftir, að liún láti húsameistara ríkisins teikna hina nýju lcirkju. Hann vinnur um allmörg ár að kirkjnteikn- ingunni. Þá kemur að því, að sóknar- skipting Reykjavikurpresta- kalls fer frarn. Er þá stofnuð sérstök Hallgrímssókn, með um 12 þúsund safnaðarmeðlim- um og tveim prestum, og jafn- framt svo til ætlazt, að hin væntanlega Hallgrímskirkja verði sóknarkirkja þess safnað- ar um leið og hún verði liöfuð- kirkja allra landsmanna. í því skyni eru henni með lögum nr. 76 1940 um afhendingu dóm- kirkjunnar í Rvík veittar 100 þús. kr. sérstaklega af því fé óskiptu, er ákveðið var til kirkjubygginga í hinnm nýju sóknum, en að öðru leyti skyldi hún fá sinn liluta af hinu árlega framlagi ríkisins, jafnóðum og það greiddist. Með þessnm ráðstöfunum var hinni nýju sóknarnefnd falin á hendur bygging Hallgríms- kirkju og studd af ríkinu með sérstöku fjárframlagi til þeirra framkvæmda. Nýr áhugi vaknar um bygg- ingarmálið. Nýtt starf er slcipu- lagt til fjársöfnunar. Enn koma margar gjafir til kirkjnnnar. Ef til vill, að ýmsra áliti, ekki mjög stórar — en margar — og sýna eindreginn vilja fólksins eftir því, að kirkjan verði reist og síðan kveður við: „Byrjið að hyggja kirkjuna, þá verðum við fúsari að leggja fé til hennar.“ Einstaka rödd heyrist: „Er kirkjan ekki alltof stór?“ Nei, kirkjan er ekki of stór. Kirkju- þörfin er mikil. Það eru el<ki nema nokkurir dagar síðan við sáum það ljóslega. Hallgrímssöfnuður mun í framtið verða stærsti söfnuður landsins. Munu um eða yfir 12 þúsund manns í prestakallinu. Eins og kunnugt er, er gert ráð fyrir, að Hallgrímskirkja taki 1200 manns í sætum þótt liún að sjálfsögðu rúmi allmiklu fleiri, ef gólfrúm er allt notað. Til samanburðar má geta þess, að í Kaupmannahöfn, þar sem vér íslendingar þekkjum einna hezt til, eru flestir liinir gömlu söfnnðir með 8—9000 safnaðarmeðlimi, en stærð kirknanna er sízt minni en gert er ráð fyrir um Hallgrims- kirkju. Frúarkirkjan tekur þannig 2400 manns sé hún full- skipuð. t Ho»lmonskirkju eru 1400 föst sæti, Trinitatiskirkj- an liefir 1200 sæti, . Elíasar- kirkjan 1000 sæti. Hróarskeldukirkjan 1500 sæti, Árósakirkjan 1300 sæti o. s. frv. —■ Á þessum samanburði liygg eg að glögglega sjáist, að ekki kemur til mála að með stærð Hallgrímskirkju sé stefnt út í neinar öfgar. Hún er eftir þvi sem bezt verður séð liæfi- lega stór til þess að geta rækt hið tviþætta hlutverk sitt, að vera safnaðarkirkja stærsta safnaðar landsins og um leið höfuðkirkja þjóðarinnar. Ýmsir hafa haft orð á þvi, að kirlcjan mundi verða óhæfilega dýr, svo að það yrði íslending- um ofurefli að reisa hana. Eins og eg liefi áður látið í ljós hygg eg, að það sé ekkert óttaefni. Húsameistari ríkisis fullyrðir, að með því verði, er var á efni og vinnu fyrir styrjöldina, kosti kirkjan ekki yfir 1 milljón og 3—400 þúsund krónur. Ber- ið þetta saman við, að árið 1940 reisir Núpssöfnuður í Dýrafirði með 50 gjaldendum, sem engir voru þá stóreigna- menn, sér kirkju, sem kostaði kr. 18.000.00. í Hallgrímssöfn- uði geri eg ráð fyri að séu a. m. k. 6500 gjaldendur: Eg mnndi treysta Hallgríms- söfnuði einum til að reisa l>essa kirkju, hvað þá, er jafnmargar aðrar lijálparhendur eru til þess að vinna þetta verk, hæði Alþingi, Reykjavikurbær og fjöldi einstaklinga víðsvegar úm landið. Kirkjubyggingarmálum Hall- grímskirkju hefir miðað vel á- fram hin síðustu ár. Það er mik- ið •þakkarefni. Hugsjónin á mjög marga einlæga og trausta vini. Á s. 1. snmri liafði liúsa- meistari lokið við verk það, sem honum var falið. Hann hefir iiýnt líkan kirkjunnar og ljósmyndir, og hefir vérið meira til þess vandað en venja er hér á landi. Þegar líkanið var sýnt í fyrra sumar, valjiti það mjög mikla athygli bæði Islend- inga og erlendra manna, sem hér vöru sladdir. Það þótti frumlegt og stórfagurt. Þeir, sem forvstuna höfðu í kirkju- byggingarmálinn, voru mjög ánægðir með teikningu liúsa- meistara. Sóknarnefnd Hallgríms- kirkju samþykkir kirkjuteikn- inguna, safnaðarfulltrúinn, hr. Guðmundur Ásbjömsson, er henni samþykkur, biskup lands- ins, prestar safnaðarins, báðir prestarnir við dómkirkjuna. Eina dagstund er Jeitað álits í söfnuðinum og um 3000 manna óska þess skriflega að þegar í stað sé farið að byggja kirkj- una samkvæmt teikningu húsa- meistara. Skipulagsnefnd sam- þykkir uppdráttinn svo og byggingarnefndin. Borgarstjór- inn í Reykjavík leggur sig fram í málinu. Það er l>egar búið að útvega efni til þess að byrja að hyggja lítið eitt af kirkjnnni til l>ess að bæta úr tilfinnanlegri þörf safnaðarins á liúsi til að halda guðsþjónustur i og liefja þar kristilegt æskulýðsstarf. Það getur því engum verið undrunarefni, þótt vonbrigðin yrðu stór, er bæjarstjórn Reykjavíkur afgreiddi þetla mái þannig, að hún fyi'ié sitt leyti synjar um Ijyggingarleyf- ið með því að vísa því frá með rökstuddri dagskrá. Það eru þúsnndir manna liér í hæ og víðsvegar um landið, sem geta ekki sætt sig við þau málalok. Þetta mál er lijartans mál þúsunda úr öllum stéttum og flokkum landsins. Ef byggingu Hallgrímskirkju verður frest- að nú, getur enginn sagt um hvenær hún verði reist. Eða livenær verða inenn á einu máli nm teikningu og allir sammála um samskonar atriði og nú er deilt nm í sambandi við bygg- ingu Hallgrímskirkju? Vér get- um ekki sætt oss við að þetta mál falli niður við svo búið. Nú eru að ýmsu leyti góðir tim- ar til fjáröflunar, en hætt er við, að áhugi manna í þvi starfi dofnaði, ef enn yrði frestnn og löng bið á þvi að liafizt yrði* 1 handa á byggingu kirkjunnar, enda þörfin á sem víðtækustu kirkjulegu og kristilegu starfi mjög brýn á þessum myrku og alvarlegu tímum. Það er lífsskilyrði fyrir þjóð- iria, að kristin kirkja eigi hin beztu skilvrði til starfs. I krist- indómnum er einasta von þess- arar þjóðar. Það má ekki taka fram fyrir liendur kirkjnstjórnarinnar og safnaðarins í þessu máli, enda í raun og veru ótrúlegt að slíkt skuli vera liægt. Konurnar í Hallgrímspresta- kalli liafa margar fórnað tíma og kröftum fyrir kirkjubygging- armáið. Þær hafa næmt eyra og auga fyrir hættunum á vegi þeirrar kynslóðar, sem er að vaxa upp. Akureyringar liafa nýlega reist sér kirkju. Það var mikið átak og sennilega ekki minna, Iilutfallslega, en hygging Hall- grímskirkju verður. Þeir stóðu fast saman. Bæjarstjórn Akur- eyrar lagði mjög mikið til kirkjnnnar og ábyrgðist auk þess stórlán er tekin voru til byggingarinnar. Það er til ein leið í þessu máli, sem er ]>ezt, og þjóðinni til mestrar sæmdar, það er leið sameiningar, sú leið að standa saman um hina beztu iiugsjón. Væri vel, ef bæjarstjórn Reykjavíkur tæki afgreiðslu málsins til endurskoðunar og hætti um, með því að leyfa Hallgrímssöfnuði fyrir sitt leyti að fara sínu fram í Idrkju- byggingarmálinu. Vér skulum öll vera samliuga um að leggja stein í musterið, byggja Hall- grímskirkju og byrja sem allra fyrst. Hún ætti að verða eins- konar friðar-minnismerki Is- lendinga, þakkarvottur fyrir friðinn, sem kemur og allir þrá, en einnig með skilyrði í sér fólgin til þess að liefja nýtt fág- urt viðreisnarstarf í höfuðborg landsins, íslenzku þjóðinni til blessunar og guði til dýrðar. Sigurgeir Sigurðsson. Leikfélag' Reykjavíkur sýnir Fagurt er á fjöllum ann- að kvöld, og hefst sala aðgöngu- miða kl. 4 í dag. uHeilbrigt lífcc „Heilbrigt líf“, 1.—2. h. 1943, er nýkomið út og flytur eftirfar- andi efni: 1. Próf. G. Thoroddsen: Mat- aræði barnshafandi kvenna. Yf- irlit um heilsuvernd barnshaf- andi kvenna um meðgöngutim- ann. 2. Sig. Sigurðsson, berklayfir- læknir: Berklavarnir líkamans. Ilöf. lýsir almennu viðnámi manna gegn sýklasjúkdómum, fcinknm berklaveiki og áhrifum erfða, efnahags, viðurværis, at- vinnu og barnsþunga á gang sjúkdómsins. 3. Ritstjóraspjall. Kaflarnir eru: 1) Heilsuvernd um með- göngntímann. 2) Ávextir og sæl- gæti. 3) Náunganskærleiki. 4) Verðlaunuð berjatinsla. 5) Mannsbani, eins eða fleiri (sull- arnir). 6) Er sykur liættuleg- ur? 7) Fyrstu landnemar (lús á Islandi). 8) íslenzkir læknar. 9) Merkjalínurnar (berklarann- sóknir í Hafnarfirði o. fl.). 10) Raddir lesendanna. 4. Próf. Níels P. Dungal: Vir- us. Svo nejfnast sóttkveikjur, sem valda: Áblástri, bólusótt, in- fluenzu, kvefi, mislingum, hlaupabólu, mænusótt, útbrota- taugaveiki, hundapest lungna- pest, liundaæði og gin- og klaufaveiki. 5. Dr. G. Claessen: Rafsjá (elektron-mikroskop). Þetta er rafmagnstæki, sem stækkar margfalt á við smásjá. 6. Dr. Júlíus Sigurjónsson: Sullormar og fleskormar. Lýst báðnm, lífsstigum brmsins, sem veldur sullaveiki, þ. e. a. s. band- orrni hundsins og sulli í mönn- um og skepnum. 7. Dr. G. Claessen: Steinefni líkamans. Talin upp þau ólíf- rænu efni (málmar o. fl.), sem fundizt liafa í mannslikaman- um,. 8. Rauðakross-fréttir ineð myndnm, ásamt smágrednum, ýmislegs efnis, er nefnist „Sín ögnin af liverju“. 9. Dr.G. Claessen: Fyrsta ald- ursárið. Lýst heilsuvemd i Bandarikjunum, eins og hún er framkvæmd við barn frá fæð- ingu, þangað til það er ársganir alt. 10. ól. Geirsson: Ritdómur um „Nýjar leiðir“ e. Jónas Krist- jánsson. 11. Dr. G. Claessen: Sykur- neyzla í Bandaríkjunum. Birtar hugmyndir manneldisráðsins þar í landi um að hve miklu leyti sykur sé lieppilegur í daglegu fæði. Skömmtum á smjöri í Bandaríkjunum. Húsmæður i Bandaríkjunum geta ekki keypt neitt smjör þessa viku,‘ og ekki heldnr smjörlíki eða salat-olíur. Verðlagsskrifstofa landsins setti bann fyrirvaralaust til nndirbúnings skömmtun á þessum vörum, þar sem birgð- ir voru ekki taldar nægar til þess að endast fyrir þau miklu kaup, sem alltaf eru gerð síð- ustu vikuna áður en skömmt- un gengur í gildi. Þetta sölu- bann er á enda um næstkom- andi helgi, og þá verður skömmtun jafnframt tekin upp. Sir Brian Frazer, varafor- ingi heimaflotans brezka hef- ir verið gerður að yfirmanni hans, í stað Sir John Tovey, sem verður yfirmaður Ishafs- deildar flotans. Misritazt hafÖi í frásögninni um rán her- mannanna fimm síÖastl. laugardág, föðurnafn, mannsins, sem rændur var. Hann er Guðléifsson, og hús- ið, sem hann bjó í, heitir Sólheiði, en ekki Sólheimar. Innilegusiu þakkir til ijkkar allra, sem ú einn eða ann- an hátt minntust min og gerðuð mér' fimmtugsafmælið að ógleymanlegum hamingjudegi. Á r n i J. í. A r n as o n. Bifr eí ðastj óri reglusamur og ábyggilegur getur fengið góða atvinnu nú þegar eða 1. apríl, hjá Amerikanska Rauða krossinum. Nánari upplýsingar gefur HARALDUR ÁRNASON, Austurstræii 22. Til viðtals frá 9—12. Svefnhertiergishúsgðgii ný, til sölu eftir kl. © Uppl. Freyjugötu 45 STÚLKUR vanar kvenkápusaumi óskast nú þegar. " • j £ KÁPUBÚÐIN MAX. : i i Hverfisgötu 34. — Snni 3657. í FÉLAG MATVÖRUKAUPMANNA. n •3 •’ t » 1 dur n. j undarstörf. STJÓRNIN. Aðalfum í kvöld kl. 8.30 í Kaupþingssalnur DAGSKRÁ: Venjuleg aðalf SIGLOt milli Bretlands og Islánds hald eins og að undanfömu. Höf skip í fömm. Tilkynningar i sendingar sendist Onlliford’s Associated Li 26 LONDOÍí STREET, ( Fleetwood. 1AR a áfram, um 3—4 im vöru- nes, Ltd. BEZT AÐ AUGLÝSA I VÍSL

x

Vísir

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Vísir
https://timarit.is/publication/54

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.