Vísir - 28.12.1943, Qupperneq 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn
Auglýsingar
Gjaldkeri
Afgreiðsla
Slmti
1660
5 llnur
33. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 28. desember 1943.
294. tbi
Scharnhorst sá
Breta of seint.
Striðandl Frakki
Þeip umkringdu
skipið.
Þjóðverjar segja í sumum
fseguum, að Bretar hafi komið
Seharnhorst á óvart norður í
Isbafi og eigi þeir sigur sinn
jþvi að þakka.
Segir þýzka útvarpið, að
skyggní hafi verið slæmt, svo
að þýzka flotadeildin hafi ekki
vitað fyrr til en skipalestin var
framundan. Tókst brezku her-
- skipunum að umkringja Scharn-
horst, sem varðist frá kl. 11 að
morgni til kl. 7,30 síðdegis, en
þá voru skotfærin á þrotum og
skipinn var sökkt.
FJotamálaráðuneyti Breta gaf
út viðbótartilkynningu í gær-
kvekh og sagði i henni, að aðeins
tvsö brezk herskip hefði orðið
fyjir smávægilegu tjóni, en
skipelestin hefði sloppið ó-
1 sködduð.
Scharnhorst var sjö mánuði í
viking á Atlantshafi, á timabil-
inu nóvember 1940 til júní 1941,
og oökkti þá einu sinni nokkur-
ma hluta brezkrar skipalestar.
Ueðas slcipið var í þeim leið-
apgra urðu hrezk orustuskip
tvisvnr vör við það, en það forð-
aðist orustu í bæði skiptin.
Yitað er nú um aðeins tvö
stómkip, sem Þjóðverjar eiga
sjófeer — Scheer og Lutzow —
auk fiugstöðvarskipsins Zeppe-
Mm.
Stimson tekur við
járnbrautum U. S.
Stimson hefir fengið skipun
um það frá Roosevelt forseta,
að taka við stjórn járnbraut-
anna í landinu.
Rins og menn muna ákváðu
fimm félög járnbrautarmanna
að hefja verkfall næstkomandi
fímmtudag, nema gengið yrði
að kjörum þeirra um kjarabæt-
ur. Roosevelt reyndi að miðla
móhim og vildu járnbrautaeig-
endur og tvö félög starfsmanna
íallast á málamiðlun hans, en
þrjú félög þeirra voru á móti
og fór þvi sú tilraun út um
þúfur.
Hermálaráðuneytið ameríska
fók við stjórn járnbrautanna kl.
2 i gœr.
Myndin hér að ofan er af
franska landstjóranum á Nýju-
Hebrideseyjum á Kyrrahafi.
Þegar de Gaulle stofnaði hreyf-
ingu sina, gengu þessar eyjar
strax í lið með honum.
Réttartiðld yfir fi«o-
iRRum heljast fiiátt
I Dézkalandi.
Hefnd fyrir málaferlin
í Karkov.
Innan skamms munu banda-
menn fá nægar fregnir af rétt-
arhöldum yfir brezkum og am-
erískum stríðsglæpamönnum í
Þýzkalandi, var sagt í útvarpi
frá Berlin á jóladag.
Edward Pietze, útvarpsfyrir-
lesari, lét svo um mælt, að
hrezk og amerísk blöð, sem
hefði birt svo mikið um Karkov-
málaferlin, mundu á næstunni
geta varið enn meira rúmi til
að segja frá réttarhöldum yfir
flugmönnum, sem varpað hefði
sprengjum á ihúðahverfi þýzkra
borga af ásettu ráði.
| „Þýzkir þjóðdómstólar munu
yfirheyra sakborninga og vitni
fyrir opnum sölum,“ sagði Di-
etze ennfremur, „óg þá mun
1 verða komið upp um fyrirskip-
anir flugmannanna um að ráð-
ast gegn konum og börnum, og
hvernig þeir hafa framkvæmt
það.“
Vígstöðvarnar
N.-Bretlandi:
Lítil mótspyrna
á Gloucester.
Japanir hafa til þessa veitt
mjög litla mótspymu á Glou-
cester-höfða á Nýja-Bretlandi.
Landgönguliðið komst á land
án þess að missa nokkurn mann
og varð lengi vel ekki vart við
herlið Japana. Nú liefir að
vísu slegið í bardaga á báðum
stöðunum, þar sem gengið var á
land, en varnarliðið er mjög lít-
ið og berst aðeins af hálfum
huga. Þrjár flugbrautir eru á
höfðanum og eru amerísku her-
sveitirnar þegar komnar i skot-
færi við þær og byrjaðar að
skjóta á þær.
Síðar hafa Bandar,jamenn
komið skriðdrekum af ýmsum
gerðum og stærðum á land.
MacArtliur var sjálfur við-
staddur, þegar gengið var á land
þarna og stjórnaði landgöng-
unni.
)
Smáeyja tekin.
Um leið og gengið var á land á
Gloucester-höfða, var lið sett á
land á Long-eyju, sem er vestan
til í Vitiaz-sundi — milli Nýju-
Guineu og N.-Bretlands. Með
því móti hafa bandamenn alveg
lokað flutningum Japana um
sundið.
sí ÍRalín
Mountbattan íær
reyndan mann.
Yfirmaður hirgðasveita 8.
hersins í sókninni vestur eftir
Egiptalandi og Libyu hefir verið
skipaður yfirmaður birgða-
deilda lierja Mountbattens lá-
varðar í Indlandi.
Maður þessi er Sir Wilfred
Gordon Lindsell.
Tedder flugmarskálkur hefir
verið skipuður næstæðsti yfir-
maður bandamanna á Bretlandi
og.gengur því næstur Eisenhow-
er að völdum. Hann er slyngasti
flughershöfðingi Breta og fann
upp svonefnda „Tedder-
ábreiðu“, en það nafn gáfu
bandamenn aðferð hans til
að ryðja landher brautina með
loftárásum.
Sir Bernliard Paget, sem
stjórnaði brottflutningi hers
Breta frá Andalsnesi, hefir ver-
ið skipaður yfirmaður 9. og 10.
herja Breta, sem eru i Palestinu,
Iran, Irak og Egiptalandi.
Rn§§ar um 25 km. frá
Zitomir o- Berdi§jer
Bardagar hafa einnig: breiðzt
norður á bóginn.
Námur í Bretlandi
undir opinberu eftirliti
Eldsneylismálaráðherra Breta
hefir undirbúið framtíðarskipu-
lag kolanámanna í landinu og
hefir samband námamanna
fallizt á það í aðalatriðum.
Námurnar verða framvegis
undir yfirstjórn og eftirliti rík-
isins, sem skipar umsjónar-
mann með öllum námum i
hverju héraði, en þær verða all-
ar settar undir eina stjórn.
Námamenn hafa komið með þá
breytingartillögu, að fulltrúi
verkamanna verði skipaður við
hlið eftirlitsmanns hins opin-
þera.
Báðherrann hefir skýrt frá
þessu á þingi og því einnig, að
herinn muni láta fleiri náma-
menn lausa á næstu mónuðum.
Vitebsk undir skothríð Rússa.
Sókn Rússa hélt áfram með engu minni hraða í
gær en áður og eru nú tvær mikilvægar borg-
ir, sem Þ jóðver jar hafa, í mjög mikilli hættu.
Þær eru Zitomir og Berdisjev, en þó virðast Rússar
leggja meiri áherzlu á að komast til fyrmefndu borg-
arinnar. 1
Horfur Japana
ískyggilegar.
Tojo forsætisráðherra Japana
hefir haldið ræðu í efri málstofu
þingsins og sagt þingheimi, að
horfur sé nú allískygglegar fyrir
Japani.
Hvatti hann þjóðina til þess
að leggja enn meira af mörkum
til styrjaldarinnar, til þess að
tryggja sigurinn. Tók hann i
sama streng og Hirohito keisari
í boðskap sínum til þings og
þjóðar fyrir skemmstu. Sagði
keisarinn, að bandamenn væri
orðnir mjög öflugir og gæti það
orðið Japönum hættuleg, ef
þeir sýndu ekki framvegis enn
meira kapp en hingað til.
Flugvéla
smiður
Stál kann að hækka
vestan hafs,
Hætta er á því, að stál kunni
, að hækka í verði í Bandaríkjun-
um á næstunni.
j Um 150,000 stáliðnaðarmenn
hafa lagt niður vinnu vegna þess
að þeir hafa ekki fengið kaup-
kröfum framgengt, en Boosevelt
hefir sent eigendum stálsmiðj-
anna orð- um það, að komið geti
til athugunar, að stálverð verði
hækkað, ef launaliækkanir reyn-
ast ábærilegur baggi fyrir iðn-
aðinn.
Forsetinn liefir einnig tilkynnt
stáliðnaoarmönnum, að lcaup-
hækkun muni leggja þeiip aukn-
ar skvldur á hérðar.
GLENN MABTIN,
sem smíðar Marauder-flugvél-
ina og margar aðrar þekktar
flugvélar.
Atkv.greiðsla um
uppsögn Dagsbrúnar-
samninga.
Eftir áramótin mun fram
fara atkvæðagreiðsla í Dags-
brún, um það hvort félagið eigi
að segja upp samningum við
atvinnurekendur.
Trúnaðaráð félagsins sam-
þykkti daginn fyrir Þorláks-
messu að láta fram fara alls-
herjaratkvæðagreiðslu uin þetta
mál og að hvetja félagsmenn
sina til að samþykkja uppsögn-
ina. ,
Samkvæmt herstjórnartil-
kynningu Rússa i gærkveldi,
voru framvarðasveitir þeirra
um 30 km. frá Zitomir, en hrezk-
ir og amerískir blaðamenn sim-
uðu i morgun, að ekki hefði
dregið ilr sókninni í nótt og
hefði þeir getað hlerað á opin-
berum stöðum, að fjarlægðin
mundi ekki vera meiri en 25
km.
Náðu Rússai- í gær alls 100
þorpum og bæjum, sem díeif-
ast nokkurn veginn jafnt á aHar
vígstöðvarnar, sem barizt er á
fyrir vestan Kiev. Virðist það
gefa til kynna, að sóknin sé á-
líka hröð allsstaðar.
Bardagar
breiðast norður.
I fregnum frá Þjóðvevjum er
frá því slcýrt, að bardagarnir
herist fram og aftur um slétt-
urnar og megi ekki á milli sjá.
Þeir hrósa einnig einstökum her-
deildum fyrir hraustlega fram-
göngu, en það segja bandumenn
að sé ævinlega merki þess, að
þær hafi orðið fyrir óvenjulega
miklu tjóni og þurfi hughreyst-
ingar við.
Enn segir i þýzkum fregn-
um, að nú sé einnig háðir harðir
bardagar milli Malin og Koro-
sten. Reynist það rétt, geisa bar-
dagar nú á rúmlega 110 km.
breiðri víglinu, en í upphafi
sóttu Rússar aðeins fram á 80
km. breiðu svæði.
Þetta kort gefur ljósa liugmynd um afstöðuna á Ítalíu. Skuggalínan frá Vasto til Gaeta-
flóa sýnir að mestu afstöðuna núna. Breytingar hafa ekki orðið verulegar nema nyrzt, þar
sem bandamenn liafa brotizt til Ortona eftir Inoleridinu har á ströndinni.
Rigníngar á Ítalíu.
tírhellisrignirigar - eru um
alla Italíu og ligg'ja bardagar
víðast hvar niðri, nema í Ortona
og á tveim eða þrem stöðum
öðrum.
1 Ortona er einkum barizt í
norðvesturhverfum borgaririri-
ar eins og undanfarna daga og
liafa Þjóðverjar gert nokkur
gagnáhlaup lil þess að reyna að
riá stærra svæði ó vald sitt, en
það lókst ekki.
Indverskar hersveitir inni i
landi treysta aðstöðu sína í
grerind við þorpið Villa Grande.
Árás á Bangkok.
Flugvélar bandamanna hafa
gert aðra árás á Bangkok í Siam
ú vikutíma.
Miklir eldar kviknuðu í borg-
inni og gátu flugmennirnir séð
þá, er þeir voru í 160 km. fjar-
j lægð á heimleið.
j Flugsveitir bandamanna hafa
i einnig ráðizt á ýmsar liernaðar-
í stöðvar í N.-Burma, í grennd
1 við Ma,ndalay og víðar, þar sem
tvíhrayfla-vélar réðust á járn-
brautina.
Gjöf íil sjómannaheimilis
„Dvalarheimili aldraða sjó-
a\aTtna“- hefir áskotnazt 20 þús.
i r. gjöí frá Thor Jensen og frú
hans.
Með fjárhæð þessari skal
stofnaður sérstakur sjóður og
vöxtunum varið til þess „að létta
undir með kostnaði af skemmti-
lerð jæirra vistmanna heimilis-
. ins, sem óska að lyfta sér upp
na dagstund“.
Vitebsk-Polotsk- -*i t . ’
járnbrautin rofin.
Um jólin tókst Rússum að tor-
velda Þjóðverjum vörn Vitebsk
með þ\á að rjúfa þjóðveginn
vestur til Polotsk^ samgöngu-
miðstöðvarinnar, sem sér ná-
grenninu fyrir öllum birgðum.
í gær tókst þeim enn að gera
þessa vörn erfiðari með þvi að
rjúfa einnig járnbrautina milli
þessara tveggja horga. Má nú
Iieita, að Vitebsk sé umkringd.
Rússar fagna útnefningo
Eisenhowers.
Þvi er tekið mjög vel i Rúss-
landi, að bandamenn skuli vera
húnir að útnefna innrásarhers-
höfðingja sina og þykir mönn-
um valið hafa tekizt vel. Var
sagt í útvarpi frá Moskva i gær,
að nú væri ekki framar neinn
vafi á því, að Þjóðverjar mundu
verða sigraðir á næsta ári.
Uthlutun skömmtun-
arseðla hófst í dag.
(Úthlutun skömmtunarseðla
fyrir næstu þrjá mánuði hófst í
morgun í Hótel Heklu (gengið
um suðurdyrnar) og stendur yf-
ir í þrjá daga.
tltlilutunin fer fram daglega
kl. 10—12 og 1—6. Er fólk á-
minrit um að koma með áritaða
stofna að gömlu seðiunum.