Vísir - 03.01.1944, Qupperneq 3

lég kaupgeta á amerskum marlc-
aCi. Helztu breytingarnar í ut-
anríkisverzluninni frá fyrra ári
er áframhaldandi minnkun á
magni og verðmæti saltfisks, en
auk þess hefir hlutdeild land-
bunaðarvara í útflutningnum
vaxið mjög á árinu. Aukning
}>essi stafar al’ því, að mjög dróg
úr kaupum setuliðsins á frosnu
kjöti við herliðaskiptin og af þvi,
að nærfellt tveggja ára ullar-
framleiðsla var seld úr landi á
þessu ári. Að öðru leyti skal hér
ekki rakin sú breyting, er orðið
hefir á i einstökum atriðum,
heldur \úsað til eftirfarandi
töflu:
Jan.—nóv. 1943 Jan.— nóv. 1942
Vörutegundir: Magu Verð Magn Verð
(1000) (1000 kr.) (1000) (1000 kr.)
Saltfiskur, verkaður, kg. 706 1534 2401 3930
óverkaður 1435 1737 5628 5685
í tunnum — 108 271 893 1597
Harðfislcur — 198 906 253 805
ísfiskur — 128874 103463 127766 106104
Freðfiskur — 13173 29419 8319 16135
Fiskur, niðursoðinn — 108 372 121 376
Síld, söltuð tn. 18 2862 36 4029
Freðsíld kg- 15 15 14 10
Lax & silungur — 24 79 730 3010
Lýsi 5232 19129 4589 18328
Sildarolia — 25795 23324 26526 20979
Fiskmjöl —■ 291 139 2897 1120
Sundmagi —. . . . . 4 14
Hi’ogn, söltuð tn. 4 649 50
Æðardúnn kg. . . . .
Hrosshár kg. 2 12 4 27
Freðkjöt — 1600 8684 8 37
Saltkjöt tn. , . 169 . . • .
Garnir, hreinsaðar — 24 561 23 539
Ostur — 41 192 3 14
UIl 1108 9094 57 337
Gærur, saltaðar tals 532 5198 436 • 5160
— sútaðar • 2 51 4 79
Refaskinn — 2 370 2 332
Minkaskinn — 14 841 10 503
Skinn, söltuð kg. 156 281 36 130
— rotuð — . . • «1 2 4
Ýmsar vörur 98 382
Otfl. islenzkar vörur 213583 193952
IV.
Innflntningsverzhinin.
Magn og verðmæti innflutts
varnings hefir stöðugt stigið
stðan styrjöldin hófst. Árið
1941 hækkaði magn um 56.2%,
eti verð um 13.1%. 1942 steig
innflutningsmagnið um 42.5%,
eti verðið um 32.2%. Engar
endanlegar tölur um innflutn-
ingsmagnið 1943 eru enn fyrir
liendi, en verðmæti innflutn-
ingsins hefir stigið um nálega
6%, miðað við nóvember, og
skipakomurnar leyfa manni að
draga þær ályktanir, að magn-
ið verði sömuleiðis meira en
á8ur.
Að krónutölu hefir innflutn-
ingur matvæla aukist um rúm-
lega 16 millj. kr., en vefnaðar-
vara og skófatnaðar minnkað
um 10 millj. Innflutningur
flestra annara vörutegunda
hefir sömuleiðis aukizt, en
einkum er aukning þessi áber-
andi, livað snertir innflutning
járns, stáls og annara málma,
svo og véla og áhalda, og er
hér að nokkru leyti um að
ræða innflutning kapitalvöru.
Til frekari glöggvunar læt eg
töflu fylgja yfir innflutning
ýmsra veigamestu vörutegund-
anna.
Jan.-nóv. Jan.-nóv.
Vörutegundir: 1943 1942
Kornvara ................................... 11201 11490
Ávextir og ætar hnetur ...................... 2636 3663
Grænmeti .................................... 2446 2196
Sykur....................................... 4346 5404
Kaffi, te, kakaó, krydd ..................... 1989 4268
Feiti, olía, vax ............................ 2939 5757
Efni og efnasambönd, lyf, sútunar- og litunarefni 6177 5809
Áburður ................................... 2633 8
Gúm og gúmvörur ............................. 1296 1995
Trjáviður, trjávörur, kork og korkvörur .... 13549 16296
Pappir, pappi og vörur úr því................ 7225 7910
Spunaefni, garn og tvinni ................... 4972 2799
Vefnaðarvara og tilbúin vara úr vefnaði .... 44340 33608
Skófatnaður.................................. 5033 4734
Eldsneyti, ljósmeti, smurolíur ............. 22208 24783
Jarðefni, unnin og lítt unnin .............. 6899 5411
Járn, stál og aðrir málmar ................. 7477 13172
Munir úr öðrum málmum ...................... 11642 13820
Vélar, áhöld ............................... 18373 23097
Vagnar og flutningatæki ..................... 9517 6810
Eins og undanfarið var ut-
anríkisverzlunin nær öll við
þrjú lönd, Bretland, Bandarík-
in og Kanada. Af verðmæti
útflutlrar vöru fór til Bret-
lands og Bandarikjanna 98.2%,
en 98.8% af aðkeyptum vörum
bárust frá öllum þrem löndun-
um. Til Bretlands fluttum við
út til nóvemberloka þetta ár
fyrir 174 millj. kr., borið sam-
an við kr. 173.8 millj. árið áð-
ur, en lil Bandarílcjanna fyrir
kr. 36.7 millj., miðað við lcr.
15.4 millj. árið 1942. Innflutn-
ingur frá Bretlandi á árinu
1943 nam kr. 54.7 millj. (111.6
í nóv. 1942) og voru fluttar það-
an tiltölulega fáar vörutegund-
ir. Frá Bandaríkjunum fluttum
við aftur á móti inn fyrir kr.
145.2 millj. (78.5 í'nóv. 1942)
og voru það vörur úr öllum
vöruflokkum, svo að segja.
Innflulningur frá Kanada nam
kr. 19.1 millj. (16.6 í nóv. ’42)
aðallega kornvörur og timbur.
V.
Árið 1942 var fyrsta slyrjald-
arárið, sem verzlunarjöfnuður
landsins varð neikvæður. Inn-
flutningur umfram útflutning
nam þá kr. 46.5 millj., en árið
áður sýndi verzlunarjöfnuður-
inn 67 millj. kr. jákvæði.
I byrjun desember þ. á. er
verzlunarjöfnuðurinn orðinn
neikvæður um kr. 12.7 millj.,
og er full ástæða til að ætla,
að hann breylist okkur ekki í
hag.
Þegðr þessi niðurstaða er at-
huguð, má ekki gleyma því að
gera sér Ijóst, að eftirspurnin
hér lieima er tvíþælt, annars-
vegar eftirspum mæld i isl.
krónum, en hinsvegar eftir-
spurn, sem hefir álirif á doll-
arakaup bankanna. Hið er-
lenda lierlið og farmenn frá
ýmsum þjóðum bandamanna
eiga leið um þetta land, sem
á margan liátt er orðið við-
komustaður í flutningum milli
nýja og gamla heimsins, og
kaupa hér allskonar varning.
Iiversu víðtæk slík viðskipti
eru, er ógerningur að meta,
en þetta sjónarmið verður að
liafa í huga, þegar hagur lands-
ins er metinn á mælikvarða
hagstæðs eða óhagstæðs verzl-
unarjafnaðar. Hér skilja leið-
ir í samanburði á þeirri þróun,
er á sér stað i yfirstandandi
styrjöld og þeirri siðustu, þeg-
ar verzlunarjöfnuðurinn var
svo að segja eingöngu nægi-
Iegur, er meta átti hag þjóðar-
innar á tímamótum. Þrátt fyr-
ir neikvæði verzlunarjöfnuðar-
ins hafa inneignir bankanna
erlendis stöðugt aukizt og
nema nú rúmlega 400 millj.
króna. Hinn eiginlegi hagur
landsins verður því að metast
í komandi kaupkrafti þessara
innistæðna, en hann er oss ó-
ráðin gáta, og þeirrar nettó-
aukningar á varanlegum gæð-
um í landinu, er átt hefir sér
stað á árinu. Þegar litið er á þá
flokka innflutningsins, er frek-
ast geta talizt varanleg gæði
og tekið er tillit til, að inni-
stæður okkar erlendis liafa
aukizt á annað hundrað millj-
ón á árinu, verður naumast
annað hægt að segja, en að
hagur landsins hafi batnað
stórum á árinu, sem er að
líða.
En livað er þá framundan?
Um það mun naumast nokkur
þora að sjíá; til þess eru
tímarnir of miklum breyting-
um undirorpnir. Hið raunhæfa
vöruframboð erlendis og skipa-
kostur til flutninga eru tvær
óráðnar stærðir, en á þeim
munu innflutningsmöguleikar
okkar velta næstu mánuði.
30.12. ’43.
Hextuq i dag:
Frú Halldóra
Sigurjónsson.
Frú Iialldóra Sigurjónsson
er sextug í dag.
Ur Beykjavík, þar sem hún
er borin og barnfædd, báru for-
lögin hana vestur um haf til
þess að gerast þar landnemi,
brjóta land i nýrri álfu. Það
þarf ekki að lýsa þeim skóla,
Þar var krafizt staðfestu og
trúmennsku til þess að starfið
bæri tilætlaðan árangur. Og
frú Halldóra brást ekki skyldu
sinni þar frekar en í öðru, sem
liún hefir tekið sér fyrir hend-
ur um dagana. Hún mun liafa
þá sem endranær skilað fullu
dagsverki og vel það. En for-
Iögin ætluðu henni þó ekki það
eitt hlutverka, að brjóta land
og basla í búskap vestur í Ame-
rík'u. Hún fluttist heim aftur
og þá bófst, ef svo mætti segja
nýtt landnám. Nú skyldi
numið land i heimi andans,
hinum ósýnilega heimi, en frú
Halldóra er einlægur spiritisti
og hefir mikinn áhuga á and-
ALMENNAR
TRYGGNGAR H.F.
Austurstræti 10.
Símar: 5693 og 2704.
Brunatryggið
vöruforða yðar!
Ef þér komist að
paun um, við ára-
mótaupptalninguað
Bpunatpygging
yðap er ekki nógu
há,
takíð þá viðbótartrygginp hjá
ALMENNAR TRYGGINGAR H.F.
Austupstræti ÍO — Símar 5693 og 2704.
legum málum yfirleitt. Hún er
ekki í neinum vafa um það, að
maðurinn á sér framtíð, er
þessu jarðlífi lýkui’, og að það
er ekki aðeins mögulegt að ná
sambandi við þann heim, lield-
ur skipti það og verulegu máli
fyrir nxenn, því hægt sé að
verða á max-gan hátt aðnjótandi
lxjálpar og fi’æðslu handan að,
ef skilningur og skilyrði til
eru fyrir hendi, En henni var
ekki nóg að trúa þessu. Starfs-
áliugi hennar og skyldurækni
knúðu hana til þess að vinna
að því, að skapa öðrunx skil-
yrði til þess að geta öðlazt þá
vissu, er henni hafði sjálfri fall-
ið í skaut. Með nýjum land-
námsáhuga lióf liún eftir heim-
konxu sina að starfa að fram-
gangi áhugamála sinna og hef-
ir ekki látið á sig fá nxargs
konar erfiðleika, vonbrigði og
óþægindi.
AIlii’, sem þekkja frú Hall-
dóru, munu á einu máli um ein-
staka tryggð hennar og stað-
festu, og um leið og við árn-
um henni allra heilla á kom-
andi árum, óskum við henni
þess, að árangur starfs henn-
ar megi verða í samræmi við
óskir hennar og vonir.
H. G.
Kapp«kak
ad Kolviðarholi.
Iíappskák fór fram í gær á
Kolviðarhóli milli skákmanna
úr Árnessýslu annarsvegar og
Gullbringu- og Kjósarsýslu hins-
vegar.
Teflt var á 20 borðum og voru
í liði austmanna 10 Selfossingar
og 10 Stokkseyringar, en i liði
vestmanna 12 Kjósæringar og 8
Keflvíkingar. Fóru svo leikar,
að veslmenn unnu með 12^/4
vinningum gegn
Þann 30. desenxber tefldu
Stokkseyi’ingar og Selfossingar
á 12 borðum, eins og þeir gei’a
á hverju ári. Sigruðu Stokkseyr-
ingar með 8yo vinningum gegn
3y2.
Namkeppni
Teiknistofa landbúnaðarins efnir hér leaeð til sam-
keppni um uppdrátt að íbúðarhúsi á svéHsbýli.
1. yerðlaun 3000 krónur.
2. verðlaun 2000 krónur.
3. verðlaun 1000 krónur.
Starfsmenn teiknistofunnar taka ekkit þátt í sam-
keppninni,
Nánari upplýsingar um tilhögun og, kröfur sam-
keppninniar fást hjá. forstöðumanni Teiknistofunnar.
V - ■, -r
Tllkynniiis:
nm §ímandmer
Eftirleiðis verða símanúmer Vatns- og Hitaveitu
Reykjavíkur sem hér segir:
1520 Verkfræðingar.
Almenn skrifstofa.
Bilanatilkynningar og kvarlanir.
1200 Forstjórinn.
Vatns- og Hitaveitiú Beykjavíkur.
Nn|ókeð|nr
af eftirtöldum stærðum fyrirliggjandi:
600—650X16 og 900X18;
Elldnr
á huuars-
hólma.
Nokkurur fyrir hádegi í dag
var slökkviliðið kallað upp að
Gunnarshólma, en þar kom upp
eldur í íbúðarhúsinu.
Náði eldurinn að breiðast út
og stóð urn tx'ma út um glugga.
Miklar skemmdir urðu og var
slökkvistarfið erfitt.
Hjarlans þakkir fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför mamxsins míns,
Einþórs B. Jónssonar.
Fyi’ir mína liönd og annai’ra aðslandenda
Guðrún S. Jénsdótlir. .
....
Þökkum auðsýnda samúð við andlát og jarðarföx-
Herborgar Guðmundsdóttur.
Yawdameiuu