Vísir - 07.03.1944, Blaðsíða 1

Ritstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofun
Félagsprentsmiðjan (3. hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Slmi 1
Auglýsingar 1660
Gjaldkeri 5 llnur
Afgreiðsla
34. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 7. marz 1944.
54. tbl.
Nýja-Guinea:
Landganga vest-
an við Saidor.
Bandamenn hafa gengið á
land að baki Japönum. á norður-
strönd Nýju-Guineu.
Landgangan var gerð um 50
km. fyrir vestan Saidor, eða um
20 km. fyrir austan Madang,
hina mikilvægu bækistöð Jap-
ana. Amerísk herskip vernduðu
landgönguna með aðstoð flug-
véla og fengu Japanir ekki að
gert.
Amerisku liersveitirnar á Ad-
miralty-eyjum vinna að því að
færa út kvíal-nar þrátt fyrir all-
liörð áhlaup Japana.
Amerískar hersveitir
berjast með Tito.
Amerískar hersveitir hafa
verið fluttar austur yfir Adría-
haf tii stranda Jugoslaviu.
tJessa vai’ getið í tilkynningu
frá he«tö6vum Titos í gær.
Hafa þessar amerísku hersveit-
ir, ásamt brezkum he rsveitum,
hjálpað jugoslavneskum her-
flokkum i baráttunni við Þjóð-
verja á ýmsum eyjum við
strendur Dalmatiu.
í tilkynningu Titos frá í gær,
var þess og getið, að liersveitir
hans væri í sókn í Slóveníu.
Japanskt lið umkringt
í N.-Burma.
Tvö þúsund Japanir eru kró-
aðir inni í Norður-Burma.
Þessa er getið í herstjórnar-
tilkynningu frá Nýju-Delhi í
gær, þar sem sagt er frá því,
að amerískar hersveitir sé fai’n-
ar að taka þátt í bardögum í
Burma. Er þeim heitt norðar-
lega í landinu og hafa þær og
kinverskar hersveitir í Iiukong-
dalnum króað hið japansk'a lið
á milli sín.
Flugvélar bandamanna halda
uppi árásum viðsvegar um
Burma. *
Komið hefir til ofða, að stofn-
að verði flugmálaráðuneyti í
Bandaríkjunum. Þykir Doo-
little, hershöfðingi, einna likleg-
astur til starfans.
Ávás íí Pouape
ogr Kuwai.
Bandaríkjamenn halda uppi
mikilli loftsókn gegn stöðvum
Japana á Carolinaeyjum.
í tilkynningu frá Pearl Ifar-
borg í gær stegir svo, að get’ðar
hafi verið árásir á bækistöðina
í Ponape í tvo daga í röð og
einnig hafi verið ráðizt á Kusai,
sem er austasta eyjan í klasan-
um. 1 árásum þessum urðu sum-
ar flugvélanna fyrir skemmd-
um af völdum loftvarnaskot-
iiríðar, en þær urðu ekki varar
við neinar japanskar orustuvél-
ar.
Ef Rússar halda áfram í dag
jafnharðri sókn og í gær vestan
til í Ukrainu, má gera ráð fyrir
því, að þeir jafnvel taki Tarno-
pol fyrir kveldið.
í gærkveldi voru þeir í rúm-
lega 15 km. fjarlægð frá horg-
inni og höfðu náð á sitt vald um
30 km. spotta af brautinni frá
Tarnopol til suðausturs til
Odessa. Höfðu þeir sótt fram
um 30 km. á 50 km. breiðu
svæði, þar sem sókn þeirra var
greiðust.
Rássar tóku alls um 200
borgir í geer og roru meðai
jjeirra nokJeur héraðsstjórna-
setur, meðai annars í nágrenni
við Tarnopol.
Þjóðverjar liafa nú aðeins
eina járnhraut eftir til afnota
fyrir herdeildirnar austur í
Dnjepr-bugðunni — sem eru á
að gizka um 50 að tölu — og
er það engan veginn nóg fyrir
svo mikið lið. Iiafa Rússar all-
mikla möguleika til að um-
kringja það, ef Hitler fyrir-
skipar ekki undanhald þess
hið bráðasta.
Árásir á stöðvar
Japana í Indó-Kína.
Amerískar flugvélar í. Kína
hafa enn gert viðtækar )árásir
á stöðvar Japana.
Meðal annars var ráðizt á tvær
ónefndar hafnarborgir í Indó-
Kina, þar sem Japanir hafa
flotadeildir að jafnaði, en auk
þess var ráðizt á Hanoi og litlu
ílutningaskipi sökkt þar. Loks
var ráðizt á kolanámusvæði
langt inni í landi. .Tapanir höfðu
aðeins örfáar orustuvélar á
þessum slóðum.
U.P. bannað í
Argentínu.
Öllum fréttastofum United
Press í Argentínu hefir verið
lokað, samkvæmt fyrirskipun
stjórnarinnar. Er U. P. gefið
að sök að hafa birt of mikið
af fréttum frá Argentínu í
öðrum löndum og látið blöð-
um landsins í té of nákvæmar
fregnir af því, hvernig aðrar
þjóðir brugðust við stjórnar-
breytingunum þar.
Argentínustjórn hefir einn-
ig bannað síðdegisblað La
Nacion, sem birti ummæli
Stettiniusar varautanríkisráð-
herra U. S. um nazisma-
tilhneigingar stjórnarinnar
gagnrýnilaust.
Mestu loftorustur styrj-
aldarinnar háðar í gær.
Engir finnskir
sendimenn
í Berlín.
Rússar 15 km. frá
Tarnopol í gær.
Hafa fellt 15.000 þjóðverja, tekid 3000 fanga.
Tjón Þjóðverja.
Fyrstu tvo daga sóknarinnar
segjast Rússar hafa banað
15.000 Þjóðverjum, en tekið um
3000 til fanga að auki. Alls telja
Rússar, að manntjón Þjóðverja
hafi verið um 80,000 manns,
þegar meðtaldir eru særðir
merin.
Hergagnatjón Þjóðverja var
einnig mikið. Um 180 skrið-
drekar voru eyðilagðir,- 250 fall-
byssur dg.2000 bílar.'En þar að
auki tóku Rússar 120 skrið-
dreka, 200 fallbyssur og 1000
bíla.
Ný sókn.
Þjóðverjar sögðu frá því í gær,
að Rússar væri byrjaðir nýja
sókn. Er hún gerð um 250 km.
fyrir suðaustan sóknarsvæðið,
sem getið er hér að ofan. Segja
Þjóðverjar, að Rússar tefli
fram gríðarmiklu liði og Iiafi
þeim (ekizt að brjótast inn i
varnir þeirra ájiokkurum stöð-
um.
Ekkert bólar á svarinu.
Finnska sendisveitin í Stokk-
hólmi hefir neitað því, að nokkr-
ir finnskir sendimenn sé í Ber-
lín.
Það hafði borizt út, að Finn-
ar hefði sent til þýzku stjórnar-
innar, til þess að leita ráða hjá
henni og reyna að fá samþykki
hennar til að semja frið, en
Þjóðverjar neitað harðlega að
fallast á það.
Finnskur embættismaður,
sem er staddur i Stokkhólmi,
hefir látið svo um mælt í út-
varpi, að þýzku hersveitirnar
í Finnlandi muni aldrei sjá
Þýzkaland án leyfis Rússa. ,
Finnska þingið kemur saman
í dag og er búizt við því, að það
ræði friðarskilmálana.
Frakkar tilknuir
tift up|»rci§nar.
Amerískur blaðamaður, sem
er nýkominn heim eftir langa
kyrrsetningu í Frakklandi, segir
að frelsisvinir þar sé nú tilbúnir
til uppreistar.
Blaðaniaðurinn segir, að
Vichy-stjórnin og Þjóðv. eigi
í sífelldri baráttu við leynifélög
þau, sem vinna fyrir þjóðfrels-
isnefndina, en standi mjög illa
að vígi, þvi að aldrei sé hægt
að hafa hendur í hári aðalfor-
sprakkanna. AUir viti, að frels-
isvinir hafi raunveruléga her á
að skipa, en enginn geti komizt
að því hvar aðalbækistöðvarnar
eru.
Talið er að leynifélögin liafi
vopnabúr hingað og þangað um
landið, en þeim er dreift svo, að
engin leið er að hafa uppi á
þeim öllum.
BrotMlutningur fólks
frá Toua»ö.
Þjóðvorjar hafa g«fíS ^prir-
skipun um brottflutuing nær
allra borgara í Tromsö.
Aðeins 5000 manns fá að vera
um kyrrt i borginni, þar eð þeir
stunda nauðsynleg störf. Þá hef-
ir einnig komið til orða að flytja
fólk á brott úr Ilarstad og
Hammerfest.
Þá segir hollenzka stjórnin í
London, að Þjóðverjar sé farnir
að reka bændur úr strandhéruð-
um Hollands og hleypa sjó á
landið.
Ráðist verður í bygg-
ingu vinnuhælis
berklas j úklinga
í sumar.
Margar og miklar gjafir ber-
ast nú stöðugt til Vinnuhælis
berklasjúklinga og nú síðast
hefir íshúsfélag ísfirðinga gefið
10 þús. kr. til þess.
Ákveðið er að ráðast í bygg-
ingarframkvæmdir í sumar og
er langt komið að fá síað fyrir
bælið í nágrenni Reykjavíkur.
Auk framangreindrar gjafar
bafa Vinnuhælissjóði horizt eft-
irfarandi gjafir:
Ragnhildur og Kristján Sig-
geirsson kr. 10.000. P. H. Mog-
enseri kr. 1.000. G. Á Rjörnsson
& Co. kr. Wsníimwtnu
I.andssífiaáirfÖfilp?. KjÍ. 1.SS5.
Starfsmenn hjá Agli Vilhjálms-
syni kr. 911. Starfsmenn verzl.
Edinborgai’ kr. 805. Starfsmenn
Garðyrkjustöðýarinnar, Reykj-
um, Mosfellssveit kr.. 585. Starfs
menn Álafoss kr. 610. Frá Sauð-
árkróki kr. 551. Starfsmenn
Síldar- og Fiskimjölsverksmiðj-
unnar á Akranesi kr. 480. Starfs-
menn Rifreiðastöðvár íslands
kr. 300. Minningargjöf um
Hrefnu Alhertsdóttur, frá syst-
kinum hennar, kr. 1000. Frá
Gígí kr. 50.
--------iiMHnn. --------
Biskupixin laxinn
frá Kanada.
Utanríkisráðherra Islands hef-
ir borizt svohljóðandi símskeyti
frá ræðismanni íslands í Winni-
peg:
Sigurgeir Sigurðsson biskup
fór fpá Kanada í dag. Fyrir liönd
íslendinga í Kanada leyfi eg mér
að færa ríkisstjóra, yður og rík-
isstjórninni allri þakkir fyrir að
hafa sent hingað svo virðulegan
fulltrúa. Hann hefir hrifið
hjörtu okkar allra og treyst vin-
áttuböndin örugglega.
Stærsti loftfloti. sem Bandadkja-
menn hafa sent frá Bretlandi.
jflikið tjon á báða kog:a.
Söfnun handa dönsk-
um flóttamönnum
í Svíþjóð.
Starfsemi frjálsra Dana
á íslandi.
Víða um heim safnast fé
handa dönskum flóttamönnum.
f Bandaríkjunum hefir t. d.
Amerísk-danska félagið (Nat-
ional American-Danish Assoia-
tion) safnað stórfé.
Færeyingar hafa gefið liundr-
að þúsund kpónur þessum
mönnum til hjálpar. Svíar hafa
og gefið stórfé.
Frjálsir Danir á íslandi hafa
einnig safnað fé meðal Dana hér
á landi, þessum löndum sínum
íil hjálar. Safnaðist álitleg upp-
liæð, sem þegar er búið að yfir-
færa. Þessari söfnun þeirra er
nú lokið, en þeir halda enn
áfram sinni ahnennu söfnun til
hjálpár löndum sínum í heima-
landinu eftir stríð eða þegar
tækifæri gefst. í sambandi við
þessa starfsemi þeirra ráðgera
þeir meðal ánnars nú á næst-
unni að gefa út leikritið Niels
Ebbesen eftir Ivaj Munk, en
hagnaður á Jjessari útgáfu á að
notast sérstaklega lil hjálpar
börnum í Vedersö, þar sem séra
Kaj Munk starfaði.
Barnakóriim Sólskii\sdeildin
söng til ágóÖa fyrir Barnaspít-
alasjó'Ö Hringsins í Nýja Bíó s.l.
stinnudag og varÖ hreinn ágóði kr.
2.787,5°. Söngstjóra, söngflokki,
eigendum Nýja Bíós og öllum þeim,
er á einn eða annan hátt studdu að
skemmtun þessari, færir stjórrj
Hringsins sínar beztu þakkir.
5 Iilendingar Ijnka
profi 1 Kköfn.
___ \
Fregaw irá íe?endingum í Danmörku
Eftirfarandi fréttir frá sendi-
ráði íslands í Kaupmannahöfn,
hafa Vísi borizt frá utanríkis-
ráðuneytinH:
Fftirtaldir íslendingar hafa
lokiS fullnaðarprófi í náms-
greinum sínum:
Ingvar lngvaiwou í rafmagBtí-
fræði, fiiuuwif ’ltlBKiseon i veri*-
fræði, Þorvaldter J. ,lúlítis.TOB í
hagfræði, Gunnlaugur Pátesbn,
hús«u«eÍHfrá LtelaMh
skóte»B«i, \m Wwen, I
kekntefwiuKy 0* WM*
árs varðotedukétH^.
Jón Firíksson fceknir lekur nú
þátt í námsskeiði fyrir embæ.ttis-
lækna og mun ekki hafa nein
læknisstörf • hmdi fyrst um
sinn.
1 októbermánuði s.l. var Jón
Helgason pröfesson kosinn
deildarstjóri heimspekidéildar
Hafnarháskóla.
Jón Stefánsson málari liefir
haldið sýningu á málverkum
sínum. Seldi hann nokkur mál-
verk, eilt þeirra kennslumála-
ráðuneytinu.
Sektir fyrir
verðlmgsbrot.
Nýlesa hafa eftirgreind verzl-
■narfyrirtæki verið sektuð sem
tér ssagir, fyrir brot á verðlags-
'dkvæðum:
Kaupfélag Hellissands. Sekt
og ólöglegiu’ hagnaður kr.300.00
fyrir of hátt verð á skófatnaði
o. fl.
Kaupfélag Stykkishóíms. Sekt
og ólöglegur hagnaður kr.
1.360.91, fýrir of hátt verð á
salti o. fl.
Verzlunin Rafvirkinn, Reykja-
vík. Sekt og ólöglégur hagnað-
ur kr. 294.00, fyrir of hátt verð
á rafmagnsvörinn.-
lugmálafiTeÖingar
bandamanna segja
um loftárásina miklu á
Berlín í gær, að í hinum
miklu loftbaixic/gum, sem
þá voru háðir, hafi Þjóð-
verjar orðið fyrir einna
mestu t jóni í stríðinu.
Sveitir amerísku flugvélanna
lögðu upp skömmu eftir dögun
og tóku ]>egar stefnu til Berlin-
ar. Þegar komið var inn yfir
Zuider-sjó i Hollandi komu
fyrstu þýzku flugvélarnar upp
og eftir það varð aldrei hlé á
bardögum, unz komið var lit
yfir Norðursjó á heimleiðinni.
í tilkynningum lierstjórnar-
innar er frá þvi sagt, að í þenna
leiðangur liafi verið sendur
stærsti hópur fjórhreyfla flug-
véla, sem nokkuru sinni hefir
lagt upp frá Bretlandi. Áður var
vitað, að 800 flugvélar höfðu
verið sendar flestar í einu.
Til verndar sprengjuvélunum,
sem vorii úr 8. flughernum, var
aragrúi orustuvéla úr niunda
flughernum og er þelta í
fvrsta skipti, sem þeir hafa
samvinnu um stórárás.
Áttu orustuvélarnar í sífellduiu
bardögum, en tókst ekld að
hindra þýzku vélarnar í að
brjótast til sprengjuvélanna.
Þjóðverjar höfðu dregið að
sér gríðarlegan fjolda orustu-
véla og segjast flugmenn
bandamanna hafa borið kennsl
á flugsveitir, sem venjulega
liafa ekki bækistöðvar í Vestur-
Þýzkalandi, en verið sendar
þangað í skyndi, eftir áð árásin
hófst.
Tjónið.
Þjóðverjar skutu niður 68
stórar sprengjuvélar og ellefu
orustuvélar.
Orustuvélar Bandaríkja-
manna skutu niður 83 orustu-
vélar Þjóðverja, en sprengju-
vélarnar 93, eða alls 176.
Njósnaflugvél var sfend yfir
Berlín um klukkustund eftir að
árásin var um garð gengin og
loguðu þá miklir eldar á þeim
stöðum, sem ráðizt hafði verið á.
Aðrar árásir.
Allan dagipn i gær voru gerð-
ar árásir á hernaðarstöðvar í
N.-Frakklandi. Meðal annars
fóru 300 Marauder-vélar í árásiiv
og vörpuðu niður 400 smálest-
um, en ]>að er meira magn en
þær hafa nokkuru sinni varpað
niður á einum degi.
Happdrættið.
Nú eru aðeins 3 dagar þangað til
dregið verður í 1. flokki. Eftir-
spurn eftir miÖum er mun meiri
en áður. Undanfarin ár hefir verið
mjög mikil eftirspurn eftir heilmið-
um og hálfmiðum, en nú í ár eru
horfnr á, að fjórðungsmiðar muni
gatiga Upp áður en dregið verður.
Menn ættu því ekki að fresta því
að kaupa biða.