Vísir - 07.03.1944, Blaðsíða 3

VlSIR
Dregið verður í 1. flokki á föstudag.
\ ii er liver síðasíni' að iisí í niiðsi.
HAPPDBÆTTIB
H V ALF J ARÐ ARLEIÐIN.
Það er ekki að undra, svo
mikið sem nú er orðið ferðast —
þótt rætt sé og rilað um þetta
mál. Ef málið á að fá liina rétt-
ustu lausn, er aðalatriði hér sem
oftar, að það sé rætt öfgalaust
frá öllum hliðum.
í þessu máli má segja að þess-
ar leiðir liafi komið frekast til
greina, þegar um þetta hefir
verið rætt eða ritað:
Sjóleiðin um Borgarnes.
Sjóleiðin um Akranes.
Landleiðin fyrir Hvalfjörð og
ferja yfir Hvalfjörð á liltæki-
legasta stað.
Aðalókostirnir við Borgarnes-
leiðina eru tveir: Hin langa sjó-
leið (sem fólk vill sem mest
losiía við) og sjávarföllin, sem
gera burtför skipsins svo óvissa.
Hinsvegar hefir hún þann kost,
að oftast er hægt að lenda sæmi-
lega á ákvörðunarstað.
Aðalkostur Akranesleiðarinn-
ar er liin stutta sjóleið, (sem
fólk leggur mikið upp úr). Þar
er liinsvegar eins og er, sérstak-
lega í vondum veðrum að haust-
og vetarlagi, ekki eins áþjósan-
legt að lenda.
Til skamms tíma líefir Hval-
fjai'ðarleiðin verið illa sumar-
hvað ]>ó vétrár-fær. Þetta er
eklci neitt fleipur út í loflið, held-
ur álit þeirra, sem hafa langa
reynslu í þessum efnum, og sem
hafa haft „rútu“ á langleiðinni
norður. Það er álit þessara
manna, að vegurinn þyrfti að
batna mikið enn til þess að liægt
væri að telja liann öruggan og
kerysluhæfan. Á þessu er því
enn a. m. k. verulegir ágallar,
sem snúa að farþegum, eigend-
um bifreiðanna, og einnig frá
þjóðhagslegu sjónarmiði. Ef á
þessari leið væri um möguleika
að ræða til þess að gera akfæran
veg og hættulausan flesta daga
ársins (hvað sem byggingar- og
viðlialdskostnaði líður), mundi
þetta mál horfa allt öðruvisi við.
En það er langur vegur þar frá.
Það sætir furðu, hvað gætnir
menn hafa staðhæft um „létta og
ljúfa“ keyrslu þennan veg, jafn-
vel hverju sem viðraði. Þeir, sem
svo eru bjartsýnir á þessa hluti,
vantar staðþekkingu, eða taka
ekki með í reikninginn meðal
snjóavetur og frosthörkur, livað
þá meira. Það má lengi þrælast
áfram í snjóleysu og góðri tíð,
og þó hefir sumum þótt nóg um
það, sem fr bílana hefir verið
lagt á þessum vegi að haust- og
vetrarlagi. Jafnvel á þeim tím-
trm sem þessi vegur hefir verið
talinn sæmilegur og góð tíð. Það
er t. d. ekki Iangt síðan að liíll
fór frá Akranesi og varð að snúa
við, þar sem annar bill (sem ætl-
aði suður), stóð fastur upp fyrir
öxla. Farþegar úr þessum bil
hringdu þá til Reykjavíkur á
fjölda stöðva og báðu um að
koma til móts við þá og flytja
suður. Þeir fengu allsstaðar
sama svarið: Að enginn vildi
leggja bila sína i slíkt ferðalag.
Á Jiessum vetri var ekki í
mánaðartima hægt að flytja
nauðsynjar á landi leiðina frá
Hvítanesi að Hvammsvík, held-
u» varð það að fara fram sjó-
leiðina. Er þetta ný og nærtælc
sönnun fyrir þvi, sem átt getur
sér stað í þessu efni. Fyrir fám
dögum kom bifreið frá Reykja-
vík og var 30 tíma á Ieiðinni. Á
leiðinni var skafl á veginum,
sem bílstjórinn sagði að 30
menn liefðu ekki annað að moka
á tveim dögum.
Um helmingur vegarins mun
Kggja undir snarbröttum fjalls-
hlíðum, þar sem sumsstaðar er
snarbratt bæði fyrir ofan og
neðan. Þar er vatnsrennsli mik-
ið víða á veginn og grjóthrun.
Klaki og fannir miklar, þegar
frost er og fannkyngi.
HVAÐ BER
^GÖMA
Allt þetta eru svo veigamikil
atriði, þegar um er að ræða að
taka ákvarðanir um framtíðar-
skipulag, sem kostar offjár á
vorn mælikvarða, að ekki virð-
ist koma til mála að slík afstaða
sé tekin nema eftir vandlega í-
liugun, eða rannsókn færustu
og kunnustu manna. Þar dugar
ekki neitt hald eða liugarburð-
ur, eða það, sem einum líkar bet-
ur og öðrum ver, lieldur það eitt,
sem er skynsamlegt þegar á allt
er litið, sem mælir með og mót.
í þessu sambandi hefir komið
fram sú furðulega staðhæfing,
að nú þegar faíru fram að niestu
leyti, og gætu farið fram að öllu
,leyti, fólks- og vöruflutningar
þessa leið, milli Reykjavikur og
Akraness. Ef svo væri, að nú
væri f járhagslegur ágóði að fara
þessa leið, móts við sjóinn, sann-
ar það aðeins í hvaða ófremdar-
ástandi sjóvegsflutningarnir
eru, en ekki hitt, að þá sé livenær
sem er hægt að leggja niður.
Einn atvinnprekandi hér liefir
t d. keyrt noklcuð þessa leið.
Iíapn telur það hafa verið gert
af „ilíri nauðsyn“, verið dýrt,
en þó talið gjörlegt, með þvi að
fó fullfermi háðar leiðir, og liag-
ræðinu, seni i þvi felst, að eiga
bílinn sjálfur. Hann segir að
bíllinn, sem notaður var í ferð-
irnar, liafi fengið þá „útreið",
sem kostað hafi mikið fé að lag-
færa, og liann verði aldrei jafn-
góður eftir (bíllinn þó nýlegur,
Mod. 1942). Þetta er lítið sýnis-
horn af ágæti þessa vegar.
Þá er það ferjan yfir jHval-
fjörð. Um þetta liefir oft og
mikið verið rætt. Gagnvart allri
tækni má segja, að viðhorfið í
lieiminum breytist svo að segja
frá degi til dags. Hingað tíl hafa
leunnugir menn haldið, að um
ferju gæti ekki verið að ræða
nema með dýru þar til gerðu
skipi og nokkrum hafnarmann-
virkjum beggja megin fjarðar-
ins. — Og þó myndi ferja geta
fallið niður vegna veðra. — Ekki
er að efa, að að ýmsu leyti væri
þetta heppilegasta lausnin á
þessu mikla vandamáli. En yrði
þetta ekki of dýrt og þó ótryggt?
Hinsvegar virðist mér hafa
gagnvart þessu skapazt hér nýtt
viðhorf, en það er þetta: Fá ef
mörgulegt væri t. d. innrásar-
pramma hjá setuliðinu sem
ferju til reynslu. Það mundi geta
fljótlega gefið fullkomna raun,
en ekki kosta mikið fé. En allt,
allir ajóvegsflutningar geti lagzt
sem miðar að því, að komast
að raun um lilutina og skapar
möguleika til þess að koma
þeim í það horf, sem bezt á við
á hverjum stað og tíma, er næsta
mikils virði. .
Þá er Akranesleiðin enn. Mín
skoðun gagnvart henni hefir al-
gerlega mótazt af hagfræðileg-
um ástæðum gagnvart ríkis-
sjóði, samhliða þvi, að hún væri
hagkvæmust fyrir fólkið með
styttingu sjóleiðarinnar fyrir
augum. Þetta sjónarmið byggist
á þessu: Fullkomin vegagerð
kringum Hvalfjörð kostar of
fjár, ekki aðeins i lagningu, held-
ur og í viðhaldi, en getur þrátt
fyrir það aldrei orðið tryggur
að vetrarlagi. Ferja á Ilvalfjörð
kostar líka mikið fé, auk veru-
legs annars kostnaðar í því sam-
bandi, og getur þó komið fyrir,
að ekki yrði ferjufært. Á Akra-
nesi þarf hinsvegar (vegna at-
vinnu bæjarbúa, og þá má segja
alþjóðar), að gera verulegar og
varanlegar hafnarbætur. Þess
vegna og aðeins þess vegna á að
vera fólksferja og bíla milli
Reykjavíkur og Akraness, þar
sem að athuguðu máli er hægt
að sameina sem flesta kosti með
sem minnstum kostnaði, en
gagnið seni fjölþættast. Á eng-
an veg annan en þennan skiftir
það Akranes nokkru máli, hvort
nokkur hræða fer hér um eða
þúsundir maniia.
Það mun eiga langt i land, að
af. Fólksflutningarnir eiga allir
að fara fram um Akranes á
ágætu, liraðskreiðu skipi, sem
líka tekur marga bila. Skipið á
að fara, a. m. k. á sumrin, marg-
ar ferðir á dag. (Hinsvegar vaeri
i vöruflutningum öllum Reykja-
vík—Akranes—Borgarnes einn
og sami •báturinn, sem engan
veginn þyrfti að vera sérlega
ganggóður, en sæmilega ódýr í
rekstri. Hinsvegar verður að
keppa að því, að fá sem allra
mest af vörunum til þessara
staða beint frá útlöndum, eins
og tíðlcaðist um og eftir siðustu
aldamót, sem er greinileg aftur-
för frá þeim tíma, að nú skuli
slíkt vera löngu horfið.
Af þessum orsökum einum á
að vera bílferja um Akranes.
Það mun reynast réttast, þegar á
allt er litið, þangað til allt þetta
fer þá fram í loftinu.
ól. B. Björnsson.
Bœtar
fréttír
Ný útgáfa af
HEIMSKRINGLU
I vændum er ný útgáfa að
Heimskringlu Snorra Sturluson-
ar í tveimur stórum bindum,
með nærri 300 myndum eftir 6
frægnstu málara Norðmanna.
Það er jHelgafellsútgáfan, sem
gefur ]>etta mikla rit út og verð-
ur það á 8. liundrað blaðsíður
í svipuðu broti og tímaritið
Helgafell.
Málararnir, sem skreytt hafa
bókina eru: Cristian Krogli,
Halfdan Efedius Gerh, Munthe,
Eilif Petersen,, Erik Weren-
skjold og Wilhelm Wetlesen.
Eru myndirnar teknar að
fengnu leyfi úr norskri útgáfu
á Heimskringlu.
3 prúðir
piltar
sem vilja læra að ganga um
beina óskast i
Hressingarskálann
„Eg hefi komið hér áður.“
Þetta ágæta leikrit var sýnt aft-
ur í fyrrakvöld fyrir fullu húsi, viÖ
ágætar undirtektir. Mátti sjá þar
marga leikhúsgesti, sem „höfðu
komið þar áður“. j— Alyndin er af
Öldu Möller í hlutverki frú Or-
munds.
Næturakstur.
Aðalstöðin, sími 1383.
Útvarpið í kvöld.
Kl. 20.20 Tónleikar Tónlistar-
skólans. $trengjasveit leikur undir
stjórn dr. Urbantschitsch: Norræn
lög. a) Sibelius: Canzonetta. b)
Atterberg: Serenade. c) Grieg: 1)
ViS vögguna. 2) Siðasta vorið. d)
Helgi Pálsson: 1) Prelúdíum. 2)
Vals. 20.50 Erindi: de Gaulle og
ósigur franks hersins 1940 (Eirík-
ur Sigurbergsson viðskiptagfræð-
ingur). 21.25 Hljómplötur: Kirkju-
tónlist. 21.50 Fréttír. Dagskrárlok.
Handknattleiksmótið
hófst í gærkveldi í íþróttáhúsi
Jóns Þorsteinssonaj. Úrsli urðu þau
að í kvenflokki vann Armann Í.R.
með 16 mörkum gegn 6. í 2. flokki
karla vann Fimleikafélag Hafnar-
fjarÖar Í.R. með 12 mörkum gegh
11, og í meistaraflokki vann Valur
Víking með 22:18. — í kvöld keppa
Haukar við K.R. í kvennaflokki,
F.H. og Víkingur í 1. flokki karla
og K.R. og Ármann í meistarafl.
Frú Hallbjörg Bjarnadóttir
, söng fyrir fullu húsi í kvik-
myndahúsi Hafnarfjarðar á sunnu-
dag. Síðasta lagið, sem hún söng,
var „Eg vil elska mitt land“, og
tóku áheyrendur undir. Frúin held-
ur næstu hljómleika sína í Hafnar-
firði annað kvöld.
Félag1 íslenzkra hljóðfæraleikara
hélt aðalfund 29. •febr. síðastl. í
stjórn voru kosnir: Bjarni Böðvars-
son, formaður, Skapti Sigþórsson,
ritari, og Fritz Weisshappel, gjald-
keri.
Háskólafyrirlestnr.
Mme. Brezé flytur fyrirlestur í
I. kennslustofu háskólans miðviku-
daginn 8. þ. m. kl. 6 e. h., um Mau-
passant. Fyrirleslturinn verður
fluttur á frönsku. Öllutn heimill
aðgangur.
Peysufatafrakkaefni
Dragtarefni, svört og mislit.
Tvíbreitt léreft, liálf-bleikjað.
VERZLUNt, GUÐBJARGAR
BERGÞÓRSDÓTTUR
Öldugötu 29. — Sími 4199.
Ráðskona
óskast á lítið lieimili í bæn-
um. Tilboð með upplýsing-
um og meðmælum, ef fyrir
liendi eru, merkt: „Stoax“
leggist inn /á afgr. blaðsins
fyrir 10. þ. m.
Skrifsfofustúlka
óskast nú þegar eða um 11. k.
mánaðamót, — Eiginliandar-
umsókn sendist blaðinu, —
merkt: „Stundvis“.
Sími
okkar er

Vezzlunin Málmsy
Laugavegi 47.
CLAPI»S-?P1
barnafæða
í áósHm, 14 tegundir.
zi
Orð§ending:
Þeir áskrifendur Vísis er kunna að verða
fyrir vanskilum á blaðinu, eru vinsamlega
beðnir áð snúa sér s t r a x til afgreiðsh*
blaðsins í síma 1660, eða kl. 10—12 fyrir há-
degi næsta dag.
er miðstöð verðbréfavið-
skiptanna. — Simi L^10.
Vindla-
4
og sígarettukveikjarar
Nokkrar tegundir fyrirliggjandi
Lögur (Lighter-fluid)
á vindla- og cigarettukveikjara í glösum, — nýkominn.
XSRISTOL
Bankastræti 6.
Bifvélavirki
óskast strax. íívanur maður getur einnig komið fit
greina.
Bifreiðavexkstæði
Jóh. Ólafsson Sc Co.
Sími 1884. Elapparstíg 30.
Aðvörun
tál bifreiðaeigenda.
Hér með er strangiega brýnt fyrir bifreiðaeígend-
um að flytja tafarlaust á brott ]iær bifreiðar, sem,
vegna noikunarleysis, bilunar eða eyðHeggingar,
hafa ólöglega stöðu á götum og gangstéttum bæj-
arins. Fari flntningurmn eigi fram innan 14 daga
frá birtingu þessarar auglýsingar, geta hlutaðeig-
endur búizt við að verða látnir sæta ábyrgð sam-
kvæmt lögum.
Lögreglustjörinn í Reykjavík, 6. rnarz 1944..
AGNAR KDFOED-H ANSEN.
<il i 11 n fI )i)«nda.
Viðskiptai’áSið mun innan fárra daga úthluta gjald-
e.yris- or innflutniiiííslevi'iim fyrir steypustyrktarjámi,
liak.járni,' smíðajárni, gaddavir, sléttum vír og jánipip-
um. Leyfin verða bundin við innflutning frá Ámeríku
op miðuð vifí feb-verð varanna.
Umsóknir um g.jaideyris- og innflutnihgsleyfí fyrir
þessurti vörum, er miðist við fyrri helming þessa árs,
þurfa að sendákt ráðinu fyrir 15, þ. m.
¥
Reyk javík, 6. marz 1944.
VIÐSKIPTARÁÐIÐ.
vjRcðn í JöHum búðunt KRON í dag.