Vísir - 22.04.1944, Blaðsíða 1
/
Rltstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofur
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
i 34. ár.
Reykjavík, laugardagrinn 22. apríl 1944.
Ritstjórar | %
Blaðamenn Slmii
Auglýsingar* 1660
Gjaldkeri Afgreiðsla 5 llnur
89. tbl.
Gasstöðvaverkiöll
í Manchestér.
Fjórðungur milljónar manna
I Manchester er gaslaus um þess-
ar mundir vegna verkfalls.
Starfsmenn í tveim af þrem
gasstöðvum borgarinnar eru ó-
ánægðir með launauppbót, sem
þeir hafa fengið og hófu því
verkfall snemma í þessari viku.
1 gær héldu starfsmennirnir
fund með sér og samþykktu þar
að halda verkfallinu áfram.
Um 300 hermenn hafa verið í
sendir til gasstöðvanna og er
verið að kenna þeim störfin þar,
og 50 hermenn, sem hafa áður
unnið í gasstöðvum, hafa einnig
verið sendir þangað.
--------------------- i
• )
Bretar búa leyni-
félög vopnum.
Bretar hafa lagt leynistarf-
serpinni frönsku til mikið af
vopnum síðustu þrjá mánuði.
Þetta upplýsti de Gaulle hers-
höfðingi i gær, er hann ræddi
við blaðamenn í Alsír. Hann
kom viða við í samtalinu,
minntist meðal annars á Ítalíu.
Um afstöðu Frakka til hennar
sagði hann, að Frakkar gæti
ekki orðið vinir þeirra nema
þeir væri lýðræðisþjóð.
Frakkar munu ekki afsala
sér neinum löndum og þegar að
því kemur, að sókninni verður
snúið á hendur Japönum munu
Frakkar taka þátt í henni með
eins miklum krafti og hægt er.
Strætisvagnar ganga
ekki í London.
Tvö þásund strætisvagna-
starfsmenn í London eru í verk-
falli.
Þetta hefir valdið mjög mik-
illi truflun á öllum samgöngum
í borginni og segir jafnvel í
fregn frá Berlín, að herinn hafi
lagt til bíla til flutninga. Verk-
fallsmenn hafa haldið fundi og
300 menn, sem komu verkfall-
inu af stað, hafa samþykkt að
snúa aftur til vinnu. Talið er að
hinir muni fara að dæmi þeirra.
Miklir herflutn-
ingar Rússa,
segja Þjóðverjar.
Áframliald bardaga
við Stanoslav og
Sebastopol.
Nú má heita, að aðeins sé bar-
izt á tveim stöðum á austurvíg-
stöðvunum, en Þjóðverjar segja
frá miklum herflutningum
Rússa.
1 fregnum frá Ti'ansozean-
fréttastofunni segir, að Rússar
vinni af kappi að þvi að fylkja
lierjum sínum á ný, en því sé
enn ekki svo langt komið, að
hægt sé að ráða með nokkurri
vissu, livar þeir muni leita á
næst.
Rússar segja skiljanlega ekk-
ert um þetta, en hitt er ljóst, að
þeir munu ekki sitja lengi auð-
um höndum.
I
68 skriðdrekar
eyðilagðir.
Þjóðverjar héldu uppi árásum
allan daginn i gær fyrir suð-
austan Stanislav, en þeim var
öllum hrundið. Telja Rússar, að
þeir hafi fellt um 1500 Þjóð-
verjp og eyðilagt 68 skriðdreka
á þessu svæði einu. Auk þess
voru 59 skriðdrekar eyðilagðir
annars staðar á vigstöðvunum.
Áhlaup Þjóðverja norður hjá
Narva hjöðnuðu, en Rússar
liéldu uppi loftárásum í fyrri-
nótt á ýmsa staði að haki víg-
stöðvunum þarna.
Sebastopol.
Stórskotalið Rússa, sem er á
hæðunum umhverfis borgina,
lieldur uppi látlausri skothríð á
borgina og höfnina. Þjóðverjar
hafa verið hraktir úr mörgum
varnarstöðvum, en búizt er við,
að það taki enn nokkra daga að
buga þá.
Japanir draga að sér mikið
115 í grennd við Koima í SA.-
Asíu.
Bretar segjast þó liafa unnið
á þarna og einnig lijá Impal.
Þeir liafa l>ó ekki dregið veru-
lega úr hættunni, sem að þeim
steðjar af sókn Japana.
200 manns fórust
íBergen.
Þjóðverjar tilkynna, að 200
manns hafi beðið bana í
sprengingunni í Bergen.
Sprengingin varð i liergagna-
skipi á fimmtudagsmorgun. Var
hún svo mikil, að dráttarbátur,
sem lá rétt hjá skipinu, kastaðist
upp á uppfyllinguna. Miklir eld-
ar kviknuðu i bygginguin við
höfnina og tók nokkura klukku-
tíma að ráða niðurlögum þeirra.
Þjóðverjar telja, að sprengingin
stafi af spellvirki.
Auk þeirra, sem fórust, særð-
ust 2000 manps. Eru báðar þess-
ar tölur frá opinberum heimild-
um.
Bretar vilja áfram sam-
vinnu við samveldis-
löndin.
Miklar umræður fóru fram í
brezka þinginu í gær um heims-
veldisstefnu Breta.
Cliurchill talaði síðastur. Dáð-
ist hann mjög að þeim samhug,
sem samveldislöndin hafa sýnt
í striðinu og kvaðst vonast til
þess, að sú hin góða samvinna,
sem nú er, héldi áfram eftir að
stríðinu er lokið.
Eftir ræðu Churchills sam-
þykkti deildin, að Bretar skyldi
kappkosta að viðhalda sam-
vinnunni á friðartimum.
Fjöldahandtökur,
í Danmörku.
Þjóðverjar héldu upp á af-
mæli Hitlers í Danmörku með
því að handtaka fjölda manns
höndum.
I fregn frá Stokkhólmi segir,
að Þjóðverjar hafi látið í veðri
vaka, að margir Danir, sem
teknir höfðu verið fastir fyrir
pólitískar sakir, yrði látnir
| lausir. Þegar til átti að taka var
enginn maður látinn laus, en
mörg hundruð manns lmepptir í
varðhald. Fóru handtökurnar
fram víðsvegar 'um landið.
Farið varlega með sprengrjur og
kulnr sem finnast á víðavangi.
Lögreglustjóri aövarar almenuing.
„Fólk ætti aS forðast að
snerta nokkurntíma sprengj-
ur, skotkylki eða nokkuð
annað, sem kann að liggja
kringum æfingastöðvar eða
dvalarstaði setuliðsins. Þótt
ýmsir hlutir kunni að virðast
meinlausir, getur óvarleg
meðferð þeirra valdið tjóni
á lífi og limum,“ sagði Agnar
Kofoed-Hansen lögreglustj.,
er hann boðaði blaðamenn til
viðræðna um þessi mál í
morgun.
„Mörg dæmi eru til þess,“
sagði lögi;eglustjóri, „að Iiurð
hefir skollið nærri hælum i
þessum efnum. Nú síðast á
föstudaginn langa gerðisl það
uppi á Sandskeði, gð tveir
drengir fundu sprengikúlu úr
skriðdrekabyssu. Fóru þeir
með skotið inn í flugskýli Svif-
flugfélagsins. Þar var þriðji
drengurinn fyrir. Fengu þeir i
honuin kúluna, en hann missti
hana, á gólfið. Sprengjan |
sprakk við fallið, og drengur- i
inn, sem liafði tekið við kúl- \
unni, féll til jarðar við spreng- |
inguna. Engan drengjanna i
sakaði þó, en sprengingin olli
margskonar skemmdum á hús-
inu. Tvö göt komu á bárujárns-
þak skýlisins, sprengjubrot fór
þvert í gegnum verkfærakassa
og annað gegnum tommuþykkt ;
borð á palli vörubifreiðar, sem
stóð 10 metra frá skýlinu.“ / !
j
Óvarfærni almennings.
„Mikil brögð hafa verið að í
þvi, að fólk gælir eigi nægilegr- j
ar varúðar í meðferð Iiluta 1
sem þessara, er það hefir fund-
ið úti á viðavangi. Allir kann- ‘
ast við söguna um tundurdufl-
100 verksmiðjur í
rústum í Frankfurt
Öryggismafarforði, lyf og sáraumbúðir
i fiskibátum
Merkar ályktanir Slysavarnaþingsins.
vo sem Vísir skýrði frá í gær, gerði 2. landsþing Slysa-
varnafélagsins, sem nýlega er lokið, ýmsar merkar á-
lyktanir í öryggis- og slysavarnamálum. Má þar til nefna
áskorun til alþingis um nýja löggjöf varðandi öryggismatar-
forða, lyf og sáraumbúðir í fiskibátum, ályktun um smíði
björgunarbáts fyrir Reykjavík og nágrenm, ályktamr í örygg-
ismálum sjómanna o. m. fl.
ið, sem liaft var fyrir hesta-
stein mánuðum saman, og önn-
ur saga er sögð um mann; sem
fann flugvélasprengju á túni
sínu, fór með hana til smiðju
og reif hana í sundur. Hér í
bænum kom það fyrir nýlega,
að lögregluþjónn var á ferð
vestur á Seltjarnarnesi. Sá
hann þar tvo drengi, sem vorp
að berja á einhverju gljáandi.
Sá hann við nánari athugun,
að þeir voru með stórt skot-
hylki og börðu með hamri beint
á kúluendann. Tók hann skot-
hvlkið af drengjunum, og var
sú hættan þá hjá liðin.“
„Hlutir sem þessir liggja á
við og dreif í nágrenni æfinga-
stöðva og dvalarstaða liersins.
Fólk ætti að gera sér það að
skyldu að vara börn sín við því
að hrevfa við slikum hlutum
()g yfirleitt að gera lögreglunni
aðvart, ef' slíkir hlutir finnast.
Þannig verður befct komið í
veg fyrir tjón og slys.“
Hér fara á eftir tvær af á-
lyktunum þingsins:
Björgunarbátar.
a) 2. landsþing Slysavarna-
félags íslands samþykkir að
verða við þeim beiðnum um
björgunarbáta, er komið hafa
frá slysavarnadeildunum í
Húsavík, Grindavík og á Stokks-
eyri, eftir því sem fjárhagur
Slysavarnafélagsins leyfir.
b) Jafnframt samþykkir
2. landsþing Slysavarnafélags
íslands, að skora á stjórn
Slysavarnafélags Islands og
slysavarnadeildirnar í Reykja-
vík, að heita sér fyrir þvi, að
sem allra fyrst verði smíðaður
fullkominn björgunarbátur til
afnota í nágrenni Reykjavíkur
og ennfremUr færanlegur létt-
bátur til björgunarafnota þar.
c) Þá samþykkir landsþing-
Bandaríkin fá bæki-
stöðvar á S.-Kyrra-
hafi eftir stríð.
Nýja Sjáland er reiðubúið til
að láta Bandaríkin hafa bæki-
stöðvar þar sem það ræður, að
stríðinu loknu.
W. Nash, varaforsætisráð-
herra Ný-Sjálendinga, er í
Bandaríkjunum og sat fund
með utanríkismálanefnd öld-
ungadeildarinnar um miðja
vikuna. Formaður nefndarinn-
ar, Tom Conally, liefir síðan
látið uppi við blaðamenn, að
rætt liafi verið við Nash um
bækistöðvar á Suður-Kyrrahafi
og hafi hann verið því með-
mæltur, áð þær yrði látnar af
hendi við Bandarikin.
ið, að beina því til stjórnar
Slysavarnafélags íslands, að
hún verði við þeirri beiðni
slysavarnadeildarinnar í Garði,
að þar verði stækkað skýli
yfir björgunarbát.
Sáraumbúðir og öryggismatar-
forði á vélbátum.
2. landsþing Slysavarnafélags
íslands skorar á næsta Alþingi
að setja lög um öryggismatar-
forða á öllum fiskibátum, sem
róa daglega frá landi. Einnig
verði öllum opnum yélbátum
gert skylt að liafa um borð
lyfjakassa með nauðsynlegum
lyfjum og sáraumbúðum. Loks
verði gengið eftir því að allir
slíkir bátar hafi innanborðs í
hverjum róðri hentug tæki til
lýsi- eða olíudreifingar, er grípa
má til þegar þörf er á, til að
lægja stórsjó og brim.
Tékkar og
IfiiÍKNar scmja.
Benes, forseti tékkóslóvak-
ísku stjórnarinnar í London,
hefir undanfarið átt í samning-
um við Rússa.
Nú er fullyrt i London, að
húið sé að gera uppkast að
samningi milli Tékka og Rússa,
þar sem Rússar heita að viður-
kenna landamæri Tékkósló-
vakiu eins og þau v.oru fvr'r
stríð, eða nánára fyrir liamdið
1938. EnnfrJhmir eru Pr r
sagðir heita því, að láta Té’.ka
sjálfa uni stjórn þeirra héraða
landsins, scm tekin verða af
Rússum jafnóðum og það verð-
ur gert.
Sanmingurinn verður undir-
ritaður hráðlega.
3 Reykvíkingar í
stjórn Skáksam-
bands íslands.
Aðalfundur Skáksambands
íslands v\ir haldinn á Akureyri
um páskana.
Fundurinn ræddi áhugamál
skákmanna yfirleitt, en síðan
var kosin stjórn, sem er skipuð
fimm mönnum. Þessir menn
hlutu kosningu:
| Arni Snævarr, Magnús G.
i Jónsson og Aðalsteinn Hall-
! dórsson, allir i Reykjavik, og
Björn Halldórsson og Jón Hin-
riksson, báðir á Akureyri.
Matthíasarkirkja
í Reykhólahreppi.
í ræðu, sem síra Árilíus Ní-
elsson flutti á Breiðfírðinga-
\vöku í Ríkisú'tvarpinu þann
16. apríl, bar liann fram þá til-
lögu, að hafinn yrði undirbún-
ingur að byggingu nýrrar
kirkju í Reykhólahreppi, fæð-
ingarsvcit sira Matthíasar Joch-
umssonar. Kírkja þessi á að
verða sérstaklega helguð Þóru
Eánarsdóftur, móður þjóð-
skáldsins, og öðrum lireiðfirzk-
um mæðrum, eins konar minn-
ingarkirkja um þær.
! Stjórn Breiðfirðingaféíagsins
1 ákvað strax að veita þessu máli
| eindreginn stuðning og hefir
i þegar veitt af félagsins há'lfu
kr. 1000.00 sem stofnframlag
í sjóð, sem nota á til þess að
stuðla að framkvæmd þessar-
‘ ar lcirkjubyggingar við fyrsta
tækifæri.
Leitað verður m.a. samvinnu
Stórkostlegt
tjón í Köln.
16,000 smál. sprengja
á 84, klst.
D annsókn á myndum, sem
teknar hafa verið af loft-
árásaskemmdum í Frankfurt
í Þýzkalandi, hefir leitt í ljós,
að um hundrað verksmiðjur
eru að meira eða minna leyti
í rústum.
Flugmálaráðuneytið gaf í
morgun út skýrslu um árangur
þann, sem myndir sýna, að hefir
orðið i loftárásum bandamanna
á borgina. Griðarstór hverfi
umhverfis verksmiðjur eru í
rústum og er talið, að viðgerð
muni taka mjög langan tíma á
flestum verksmiðjunum, en
skemmri á öðrum.
En af öllum verksmiðjum
borgarinnar hafa aðeins inn-
an við tíu sloppíð algerlega
við skemmdir.
Þær verksmiðjur eru hins-
vegar ekki meðal hinna mikil-
vægusti\ og þvi var ekki lögð
eins mikil áherzla á að eyða
þeim og hinum.
)
1600 smálestir á Köln.
I hinni miklu árás Breta i
fyrrinótt, er 1100 flugvélar
vörpnðu niður samtals 4500
smálestum sprengja, var varpað
1600 smálestum á Köln eina. Er
það meira sfprengjumagn en
varpað var í 1000-flugvéla-árás-
inni. Loftvarnaskothrið var ó-
venjulega lítil yfir borginni og
orustuvélar gerðu ekki vart við
sig. Eldarnir sáust í 30Ö km.
fjarlægð á heimleiðinni.
Megninu af þvi sprengju-
magni, sem þá er ótalið, var
skipt milli þriggja járnbrauta-
stöðva í Belgíu og Frakklandi.
Myndir, sem teknar voru af stöð
hjá París, sýna, að þar hefir orð-
ið ótrúlega mikið tjón. Telja
Bretar, að það muni margra
vikna verk að leggja öll þau
teínasamskeyti, sem þár voru
rifin upp og eyðilögð.
84 klukkustundir.
1 Ioftsóknarlotunni, sem lauk
í gær eftir 84 klukkustundir,
tóku þátt um 10,000 flugvélar
af öllum gerðum. Þær vörpuðu
niður alls lör—17,000 smálestum
sprengja.
Síðustu árásírnar voru gerðar
í gær af tvihreyflavélum og or-
ustúvélum. Um 300 Marauder-
vélar vörpuðu niður 5Ó0 smá-
lestum á ýmsar stöðvai* í N.-
F rakklandi. Thunderbolt-vélar
fóru i tvær árásir á járnbrautir
og stöðvar i Belgíu og Spitfire-
vélar fóru einnig i nokkrar
árásir,.
•\ið sóknarnefnd Reykhóla-
brepps urii að semja skipulags-
skrá fyrir þennan sjóð.
Þessar miriningargjafir Iiafa
sjóðnum borizl:
Kr. 1000.00 til minningar um
Júliönu Hansdóttur í Flatey
frá börnum hennar, og kr.
1000.00 frá tveimur félags-
mönnum, sem ekki vilja láta
nafns síns getið að svo stöddu.