Vísir - 16.05.1944, Blaðsíða 1
Ritstjórar |
Blaðameno Stmii
Auglýsingar ' 1660
Gjaldkerl Afgreiðsia 5 linur
Tito vill geta
vopnað 600.000
manna her.
Brezkur og amerískur blaða-
maður hafa átt tal við Tito
marskálk í Jugoslavíu.
Þégar þeir spurðu hann,
hvers hann þarfnaðist helzt,
svaraði liann, að hann skörti
skriðdreka, flugvélar og önnur
vélahergögn handa 600,000
manna her, seni hann gœti þá
slofnað.
Hann kvað það mjög ósenni-
legt, að Hitler mundi fara frá
Balkanskaga, án þess að reyna
að verja liann til hins ýtrasta og
nú flytti Þjóðverjar sem óðast
liðsauka til Jugoslaviu, með
það fyrir augum, að fá her
Titos til að berjast á sem flesl-
um stöðvum, til þess að liann
eyddi hirgðum sínum og stæði
að lokum uppi slyppur og
snauður.
Þegar blaðamennirnir spurðu,
hvort hjálp bandamanna væri
fullnægjandi, svaraði Tito, að
því færi mjög fjærri. Ilergagna-
sendingarnar eru eins og dropi
i liafið. Hinsvegar hafa handa-
menn létt mjög á her Jugoslava
með því að flytja hergögnin
hvert sem þeir vilja og losa þá
þannig við erfiða flutninga,
sem annað hvort verður að
framkvæma með handafli eða
uxum. -
Met í Atlantshafsflugi
Moskitovél, sem var smíðuð í
Kanada, hefir sett met í flugi
yfir Atlantshafið.
Flugvélin flaug frá Labrador !
til Bretlands á 6 klst og 40 mín., |
en það er tveim klst. og tíu mín. |
skemmri tími en þessi leið — !
3500 km. — hafði verið flogin
áður. Flugið frá strönd til
strandar tók 5 klst. og 40 mín.
ÞJóðvcrJa vantar
hcrmcnn.
Göbbels hefir fordæmt alla
þá, sem vopnfærir eru, en skjóta
; sér undan hcrþjónustu.
| Það er í síðustii grein sinni i
i timaritinu „Das Reich“, sem
| Göbhels gerir þetta. Hann talar
um það, að Þjóðverjar þarfnist
fleiri hermanna, til að senda til
: vígvallanna og.hver maður sé
| svikari, sem fari ekki ef hann
geli með nokkuru móti borið
vopn til varnar föðurlandinu.
Loftsókn í Kyrrahafí.
Bandamenn halda uppi loft-
árásum á Japana hingað og
þangað um Kyrrahaf.
Iiarðar árásir eru gerðar á
flestar stöðvar Japana á Nýjú-
Guineu og eyjum með strönd-
um fram. Árásir hafa einnig
verið gerðar á Truk um síðustu
lielgi, sömuleiðis Ponape og
síðustu stöðvar Japana á Mars-
hall-eyjúm. Loks hafa flota-
flugvélar ráðizt á Paramusliiru
á N.-Kyyrahafi.
Nafnbreyting
frönsku þjóðfrelsis-
nefndarinnar,
Þjóðfrelsisnefndin franska
hefir enn skipt um nafn.
Á fundi, sem fulllrúasam-
koma frjálsra Frakka hélt i
Alsir á sunnudag, var samþykkt,
að nefndin skyldi framvegis
heita „bráðabirgðastjórn
franska lýðveldisins". Þegar
nafnbreytingin hafði farið fram
var samþykkt traustyfirlýsing
til de Gaulle og hráðabirgða-
stjórnar lians.
Vegna kuldanna, sem nú eru
á Brellandseyjum, hefir stjórn-
in leyft aftur upphitun húsa.
Sjö bryndeildir Þjóðverja
viðbúnar í Vestur-Evrópu
Talid líklcgt, að bancianienii bclii
fyrst fallfalifahcr.
Þjóðverjar eru taldir hafa sjö
bryndeildir í Vestur-Evrópu til
að taka á móti innrásinni.
Jafnframt er unnið að því
jafnt og þélt að flytja þangað
æ meira af skriðdrekabyssum
og öðrum varnartækjum gegn
þungum hervélum banda-
manna. Meðal bryndeildanna er
sú, sem kennd er við Hitler og
er skipuð einvalaliði.
Bandamenn telja, að Þjóð-
verjar ætli að reyna að koma ár
sinni svo fyrir borð, að um
hreyfingarstríð verði að ræða á
vesturvígstöðvunum. Verða
bryndeildirnar þá hafðar all-
langt inni í landi, en ekki lengra
en svo, að þær verði komnar í
orustu dægri eftir að skipun er
gefin. Með því móti vonast yfir-
herstjórnin til að geta hrundið
bandamönnum í sjóinn með
þungu áhlaupi, áður en þeim
hefir gefizt tími til að koma
nægjanlega miklu af skriðdrek-
um og öðrum þungum hergögn-
um á land.
Meðal bandamanna og hlut-
lausra er það all-útbreidd skoð-
un, að bandamenn muni ef til
vill ekki beita sér af alefli gegn
strandvirkjunum fyrri en þeir
hafi sett ógrynni liðs' á land úr
flugvélum og það hafi komið
j sér fyrir, svo að hægt verði að
í ráðast á virkin úr tveim áttum
^ í einu. Flugvélar bandamanna
‘ hafa áður í stríðinu flutt stórar
fallbyssur, ósamsettar, langar
leiðir og verið getur, að það
verði einnig gert nú.
I
, Foringjar innrásar-
varnanna skipaðir.
Skandinaviska fréttastofan
birtir þá fregn frá Berlín, að
Hitler hafi skipað æðstu for-
ingja innrásarvarnanna. Von
Rundstedt þefir verið skipaður
æðsli maður, en hann hefir verið
yfirforingi í Frakklandi um
langt slceið. Þella vekur nokkra
furðu, því að menn töldu, að
Rommel mundi verða settur yf-
ir varnirnar. Þóttu eftirlitsferð-
ir hans benda til þess.
Rommel stjórnar her undir
yfirstjórn Rundstedts. Yfirmað-
ur flugliersins verður von
Sperrle, en yfirmaður þýzka
flotans verður Krancke flola-
foringi. Meðal annara foringja
eru Blaskowitz og von Sehewep-
penburg, háðir skriðdrekafor-
ingjar.
Sókn bandamann á
hefir gengið vonum
Loftsóknin frá
Bretlandi hafin
á ný.
Loftsóknin hófst aftur í gær,
en var þó ekki á eins stóran
' mælikvarða og oft áður. •
Dagurinn hófst á þvi, að flug-
virki og Liherator-vélar fóru í
árásir á hernaðarstöðvar í Pas
de Calais. Næst fóru Marauder
og Ilavoe-vélar i árásir á sömu
! slóðir og flugvöll einn, sem er
; um 40 km. fyrir norðan París.
Loks fóru Thunderholt-orustu-
vélar, sem voru búnar sprengj-
um, i árásir inn yfir Frakldand.
Engin þýzk orustuvél sást
allan daginn og fórst aðeins ein
flugvél bandamanna, orustuvél.
I nótt var ráðizl á Ludwigs-
haven o. fl. borgir i Þýzkalandi
og Frakklandi.
Sex þýzkar flugvélar voru
skotnar niður yfir Englandi í
nótt.
Aðeins loitárásir í
Rússlandi.
Síðan um helgi hafa Rússar
hafið loftsókn gegn ýmsum
! helztu flutningamiðstöðvum
Þjóðverja.
Aðfaranótt mánudags var ráð-
izt á Narva, Polotsk og Brest
Litovsk, en í fyrrinótt var róð-
izl á Rava Ruska og aðrar járn-
brautastöð í grennd við Lwow
og Dvinsk norður i Latviu.
Segja Rússar, að miklir flutn-
ingar liafi verið stöðvaðir um
þessar borgir.
Bandamenn beðnir
að fara varlega í
loffárásum,
Fjórir franskir biskupar hafa
heitið á bandamenn að sýna
meiri gætni í loftárásum á
franskar borgir.
Vichy-útvarpið hefir útvarp-
að ávarpi fró biskupunum í
Lillc, Lyons, Paris og Cambrai,
til kirkjustjórna kaþólskra
í enskumælandi löndum, um
að beita áhrifum sínum, til þess
að komizt verði hjá þjáningum
óbreyttra borgara, þegar árásir
eru gcrðar.
Brezka útvarpið svarar með
því að minna á aðvörun, sem út-
varpað var þaðan í síðasta mán-
uði. Þá var fólk hvatt til að
flytja frá hervægilegum stöð-
um, því að loftárásir mundu
hertar að mun þá á næstunni.
Ráðningarskrifstofa
landbúnaðarins:
Frambcíð Vz á móti
eftirspum.
Ráðningaskrifstofu landbún-
aðarins liafa nú alls borizt um
150 beiðnir frá 119 vinnuveit-
endum. Á sama tíma eru eklci
skráðir nema 48 manns, sem
vilja vinna sveitavinnu og er
mikið af því unglingar. Um 20
manns hafa verið fastráðnir.
Karlakórinn Vísir 20 ára:
Kóriim væntaaleg-
ni til Reykjavíknr
á næstunni.
Ivarlakórinn Vísir á Siglufirði
hélt hátíðlegt 20 ára afmæli sitt
á laugardaginn. Afmælisins var
minnzt með samsæti að Hótel
Hvanneyri, er hátt á annað
hundrað manns sátu.
-Karlakórinn Vísir var stofn-
aðúr 22. janúar 1924, af átta
Siglfirðingum. Höfðu þeir hyrj-
að að æfa söngflokk fyrir
skemmtun, sem átti að halda
þar í bænum. Eftir að hafa
sungið saman nokkrum sinnum
fengu þeir mikinn áhuga fyrir
að æfa sérstakan kór, enda kom
i ljós, að nægir söngkraftar
voru fyrir hendi á Siglufirði. —
Fyrsti söngstjóri kórsins var
Halldór Hávarðarson l'rá Bol-
ungavík. Hann andaðist þó
sama árið og kórinn var stofn-
aður. Þá tók við söngstjórn
Tryggvi Kristinsson barnakenn-
ari og stjórnaði hann kórnum
í 4 ár. Þá tólc Þormóður Eyj-
ólfsson við söngstjórninni og
hefir hann verið söngstjóri æ
síðan, eða í 15 ár.
Kórinn hefir farið í 20 söng-
ferðir út um land á jjessum 20
árum og auk þess sungið fjölda
mörgum sinnum í Siglufjarðar-
bæ. Kórinn hefir þó aldrei farið
til Austurlands, en hingað til
Reykjavíkur hefir hann komið
tvisvar. I annað skiptið 1930 og
aftur 1934. 1932 söng kórinn á
hljómplötur. Kórinn hefir oft
haft góðum einsöngvurum á að
skipa. Fyrsti einsöngvari kórs-
ins var Sigurður Birkis söng-
málastjóri, en síðan hafa alltaf
þekktir söngmenn verið mgð
kórnum.
Nú eru aðeins J>rír af
stofnendum kórsins meðlimir
hans, j>eir Egill Stefánsson,
kaupm., sem verið hefir formað-
ur kórsins í 15 ár, Jósef Blön-
dal og Gunnlaugur Sigurðsson.
Þessir menn voru allir kjörnir
heiðursfélagar kórsins á afmæl-
inu.
Dagskrá Ríkisútvarpsins var
að nokkru helguð afmæli kórs-
ins á laugardagskvöldið. For-
maður Sambands íslenzkra
karlakóra, Ágúst Bjarnason,
flutti ávarp og tilkynnti að Þor-
móður Eyjólfsson söngstjóri
hefði verið kjörinn heiðursmeð-
limur sambandsins. Karlakór
Reykjavíkur söng þá og nokukr
lög.
Vísir hefir í hyggju að fara
í söngför hingað suður á næst-
unni.
Ætla að kaupa kúlu-
legurnar fyrir nefinu
á Þjóðverjum.
Bandaríkin ætla að kaupa upp
allar sænskar kúlulegur fyrir
Þjóðverjum.
Það hefir verið látið uppi í
Washington, að sendimaður sá,
sem sendur liefir verið til
Stokkhólmi, Stanton Griffis,
liafi haft leyfi til að verja allt
að þrjátíu milljónum dollara í
Skákeinvígið:
1:1 eftir 2 skákir
2. skák í einvígi Árna Snæ-
varr og Ásmundar Ásgeirssonar
var tefld í gærkveldi í Thor-
valdsensstræti 2. Áhorfendur
voru allmargir. Áriíi hafði hvílt
og hafði rýmra tafl i byrjuninni,
sem var Sikileyjarvörn. Fór
Árni jiá of geyst á stað í sókn
sinni, svo að hann gaf Ásmundi
færi á að veikja peðstöðu sina
(Árna) mjög mikið, og fékk
Ásmundur yfirburðaslöðu og
yann Ásmundur þrátt fyrir
vasklega vörn Árna. — Þriðja
skák einvígisins (af 6) verður
tefld á fimmtudagskvöld á sama
stað.
Bílstjórar hvattir til
að sýna þegnskap
á þjóðhátíðinni.
Bifreiðastjórafélagið Hreyfill
liélt fund i gærkveldi, Jiar sem
m. a. var rætt um vandkvæði
þau, sem nú steðja að atvinnu-
bifreiðastjórum vegna lijól-
barðaleysis.
ðTar gefin skýrsla um það mál
á fundinum og bent á að mjög
litlar birgðar væru nú til í land-
inu af hjólbörðum.
Þá voru hifreiðastjórar hvatt-
ir til að sýna lipurð og jiegn-
skap í sambandi við bifreiða-
aksturinn á þjóðhátíðina á
Þingvöll í sumar.
Suðuxnesjamenn
safna 1200 kr. til
Slysavarnafélagsins.
Félag Suðurnesjamanna í
Reykjavík liélt aðalfund og
Ibkadagsfagnað i Oddfellowhús-
inu 11. mai 1944.
I lýðveldismálinu var gerð í
einu hljóði svolátandi ályktun:
I Aðalfundur Félags Suður-
nesjamanna í Reykjavík, hald-
inn í Oddfellowhúsinu 11. maí
1944 lýsir eindregnu fylgi sínu
við sjálfstæðismál þjóðarinnar
og hvetur alla félagsmenn sína,
svo og alla landsmenn að greiða
atkvæði með sambandsslitum
við Danmörku og stofnun lýð-
veldis á Islandi, svo sem fyrir-
hugað er.
Á aðalfundinum safnaðist kr.
1200,00 til Slysavarnafélags Is-
lands, til minningar um loka-
daginn.
Lokadagsins var minnzt af
Trvggva Ófeigssyni, með
snjallri ræðu. Fleiri tóku til
máls auk lians í minningu dags-
ins.
Formaður félagsins er Egill
Hallgrímsson.
Svíþjóð, til að kaupa alla kúlu-
leguframleiðslu SKF, til þess að
hún komist ckki 1 hendur Þjóð-
verjum.
Ekki er vitað enn, hvern ár-
angur för Griffis kann að bera
að þessu leyti.
Italíu
betur.
Brezkar, amerísk-
ar ogfranskar her-
sveitir bæta allar
'aðstöðu sína.
3000 þýzkir fangar
teknir.
JJ ersveitir bandamanna
sóttu fram á öllum
hlutum sóknarsvæðisins á
Ítalíu í gær, þótt þeir sé ekki
enn búnir að brjótast í gegn-
um Gustavlínuna.
Brezkar og indverskar her-
sveitir úr áttunda hernum liafa
tekið enn fleiri stöðvar í Liri-
dalnum og brúarstæðið vfir Ra-
pido-ána nær nú rúmlega 3
kilómetra vestur fyrir hana,
jiar sem Bretar hafa hrotizt
lengst.
Frakkar, sem eru ,í 5, hern,-
um, hafa einnig bætt aðstöðu
sína til mikilla muna og eru
enn komnir lengst inn í Gústav-
línuna. Þeir hafa lekið nokkur
þorp í viðbót við þáu, sem þeir
höfðu áður á valdi sínu.
Loks hafa ameriskar her-
sveitir fimmta hersins unnið
talsvert á. Hafa þær tekið þorp
eitt, sem Sogna heitir. Það er
fyrir vestan Orsogna-veginn, en
Orsogna-þorp er á valdi Banda-
ríkjamanna.
Amerísk herskip hafa enn
látið til sín taka. Hafa þau skot-
ið á flutningaleiðir Þjóðverja
uppi í landi frá Gaeta og For-
mia.
Bandamenn liafa tekið um
3000 fanga, síðan á föstudags-
kveld.
Síðustu herferð-
irnar hafnar.
Weyson liershöfðingi, sem er
ráðunautur hrezka útvarpsins
i liernaðarmálum, hefir látið
svo um mælt, að með sókninni
sé hafnar liernaðaraðgerðir
ársins 1944, sem eiga að verða
hinar síðustu i stríðinu.
Það eru bandainenn, sem
ráða áætlununum og munu
framkvæma atriði þeirra eftir
J)ví, sem þeim Jrykir ástæða til
hverju sinni. Þjóðverjar segja,
að úrslitin muni verða í vestri,
en það er eigi vist. Árið 1918
var j)að Búlgaría sem bilaði og
þar með hófst hrun veldis Þjóð-
verja, en nú geta veilur komið
í ljós á enn fleiri stöðum i einu.
Von Papen mótmælir
við Tyrki.
Von Papen hefir mótmælt við
tyrknesku stjórnina, að hún
hefir bannað krómsölu til
Þýzkalands,
Benti von Papen á J)að, að
Þjóðvcrjar hefði þegar afhent
svo mikið af allskonar hergögn-
um, að j)eir ætti talsvert króm
inni hjá Tyrkjum. I Ankara er
gert ráð fyrir J)ví, að Tyrkir
reyni að komast hjá J)ví, að af-
henda meira króm, með J)vi að
auka afhendingar sínar á öðr-
um nauðsynjum, sem þeir selja
Þjóðverjum.