Vísir - 25.07.1944, Blaðsíða 1
Ytitstjórar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofun
télagsprentsmiöjao (3.«hæð)
Ritstjórar
Blaðamenn Skmii
Auglýsingar 1660
Gjaldkerí S linur
Afgreiðsla
34. ár.
Reykjavík, þriðjudaginn 25. júlí 1944.
165. tbl.
Landsstjóri Þjóðverja
í Frakklandi særður.
Tveir þýzkir hershöfðingjar
hafa nú látizt af sárum, sem
þeir hlutu, er Hitler var sýnt
banatilræðið.
Menn þessir voru báðir í
ábyrgðarmikluni trúnaðarstöð-
um, því að annar þeirra, Brandt
að nafni, var í þeirri deild her-
foringjaráðsins þýzka, sem
undirlijó liernaðaraðgerðir, en
hinn, Kroten, var yfirmaður
herforingjaráðs flughers Þjóð-
verja.
Engar staðfestar fregnir ber-
ast frá Þýzkalandi um upp-
reistina, en í Svíþjóð er sagt, að
uppreistarmennirnir muni hafa
góð sambönd við ýmsa iðju-
hölda og umboðsmenn í hverri
deild þýzka hersins.
Beðið fyrir uon
Stauffenberg.
Leynistöðin „Atlantik“ hefir
skýrt frá því, að beðið hafi ver-
ið fyrir sálu von Stauffenberg
greifa í öllUm kirkjum Bajara-
lands síðastliðinn sunnudag.
Gat Gestapo ekki komið í veg
fyrir það, þar sem samtök
presta voru svo almenn.
Stiilpnagel særður.
Útvarpið í París skýrði frá því
í gær, að franskir frelsisvinir
Ihefði sært Stulpnagel hershöfð-
ingja, sem hefir verið landstjóri
í Frakklandi síðan i október
1940. Var hann á eftirlitsferð í
A.-Frakklandi er hann var
særður.
Ntrandhösrgr á
Dodecaneseyjnm
Brezkir og grískir kermenn
gengu á lc{nd á Simi-eyju í
Dodecanesklasanum um miðj-
cin mánuðinn.
Bandamenn drápu hvern
þann hermann, sem til náðist
og gafst ekki upp, en síðan voru
öll mannvirki eyðilögð á eynni,
skotfærabirgðir spengdar í loft
upp og skipasmíðastöð brennd
til kaldra kola. Nítján skip,
sem voru i höfninni, voru og
eyðilögð.
Bretar, Kanadamenn gera
nýjar árásir í Normandie
MUSTANGFLUGVÉL Á FLUGI YFIR FRAKKLANDI.
Fréttastofa frjálsra Dana tel-
ur, að 40—50,000 manna þýzkt
lið hafi verið flutt frá Dan-
mörku til annara vígstöðva upp
á síðkastið.
Amerískar hersveitir eru nú
aðeins um 20 km. frá Flórenz
á Italíip «
Georg VI. á Ítalíu.
Georg VI. Bretakonungur er
kominn til Ítalíu, til að kanna
þar lið Breta og bandamanna
þeirra.
Konungur flaug suður til
Afríku á sunnudag og hafði þar
þriggja stunda viðdvöl, áður en
hann liélt för sinni áfram til
Napoli á Ítalíu, þar sem Sir
Henry Maitland Wilson, yfir-
liershöfðingi bandamanna við
Miðjarðarhaf, og margt annað
stórmenni tók á móti honum.
Meðan konungur dvelst í Nap-
oli, er liann gestur. flotaforingja
Breta á Miðjarðarhafi.
Bandamenn nálg-
ast Florens.
Bandamenn eru nú í aðeins
15 km. fjarlægð frá Florens á
Suður-Ítalíu.
Þokast þeir smárn saman riær
borgirini, en Þjóðverjum liefir
vaxið fiskur um hrygg upp á
síðkastið, svo að þeir verða óð-
um örðugri viðfangs. Banda-
menn hafa einnig unnið lítið
eitt á við Arezzo og austur við
Adríaliaf. Við Arno er allt með
kyrrum kjörum.
Fimm hundruð stórar flug-
vélar réðust í gær á Torino,
Genua og þrjá flugvelli í S.-
Frakklandi.
Mustangflugvélanna er oft getið
i fréttum. þær eru notaðar
skyndiárásum.
milcið í könnunarferðum
Iðja boðar verkfall frá
mánaðamótum.
Málið sent sáttasemjaxa.
Iðja, félag verksmiðjufólks í
Reykjavík, hefir boðað verkfall
hjá Félagi íslenzkra iðnrekenda
frá 1. ágúst næstkomandi.
Félagið gerir ýmsar kröfur til
F.Í.I. og meðal annars kaup-
liækkunarkröfur fyrir byrjend-
um undir 18 ára aldri og kven-
fólk, sem nema rúmlega þriðj-
ungi, en auk þess vill félagið,
að fólkið vinni sig upp í full
laun á einu ári í stað tveggja.
Rússar hálfnaðir til Ber-
%
línar frá vetrarstöðvunum.
Fjórðungur hers Þjóð-
verja sigraður á ein-
um mánuði.
Tæpir 100 km, til
Varsjá.
jí sunnudag var mánuSur
liðinn frá því að sumar-
sókn Rússa hófst og þó eru
þeir komnir hálfa leið til Ber-
línar frá vetrarstöðvunum,
sem sóknin hófst frá.
Þessi eini sóknarmánuður
liefir borið alveg ótrúlegan ár-
angur, því að Rússar bafa brot-
ið varnir Þjóðverja svo gersam-
lega á bak aftur á sumum lilut-
um vígstöðvanna, að eklci er
annað sýnilegt, eins og nú liorf-
ir, en að Rússar geti jafnvel
brolizt alla leið vestur að landa-
mærum Þýzkalands. Hvern dag-
inn eftir annan geysast Bíússar
áfram 30 lcm. leið eða jafnvel
lengri, en slíkur hraði er alveg
óvenjulegur í langri sókn.
Manntjónið.
Herstjórn Rússa - hefir birt
skýrslu um manntjón Þjóðverja
þenna mánuð sóknar sinnar.
Halda þeir því fram, að þeir hafi
sigrað fjórðung alls þess her-
afla, sem Hitler hafði í Rúss-
landi í vor og Þjóðverjar hafi
misst rúmlega liálfa milljón
manna, fallna og fanga. Hafa
380,000 merin verið drepnir, en
150,000 teknir til fanga og með-
al þeirra eru rúmlega 20 hers-
höfðingjar.
En þá eru ótaldir sæi-ðir menn
í her Þjóðverja.
Hergagnatjón Þjóðverja var
einnig gríðarlega mikið. Rússar
segjast hafa tekið eða eyðilagt
2700 slcriðdreka og sjálfakandi
byssur, 8700 byssur af öðrum
gerðum, 57,000 bíla og 630 flug-
vélar.
1400 bæir
teknir í gær.
f gær náðu Rússar rúmlega
1400 bæjum úr höndum Þjóð-
verja og var Lublin mikilvæg-
asti staðurinn. Sú borg er aðeins
40 km. frá Vistúlu. Sóttu Rúss-
ar fram á nær öllum liinum
1100 lcm. löngu vígstöðvum og
fóru rneðal annars vestur yfir
i. San — þverá Vistula -— á mörg-
um stöðum. Eru þeir komnir að
þeirri á á 80 km. svæði og hafa
tekið borgina Jaroslav, sem
stendur á bölckum hennar. Með
]iví bafa Rússar rofið járnbraut-
ina frá Przemysl til Krakow.
Ekki 100 km.
frá Varsjá.
í hinni hröðu sókn sinni til
Varsjár, hafa Rússar tekið tvær
mikilvægar járnbrautastöðvar.
Eru þær báðar tiltölulega stutt
frá Varsjá og standa við járn-
brautina frá Lublin norður til
Königsberg. Önnur þessara
Ijorga, Siedlce, er i beinu járn-
brautarsambandi við Varsjá,
tæpa 100 km.'fyrir austán liana.
Hin er Lukow, skammt frá
Siedlce.
f núgildandi samningi eru
byrjunarlaun karla, yngri en 18
ára, 160 kr. á mánuði, en hækka
upp i 225 lcr. á 12 mán. Byrjun-
aríaun kvenna eru hin sörnu og
hækka á tveim árum upp í 265
kr. á mánuði. Iðja vill fá 215 kr.
byrjunarlaun, sein hækki upp í
325 kr. á einu ári.
Byrjunarlaun karla, eldri en
18 ára, eru nú 280 kr. á mánuði í
j og hækka upp í 440 kr. á tveim •
i.árum. Iðja vill fá 300 kr. byrj- ;
! unarlaun, sem liækki upp í 500
kr. á einu ári.
Nú er yfir-, nætur- og helgi-
. dagavinna greidd með 50% á-
lagi, en Iðja vill fá hana greidda
! með 100% viðbót.
I Félag , íslenzkra iðnrekenda
liefir ekki séð sér fært að ganga
að kröfum Iðju og hefir málið
því verið fengið sáttasemjara.
If
Var land§stjóri
í Anstnrríki.
Sú fregn hefir borizt frá
Vínarborg, að Baldur von
Schirach, landstjóri Þjóð-
verja í Austurríki, hafi horf-
ið þann 20. þfessa mánaðar
— daginn, sem tilræðið var
gert við Hitler — og hafi
ekki til hans spurzt síðan.
SS-foringi, Scharitzer að
nafni, hefir verið gerður
landstjöri í Austurríki í hans
stað.
Baldur von Schirach hefir
komið við sögu í Þýzkalandi
lengi. Hann var í byrjun for-
ingi Hitlers-æskunnar, en var
síðan gerður landstjóri cí
Austurríki. Er hvarf hans
sett í samband við byltingar-
tilraun hershöfðingjanna,
hann hafi jafnvel verið í vit-
orði með þeim.
Hergagnaflutningar
fluguélum til Jugoslaviu
nú stórum vaxandi.
Frá því var sagt í tilkynn-
ingu frá herstjórn bandamanna
við Miðjarðarhaf í gær, að i
júní hefði þessir flutningar
verið sex sinnum meiri en í
marz, en þá hafi þeir verið á
hámarki. Til ítalíu flytja flug-
vélarnar særða menn í hundr-
aðatali og fanga, sem Jugoslav-
ar ná.
Þjóðverjar Iiafa byrjað sókn
gegn skæriuliðum í, Albaníu.
Beita þeir miklu liði og vel
búnu.
Halda í suðausturátt
meðfram mikilvægum
vegi.
Ráðstefna á
Saipan.
King flotaforingi Banclaríkj-
anna, og Nimitz, yfirmaður
Kyrrahafsflotans, hafa verið á
Saipan. *
Ráðstefna valr baldin með
æðstu foringjum Bandaríkja-
manna þarna, meðán þeir King
og Nimitz stóðu við og sögðu
þeir í viðtali við blaðamenn, er
þeir komu aftur til Pearl Har-
bor, að þeir hefði rætt næstu
hernaðaraðgerðir. „Það er
fróðlegt að athuga,“ sagði King,
„hversu mikill liluti Japans og
Filippseyja eru ‘innan 1500
mílna fjarlægðar frá Saipan.“
Bardagar gríðar-
harðir.
J^jontgomery gaf í morgun
út aukatilkynningu um
það, að hersveitir hans, Bret-
ar og Kanadamenn, hefði
byrjað nýjar árásir um sólar-
uppkomu.
Árásir þessar eru gerðar fyr-
ir sunnan Gaen, beggja vegna
við þjóðveginn, sem liggur það-
an til smáborgarinnar Falais,
sem er skammt þaðan. Lággur
vegurinn i suðaustur og er bar-
izt langar leiðir út frá honum.
Eins og venjulega liófust á-
lilaupin með geigvænlegri stór-
skotahríð, sem rufu skörð í
varnir Þjóðverja og brauzt fót-
göngulið bandamanna þar í
gegn, en vörnin fór fljótlega
liarðnandi og þegar siðast frétt-
ist slóðu yfir ógurlegir bardag-
ar.
Ætlunin með ]>essari sókn er
að ná stærra svæði fyrir sunnan
Caen, þar sem svo megi undir-
búa stórsókn.
Flugveður eru mjög stopul i
Frakklandi, en þó er jafnan
liægt að fljúga eitthvað á degi
hverjum. f gær var t. d. varpað
tæplega 300 smálestum sprengja
á sex jámbrautastöðvar í
grennd við vigvellina.
I
Hléið búið.
Hlé það, sem undanfarið lief-
ir verið i Normandie, er nú úr
sögunni. Það hefir rneðal annars
stafað af miklum lirkomum,
sem liafa torveldað mjög allar
hernaðaraðgerðh’, en einnig af
því, að aðilar hafa verið að búa
sig undir frekari átök. Þjóð-
verjar segja, að hléið hafi kom-
ið bandamönnum i góðar þarf-
ir, þvi að þeir hafi verið búnir
að missa á fyrstu sjö vikum
irinrásarinnar jafnmikið lið og
þeir liöfðu gert ráð fyrir að
ípissa á sex mánuðum.
Bandaríkjamenn
líka í sókn.
Rétt eftir kl. 10 í morgun
var tilkynnt í Normandie, að
1. ameríski herinn hefði haf-
ið áhlaup til stuðnings á-
hlaupum 2. brezka liersins.
Ei’ lialdið uppi miklum loft-
árásum á Þjóðverja, en óvíst,
hversu bandamönnum miðar
áfram.
Áttræður
er í dag Helgi
Grunclarstíg io.
Guðbrandsson,
ír᧠á Ntnttgart
Bretar gerðu harða árás á
iðnaðarborgina Stuttgart í S.-
Þýzkalandi í nótt.
Árásir voru gerðar víða ann-
ars staðar, m. a. á olíubirgðir í
St. Nazaire, aðra nóttiná í röð,
rakettusprengjustöðvar i N,-
Frakklandi og loks gerðu Moski-
tovelar eian eina árás á Berlin.