Vísir - 04.08.1944, Blaðsíða 2

VISIR
VISIR
DAGBLAÐ
Útgefandi:
BIAÐAÚTGÁFAN YlSIR H.F.
Ritstjórar: Kristján Guðlangsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni
Afgreiðsla Hverfisgðtu 12
(gengið inn frá Ingólfsstræti).
Símar: 16 6 0 (fimm línur).
Verð kr. 4,00 á mánuði.
Lausasala 35 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Iðjuverkíallið.
TILKYNNT hefir verið i blöð-
unum að stöðvast hafi
framleiðsla hjá 69 fyrirtækjum
vegna verkfalls Iðju, en jafn-
framt eru nöfn fyrirtækjanna
auglýst, væntanlega til varnað-
ar, þannig að þar gerist engir
verkfallsbrjótar. Meðal fyrir-
tækja þessara eru Niðursuðu-
verksmiðja S. í. F. og Niður-
suðuverksmiðja Sláturfélags
Suðurlands. í þessum fyrlr-
tækjum báðum vinna stúlkur,
sem ýmist eru félagar í Iðju eða
Verkakvennafélaginu Frám-
sókn og jafnvel öðrum starfs-
greina félögum, sem öll eru
fullgildir þátttakendur i Al-
þýðusambandi íslands. Er verk-
fall Iðju hófst hinn 1. þ. m.
gengu kommúnistiskir fulltrú-
ar Iðju á vinnustaði og stöðv-
uðu vinnuna yfirleitt. Iíomu
þeir einnig til tveggja ofan-
greindra niðursuðuverksmiðja
og stöðvuðu vinnu þar, en þó
ekki nema um einn dag, með
því að sannanlega skorti á heim-
ild þeirra til slíkrar vinnu-
stöðvuhár og liggja til þess eftir-
greind nánari rök.
Bæði þau félög, sem niður-
suðuverksmiðjurnar reka hafa
gert samninga annarsvegar við
Iðju sem meðlimir iðnrekenda-
félagsins og hinsvegar við
Verkakvennafélagið Framsókn
sem meðlimir Vinnuveitenda-
félagsins. Voru liinir síðar-
nefndu samningar endurnýjað-
ir á siðastliðnu vori, en samn-
ingarnir við Iðju runnu út 1.
júlí, — þann dag sem verkfall-
ið hófst. Ekki leikur vafi á því,
að þær starfsstúlkur ofan-
greindra fyrirtækja, sem eru
meðliinir í Iðju, verða að leggja
niður vinnu, nema þvi aðeins
að þær gerist verkfallsbrjótar.
Hinsvegar eru starfsstúlkur fyr-
irtækjanna, sem í öðrum verká-
kvennafélögum eru, skyldar til
að halda áfram vinnunni, meðan
samningar lilutaðeigandi félaga
eru í gildi og samúðarverkfall
er ekki hafið almennt, af hálfu
þeirra félaga. Þetta hefir leitt til
áreksturs milli Iðju og Verka-
kvennafélagsins Framsóknai^
sení óhjákvæmilega hlýtur að
leiða til nokkurra átaka þeirra i
milli, en raunverulega er þar um
alvarlegan árekstur að ræða
milli flokksmanna í Alþýðu-
flokkinum og svo kommúnista.
Alþýðuflokksfulltrúar skipa að-
allega eða eingöngu stjórn i
Verkakvennafélaginu Fram-
sókn, en kommúnistar undir
forystu Björns Bjarnasonár i
Iðju. Er ekki ósennilegt að þessi
undarlega aðstaða félaganna
verði tekin til athugunar og ný-
skipunar, hverjar afleiðingar,
sem það kann að hafa. Hitt er
aftur vist að stjórnendur Iðju
hafa ekkert umboð til og geta
ekki lögum samkvæmt lýst yfir
verkfalli af hálfu annara félaga,
cða knúð félagsmenn þeirra til
að taka þált í verkfalli Iðju.
S!"ðvi þeir hinsvegar vinnuna
r]".ð hótunum um ofbeldi eða
' ' i slíku ofbeldi í sama augna-
miði, verða fuhtrúar Iðju per-
’ nulega skaðabótaskyldir
vr :a liinna ólöglegu aðgerða,
af því stappi kíf og kapp
ið seinna getur. Fulltrúar
Upprætum sóðaskapinn í bænum.
Herferð hafin gegn rusliá alxnannafæri.
Viðtal við Stefán Jóhannsson, Iögregluþjón.
m þessar mundir er verið að vinna að því, að flytja burt
skran, sem lengi hefir legið á almannafæri víðsvegar um
bæinn. Blaðið hafði í gær tal af Stefáni Jóhannssyni, lögreglu-
þjóni, en hann hefir umsjón með þessu verki.
U
í gær, er tíðindamanni blaðs-
ins varð gengið um Bergstaða-
stræti, rakst hann á nokkra
menn, sem unnu að þvi að hlaða
ýmiskonar rusli á bila. Gaf
hann sig á tal við menn þessa
og komst þá að raun um, að hér
var á ferðinni flokkur hreinsun-
armanna frá bænum. í flokki
þessum eru 5 menn, verkstjóri
lians er Sigurbergur Elíasson,
en Stefán Jóhannsson lögreglu-
þjónn stjórnar verkinu af hálfu
lögreglunnar.
Tíðindamaður blaðsins hitti
Stefán þarna að máli og spurði
hann um ýmislegt varðandi
þessa þörfu herferð gegn sóða-
skapnum í bænum.
Stefán kvað ætlunina vera, að
hreinsa öll port, ganga og götur
af öllu því skrani sem finnst, og
er hér farið eftir þvi, sem lög-
reglusamþykktin mælir fyrir
um. Stefán kvað flokk þennan
Iðju hafa þegar stöðvað vinnu
um einn dag hjá Niðursuðu-
.verksmiðju S. I. F. og reyndu að
gera slikt hið sama hjá Slátur-
félaginu, en var vísað þar á dyr
kurteislega.
Allt útlit er talið á að verk-
fall Iðju verði langt. Ýmsar
verksmiðjur liafa þegar unnið
að mestu úr því efni, sem þær
liafa fengið til ráðstöfunar
þannig að þær liafa óverulegra
hagsmuna að gæta um sinn, þótt
þær hinsvegar myndu hafa unn-
,ið allt árið hefði ekki tilverkfalls
lcomið. Oftast má finna einhver
verkefni, þótt þau megi hins-
vegar einnig láta mæta afgangi.
Iðnverkafólk mun liinsvegar
vera ákveðið í kröfum sínum og
hvergi vilja slaka á klónni. Mun
það krefjast sambærilegra kjara
við ahnenna verkamenn, en iðn-
rekendur treystast ekki til að
ganga að þeim kröfum, m.a.sök-
um þess að þeir fá ekki heimild
til að hækka verðlag á fram-
leiðslunni, sem auknum fram-
leiðslukostnaði nemur. Þrátt
fyrir samningaumleitanir af
liálfu sáttasemjara hafa þær
engan árangur borið og mun
málið Væntanlega verða látið
liggja kyrrt um hríð, eða þar til
líkur eru taldar til að unnt reyn-
ist að koma á samningum. Yerk-
fallið mun óhjákvæmilega valda
verulegum óþægindum og all-
mikilli röskun á Öflun daglegs
neyzluvarnings, en almenning-
ur mun þó komast af án ýmis-
legrar framleiðslu iðnaðarins.
Hinsvegar er ekki ósennilegt að
komið geti til samúðarverkfalla
og ef til víll allsherjarverkfalls,
ef kommúnistar fá að ráða. Það
gæti flýtt fyrir ákveðinni af-
stöðu stjórnmálaflokkanna í
dýrtíðarmálunum, þannig að
Alþingi yrði, — nauðugt viljugt,
— að afgreiða þau mál á viðun-
andi veg. Að þessu leyti getur
verkfall Iðju því haft nokkura
þýðingu, og það getur einnig
éytt gerviiðnaði þeim, sem kom-
ið hefir verið upp í landinu, en
ekkert gildi hefir. Slikur iðnað-
ur hrynur fyrst og má gjarnan
missa sig, en heilbrjgðum
iðnaði má hinsvegar ekki of-
bjóða, þannig að einnig liann
bíði verulega linekki. Væri þá
illa komið margra ára starf
framfaramanúa, ef það væri ó-
nýtt með ósanngjörnum kaup-
kröfum, — en ekki er ástæða til
að óttasl slíkt að svokomnu
máli.
hafa starfað í viku, en ætlunin
væri að láta ekki staðar numið
fyrr en allt skran, sem árum
saman hefir verið til lýta og
táhnunar hingað og þangað um
bæinn, liefði verið flutt á brott.
Verðmætir hlutir, sem flokkur
þessi finnur á almannafæri eru
fluttir inn að Gelgjutanga við
Elliðaár, en hitt, einskisnýtt
rusl, er flutt í öskuhaugana.
Lokið er lireinsun á svæðinu
milh Garðastrætis óg Bergs-
staðastrætis að sögn Stefáns.
Stefán kvað ótrúlega mikið
skran finnast víða á litlu svæði
og nefndi hann sem dæmi um
sóðaskapinn, að flutt hefðu
verið 6 bílhlöss af ýmiskonar
rusli af Bergsstaðastrætinu frá
gatnamótum Laugavegs að
Spítalastig.
Mjög kvað Stefán það vera
farið að tíðkast að nota ganga
milli húsa fyrir geymslu, en
slíkt er skýlaust bannað í lög-
reglusamþykktinni.
Ýmsra grasa kennir í ruslinu,
sem unnið er nú að að flytja
burt.
Eru þar kassar ýmiskonar,
fúatimbur, járnarusl, múrstein-
ar, grjót, tómar tunnur o. s. frv.
Tilkynnt er í blöðunum, hvaða
svæði verði tekin fyrir í livert
sinn, en stuttu áður en vinnu-
flokkurinn kemur fá þeir, sem
til eignarréttar á ruslinu telja,
frest til að fjarlægja ruslið sjálf-
ir, en geri þeir það ekki er það
umsvifalaust flutt burt á kostn-
að eigenda, ef þeir finnast.
Þegar búið er að hreinsa hvert
svæði, liefir lögreglan eftirlit
með þvi, að ekki sæki í sama
horfið að nýju með ruslsöfnun
á þeim.
Stefán kvaðst vera ánægður
með verkstjóra vinnuflokksins
og verkamennina og vinnubrögð
þeirra.
Að lokum bað Stefán blaðið
um að brýna fyrir mönnum að
fjarlægja sjálfir rusl af
svæðum, sem mælt er fyrir um
í lögreglusamþykktinni að ekki
megi geyma það á, að öðrum
kosti verður það þegar flutt
burt á eigandans kostnað eins
og fyrr var getið og í þeim efn-
um verður engum hlíft, hver
sem í hlut á.
Tíðindamaður blaðsins gekk
um nokkrar götur, þar sem mik-
ið er af allskonar rusli í port-
um, göngum og grasblettum og
síðan til samanburðar um
nokkrar götur, þar sem hreins-
unarmennirnr hafa verið á ferð.
Má með sanni segja, að göturn-
ar hafi margar liverjar skipt um
svip við aðgerðir hreinsunar-
flokksins.
Engum getur dulizt, live mik-
ið þarfaverk er hér verið að
vinna, þvi að rusl það, sem nú
er liafin herferð gegn, hefir í
mörg ár verið þyrnir í augum
allra þeirra, sem einhven smekk
hafa fyrir útliti bæjarins. Það
hefir verið eigendum þess og
eigendum lóða þeirra, sem það
hefir legið á, til hinnar mestu
háðungar og bæjarfélaginu til
hneisu. Vonandi sjá bæjarbúar
fram á það hér eftir, að ekki
svarar kostnaði að safna að sér
þessu hvimleiða rusli, en ef svo
reynist ekki er voúandi að lög-
reglan gangi vel fram í því að
koma því fyrir kattarnef.
Reykjavíkurmótið:
Úpslit i kvold.
K.R. og Valur
keppa.
í gærkveldi var háður næst-
siðasti leikur BeykjavíkurmótsT
ins og kepptu þá Fram og Vík-
ingur. Leikurinn hófst ld. 8.30
á fþróttavellinum eins' og venju-
lega.
Veður var ekki heppilegt og
talsverður vindur. Víkingar
liöfðu vindinn á móti sér i fyrri
hálfleik, en tókst samt að skora
mark í þessum hálfleik. Gerði
það Hörður Ólafsson. Annars
gerði Fram mörg hættuleg upp-
hlaup í þessum liálfleik, en tókst
ekki að skora mark. Lauk því
fyrri hálfleik með 1:0 Víking i
hag.
f siðari hálfleik hafði Fram
vindinn á móti sér og bjuggust
menn því við, að Víkingur
mundi sigra, er liann hafði eitt
mark fram yfir og þar að auki
vindinn með sér. En svo fór þó
ekki. Fram sýndi í þessum hálf-
leik meiri snerpu og flýti en bú-
izt var við og skoraði í leiknum
2 mörk. Var annað gert úr víta-
spyrnu, sem Sigurður Jónsson
tók, en Þórhallur skoraði það
síðara.
Hinsvegar gerði Víkingur eitt
mark í þessum hálfleilc og skor-
aði Eirikur það. Lauk þvi leik
þessum með jafntefli 2:2. —
Guðmundur Sigurðsson var
dómari í gærkveldi.
f kvöld keppa svo hinir
gömlu keppinautar K.R. og Val-
ur til úrslita. Hefir nú Valur 3
stig, en K.R. 2. Vinnur þvi Valur
mótið-, ef hann sigrar K.R. í
kvöld eða gerir jafntefli, en K.R.
sigrar hinsvegar, ef það vinnur
Val. — Dómari verður Þráinn
Sigurðsson.
Forseti íslands var á
Húsavík í gær
I gær kl. 1 fór forseti fs-
lands frá Akureyri áleiðis til
Húsavíkur. Á móti forsetanum
kom frá Húsavík sýslumaður-
inn, Júlíus Havstein, prófastur-
inn, séra Friðrik A. Friðriksson,
hreppstjórinn, Þórarinn Stef-
ánsson og læknirinn á Breiðu-
mýri, Snorri Ólafsson. Til móts
við forseta komu einnig sýslu-
nefndarmenn og hreppsnefnd-
armenn úr öðrum hlutum sýsl-
unnar. Við Goðafoss mætti
hópurinn forseta og fylgdarliði
hans. Bauð sýslumaður forseta
velkominn þar, en læknisfrúin á
Breiðumýri afhenti honum
blómvönd. Því næst var ekið til
Húsavíkur, en er þangað var
komið stóðu skátar heiðursvörð
við samkomuhús staðarins, en
Karl Kristjánsson oddviti bauð
forseta velkominn. Var honum
síðan haldið samsæti í sam-
komuhúsinu, sem var fagur-
lega skreytt. Þar ávarpaði sýslu-
maður forseta, en forseti þakk-
aði og ávarpaði samkomuna.
Auk þess tcúai til máls þeir Karl
Kristjánsson oddviti, Kári Sig-
urjónsson hreppstjóri Tjörnes-
hrepps, Þórdís Ásgeirsdóttir,
formaður Kvenfélags Húsavík-
ur, Friðrik A. Friðriksson, pró-
fastur. Sýslumaður las ávarp
frá sýslunefnd N.-Þingeyjar-
sýslu og loks mælti Sigurður P.
Björnsson, form. íþróttafél.
Völsunga, nokkur orð.
Næst var gengið til kirkju og
Scrutator:
<p
V.
XjOudJjJi
Lélegir skór.
Göngumaður skrifar eftifarandi
„Ekki alls fyrir löngu var eg á
ferð með f jölskyldu minni víðáf jarri
byggS. Dóttir mín hafSi keypt sér
nýja gönguskó allháu verði, jafn-
vel miÖaÖ við það sem nú gerist,
og mátti gera ráð fyrir að skórnir
væru sæmilegir enda litu þeir svo
út. Nokkuð rigndi einn daginn, en
þó ekki meira en svo að grasblautt
varð, en þá fór svo að sólar duttu
undan nýju skónum og reyndust
aðallega pappi. Mér er sagt að veru-
leg brögð séu að þessu, og getur
hver maður sagt sér sjálfur hversu
þægilegt það er að standa uppi í
óbyggðum skólaus og jafnvel einn-
ig þótt byggð sé nálægt. Nú er
vitað að skóskömmtun er gildandi
í Ameríku og mun þess einnig gæta
gagnvart innflutningi hingað til
lands, en slík skömmtun mun að-
eins ná til leðurvöru en ekki pappa.
Virðist ekki vanþörf á að fylgst
sé með skóinnflutningi hingað til
lands betur en gert er, ef sú er
raunin á að nokkuð verulega kveði
að innflutningi á pappasólum og
öðrum slíkum varningi, einkum ef
hann skyldi vera fluttur inn í stað
leðurvörunnar, sem leyfi eru fyrir.
Vestan hafs má fá sljka pappaskó
fyrir mjög lágt verð, en hér eru
þeir seldir fyrir offjár og þess að
engu getiÖ að um lélega vöru sé að
ræða. Væri æskilegt að fá nánari
skýringar á slíku.“
Felix kveðinn í kútinn.
Til þess að reyna að afsanna orð
mín og lýsingu á hinum illa hirta
trjágróðri í gamla kirkjugarðinum,
verður herra Felix Guðmundsson
að viðhafa svo sterk orð að um-
sögn mín um þetta séu „visvitandi
ósönn“. Eg hefi boðið honum að
koma með mér og líta á þessi „verk“
hans, én hann hefir neitað þvi. Við
hvað er maðurinn hræddur? Um
það að „verkin tali“ sterkara og
skýrara? Eg endurtek tilboð mitt.
Hann ræður hvort hann þýðist það
eða ekki.
Þótt F. G. sé það e. t. v. tamt
að klóra öðrum um bakið og hon-
um láti það vel til ávinnings fyrir
sjálfan hann að bola öðrum frá
vinnu þeirra og vel unnum störfum
til þess að korna sjálfum sér að
þeim, þá get eg sagt honum það, að
þetta er og verður árangurslaus
vinna hjá honum hvað mig snertir.
Eg er öllum óháður og þarf ekkert
að óttast tilraunir hans til þess að
gera mig eða verk min tortryggileg
fyrir þeim mörgu mönnum, er eg
hefi unniÖ hjá.
Til framhalds ævistarfi sínu get-
ur; hr. F. G. því haldið áfram þess-
ari þörfu iðju að nurlda öðrum um
bakiÖ. Eg er ekkert hörundssár.
Hann verÖur því að leita fyrir sér
um hæfilegt verkefni fyrir sig. Er
svo útrætt um þetta mál að sinni
frá minni hlið, jafnvel þótt hr. F.
G. sýni mér enn klórur sínar og
krumlur. Óska vildi eg þess að
þjóðfélag vort þyrfti ekki á slíkum
verkstjóra að halda, sem segir sann-
leikann ósannan.
Jón Arnfinnsson
garðyrkjum.
ávarpaði forseti þar mikinn
mannfjölda, sem þar hafði safn-
azt saman.
Þá gekk forseti til sjúkra-
hússins, skoðaði það og heilsaði
upp á sjúklinga, sem þar lágu.
Húsavík var fánum skreytt
og veður var hið bezta. 1 gær-
kvöld lagði forsetinn af stað á-
leiðis til Akureyrar.
Toigsalan,
Njálsgötu og Barónsstíg
í kvöld: Ódýrir tómat-
ar, mjög góðir, 25 krón-
ur kassinn, 8 krónur
kilóið. Selt frá kl. 5—7
í kvöld.
Stímur
Og
leggingar
í glæsilegu úrvali, nýkomið.
H. T0FT
Skólavörðustíg 5. Sími 1035.
„MAGIC"
ei þvottaeíni
fiamtíðarinnai.
Fæst í

8IMI 4205
II
in
.0ATINE
. hieinlætis-
VÖIUI
— síðan fyrir stríð —
fást enn í
Veizlun
Theodói Siemsen
Til sölu
áhöld og útbúnaður fyrir
vikursteypu, ásamt einka-
leyfi fyrir mjög álitlegum
einangrunarplötum. Vinnu-
pláss getur fylgt og óunnið
efni. Þeir, sem óska frekari
upplýsinga, sendi nöfn í lok-
uðu umslagi á afgr. blaðs-
ins, merkt „Tækifæri“, fyrir
hádegi á morgun. ____
Krlstján Guðlaugsson
Hiestaréttarlögmaðnr.
Skrifstofutími 10—12 og 1—8.
Hafnarhúsið. Sími 3400.
HgjBWSW'
Reykjavíkunnótið
í kvöld Id. 8,30.
K.R. - VALUR
wt m • j Hvoi veiðui Reykjavihuimeistaii?
U J* M j[ l Allir út á völl — Áfram K.R.! — Áfram VÆLIJR! — Sá er svalur!