Vísir - 22.09.1944, Blaðsíða 1

Hrtstjörar:
Kristján Guðlaugsson
Hersteinn Pálsson
Skrifstofgr:
Félagsprentsmiöjan (3. hæð)
34. ár.
Reykjavík, föstudaginn 22. september 1944.
RlCst|6rar
BlaOamenn Slmii
Auglýsingar 1660
Gjaldkerl 5 ilnu*
Afgreiðsla
214. tbl.
Ferðafélag íslands flutti
nær þriðjungi fteiri far-
þega en í fyrra.'
Það fór 11,5 þús. km. eða rúmlega fjórðung
vegalengdarinnar umhverfis hnöttinn.
perðafélag íslands hefir í ár fanð 31 ferð, lengri eða
skemmri, með 1228 farþega og í þessum ferðum hefir
það farið 1 1433 km. Það er með öðrum orðum álíka langt
og 28 sinnum á milli öndverðarness og Gerpis, eða rúmlega
]/\ hluti vegalengdarinnar umhverfis hnöttinn.
Frá því er FerðafélagiÖ tók
til starfa liefir aldrei verið ferð-
ast jafn mikið og í sumar. Að
vísu voru álika margir farþegar
fluttir árið 1938, en þá ber þess
að gæta að farnar voru
skemmtiliópferðir með börn
og skiptu þau nundruðum. í
fyrra voru þátttakendur i ferða-
lögunum um það bil þriðjungi
færri, og helmingi færri árið þar
áður. Til samanburðar skal þess
annars getið, að árið 1940 voru
20 ferðir farnar með 625 manns.
Árið 1941 voru ferðirnar 30 og
þátttakendur 918, árið 1942
voru ferðirnar 22 en þátttakend-
ur 625, árið 1943 voru 28 ferðir
farnar með 938 manns og í ár
31 ferð með 1228 þátttakendum.
Af þessum ferðum í sumar
voru 7 sumarleyfisferðir og 22
helgaferðir, er stóðu yfir í 1—
2dag. Sumarleyfisferðirnar
voru yfirleitt 4—10 daga ferðir.
Mesta þátttaka í einni ferð í
sumar vay í Gullfossr og Geysis-
för 23. júlí, en þá fór 110 manns
á vegum Ferðafélagsins þangað
austur. Annars voru alls farnar
3 ferðir að Gullfossi og Geysi í
sumar með pamlals rúmlega
210 þátttakendur.
Næst mesta þátttaka í einni
ferð var í hvítasunnuferðinni á
Snæfellsjökul í vor. Þátt í henni
tóku 84 menn og konur.
Ferðunum er nú lokið að
þessu sinni. Hafa þær yfirleitt
heppnast með ágætum vel í'
sumár og ekkert orðið aðá neinn
hátt. Auk þess má segja, að
veðurheppnin liafi elt Ferða-
félagið i sumar, eins og aðra
ferðalanga sem um landið hafa
ferðast.
Ekki afiopnnn
itrax.
* • /
Brezka stjórnin gaf í gær út
hvíta bók um breytingar á hern-
um eftir að búið verður að sigra
Þjóðverja.
í bókinni segir, að ekki verði
um raunverulega afvopnun að
ræða strax lieldur þurfi að
dreifa vinnuafli þjóðarinnar á
nýjan hátt, vegna frábrugðinna
krafna stríðsins gegn Japan. ,
En þegar tekið verður að losa
menn úr herþjónustu, verður
bæði tekið tillit til aldurs og
þjónustulengdar i hernum.
Frakki fann upp
svifsprengjuna. |
Hann hefir verið hand- j
tekinn.
Frakkar hafa handtekið í
París vísindamann, Jean Clot að
nafni. »
Maður þessi sagðist hafa fund-
iij upp og fullkomnað svif-
sprengjuna og látið Þjóðverjum
i té allar upplýsingar um hana,
svo að þeir gæli beiít henni gegn
Bretlandi. Hann var æstur naz-
istavinur og dró ekki dul á það,
jafnvel eftir að bandamenn tóku
París, en þar bjó hann.
Caruso, fyrrum lögreglustjóri
í Róm, liefir verið dæmdur til
dauða og tekinn af lífi.
Rússar 35 km.
r
Ungfverjalandi.
% ...-Tr*—.-
80-90 km. frá Tallinn.
Rússar voru í gærkveldi að,-
eins um 25 km. frá landamær-
um Ungverjalands.
Hafa þeir tekið þarna borg-
ina Arad, auk IIjO bæja annarra.
Arad er um 30 km. frá landa-
mærunum og sóttu Rússar tals-
vert framhjá borginni. Þeir tóku
einnig „borgina Lipova, sem er
um 50 km. fyrir austan Arad.
Eru hersveitir Rússa og Rúmena
því lcomnar niður á sléttuna
miklu, sem nær yfir mikinn
hluta Ungverjalands.
\
80—90 km. frá
Tallinn.
Hersveitir „Rússa í Eistlandi
tóku í gær borgina Rakwere,
sem Þjóðverjar nefna Wesen-
berg. Hún er rúmlega 85 km.
frá Tallinn (Reval). Auk þess
voru Þjóðverjar hraktir úr 300
bæjum öðrum í Eistlandi.
Yeslan við Jelgava hefir ekk-
ert lát orðið á gagnáhlaupum
Þjóðverja, en þeim hefir öllum
verið hrundið.
Suður og suðaustur af Krosno
í Karpatafjöllum tóku Rússar
nolckur þorp, meðal annars eitf,
seni heitir Dukla, en þaðan ligg-
ur vegur um samnefnt skarð
yfir Karpatafjöllin niður á ung-
versku sléttuna.
Loftsókn.
Bandaríkjamenn liéldu áfram
loftsókn sinni í gær og beindu
henni eins og áður á járnbrauta-
samgöngum frá Vínarborg og
Budapest austur lil vígstöðv-
anna í Transylvaniu. Rússar
gerðu árás á ungversku borgina
Dcbreccn í nótt.
Þjóðverjar segja, að Bretar hafi
náð sambandi við loftflutta liðið.
Herdómstólar stofn-
aðir í Belgíu.
Herdómstólar hafa verið Sett-
ir upp í Briissel og átta öðrum
stórborgum Belgíu.
Delfoss dómsmálaráðherra
lét svo um mælt við blaðamenn
í gær að þjóðin þarfnaðist meira
heilbrigðs réttarfars en mat-
væla.
«
Charles hertogi ■ áf Flandri,
bróðir Leoþolds konungs, hefir
verið kosinn ríkisstjóri Belgíu,
meðan Leopold er í haldi i
Þýzkalandi. Hann starfaði mik-
ið í leynifélögum föðurlands-
vina.
Rússar á vesturvígstöðvuimm.
Rimíni á valdi
bandamanna.
Stutt leið til Pósléttunnar
Hersveitir úr 8. hernum tóku
hafnarborgina Rimini í gær.
8. herinn á Ítalíu á nú í bar-
dögum um siðustu hæðirnar
áður en komið er niður á Pó-
sléttuna.
Fréttaritarar símuðu í gær,
að horfur sé nú alvarlegar fyrir
Þjóðverja þarna, þvi að ef
bandamenn taki þessar hæðir,
þá muni þeir ekki verða stöðv-
aðir fyrr en; við Pó.
Fimmti herinn lengir og
dýpkar fleyginn, sem hann lief-
ir rekið i Gotnesku línuna fyrir
norðan Florens.
Verkfall hjá Austin.
1400 menn lögðu niður vinnu
í Austin-verksmiðjunum í
Birmingham í tvo daga um
miðja vikuna.
Mennirnir héldu því fram, að
þeir hefði verið settir til að
smíða bílahreyfla, sem nota ætti
eftir stríð og ])eir myndu fá
minni laun fyrir þá vinnu. Er
þeim var sýnt fram á, að nota
ætti hreyl’Iana í bíla handa hern-
um snéru þeir aftur til vinnu.
Skemmtikvöld Heim-
dallar annað kvöld.
Fyrsta skemmitkvöld Heim-
dallar, félags ungra sjálfstæð-
ismanna, verður i Tjarnarcafé
annað kvöld og hefst það ld.
9.30 e. h., stundvisíega. Verð-
ur skemmtuninni hagað með
svipuðum Iiætti og áður liefir
tíðkast, þ. e. þar verða flutt-
ar ræður, skemmtiatriði verða
og loks stiginn dans.
Félagsmenn eru hvattir til
að tryggja sér aðgöngumiða í
tíma, helzt í dag, þar eð að-
gangur verður takmarkaður,
með það fyrir augum/að nægi-
legt dansrými verði á gólfinú.
Aðgöngumiða 'má panta á
skrifstofu Sjálfstæðisflokksins
(sími 2339).
Minkaplágan.
1 greininni „Minkaplágan“, sem
l)irtist i blaðinu í gær, var getið um
bréf frá Á. Th. P., sem talinn var
þar Hafnfirðingur. Á. Th. P. hefir
beðið blaðið að láta þes6 getiS, aS
hann sé Reykvíkingur. !

Bandamenn hafa jafnan leyft rússneskum herforingjum að
fylgjast með hernaðaraðgerðum á sjálfum vígstöðvunum, þegar
þess hefir verið óskað. Myndin hér að ofan sýnir Bradley hers-
höfðingja ræða við rússneska flughershöfðingjann Sharapov í
Norður-Frakklandi.
Herinn streymir
yfir Nijmegen-
brúna.
Frá Alþingi:
Ríkisstj órninni heimilist að
kaupa hlutábréf í Flug-
félagi Islands.
Fyrir hálfa aðra'milljón króna til aö eignast
helming hlutabréfanna.
Ríkisstjórnin hefir lagt fram anþegið tekju- og eignaskatti,
á Alþingi frv. til laga um að
henni heimilist að leggja fram
fé úr ríkissjóði til aukningar á
hlutafé Flugfélags íslands.
Er gert ráð fyrir þvi í frumv.,
að framlagið verði svo mikið,
að ríkissjóður eigi helming
híutafjárins og sé stjórninni
hcimilt að taka það fé að láni,
sem til þess þarf.
Þegar svo sé komið, að Flug-
félagið hafi breytt lögum sin-
um í samræmi við þetta, getur
atvinnumálaráðuneytið veitt fé-
laginu einkarétt til llugferða
her á landi og til útlanda með
farþega, póst og farangur. Fé-
lagið skal þá einnig verða und-
Mannlaust skip
reki.
svo og útsvarsgreiðslum;
I greinargerð fyrir frv. segir
svo, að flugsamgöngur sé nú
©rðinn svo verulégur þáttur í
samgöngumálum Islcndinga, að
nauðsyn heri til að ríkið hafi af-
sldpti af rekstri þeirra og styrki
þær eftir föngum. Þess vejjjpa sé
frumvarpið borið farm.
Að lokum segir í greinargerð-
inni, að fyrirkomulagið, sem
frv. gerir ráð fyrir, sé sniðið
eftir því skiþulagi, sem haft hafi
verið á flugsamgöngum flestra
Evrópulanda fyrii* stríð.
Harðir bardagar hjjá
Luneville.
“jpransozean-fréttastofan
þýzka lét þá fregn írá sér
fara í morgun, að Bretar hefði
að öllum líkmdum náð sam-
bandi við loftflutta liðið hjá
Arnhem.
Staðfesting hefir ekki feng-
izt á þessu frá Bretum, en þess
er getið í London, að fregn hafi
horizt um þetta frá Þjóðverjum
seint i gærkveldi. Var ekki tal-
ið útilokað, að fregnin væri
sönn. Þjóðverjar höfðu að vísu
sagt, að búið væri að eyða nokk-
urum hluta liðsins.
Skriðdrekar og flutningalest-
ir Breta streymdu norður yfir
hrúna á Waal í gær og stefndu
norður til Arnheim við Lek.
Skýrðu blaðamenn svo frú i
gærkveldi, að framsveitir Breta
væri komnar í skotfæri við Arn-
heim.
Flutningar í lofti liéldu áfram
og var veður ])ó ekki gott, skúra-
veður og lágskýjað.
Þjóðverjar héldu áfrarni árás-
um sínum á fleyginn að vestan,
en unnu ekkert á. Ilinsvegar
tókst Bretum að færa út kví-
arnar austur á bóginn um liér
um hil 10 km.
Kanadamenn
við Scheld.
Hersveitir Crerars liershöfð-
ingja, Kanadamenn, hafa nú á
valdi sínu syðri bakka Scheld-
ösa á um þáð bil 65 ltm. kafla,
frá Antwerpen ög hiðiir til
Terneuzen. Pólskar liersveitir,
sem berjast við hlið Kanada-
manna hafa náð smáborginni
Hoek, sem er skammt frá
Terneuzen.
1 hádegisútvarpinu í dag var
auglýst siglingahætta fyrir
Norðurlandi og stafar hún af
mannlausu skipi, sem er á reki.
Er hér um að ræða íhótor-
skipið Helgu, og hefir það ver-
ið á reki úti fyrir Norðurlandi
nokkra daga, mannlaust eins og
áður segir. Síðast sást til skips-
ins fyrir tveim dögum á Húna-
flóa.
Helga var í sumar dregin frá
Eyjafirði vestur til Steingríms-
fjarðar Þar mun hún hafa leg-
ið síðan og slitnað upp af leg-
unni undan Drangsnesi, að því
er Vísir hefir komizt næst. .
Helga er 74 smál. að stærð
og var byggð erlendis. t sunnu-
dagsblaði Vísis frá 20 ágúst s I
segir Vigfús Kristjánsson fv'
veru sinni á skininú og vofi
þeirri, sem því fylgiu
Nýr rannsóknaríöB-
reglnþjónn.
Axel Helgason farinn til
náms vestan hafs
Fyrir nokkru fór Axel Helga-
son, Iögreg]uþjónn, til Banda-
rikjanna, til þess að leggja þar
stund á „lekniskt“ nám í lög-
reglumálum.
Nokkuru fyrir stríð var sá
háttur tekinn upp að veita styrk
til tveggja lögreglumanna á ári,
til utanfarar.y Var svo til ætlast,
að lögreglumennirnir notuðu
þennan styrk' til dvalarkostnað-
ar hjá erlendri lögreglu til þess
að kynnast starfsaðferðum
hennar á hverjum stað.
í slríðsbyrjim var Axeli veitt-
ur þessi styrkur, en hann hefir
ekki fært sér hann i nyt fyrr en
•'ó. enda hefir á þessum tíma
verið ýmsum annmörkum
1 imdið að komast utan.
\xel hefir nýlega verið ráð-
rannsóknarlögreglumaður,
mun hann taka við þessu
'°rfi sínp hér, þegár hann lief-
'»• lokið námi erlendis.
CBJOF
Næturakstur.
Bifröst. Simi 1508.
Útvarpið í kvöld.
' Kl. 19.25 Þingfréttir. 20.30 1-
þróttaþáttur í. S. 1. 20.50 Pianó-
kvintett útvarpsisn: Kvintett í es-
mollmoll, eftir Humel. 21.10 Er-
indi: Uppeldismál barnmörgu heim-
ilanna (Arngrímur Kristánsson
skólastjóri). 21.35 Hljómplötur:
Gigli syngur. 22.00 Symfóníutón-
leikar (plötur) : Tvær sónötur eftir
Beethoven: a) Kreutzer-sónatan. b)
W aldstein-sónatan.
65 ára
verður í dag (22. sept), Guðjón
Kr. Jónsson skósm., Grettisgötu 11.
80 ára
verður á morgun (23. sept.) Vig-
dis Jónsdóttir, Grettisgötu 53,
ekkja Jóns heitins Þórðarsonar,
dýralæknis á Isafirði.
Hjónaband.
Laugardaginn 23. þ. m. verða
gefin saman í hjónaband í Vest-
mannaeyjum: ungfrú Linda Bjarna-
sen og Sígurður E. Finnsson í-
þróttakennari. Heimili þeirra er:
Dagsbrún, Vestmannaeyjum.
Nýlega voru gefin saman í hjóna-
band af. síra Árna Sigurðssyni:
ungfrú Inga Guðrún Árnadóttir,
Laugaveg 138 og Einar S. Berg-
þórsson, Þingholtsstræti 12.