Vísir - 21.08.1945, Qupperneq 7

Þriðjudaginn 21. ágúst 1945
VISIR
Sá seni liafði talað var hár náungi, sem snéri
bakinu að eldstónni og gætti þess vandlega að
hárkollan hans sviðnraði ekki með því að halla
henni út í þann vangann, sem frá eldinum
sneri. Hann var dökkur á hörund og beinaber
undir livítri hárkollimni og þótt ljann talaði
ekki háum rómi þögnuðu óánægjuraddirnar
i stofunni strax. Gamli Perrichet blár af
vonzku, frú Perrichet kveinandi og armædd,
Perrichet yngri, og Jacquelot, lilýddu öllu tiltali
öldungsins.
Raoul leit upp. Pierre frændi hans ávarpaði
hann og sagði:
„Ein skál af súpu og góður nætursvefn og
hlutirnir munu þá liafa færzt í eðlilegar skorð-
ur. Þetla er allt leiðinlegt, en leiðindin hverfa,
ef við hættum að skrafa um þetta. Farðu nú
og sofðu.“
Gamli maðurinn brosti og Raoul fann að
brosið hlýjaði lionum um lijartaræturnar.
Pierre frændi skildi auðsjáanlega hlutina. Hann
varð fyrstur til að sýna skilning á því er skeð
hafði og lians eigin sjónarmiðum. Hin sáu
bara sina hlið málsins. Raoul viknaði við og
Lyrjaði að snökta. Hann varð gagntekinn af
ækka, sem hristi liann allan.
ANNAR KAFLI.
Tíu dögum eftir æfintýri Raouls var öll fjöl-
•skyldan saman komin í kveðjusamsæti, sem
um leið var uppskeruhátíð.
Aðalumræðuefnið var æfintýri Raouls og
fólkið var svo sem ekki i 'vafa um hverjar af-
leiðingar það myndi liafa. Callian greifi var
svo hátt settur maður. Vissulega myndi hann
liafa nóga dyg'ga sögumenn. Vitanlega getur
maður í hans' stöðu ekki liætt virðingu sinni
vegna söguburðar úr unglingi. Það verða auð-
vitað málaferli og Raoul verður settur inn.
En Pierre frændi tólc engan þátt í þessum
hollaleggingum, þar sem hann stóð á uppálialds-
stað sinum við ofninn og sneri baki að eldinum.
Annað slagið veitti hann umræðunum athygli,
hristi höfuðið, eða haun starði niður á rönbik-
;ar sem liann hélt umliyggjusamlega milli hand-
anna. Loksins sagði hann:
„Það er ekki viturlegt að Raoul dvelji hér. Því
ækki láta hann koma með mér?“
„Þú meinar,“ sagði frú Peri’ichet, „að Raoul
eigi að fara i flotann.“
Faðir Raoul sagði ekkert. Hann hafði horn
1 síðu flotans. Það var ekki við hæfi heiðurs-
rúanna að lians dómi að vera í flotanum. Flot-
iim var aðeins fyrir óþokka og ræningja. Flota-
fifið var erfitt, sífeld samvist við grófa menn
sem leiddi til niðurlægingar. í þessu tilfelli var
ekki neinn vafi á lygum Raouls en samt varð að
taka tillit til velferðar lians. Persónulegar til-
finningar máttu þó auðvitað ekki standa í vegi
fyrir að það heppilegasta yrði gert. Raoul var
yngri sonurinn. De Perrichet eldri sagði ekk-
ert, en Pierre frændi hélt áfram" að útskýra livað
hann ætli við.
„Eg á ekld aðeins við flotann, mínir kæru,
heldur flinn konunglega flota Nýja Frakklands,
að drengurinn komi á mitt eigið forustuskip,
„Afríkusólina“. Sonur ykkar mun þar með
verða skipverji á einu glæsilegasta skipi verald-
arinnar. Þótt þið ef til vill trúið því ekki gengur
það 7 mílur á klukkustund. ótrúlegt kaxinske,
en auk þess er skipið endurbætt árlega. Við lif-
um nefnilega á öld framfaranna og hinna nýju
uppfyndinga.“
Gamli maðurinn leit upp með talsverðum
þótta i svipnum, en enginn af hinum tók þátt
i stolti hans. Gamla Perrichet fannst litið til
nýjunganna koma. Hann var fyrst og fremst
barn fortiðarinnar og var innilega móti hinni
nýju veröld, sem var i þróun og öllu, sem henni
tilheyrði. Ifann sá eftir fjármunum, sem eytt
var í nýjungaruar, verðmætum, sem hann taldi
kastað á glæ og svo allt píslarvætti Jesúítanna.
En verst af öllu var honum við hinar skaðlegu
hugmyndir sem hin nýja veröld færði með sér
gagnvart hinum fornu venjuni er höfðu hald-
ið þjóðfélaginu saman, skjddunum við konung-
inn, föðurlandið, jörðina raanns og sjálfa eig-
inkonuna. í hinu nýja Frakklandi var þessum
máttarstólpum vissulega liætta búin. Þar gekk
þetta meira að segja svo langt, að menn lögðust
út fjarri bústöðum siðaðra manua. Þeir höfðu
hæli sitt í skógunum og voru í vinfengi
við villimennina og vildu i engu þýðast
fyrirskipanir þær, er ráðherrar konungsins
gæfu, hvorki að greiða skatta, kvænast eða
fá sér bújörð. Slíkt háttalag var í senn trufl-
andi og hættulegt. Hann sökkti sér niður í
draumóra þar sem hann sá sjálfan sig sitja í
einskonar Indiánatjaldi, vera að steikja fugl á
trjárenglu yfir eldi, yfir liöfði sínu bláan liim-
inn og í kring um sig tré — skóg, frið og kyrrð.
Maður gat jafnvel labbað um nakinn, fundið
sólina skína á beran líkamann, etið og sofið
þegar maður vildi, og gert aðeins það sem
mann langaði mest til. De Pierrichet skotraði
augunum til Pierre frænda yfir herðar konu
sinnar. Góður náungi það, eiginlega fjandi geð-
ugur, þessi herra de Ronaventure sem var gift-
ur mágkonu hans. Já, en það var nú sá mun-
urinn á þar, að hann komst burtu frá henni 9
mánuði ársins.
Hann hætti þessum hugleiðingum og fór að
gefa umræðuefni hinna gaum. De Bonaventure
var að lýsa lifinu um borð í „Afríkusólinni",
sem. virtist ekki vera neinn barnaleikur. Það
væri ef til vill ekki svo vitlaust fyrir strákinn
að eiga það dálítið strangt um tíma, undir stjórn
færnda hans. Það myndi vafalaust gera mann
úr 'honum. Ivarlinn néri höndunum saman i
gríð og ergi.
Frá mönnum og merkum aíburðum:
AKVdlWðKVm
AUGLÝSING
írá árinu 1883, undir nafni Einars Þóröarsonar
prentara, sem verzla'öi meö ætt ‘og óætt, nýtt og
gamalt og auglýsti allt í einni bendu:
Kurinugt gjörist: til kaups. fæst hér
Kvöldvökur, Balslevs tossakver,
Hersleb og hákarl stækur;
galdrakver fást hér, Grallarar,
Grasakverið hans Bíusar,
súrt smjör og sálmabækur.
Ivýrrassabók og kaffirót,
kofnafiöur og nýja Snót,
jafnvel Jóhönnuraunir.
Hugvekjusálmar, hangiket,
húspostillur ég skaffaö get,
bræöing og enskar baunir.
Skónálar, Bröndums brennivío,
barnagul] ný og Vídalín,
Pislarþankar og púður.
Kongsplástur, Brama, romm og rjól,
rokkar, náttpottar, smíðatól,
guðspjöll og gluggarúður.
Á gleraugum brotnum gef ég krit,
Grammatik eftir Halldór s...
hjólbörur hef ég stundum,
hrátjöru, pappíi-, hellu í þak,
Hugvekjur biskups, snústóbak
og gamalt guðsorð í pundum.
Hirðir og fleiri Halldórsverk,
Ilreinlætispésann, reipi sterk,
sjómönnum sel ég mötu.
Agsborgarjátning, einiber,
Úlfarsrímur og Þorlákskver,
Sigurljóð, salta skötu.
Sniðgyltan Mynster, magála,
messuvín, herta þorskhausa,
oliu og margt hvað meira.
Benediktssálmar, kæfa í kút,
kristileg smárit gengin út
og svo er um sitthvað fleira.
J ó n Ólaf-sson.
Einn fjórði hluti eða 25,5% allra eldsyoða í
Bandaríkjunum stafa af kæruleysi reykingamanna.
24,8% eldsvoða stafa af íkveikjum.
♦
„En mamma, leizt þér ekki vel á unga manninn ?“
. „Æ, nei. Hann minnir mig of mikið á hann pabba
þann, þegar hann var á hans aldri.“
Borgin Alexandría í Bandaríkjunum, sem hefir
25 þúsund íbúa er eina borgin þar í landi af þeirri
stærð sem ekki hefir básltofu.
Innzádn mikla.
Mesta „hættaspir veialdarsöguimai:,
Eftir C. S. Forester. *
kunnugt er grunnrist herskip, búin stórum fall-
byssum, og. er því unnt að sigla þéim nær strönd-
um en flestum öðrum herskipum. Lord Roberís var
seinasti monitorinn af nokkrum, sem tekið höfðu
þátt í orustum í þremur heimsálfum. Lord Roberts
hafði fallbyssur með 15 þuml. hlaupvidd. Þetta her-
skip hafði mikilvægu hlutverki að gegna í þeim
átökum, sem voru fyrir höndum.
Foringjaráð flotans hafði miklu og vandasömu
undirbúningsstarfi að gegna. 1 fyrsta lagi við að
safná saman herskipunum, æfa þau og búa liðið
undir komandi átök. 1 öðru lagi við að safna sam-
an innrásarliðinu, sem var á mörgum stöðum víðs-
vegar á Bretlandseyjum. I þriðja lagi að slæða allar
siglingaleiðir. 1 fjórða lagi að safna öllum slcipun-
um sa’man undir innrásiria, hafa hvert skip á sirium
stað, er kallið kæmi. Og fleira mætti ncfna, svo
sem að senda herslcip fram til árása og í aðra leið-
angra, til þess eins að villa Þjóðverjum sýn. Rúm
leyfir eigi að rekja þetta frekara, en þess skal að-
eins getið, að foringjaráðið vann verk sitt á svo
fullkominn hált, að ekki varð 1 héinu á betra kosið.
Það var þrútið loft nóttina þá, sem flotinn lagði
af stað yfir Ermarsund, hvert herskip á sínum stað,
og hver einasti maður í sjóliðinu var vel á verði.
Foringjar allir gáfu nánar gætur að því á mínútu
frcsti, að skip þeirra væru á réttum stað.
Engin þýzk flugvél varð vör hins mikla flota, er
hann var á íeiðinni yfir sundið, — það var lianda-
mönnum mikil stoð í þessu efni, hve lágskýjað var,
og herskipin voru um það bil miðja vegu yfir sund-
ið, þegar glampar sáust í skýjunum yfir ströndinni,
og benti það til, að nú væri verið að gera seinustu
loftárásina á strandstöðvarnar, og að Þjóðverjar
væru að skjóta af miklu kappi úr loftvarnabyssum
sinum. Það liöfðu verið gerðar svo margar og tíð-
ar loftárásir á þessar strandstöðvar í meira en
missiri, að árásirnar þessa nótt voru i rauninni eng-
in óbein aðvörun til Þjóðverja um að innrásin væri
í aðsigi. Og enn nálgaðist flotinn mikh Frakklands-
strendur og enn sáust þess engin merki, að Þjóð-
verjar hefðu orðið hans varir.
Það leið nú óðum að því, að birta tæki. Og
herskipin fóru nú að skipa sér í stöðu, til þess
að búa sig undir skofhríðina miklu. Og enn voru
þess engin merki sjáanleg, að Þjóðverjar hefðu orð-
ið þeirra varir. „Spenningur“ var mikill í hverjum
einasta sjóliða, eins og geta má nærri. Enginn gat
vitað fyrirfram, nema eitthvað óhugnanlegt og ó-
vænt væri yfirvofandi l'rá liinni ósýnilegu strönd
fram undan.
Gæti ekki hugsazt, að Þjóðverjar hefðu komizt
að raun um, að flotinn mikli væri á leiðinni, en
hefðu látið sem ekkert væri, til þess að geta gert
óvæntar skyndi-gagnársir.
Nú reið á að hver maður hefði fullt vald á sér,
væri „kaldur og ákveðinn“. Hvert herskip var nú
um það hil komið i fyrirfram ákveðna skotstöðu.
Eftir örskamma stund yrði- allt tilbúið til að hefja
! skothríðiná. En enn. var einhver furðuþögn og tóm-
leiki á ströndinni ósýnilegu. Váfalaúst hafa þeir,
sem kvíðnir voru — ef nokkrir voru þá kvíðnir —-
ætlað, að Þjóðverjar ætluðu að gera bandamönnum
einhvern voveiflegan grikk, er gæti eyðilagt allt
rétt áður það átti að byrja, en foringjar og aðr-
ix-, sem höfðu allt á fingrum sér, gátu ekki annað
en sannfærzt um það betur og betur, með hverri
mínútunni sem leið, að bandamenn mundu sjá þá
miklu von rætast, að geta liafið innrásina án þess
að Þjóðverjar kæmust á snoðir um það fyrir fram,
hvar meginhöggin yrðu greidd — og án þess að fá
vitneskju um að innrásarflotinn væri á leiðinni.
Skytturnar voru farnar að setja í gang hreyfiútbún-
að fallbyssnanna og allir „athugarar“ á herskipun-
um gáfu hinar nánustu gætur að öllu.
Einhvers staðar að baki herskipanna -— og ekki
langt að baki, voru herflutningaskipin, með mesta
innrásarlið, sem sögur fara af, innanborgs.
Klukkan fimm um morguninn var orðið svo bjart,
að fi’á hverju herskipi sást til næsta herskips.