Vísir - 23.01.1946, Page 4

4
V I S I R
■Miðvikudaginn 23, janúar 1940
VISIR
DAGBLAÐ
Ltgefandi:
BLAÐAtíTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Verð kr. 5,00 á mánuði.
Lausasala 40 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Eitt atkvæði getur íáiiS
úislitum.
Wonunúnistar eru að ýmsu lcyti óánægðir
með framboðslista sinn við bæfarsljórn-
arkosningararnar. Þeir, sem fylgt bafa
^flokknum að málum frá upphafi, líta klofn-
ingsmennina úr Alþýðuflokknum óhýru
auga og telja þá ekki breniræktaða kommún-
ista, þótt þeir druslist með í baráttunni innan
bæjarstjórnar og utan. Munu bafa vcrið uppi
raddir iim að þoka slíkum mönnum út af
listanum, cn af því gat.ekki orðið vegna
skipulagningar flokksins og alræðis miðstjórri-
.arinnar. Flokkurinn beygði sig.í blýðni fyrir
leðstu ákvörðunum og gengur að þessu sinni
óskiptur til kosninga. Hitt cr víst að takist
sú tilraun ekki, sem nú cr gerð til þcss að
vinna mciri hluta innan bæjarstjórnarinnar
bér í Roykjavík, mun draga til fulls fjand-
skapar milli þessara tveggja deilda kommún-
istaflokksins og ekki verða um frckari sam-
vinnu að ræða við kosningar Jæirra í milli.
Af því lciðir óhjákvæmilega að ábrif flokksins
þverra með ári hverju, enda er fullvíst að
fylgi hans eykst ekki frá því sem var 1942
og niun jafnvel reynast þunnskipaðra við
þessar bæjarstjórnarkosningar.
Sé mönnum ljós Jiessi afstaða, skýrist cinnig
til fulls allur sá bægslagangur, sem nú er á
hommúnistum. Þcir berjast ekki einvörðungu
til liess að ná meiri bluta í bæjarstjóm, heldur
herjast Jæir öllu frekar fyrir eigin tilveru.
Reykvíkingar eru orðnir ýmsu vanir af
hálfu kommúnista og kunna vcl að bregðast
við mannalátum þcirra. Má segja að þeir taki
þá yfirleitt ekki alvarlcga, cn að þessu sinni
verður þó að gera Jiað. Hver Sjálfstæðismað-
nr, sem vill vinna að og tryggja hagsiriuni
hæjarfélagsins, mun veita kommúnistum það
viðnám, senv vcra ber. Enginn má liggja á
liði sinu, enda reynslan að eitt atkvæði getur
• xiðið baggamuninn og ráðið meirihluta innap
hæjarstjórnarinnar. Hætt er við að þeir menn,
sem heima sitja, myndu una illa l>ví lilut-
skipti, gerðu þeir sér ljóst hvcrt gildi atkvæði
þeirra getur haft. Kommúnistar munu'sjá
svo um að öllum atkvæðum Jieirra verði hahl-
fð til haga, en i því augnamiði hafa þeir m. a.
:ráðið 100 „stráka“, 1,0 ára og eldri, til sendi-
ferða fyrir sig, og mun ]>á flestum virðast
tjaldað ]>ví, sem til er. Slíkar aðfcrðir sanna
fjóslega að kommúnistar líta svo á að til-
jgangurinn helgi tækin, líkt og Jesúítar gerðu
fyiT á öldum og hlutu skarpa skömm fyrir,
sem enn er við loðandi.
Reykvíkingar! Minnist Jæss að kosninga-
dagurinn mótar stjórn bæjarfns næsfu fjögur
úrin. Þá ákvcðið ])ið bvort stefna kommún-
:ista, svo scm hún kom fram í Kaupfélagi
Siglfirðinga, á að verða hér altsráðandi, eða
hvort Sjálfstæðisflokknum verður falið að
hahla áfram á ]>cirri þróunarbraut, sem bæjar-
Jelagið hcfur haldið eftir allt til þcssa dags.
Reykjavík er vel á veg komin í ýmsuin grcin-
5um, en hitt verður urnbætt, scm ábótavant er,
svo scm hlýtur ávallt að reynast hjá vax-
með J)ví að kjósa D-listann.
Austræna steínan í algleymingi:
Deildu og diottnaðu!
Þetta voru kjörorð Rómverja, er þeir voru að brjóta
undir sig smáþjóðirnar í Evrópu. Þeir vöktu deilur ng
úlfúð mcðal J)jóðflokkanna, og þe'gar innbyrðis deilnr
höfðu sundrað einingu fólksins, var tíminn kominn fyrír
herveldið rómverska að drottna yfir J)jóðiluii.
Þetta cr aðferðin, sem kommúnistar nota í dag. Aðfdrð-
ir Rússa cru hinar sömu og Rómvcrjo. Vegna J)ess að
ssiáþjóð, Persar, kvaftar undan yfirgangi þeirra í landi
sínu, hafa Rússar látið bera fram tvær kærur á heridur
bandamönnum sínum, Bretum. Er Jætta gert til þess að
vekja deilur á þingi hinna sameinuðu þjóða, og til þess
að smáj)jóð nái ekki rétti sínum. Svona eru heilindin.
Hér á landi ganga flugumenn rússneskra hagsmuna ber-
scrksgang, til Jless að suridra íslenzkum liagsmunum, til
J)ess að brjóta niður liinar norrænu lýðræðishugsjónir og
til J)ess að koma rússnesluim áhrifum til valda hér á landi.
Til þess að ná því marki, verða þeir að brjótast til valda
i böfuðstað landsins. Ef J)eir ná stjórn Reykjavíkur í sín-
ar hendur, cr J)eim opin leið á skömmum tíma að íeggja
allt landið undir liin rússnesku áhrif. Þetta vita kommún-
istar. Þess vegna reyna þcir nú að sundra borgurunum
og fá þá fneð því til að grafa sjálfuiri sér gröf.
Hver cinasti lmgsandi maður í þessarí borg.verður að
gcra sér ljóst, að nú er kosið um stefnur, en ckki menn,
Það cr ekki kosið um Jiað, liver flokkurinn láti byggja
fleiri hús eða kaupi l'Iciri skip. Það er kosið um það, livort
rússneskur kommúnismi á að geta deilt hér og drottnað
í framtíðinni eða livort menn eiga að fá að lifa héf í
friði undir vestrænu lvðræði.

lvei5 vegna beia sjóntenn lílið
úi bvtnm?
Þcir sjómenn, scm vinna á vélbátaflotanum, eru að verða
lægst launuðu mennirnir í landinu. Hvernig má slíkt verða?
Ifvaða öfugstreymi cr hcr að verða og af hverju stafar
það? öfugstreymið stafar af undirróðri í þjóðfélaginu,
undirróðri, scm stefnir markvisst að Jiví að koma hér
öllu í ()ng])veiti, svo að allt fari úr reipunum í Jiinu borg-
araléga-þjóðfélagi. Þeir, sem ætla sór að eflast á óreið-
unni, öngþveitinu og vonleysinu, eru flugumenn hinnar
rússnesku lieimsveldisstefnu, kommúnistarnir. En undir-
róðurinn, scm framinn cr, stefnir allur í J)á átt, að sigla
J)jóðfélagsskútunni í strand með sívaxandi og óstöðvandi
dýrtíð.
Það er dýrtíðin, sem cr að koma sjómönnunum á véþ
bátaflotanum á vonarvöl. Sívaxandi dýrtíð, en fiskverðið
lækkarT Kommúnistarnir og þcir ógreindu i Alþýðuflokkn-
um róa að því öllum árum, að auka dýrtíðina, að bækka
framleiðslukostnaðinn, að Jiækka kaupið fyrir landvinn-
una. Þess vegna lækkar kaup sjómannsiris, að sama skapi
og dýrtíðin eykst. Kommúnistarnir eru böðlar íslcnzku
sjómannanna. Þcir rétta þeim steina fyrir brauð. Þeir gera
ckkci’t til að bæta úr óreiðunni. Þeir spyrna gegn öllu,
sem getur dregið úr dýrtíðinni. Þcir vilja hrun. Þeir bíða
J)ess að sjá íslendinga svelta.ý
Andvaialeysi ei- áíainaðui.
Það leynir sér ekki að nú cr tjaldað öllu sem til cr bjá
flugumönnum hinnar anstrænu einvaldsstefnu. Nokkrir
„menntamenn“ þeirra sem J)ekktir cru fyrir J)jónustusemi
sina við kommúnista, halda opinberan fund í kvöld til að
syngja lof hinu austræna menningarlýðræði. Þenna fund
kallar Þjóðviljinn „einstakan viðburð“ í stjórnmálasög-
rinni. öllu er teflt fram til ])ess að hamra á blekkingunum.
Sjálfstæðismenn vcrða að gera sér ljóst, að nú er enginn
leikur á ferðinni. Nú er engum til sctu boðið og ábuga-
leysið citt verndar ekki l'relsi eða þegnréttindi nokkurs
marins. Menn verða að hafa það hugfast að nú er and-
varaleysi sama og ófarnaður. Þeim, sem hyggja að þéir
séu öruggir, hættir við að sýna tómlæti. Enginn borgari
í J)cssum bæ er öruggur nema 1'lugiUnönnum hins aust-
ræna lýðræðis, sé bægt frá valdatöku í Jicssu bæjarfélagi
og, borgararnjr, sjálfir sýni í verkinu að þcim er alvara
að hrinda þéim af höndiini sér.
Ferja yfir Pað er, skýrt frá þvi á öðruin stað
Hvalfjörð. í blaðínu, að Akraneskauþstaður
hafi ráðist í það inyndarlega fyrir-
tæki, að kaupa skip, sem á að taka að sér að
flytja fólk og bílá’yfir Ifvalfjörð, og slyttist
leiðin i nærliggjandi; sveilir þivtil muna. Flest-
um þeim, sem þá leið þurfa að fara, mun verða
þetta mesta gleðiefni. Það er gömul saga, að
leiðin inn í botn á Hvalfirði er ákaflega leið
og löng, og vildu víst flestir; sem þess ættu
kost, losna við að aka liana.
*
Sparnaður. Fcrja um Hvalfjörð hefir oft kom-
ið til tals manna á milli, en það
er fyrst nú, scm þetta mennmgarmál kemst
í framkvæmd fyrir dugnað i'áðamanna á Alsra-
nesi. Mér finnst þessi tilraun vera mjög virð-
ingárverð og sýna stórhug i sambandi við rétt-
an vilja á því að bæta samgöngurnar milli Reykja-
vikur og nærliggjandi kaupstaða. Ferjutollur
verður ákveðinn, til þess að standa slraum af
útgjöldunum, en uppliæð hans verður ekki á-
kveðin strax, og verður það gert i samráði við
stjórnarvöldin.
*
Ný mannvirki. Samgöngur hafa óneitanlega
batnað hjá okkur siðustu ár, og
er go’tl til þess að vita, að ráðizt hefir verið
í að byggja ýms stór mannvirki til úrbóta á því
sviði. Það er ekki ýkja langt siðan að nýja ölf-
usárbrúin var telcin í notkun, og var það orðið
mjög aðkallandi mál, að ný brú yrði byggð yfir
ána, en sú gamla var orðin æfagömul og ekki
Ing.ur hættulaust' að nota hana. Það er skemmst
að minnást þegar mjólkurbilarnir féllu i ána, er
brúin bilaði, og var þá mesta lán, að ekki varð
stórslys af og vart skiljanlegt, hvernig það mátti
ske nema að æðri máttarvöld hafi verið þar
að vcrki.
*
Götur Þess má og geta í sambandi við batn-
í bænum. andi samgöngur hér sunnanlands, að
gatnagerð í höfuðstaðnum hefir mik-
ið fleygl fram á stríðsárunum, og eru nú flest-
ar þær götur, sem voru í niðurniðslu fyrir stríð
komnar í miklu betra horf, og var á því ekki
' all-litil þörf. Þótt mikið hafi verið gert og fram-
kvæmdii' síðari ára hafi verið stórfelldar, þá
má betur, ef duga skal. Það dylst víst fáum, að
við íslendingar eigum að nota uppskeru góðu
1 áranna lil þess að búa lietur í haginn fyrir okk-
1 ur og reyna að gera okkur lífið þægilegra en
!hingað til hefir verið á okkar kæra landi.
• *
Landbún- Annar aðalatvinnúvegur okkar ís-
aðurinn. lendinga hefir án cfa verið slundað-
ur með allt of úreltum aðferðum.
Það fer ekki á milli mála, að aðferðir þær, sem
nqtaðar eru til þess að stunda landbúnað hér
á landi, eru löngu úreltar, og nær ekki nokk-
urri átt, að láta það viðgangast til lengdar eða
héðan í frá. Við verðum að gera okkur grein
fyrir því, að með þ'eim skilyrðum, sem hann
hefir verið stundaður, getur liann ekki staði/.l
samkeppnina við hinn aðalatvinnuveg þjóðar-
innar. Ilann getur ekki greitt það kaúp, sem
er samkeppnifært við það kaup, cr utgeiðin
greiðir.
*
Nýjar vélar. Til þess að landbúnaðurinn geti
orðið samkeppnisfæ'r við aðra at-
vinnuvegi þjóðarinnar, verður að hreyta mikið
til. Það verður að leggja niður þessi gömlu vinnu-
tæki, eins og órfið og hrífuna, scm reyndar fyr-
ir löngu ættu að vera komin á Forngripasáínið.
Bætulur okkar verða að leggja niður þá hugsun,
se.ni lengi hcfir fylgt þéim, að stympast alltaf
við og vera fráhverfir þvi að taka upp nýtizku
vinnuaðferðir, sem niundu gera framleiðslu
þeirra ódýrari en hún n,ú reynist. Iiitt er enn,
sem mér hefir fyndizt kynlegt að fleiri bænd-
ur skuli ekki taka upp nú samslundis og það
er hin nýja aðfcrð við það að þurrka hey.
*
Heyþurrk- Reyndar hafa verið á stöku stað hey-
unarvéiar. þurrkunarvélar, er myndu, ef þær
væru notaðar, spara mjög maunafla
við sveitabúskap. Með góðum heyþurrkunarvéi-
um er ekki neinn vafi á því, að jafnvel þótt
sumar væri votviðrasamt, mætti þurrka allt hey
á skömmm tima. í stað þess er verið með marg-
ar manneskjur að eltasl við hvert strá í marga
mánuði, og að sáðustu fæst lieyið hrakið og
illnotandi í hlöðuna. Með breyttum aðferðum
og viðsýni í viiinuháttuni ælti bændum að vera
i lófa lagið að lækka frainleiðslukostnað sinn
að mikiuui mun. Til.jiess að Jietla yrði mögu-
légt, yi’ði þo að styrkja bændur tli þess að út-
vega þau tæki, sem nauðsynleg cru i þessu sam-
lrandi. Til :þosk höfum.,yið Nýsköppnjna.