Vísir - 10.10.1946, Blaðsíða 4

4
Fimmtudaginn 10. október 1940
VXSIR
DAGBLAÐ
Gtgefandi: .
BLAÐAÚTGÁFAN VISIR H/F
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson,
Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiífela: Hverfisgötu 12.
Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
____Félagsprentsmiðjan h.f._
Nýsköpun 09 hallaiekstur.
JHtvinnulíf í landinu mótast öllu öðru frek-
** ar af íramleiðslutækjunum. Séu þáu göm-
ul og úrelt fam afköstin nokkuð eftir því.
A styrjaldarárunum varð engri nýsköpun
íramleiðslutækjanna við komið, en þó var
skipum haldið sæmilega við og sum endur-
i)yggð, — en gömul skip verða þrátt fýrir
])að aldrei jafngildi nýrra skipa. Er styrjöld-
inni laiik var fiskiskipaflotinn mun minni en
i upphaf sfyrjaldarinnar, en skipin týndu töl-
unni vegna hernaðaraðgcrða og sum lögðu
upp laupana fyrir aldurs sakir. Megnið af
þeim skipum, sem starfrækt voru í lok styr.j-
aldarinnar, svöruðu ekki iil þeirra krafna,
sem gera verður til öryggis og afkastp, en
af því hlaut aftur að leiða, að lagt yrði kapp
á að koma upp nýjum skipaflota, — og raun-
ar öðrum atvinnutækjum, — eftir því sem
kostur væri frekast á. Olli slík nýsköpun
engum ágreiningi, og á cnginn floklcur þökk
fyrir hana öðrum frekar, nema því aðeins
að 'vel hafi tekizt um samninga vgrðandi
framleiðslu þessara tækja. Mun ]>að að sumu
levti svo vera, en að öðru ekki, og nægir að
skírskota í því efni til Svíþjóðar-bátanna.
Hér í blaðinu hefur ávalt verið hvatt lil
nýsköpunar, og það löngu áður en núverandi
sljórn settist að völdum og tileinkaði sér einni
slíkar framkvæmair. Hins vegar var'því hald-
ið fpam, að svikrátf væri það við þjóðina, að
efna til nýsköpunar, en hirða að engu um,
Iivort framleiðslutækin yr.ðu rekin með halla
eða ekki. Virtist ýmsum of langt gengið í
])eim kröfum og spurðu, svo sem frægt er
orðið: „Hvað er að bera sig?“ Voru konun-
únistar á þeirri bylgjidengd ásamt fleirum.
?'■ ú er svo komið, að Þjóðviljinn lýsir einná
átakanlegast hvar við erum á vegi stödd. Tel-
ur blaðið hrun og kreppu íranumdan. Að
slíku þarf ekki að re>ka, heldur er unnt að
1 ryggja afkomu atvinnuveganna, án ])ess að
ganga á nokkurn hátt á rétt lyunþoga með,
launafækkunum, en jafnvel getur komið til
greina að grunnkaup verði hækkað frá þvi,
sem það nú er. Aðalatriðið er að vinna bug
á verðþenslunni, þannig að vísitalan lækki
yerulega, eji það þýðir ekki að kaiip verði
lækkað, heldur að kaupmáttur krónunnar
aukist að sama 'skapi og krónutalan lækkar.
Afurðaverð landbúnaSiarins verður að lækka
verulega, koma verðúr í veg fyrir húsaleigti-
okur, halda verður verðlagi erleiuls varnings
:í skefjum, og ennfremur getur komið til
greina að byggja vísitöluna á öðrum grund-
velli en nú cr gert, þannig að sumir liðir,
sem engu máli skipta fyrir allan þorra manna,
hafi ekki áhrif á visitöluna til hækkunar, svo
sem reynzlan þó sannar að tíðkazl hefur. Með
iilliti til þessa, þyrfti að umreikna vísitöluna
«>g myndi þá nokkur Iækkun fást, án þess að
slíkt bitnaði mcð nokkrum þunga á almenn-
ingi. Reynist unnt að lækka vísitöluna veru-
iega. draga úr krónutölu framleiðslukostnað-
itrins, en auka kaupmáttinn, er vafalaust unnt
að hækka grunnkaup eilthvað frá því, scm
það er nú og skapa almenningi með ])ví móti
belri lífsskilyrði, en hann á nú við að búa, auk
þess sem örugga og næga atvinnu mætli
tryggja til langframa. Þetta ber að gera og
lijá þessu verður ekki komisf.
VISIH
Fjárflutningar.
Þessa dagana standa yfir
éinhverjir stórfelldustu f.iár-
flutningar rnilli landsfjórð-
unga, sem um getur í sögu
landsins.
Er verið að flytja um 8000
lömb frá Vestfjörðum norð-
úr í Eyjafjarðar- og Þing-
eyjarsýslur.
Vísir fékk upplýsingar um
þetta hjá Baldri Baldvins-
syni, en hann er fararstjóri
Norðlendinganna, þeirra, er
að fjárkaupunum standa.
Ejárkaupin eru gerð i til-
efni af fjárskiptum þeim,
sem ákveðið var að færu
fram i Þingeyjarsýslu vestan
Skjálfandafljóts og tveim
hreppum í Eyjafirði, Akur-
eyri og hluta af Glæsibæjar-
hreppi, en allir þessir hrepp-
ar eru á einu fjárskiptasvæði.
Fjárskiptin eru gerð vegna
sauðfjársjúkdómanna.
Búið er að lóga hverri kind
á öllu þessu svæði, en áður
höfðu fjárskipti farið lram
austan Skjálfandáfljóts og
allt auslur að Jökulsá.
Fjárkaupamennirnir, sem
fóru vestur á land voru alls
28 talsins, og fóru þeir um
Djúpið, allt til Grunnavíkur
á Ilornströndum og suður til
Barðastrandar. Ilrepptu þeir
yfirleitt versta veður í þess-
um ferðalögum sinum, en
þeir fóru 21. sept. frá Akur-
eyri, daginn fyrir óveðurs-
kastið mikla.
Fjárkaupum þpsum er nú
að mestu eða öllu lokið og
voru samtals um 8900 lömb
keypt. Fyrsta skipið lagði af
stað s. 1. föstudag með 770
lömb, og er það Snæfcllið,
sem flytur þau nprður.
Á laugardaginn lagði svo,
heill 'floti af stað með lömb,
en alls eru milli 10—20 skip,
sem eru í þessum flutning-
um.. Mestmegnis eru síldar-
skip notuð til flutninganna
og lömbin höfð í síldarstí-
um, eftir að gerðar höfðu
verið nokkurar breytingar á
stíunum.
Verðið fyrir hvert lamb er
upp og ofan 150 krónur, en
auk þess er nokkuð keypt
eftir áætlunarverði, sem á-
kveðið er af Búnaðarráði, en
siðan bætt cftir atvikum.
óskast til Kaupmanna-
hafnar á gott heimili. Hús-
móðirin íslenzk. Upplýs-
ingar á Freyjugötu 42,
uppi. Sími 3010.
Stúlha
óskast í eldhúsið í sam-
lcomuhúsinu Röðli. Hús-
næði fylgir. — Upplýsing-
ar ekki gefnar í síma.
Trésmiðir éskast
nú þegar. Löng vinna.
Upplýsinoar eefur Haraldur íohannessen, Hávalla-
götu 49. Sími 3035.
Herbergi með húsgögnum
óskast nálægt miðbænum 3—4 mánuði. — Upp^
lýsingar í síma 5522 og 7389.
Ndkicsw sfáikisr
vantar í eldhús Sjálfstæðishássins nú þegar.
Upplýsingar í dag kl. 3—5.
Frasnkvæmdastjórinn.
Stúlka óskast
í vefnaðarvörubúð hálfan eða allan daginn. Tilboð
merkt: ,,Strax“, sendist Vísi.
Barnavernd.
„J. B.“ skrifar Bergmáli eftirfarandi bréf um
barnavernd og eftirlit með unglingum: „Til-
efnið til þesfe, að eg skrifa bréf þetta er hið
lofsamlega framtak barnaverndarnefndar Ak-
ureyrar, sem getið var í blöðum nú fyrir
skemmstu. Nefndin hefir nefnilega tekið á-
kvörðun um að létta eftirlit með börnum og
ungmennum með því að láta unglinga bera
skírteini, þar sem getið er aldurs þeirra, svo að
hægt sé að ganga úr skugga um að þau sæki
ekki staði, sem þeim eru óheimilir fyrir æsku
sakir.
Stutt harmsaga.
Kunningi minn á son, sem er nýltega orðinn
sextán ára. Drengurinn er óvenjulega stór og
þroskaður, svo að þeir, sem þekkja hann ekki,
telja hann jafnan ura tvítugt. Því miður hag-
nýtir hann sér þetta, til dæmis með því að fara
inn á veitingahús að kveldlagi og fá sér vín
að drekka. Veit eg til þ^ss, að hann hefir
nokkurum sinnum komið illa til reika heim til
sín og þarf auðviað ekki að hafa mikið hug-
myndaflug til þess að gera sér ljóst, hverjar
áhyggjur foreldrarhir hafa af þessu.
Það er tízkan.
Það er varla hægt að áfellast ungling fyrir
það, þótt hann reyni að tolla í tízkunni með
því að fá sér vín, þar sem það er veitt. Það
er heldur ekki hægt að saka þjóninn, sem veitir
honum, um að hann sé að fremja afbrot með
því að bera vínið fram. Hann sér ekki annað
en að þarna sé unk fullorðinn mann að ræða
eða því sem næst. Ef hann vissi um aldur pilts-
ins — og fleiri, sem Hkt er ástatt um — er
ósennilegt að hann mundi vilja bera honum
áfengið.
Skírteini sjáífsögS.
Hann gæti að vísu spurk. um aldur gestsins,
en hann gæti bætt við sig nokkurum árum og
þjónninn gæti ekki rengt hann, því að vega^
bréfin cru úr sögtmni. En ef unglingum væri ger.t
að skyldu að bera skírteini á sér fram að
vissum aldri gæti það orðið til þess, að þeim
veittist ekki eins auðvelt og áður að ná sér í
þetta eitur. Þar af leiðandi er alveg sjálfsagt,
að skírteinin verði einnig tekin upp hér.
Illa séð — en hvað um J>að.
Það er svo sem enginn vafi á því, að þessj.
skírteini yrðu illa séð, jafnvel hjá sumum for-
eldrum. En barnaverndarnefndin ætti ekki að
setja það fyrir sig og mun ekki gera, ef Ifún
hverfur að þessu ráði. Það þarf að hafa vit
fyrir unglingunum, bað er alveg sjálfsagt að
gera það og til þess á að beita hverjum ráðum,
sem geta komið að gagni.* Eg held, að þarna
sé um ráð að ræða, sem væri mjög heppilegt.“
Eitthvað verður að gera.
Að líkindum er iillum að verða það ljóst, að
eitthvað verður að gera til þess að forða æsku-
lýðnum frá því að verða áfenginu að bráð. Það
er á hvers manns vitorði, að yfirgnæfandi meiri
hiuti unglinga bæjarins drekkur og sumir mik-
ið. Það er þeim fyrir beztu, að loomið sé í veg
fyrir það með einhverju móti, þótt þeir þykist
ef til vill geta haft vit fyrir sjálfum sér.
Eitt ráðið.
Það ætti að geta verið eitt ráðið í þá átt að
draga úr drykkjuskap unglinga að gera þeim
að skýldu að bera slík aldursskírteini og sýna
þan, er þess er krafizt. En það eitt er ekki
nóg að gefa þau út. Það verður að ganga eftir
því, að þau sé íioluð og luinningsskapur verði
ekki látinn ráða í því sem eðru, svo að aug-
unum sé lokað, þegar aldurinn er heldur lágur.
Þá er til lítils hariat.