Vísir - 26.02.1948, Síða 1
38. ár.
Fimmtudaginn 26. febrúar 1948
47. tbl.
i
Myndin er úr atriði í Menntaskólaleiknum. Þessir tveir
leikendur eru: Katnín Thors, sem Júdít Bliss og Einar
Jóhannsson sem Sandy hnefaleikamaður.
(Sjá leikdóm á 2. síðu).
Kprnorkusprengjiitilrðun, er Rússar
priu í fyrra, mistókst með öllu.
Cpmngfait sprakk
aldreL
Rússar gerðu tilraun með
kjarnorkusprengju 17. ágúst
í fyrra, en sú tilraun mis-
lókst algerlega.
Kj arnorkutilraun þessi var
gerð í Ural og sá vísinda-
maðurinn Stanislaus Kozi-
elski um liana. Hann var áð-
ur framkvæmdarstjóri
kjarnorkurannsóknastöðvar
Sovétrikjanna i Sterlitamak.
Þegar kjarnorkutilraunin
mistókst var honum vikið úr
stöðu sinni.
Flýði land.
Kozielski tók það ráð að
flýja land, vegna þess að
hann yrði látinn sæta frek-
ari ábyrgð fyrir að tilraunin
mistókst. Honum tókst að
komast um Pólland og Ték-
kóslóvakíu til Parísár, en
þar skýrði hann blaðinu Fig-
aro frá kjarnorkutilraunum
Rússa. Þegar komið var í
ljós, að tilraunin liafði mis-
tekizt, var þegar í stað skip-
uð nefnd til þess að rann-
saka hver bæri ábyrgð á mis-
tökunum. Nefndin komst
ekki að neinni niðurstöðu
um málið, en taldi likur á, að
skemmdarverkum í ein-
hverri verksmiðjunni væri
um að kenna.
Mikil leynd.
Mikil leynd hvíldi yfir öll-
um rannsóknunum og voru
allskonar varúðarráðstafan-
ir gerðar til þess að ekkert
yrði vitað um tilraunina. —
Sprengjan, sem gerð liafði
verið i tilefni þessa, var
þannig, að hún álti að
springa eftir vissan tima eða
2 stundir og 45 minútur, frá
því að gengið var frá henni.
Fjöldi vísindamanna beið í
hæfilegri fjarlægð með alls
konar mælitæki en ekkert
skeði.
Yfirskoðunarmenn
rikisreikninganna
í liúsnæðishraki.
Rákisreikningar fyrir árin
1944, 1945 og 1946 eru ekki
enn komnir fram á þingi og
Iiafa því ekki öðlazt sam-
þykkt.
Hefir Skúli Guðmundsson
borið fram fyrirspurn um
það, hvað reikningum þess-
um líði og óskaði eftir því,
að þeim yrði lokið svo skjótt,
að þeir yrði lagðir fram á
næsta þingi eða e. t. v.-þessu.
Jóh. Þ. • Jósefsson, fjár-
málaráðherra, kvað unnið
hafa verið að ríkisreikn-
ingnum 1944 frá því á s.l.
sumri, en erfitt er að fá svör
ríkisstofnana við athuga-
semdum yfirskoðunarmanna.
Hafa sum ráðuneytin verið
svifasein í þessum efnum.
Búið er að prenta reikn-
inginn í'yrir 1945 og sá fyrir
1946 er í prentún.
Jörundur Brynjólfsson
upplýsti, að yfirskoðunar-
menn reikningsins frá 1944
hefðu átt við húsnæðisleysi
að stríða og væri það ein
orsökin fyrir drætti þeim,
sem orðið hefir á reiknings-
lokum.
Frám eru komnar á AI-
þingi fýrirsþurnir um kostn-
að við smíði sílaarverk-
smiðjanna nyrðra o. fl. í því
sambandi.
Ræ£t á ASþingi:
Fyrirspurnirnar eru svo-
hljóðandi:
„1. Hve mikill er stofn-
kostnaður síldarverksmiðj-
unnar á Skagaströnd?
2. Hve mikill er stofn-
kostnaður yngstu sildarverk-
simðjunnar ríkisins á Siglu-
firði?
3. Ilve mikill var bygging-
arkostnaóur tveggja síðast
reistu lýsisgeyma rikisins á
Siglufirði, og hve miklu hef-
ir nú þegar verið varið til
viðgerðar á þeim?
4. Hver var byggingar-
kostnaður mjölhúss ríkis-
sjóðs, sem hrundi á Siglu-
firði? Hve miklu fé hefir
nú þegar verið varið til við-
gerðar, og hve miklu fé mun
enn þurfa að verja til umbóta
á mjölhúsi þessu, þar til það
verður fyllilega nothæft?
Óskað er eftir, að lögð
vcrði fram nákvæm, sundur-
liðuð skýrsla um allar
greiðslur ríkissjóðs til þess-
ara framkvæmda frá upp-
hafi, svo og hve mikið fé
verksmiðjurnar hafa getað
lagt fram sjálfar í þessi fyr-
irtæki, hve mikið er tekið að
láni, hve miklar skuldir eru
á hverjum stað, hverjir eru
skilmálar um vexti og af-
borgunartíma.“
Fyrirspyrjandi er Jónas
Jónsson.
ABþjóðadómsféli
fekur iíorfu-
malio fyrar.
i 1 dag verður tekið fyrir
alþjóðadómstólinn í Haag
kærumál Breta á hendur AI-
bönum.
Mál þetta hefir lengi ver-
ið í undirbúningi, en upp-
haf þess er, að Albanir lögðu
lundurduflum í Korfu-sundi
og fórst brezkur tundurspill-
■ir, er hann rakst á eitt þeirra.
Þeir lögðu á
ráðin um morð
Gandhis.
Allir mennirnir, sem lögðu
á ráðin um morð Gar.dhis,
verðlaun, sem heitið var fyr-
hafa nú verið handteknir.
Fimm menn áttu sök á
morðinu og náðust tveir þeir
síðustu í íyrradag. Hétu þeir
Apte og Karkare og var það
sameiginleg hjákona þcirra
félaga, sem kom upp um þá,
tii að krækja í 750 stpda
ir upplýsingar um samsæris-
mennina. (Exp. News Serv.).
aður hverfur af
Fjallfossi.
út af VestfjörÓ&iiHc
Sá atburður gerðist í fyrri-
nótt, að farþegi hvdrf af e. s.
Fjallf ossi, er skipið var statt
undan Vestfjörðum.
Fjallfoss var á leið til
Siglufjarðar með síldarfarm
og var einn farþegi með
skipinu héðan, Anton Páls-
son, búsettur í Ólafsfirði en
ættaður frá Brúarlandi í
Skagafirði. Hafði hann ver-
ið syðra um tveggj’a mánaða
skeið, til Iækninga, að því er
Vísir hefir fregnað.
Skipverjar á Fjallfossi
vissu ekki annað en að Ant-
on tæki á sig náðir i fyrra-
kvöld, en um hádegi í gær
hafði liann ekki látið sjá sig,
svo að farið var að svipast
um hann í Idefa hans. Var
Anton þá ekki þar og fannst
Iivergi á skipinu þótt leitað
væri að honum. Er því talið
scnnilegt, að hann hafi fall-
ið fyrir borð einhvern tíma
nætur. Veður mun hafa ver-
ið gott um nóttina, að því er
Vísi hefir verið skýrt frá og
ekki illt í sjóinn.
Búið er að verja nærri
hálfri milljón króna til breyt-
inga á Bessastaðakirkju.
Breytingar hafa verið gerð-
ar á kirkjunni, sem er eitt
elzta guðshús á landinu, að
nær er um nýja kirkju að
ræða. Gamlir munur hafa
verið fluttir til í kjrkjunni,
eða alveg úr henni og seldir
í hendur þjóðminjavarðar.
Gylfi Gíslason spurðiOum
það á þiugi í gær, hvernig á
þessum breytingum standi,
hvort þær sé að undirlagi
Qg með lieimild ríkisstjórn-
arinnar, þar sem dýrmætar
fornminjar væru eyðjlagðir.
Var hann mjög andvígur;
þessari breytingu.
Eysteinn Jónsson skýrðí
frá því, að liið fyrsta, sem
hann gæti fundið um málið
í Stjórnarráðinu, væri minn-
isblað — dagsett i júní 1945
— um að þáverandi forsætis-
ráðherra liafði lofað, að gera
skyldi endurbætur á kirkj-
unni fyrir kr. 150.000.00.
Húsameistari gerði síðait
3 áætlanir um endurbætur
og snemma á árinu 1946
var áætlun nr. 3 samþykkt,
en hún gerði ráð fyrir 210.-
000.00 kr. útgjöldum.
Á siðasta sumri var hins-
vegar búið að greiða 240.000'
kr., en um áramót var kostn-
aðurinn kominn upp í
470.000 kr. og líklegt að
50—00.000 kr. kostnaður sé
enn cftir.
Ýmsir þingmenn tóku til
máis og voru nær einróma á
þéirri skoðun, að ekki hefði
átt að breyta kirkjunni svo
sem gert liefir verið.
Brofizf inn
hjá HreyfBi.
Brotizt var inn á bifreiða-
stöð Hreyfils í nótt, en ekki
var neinu stolið.
Farið var inn með þeint
hætti að brotinn hafði verið
partur úr bakdyrahurðiniii..
Brotnir höfðu verið upp
skápar bæði þar á ganginum
og eins á skrifstofunni og:
leitað í þeim. Engu var stol-
ið.