Vísir - 19.03.1948, Blaðsíða 4

4
V I S I R
Föstiuhiginn 19. mai’z 1948
insiR
DAGBLAÐ
Utgefandi: BLADADTGAFAN ¥1801 H/F.
RitstjÓFar: Kristján Gnðlaugsson, Hersteinn Pálss&n.
Skrifstofa: Félagsprentsmiðjunni.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
RANDDLPH CHURCHILL (u.P.)
Hrossakaupin um at-
kvæði Gyðinga í N.Y.
Sveín býður hættum heim.
Tlraml'ei’ði danskra kommúnista hefur valtið alhfeims-
* atliygli að undanförnu: Hafa þeir ráðizt gegn dönsku
þjóðinni í aðalblaði sínu og haldið því fram, að dönsk
stjórnarvöld liel'ðu þegar gert samninga við Bandnríkja-
menn og Breta um afnot af dönskum flugvöllum, og væru
jafnvel að byggja l'lugvclli til hcrnaðaraðgerða á eyjum
i Eystrasalti. Hefur slík sókn dönsku komnuinistanna þótt
benda til, að Ráðstjórnarríkin legðu nokkurn hug, á að
ella áhrif sín og vald þar i landi, og hafa getur verið
uppi um, að er Finnar hefðu fengið sómasamlega afgreiðslu
við sanmingaborðið í Moskvu myndi röðin komin að Dön-
um eða Norðmönnum.
Sem dæmi um, hvernig á ]>essi mál er litið i Vestur-
heimi, má geta þess, að er vitað var um-að Rússar hefðu
gert kröfu um hernaðarbandalag við Finna, féllu öll verð-
bréf Norðurlanda stórlega í kauphöllum vestra, en athygl-
isvert var einkum í því sambandi, að dönsku verðbréfin
féllu mest, eða allt niður i 40% — fjörutíu af lnmdraði.
Kaupsýslumenn fylgjast vel með í alþjóðamálum, og verð-
fa 11 _ ofangreindra bréfa þótti eindregið bcnda til þess, að
Danmörk væri nú í mestri hættu vegna útþenslustefnu
Ráðstjórnarríkjanna og áróðurs kommúnisíaflokksins þar j
heima fyrir. Koma því fregnirnar um vopnabirgðir danskra'
kommúnista ekki svo mjög á óvart, en frekar virðist slík-
ur viðbúnaður benda til, að kommúnistar hafi lnigsað sér
að ná völdum þar í landi, án þess beinlínis að beita „lýð-
ræðislegum aðferðum'*.
Að undanförnu hafa Rússar fjölmennt mjög lil Dan-
inerkur, og fullyrða þeir menn, sem nýlcga liafa þaðan
koniið, að flest gistihús séu þar setin af rússneskum ferða-
mönnum, misjafnlega klæddum, en aðallega stjórmnála-
mönnum, vcrkfræðinguin og iðnaðannönnum, auk verka-
manna, sem einnig séu þar allmargir á fcrð. Hefur ferða-
mannastraumurinn frá RáðstjórnarríkjUnum ahlrei verið
jafnmikill frá því er byltingin fór fram, að því er þeir
menn fullyröa, sem vel þykjast vita. Styrjaldarótti er mik-
ill í Danmörku, en scm dæmi þess mætti nefna, að liús á
Rorgundarhólmi iásl nú fyrir lítið eða ckkert verð og
bendir það lil að nokkur órói sé þar meðal íbúanna.
Arásir danskra kommúnista á stjórnarvöld heimalands-
ins hafa verið óvenju ofsafengnar, og staðnir hal’a þeir
verið að því, að beina frá sér lygaáróðri gegn stjórn sinni,
sem þeir hafa komið á framfæri fyrir milligöngu „rauðra"
fréttastofnana erlendis. Rússnesk blöð hal'a lagt út í eins
konar taugastríð við D.ani, og þá ekki sízt þau Iilöðin,
sem gcfin eru út af Rauða hernum, eða eru að einhverju
leyti á hans vegum. Hefur danski utanríkisráöherrann
mótmælt slíkum blaðaskrifum, cn án sýnilegs árangurs
allt til þessa. Framferði danskra kommúnista hefur aftur
leitt til þess, að flokksmenn þeirra ýmsir, sem gengið
hafa í flokkinn í þeirri trú, að hann vildi berjast fyrir
hugsjónum sínum á lýðræðisgrundvelli, hafa nú sannfærzt
um, að svo er ekki, en sem heiðarlegir menn hafa þeir
tekið afleiðingunum og sagt sig úr ílokknum hójium sam-
an og það hafa sum félög þeirra einnig gert í lieild. Hafa
danskir kommúnistar aldrci verið verr séðir cn einmitt
uú þar í landi, en eiga þó eftir að gjalda meira afhroð
hér eftir.
Orðrómur er sífcllt uppi um að Ráðstjórnarríkin haí'i
farið fram á hervarnarsamninga við Norðmenn, cn þær
fréttir hafa þó y®rið bornar til baka af norskum 'stjórnar-
völdum. Augljost er þó, að iill Norðúrlöhd, að fsíandi und-
anskildu, eru í Jiráðrí hættu vegna ágengni Ráðstjórnar-
ríkjanna, enda hervæðast þau öll eftir getu og Iiafa cin-
sett sér að verja frelsi sitl og sjálfstæði, jafnvel þótl slíkt
lilyti að reynast vonlaus barálta. En getum við íslcnd-
ingar sofið á verðinum, Jiegar svo cr kreppt að frænd-
þjóðum okkar. Fullyrt er að kommúnistar eiga ríkari ítök
innan stétta og stofnana hér á landi, en heilbrigt géíur
talist. Sýnist ástæða til að gefa því nokkurn gaum. Þegar
nágrannans veggur brennur, þá er þínum hætt, það
orðlak mættum við muna.
Vaxandi kvíða gælir meðal
helzlu leiðtoga Trumaic
stjórnarinar um horfurnar í
Palestinu í framtíðinni. Eng-
inn gelur nieð fullri vissu
sagt fyrii- unt hve viðtæk
manndráp muni sigla í kjöl-
fár Jtess, að Rretar leggja nið-
ur umlioðsstjórnina í niaí í
vor, en flestir eru á einu máli
um, að þau muni slcelfa
héiminn;
Alvarlegar bJóðsútlielling-
ar myndu hafa víðlæk áhrif
á bandarísk stjórnmál, sér-
staklega i kosningaári. Gvð-
ingar í Xew Yórk-fylki niunu
áreiðanlega krefjast þess,-að
sendur • verði til Paléstinu
lier á vegum sameinuðu þjóð.
anna, til þess að koma í veg
f.vrir fjöldamorð Gyðinga.
Það væri aldrei mögulegt að
skípuleggja slíkan hér og
senda liánn lil Paleslinu í
tíma. Þess vegna nnin verða
revnt til þess, að fá banda-
risk yfirvöld til þess að sam-
þykkja að senda þangað al-
bandariskan her. Þessu mun
Randaríkjastjórn vera alveg
arldvig. Því hefir jafnvel ver-
ið fleygt, að James Forestall
bafi (ilkynnt forselanuin, að
liann myndi segja af sér
starfi sínu sem hermálaráð-
hcrra, ef sú leið yrði farin.
Leiðtog'ar Republikana,
sem enga ábvrgða bera á
framkvæmdum, munu áreið-
anlega ekki geta staðizt freist-
inguna lil þess að færa sér i
nvt aðstöðuna og mæla með
því að Bandarikin skerist í
leikinn. Skvldi sú verða raum
in á, munum við verða vottar
þcirrar hörimdegu staðrcynd-
ar, að rcpuhlikanskir sljórn-
málamenn rifist uni alkvæði
Gyðinga i New York, ekki
eimmgis við stjórnina, held-
ur einnig innbyrðis. Undir
þeim kringnmstæðuni er öll
I
von uti um áðTrúnian foiseli
i
nái meirihluta i New York-
fvlki í kpsningunum i nóv-
ember og um Iéið öll von um
að hann verði endurkosinn.
Það er hörmulegl til þess
að vita, að oþinbért uppboð
verði baldið á atkvæðúm
Gvðinga i New York-fylki,
' meðan þúsundir trúbiteðra
þeirra láta lífið í Paleslinu.
Og kaldbæðni örlaganua
myndi það vera, þegar bund-
inn er endir á blóðsútbelling.
arnar og hrossakaupiii,’ ef
I Trunian forsela auðnaðist
ekki að fá atkvæði Gyðing-
anna.
Abyrgir níeðliínir sljórn-
| arinnar eru sér mjög vel
Jmeðvitandi um liæltuna. Að
j tjaldabaki er vérið að reyna
að komast að samkoinulagi
við leiðtoga republikana um
sameiginlega stjórnarstefhu
ganga til samkomvdags, ef
Wallaée Iicfði ekki hoðið sig
ffain. Engum dettur, til hug-
ar að Wallaee, sem nú rær
einn á báti. nuini láta nokk-
urt slíkt samlcomulag hinda
sig. Hvers vegna skyldu re-
publikanar )>á sitja rólégir
bjá og leyfa honum að raka
að sér atkvæðum Gvðinga,
sein Truman forseti er búinn
að fæla biirt frá sér?
Náist samkomulag milli
flokkanna tveggja, niyiidi
það bafa blessun í för mcð
sér bæði fýrir Palestinu og
heiður og virðuleik amerísku
þjóðarinnar. Athygilsverðuni
árangri hefir áður verið náð,
en sjaldan á friðartíma og
aldrei á kosningaári. Sanit
sem áður óska allir þjóðlioll-
ir meiin í Bandaríkjunum, að
stjórnniálaleiðtogununi
megi auðnast að greiða úr
vandamáliim jijóðarinnar.
— Arnarhvo8l«
Framh. af 1. síðu.
'aðcins upp á 2. bæð. Þaðan
gengur svo einkastigi fyrir
stárfsmenn réttarins upp á
efstu Iiæð. Þar uppi er stórt
berbergi fyrir dómsfofséta
og dómarasalur, skjalasafn,
herbergi hæstaréttarritara,
Iierbergi fyrir afgreiðslu og
vélritun, fataberbergi og
snvrtiherbergi fvrir dómara
j gagnvart Palestinu. Það, sem | og iQks eitt lítið berbergi fyr-
ir hvern dómara. í liverju
! dómaraherbergi verður sóí'i,
borð og 2 stólar. Eins og áður
jer iekið fram vevður vahdað
eftir föngum til allra Iiús-
gagiia í byggingunni og ni. a.
vcrða Iiúsgögnin i dómssal
og berbergi dómsforseta öll
! gerð úr eik.
j Loks má geta þess að í
kjallara liússins eru stórar
geymslur fyrir skjöl og ann-
að þessháttar.
I Trumah-stjórnin niyudi hélzt
|kjósa, er samkomulag beggja
. flókkanna um söiliu stjórnar-
stefnu og báðir flokkar
I
myndu sámkvænit henni
Jstánda fást gegn öllum áróðri
j Gyðinga i þá átt, að flokkarn-
ir fari í Iirossakau]) um at-
kvæði þeirra.
j Það er að vísu mögulegt,
að repitblikanar myndu
|Vérða nægilega göfuglyndir
, og þjóðræknir lil þess að
í gær
hringdi til mín kona, ein af
ni(3rgum, sem gengur á peysu-
fötum. Hún hað mig aö koma
á framfæri viö viSlcomandi yfir-
Völd, hvérnig á ]>ví stæöi, að
um langt skeið lieftSi veriS alls-
endis ókleift aö fá efni í peySu-
föt í nokkurri búð í Reykjavík.
Eniifremur Ó'mögulegt, eða aö
minnsta kosti illmögulegt aö
fá svartá kvensokka viS þenna
búning, ekki heldúr sjiil e;öa
efni í húfur.
Það er að vísu
skömmtun á allri nauösyn og
viö Islendingar sannarlega ekki
verr settir en svo margar aörar
þjóöir nenia sífiúr sé. En þó vit
eg taka undir meö þessari
konu óg segja, aö þáö sé óhæfa,
aö umgreind efni liafi ekki
fengizt hér nm langt skeiö.
Enn ganga marga'r konnr i
hinum fallega, íslenzka búningi,
en'kuni af eldri kynslóöinni,
sem áreiöanlegá geta ekki hugs-
aö sér aö skipta nú, livaö sem
allri skömmtun líöur. Og i er-
lendum gjaldeyri getur ekki
veriö um svo íniklar upphæöir
aíS ræöa, aö verulegtt máli skipti.
Þáö kvenfólk, sem vill hald'a
viö þessum forna og., aö iiiér
fi.nnst, fallega siö, á sanna-rlega
aö fá sitt peysufatáéfni. Leyfi
eg mér liér íneö aö skjóta
þessn til hlutaöeigandi yfir-
valda til velviljaörar athugun-
ar.
f’
Sama konan,
sem kvartaöi undan cfnis-
skortinum til peysufátanna
sagöi líka viö mig, aö sér fynd-
ist eitthvaö óljóst, hvaö yröi
um vefnaöarvörumiðana, sem
falla úr gildi nú um mánaða-
mótin, aö mér hefir skilizt. Eg
hefi oröiö var viö spurningar
um þetta sama úr fleiri áttúm
og væri æskilegt, hefd eg. ef
nákvæmar auglýsingar yröu
birtar uni þetta, eöa tíllu lieldur
nákvæmari en veriö hefir.
Vill betra hótel.
Gestkomandi maöur af Vest-
urlandi hefir sent mér sniáp'ist-
il um Ritz. hóteliö viö Reykja-
víkurflugvölíinn. Þykir honum
’tími til kominn, aö þar rísi upp
stærra og veglegra gistihús,
hæöi til þess aö geta ániiaö 'er-
lendum gestum, er hingáö
koma. á sómasamlggan hátt og
eins'til liins, aÖ geta sinnt gest-
um utan af landi, enda séu hót-
elvandræöin í hænum svo mik-
il, aö vart megi lengur viö una.
I ]tví sambandi leggur hann til,
aö hiö væntanlegá gistihús viö
flugyöllinn veröi slcírt „Reisn".
Finnst honúm nafniö höföing-
legt og sæma íslenzkri gestrisni
on mvndarskao.