Vísir - 19.10.1948, Side 4

ft
y i s i r
, Þ,riðjudaginii 19. október' 19^8
wisiR
DAGBLAÐ
Utgefandi: BLAÐAUTGÁFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan hi.
Þing F. F. S. í.
T&
Tómas Tómasson,
húsasmSður.
Hann er jarðsunginn í dag.
Eg minnist liins trygg-
lynda vinar. Við vorum á
sama heimili um eins árs
skeið. Síðan eru liðin ;>0 ár,
og löng leið hefir mestan
þann tíma skilið á milli. En
livenær sem til hans var
komið, var eins og að koma
lieim, — iieim til brosandi
bróður. Birta góðviídar og
einlægni mótaði viðmót hans
hvenær sem fundum okkar
bar saman. Þetta hugþekka
viðmót lians leiddi lnig minn
, o
oft að Reyðarvatni, æsku og
uppeidisheimilinu lians, sem
Þing Farmanna- og fiskimannasambands Islands sat á
rökstóíum í vikunni sem leið. Gcrði það margvíslegar
þeirra þegar vcrið getið hér í blaðinu. Sú, sem einna
þeirra þcgar verið getið hér í blagðinu. Sú, sem einna *iann kenndi sig við. Þar
mikilvægust verður að teljast, fjallar um að togaraflotinn
verði aukinn enn að nýjum skipum, svo að lianu verði
orðinn 75 skip eftir fimm ár eða árið’ 1953. Hefir Far-
manna- og fiskiþingið fjallað um þetta sama mál og
gerði þamþykkt í fyrra, er fór í sömu átt.
landsins, þótt það hefði átt að gerast um leið, að skap- bczta móðir. Eg minnisl engr
ir yrði heilbrigður grundvöllur fyrir alla útgerð lands- ar konm á það lxeimili öðru-
Engum blandast hugur uin, að það var heillaspor, er
ákveðið var að lcaupa tugi nýrra og fullkominna kipa
til I
nðuv
manna. Þvi að það eitt nægir ekki að eiga góð skip, cf
afurðaverðið er ekki nægilega hátt til þess að standa
sti'aum af kostnaðinum. Ct í þá sálma slcal þó ckki farið að
sinni, enda er það mál margrætt og flestum ljóst orðið,
að „allt verður að bera sig“, cins og þar stendur.
Til þcss að 75 ný sldp verði í togaraflota landsins ár-
ið 1953, verður enn að festa lcaup á um 30 nýjum togurum
í viðbót. Skal ekkert um það sagt, hvort tiægt verður
laga svo slagsíðuna á viðskiptum okkar við önnur lönd,
að gjaldeyrir verði fyrir hendi til slíkra kaupa, en þó munu og góöa áv{£tu í lifi systkin-
bjuggu yfir liálfa öld faðir
lians, Tómas Böðvarsson, —
maður ineð sterka skapgerð,
víkingslund og lieitt hjarta,
og stjúpmóðir hans, Guðrún
Árnadóttir, hin elskulegasta
kona, er jafnan reyndist
þessum stjúpsyni sínum sein
visi en eins og að koma til
tryggra, bjartlyndra vina. Og,
þólt margt megi rekja til
erfða og Uppeldis, mun samt
fara um ávöxt þeirra gjafa
eins og um Jivern annan á-
vöxt, að liann fer að nokkru
og oft ekki að svo litlu Jeyti
eftir jarðveginum, sem sáð
er i. I’cssar gjafir báru mikla
altaf einhver ráð verða til þess að greiða skipin, ef þau
:fást smíðuð og við slíku verði, að við sé unandi.
En í þessu efni verður að athuga önnur atriði í þessu
sambandi. Islenzk fiskimið liafa fram að þessu verið ó-
tæmandi uppspretta, gullkista, eins og komizt hefir verið
að orði um einn hluta þeirra, en þeim má þó oflijóða.
Það er iiægt að stunda rányrkju, sem sumar tegundir veiða
eru, af svo miklu kappi, að aflinn þverri og jafnvcl svo,
að enginn togari getur staðið undir kostnaði, liversu full-
kominn sem hann er. Og þá, er svo verður komið, að
fiskimiðih verða upp urin, svo að togararnir eiga erfitt
með að fá í sig, þá er liætt við því, að minni skipin fari
cinnig að kenna nokluirrar aflatregðu. Þá er fullljóst að
vá verður fyrir dyrum, því að íslenzka Jijóðin mun alltaf
liafa framfæri sitt af sjónum, þótt landið sjálft kunni að
húa yfir ýmiskonar auðlindum, sem enn eru ófundnar
og afli til að nýta þær að vcrulegu leyti.
Það gæti orðið tvíeggjað að stórauka svo togaraút-
gcrðina, án þess að citthvað komi á móti til þess að liindra
eyðileggingu fiskimiðanna. Kcmur þar margt til greina og
skal það ekki undan dregið liér, að þing Farmanna- og
fiskimannasambandsins sá einnig nauðsyn þess, þótt ckki
væri það beinlínis setl fram í sambandi við ályktunina
uin togaraauluiinguna. Er hér átt við það, að þingið taldi
nauðsynlegt, að samningi þeim, sem Danir gerðu án
þess að Islendingar fengju þar nærri að koma — við Breta
npp úr aldamótunum um stærð landhelginnar, skuli sagt
npp, og liún víkkuð nokkuð og rýmkuð íslendingum til
hagsbóta. Virðist í rauninni sjálfsagt, að lausn þessara
tveggja mála fylgist nokkurn veginn að, því að svo sem
þegar hefir verið tekið fram, fylgir aukinni stórútgerð
hætta á því, að miðin verði eyðilögð að meira eða ininna
leyti, ef élkert verður gert til þess að vernda þau og þá
cinkum uppeldisstöðvar nytjafiskjarins.
Annað er og sjálfsagt í sambandi við fjölgun tog-
ai'anna. Það er að finna ný fiskimið og í því sambandi er
rétt að benda á, að GrænlanÚsmið’ gælu orðið íslendingiun
hentug, ef aðstaða batnaði íií sóknaf á þau. Þetta þrennt
sem hér hefir verið talið, verður að leysa i einu og sam-
•eiginlega. Aukning togaraútgerðarinnar er sjálfsögð, en
skilyrði verður að skapa, til þess að hún verði ekki lands-
jnönnum jafnvel liættuleg með rányrkju sinni.
anna frá Reyðarvatni, og
ekki hvað sizl í þroslca þessa
iiálfbróður þéirra.
Eg minnist liins dugfega,
verkglaða smiðs. Honum féll
sú gæfa í skaut, að mega
stunda þá iðju, cr hugurinn
stóð mestur til. Faðir lians
var hagur maður og smiðaði
sjálfur flesl þau áhöld, er til
búreksturs þurfti í þá daga.
Hönd liins unga sveins nuin
snemma hafa vanizt smíða-
áhöldunum, og þau tóku liug
lians. Eftir smíðanám sill
stundaði hann fyrst ýmis-
konar smíðar i liéraði sinu,
cn síðustu þrjá áratugina
húsasmíðar i Reykjavik.
þykist liafa veitt því
Eg
un Guðnínar
A. Símonar.
Siðastliðin föstudag söng
ungfrú Guðrún Á. Símonar
í Gamla Bíó fyrir húsfylli
álieyrenda. Það eru nú liðin
tvö ár siðan söngkonan söng
liér síðast opinberlega, og
hefir hún á því tímabili dval-
izt í Englandi við framlialds-
söngnám. Það leyndi sér
heldur ekki, að rödd ungfrú-
arinnar liafði tekið alhnikt-
um breytingum frá því síð-
ast cr hún söng hér, og til
liins betra, sem vænta mátti,
bæði livað fegurð og fyllingu
snerli og þrótt, cnda söng
hún nú tónverk, sem mjög
reyna á liæfni og þol þeirra
er þau flytja.
Fvrsta lagið á söngslu-ánni
var „Tií sjávar—“ úr óper-
unni „Mefistofele“ eftir Boi-
to, er stórbrotið tónverk, og
sýndi söngkonan i meðferð
þess mikil tilþrif ogfhUtiþað
sköruglega, en þetta er eitt
þeirra tónverka er vart na>g-
ir að lieyra einu sinni, til
þess að njóta þess til hlítar.
— Þá komu næst lög eftir
Hándel, Donaudy, Beetliov-
cn. Brahms og Bohm, sum
kunn og sem ávallt er yndi
að hevra, þcgar jafnvel með
er farið og að þessu sinni. I
meðferð söngkonunnar á
lögum þessara liöfunda kom
fram smekkvísi liennar og
sjálfstæði. Varð hvergi vart
í söng hennar lexiu-slíila-
mennsku.
íslenzJci fJokkurinn á söng-
skránni var lög eftir Sig-
valda KaldaJóns, Árna Tlior-
steinsson, Pál ísólfsson og
Sigfús Einarsson, öll hin vin-
sælustu þessara tónslcálda,
Framli. á 5. síðu.
atliygli að smiðir eru bjart-
lyndir flestum öðrum frem-
ur, þótt starf þeirra sé yfir-
leitt erfitt. Kemur þar til
sköpunargleðin, sem þeir
njóta svo að segja daglega.
IJeir sjá efnið fa>rast i hönd-
um sinum til fegurra forms.
Þeir búa því með verkum
sinum stílrænt samræmi og
hagnýta lögun. Á það jafnt
við um litinn lilut sem heil-
ar byggingar, Þessi fagra,
þarfa iðja mótar liirtu í hug
iðkandans, birtu sköpunar-
gleðinnar. Hann átti liana í
ríkum mæli þessi látni smið-
ur. Það var létt og bjart um
hann hvar sem maður hitti
luinn, og þótt nokkur gustur
gæiti stundum staðið af fasi
þessa atorkumanns, þurfti
engum að verða kalt við, Jiv'í
auðfundið var, að sá gustur
kom frá lireinu lofti, ein-
lægri skapgerð og kappsfull-
um athafnaþrótti.
Eg minnist heimilisföður-
ins, liins stórbrotna, elslcu-
rílca manns, sem jafnt um
alla áratugi sambúðarinnar
mat að verðleikum Iiina mik-
illiæfu lconu síua. Hún bjó
honum og börnum þeirrá
yndislegt heiinili. Hún var
honum rúðhollur vinur og
þrckgjafi i hverri raun, frið-
andi máttur hinni slórbroluu
lund. Það var gott að koma
á heimili þeirra hjóna og
myndarlegu barnanna
þeirra, gestrisnin svo eðlileg
og ljúf, — eins og að koma
heim.
Þanuig minnist eg Tóm-
asar Tómassonar, vinarins,
smiðsins, heimilisf öð urins.
— I dag er hann borinn til
grafar.
Eg biö með lionum góðan
guð að blessa og vernda ást-
vini lians.
Tómas Tómasson andað-'á Vatnsnesi. Börn þeirra eru:
ist hinn 13. þ. m. af afleið- Guðrún gift Þorvaldi Þor-
ingum slvss á vinnustað. — * steinssyni framkvæmda-
Fæddur var hann 19. okt. stjóra, Þorgrimur verzlunar-
1880. Hinn 22. maí 1915 maður, og Tómas nemendi í
kvæntist liann Guðrúnu Þor- 6. beklc Menntaslcólans.
grimsdóttur frá Kársstöðum E. Þ.
I dag
er liriðjiidagur 19. október, —
293. dagur ársins.
Sjávarföll.
Árdegisflóð var i HeVkjavík kl.
7.55. Síðdegisflóð verður kl. 20.20.
Næturvarzla.
Næturvörður er í Lyfjabúðinni
Iðunni, sími 7911. Næturlælcnir í
Læknavarðstofunni, sirai 5030. —
Næturakstur annast Hreyfill, sími
0033.
Ibúar við Vesturvaltagötu
hafa farið fram á pað við bæj-
arráð, að gatan verði nialbikuð.
Bæjarverkfræðingur liefir málið
til athugunar.
Rögnvaldur Þorkelsson
verður ráðinn dei 1 darverkfræð-
ingur , hjá bæjarverkfræðingi,
sainkvæmt samþykkt bæjarráðs.
Útvarpið í kvöld.
18.30 Dönskukennsla. 19.00
Enskukennsla. 19.25 Yeðurfregn-
ir. 19.30 Þingfréttir. 20.20 Tón-
leikar: Kórkaflar úr sálumessu
Verdis (plötur). 20.35 Erindi:
Mataræði og manneldi, III.: Mat-
aræði á íslandi á komandi tím-
um (dr. Skúli Guðjónsson). 21.00
Tóiileikar: Fiðlukonsert eft-ir
Carl Nielsen (plötur). 21.35 Upp-
lestur: „Barnæska min“, bókar-
kafli eftir Maxim Gorki i þýð-
ingu Kjartans Olafssonar (Þor-
steins Ö. Stcphensen les). 22.00
Fréttir. 22.05 Djassþáttur (Jón M.
Arnason). 22.30 Veðurfregnir.
Nýir kaupcndur
Vísis fá blaðið ókeypis til næstu
mánaðamóta. Rringið í síma 1660
Bæjarráð
sámþylckti nýiega á fundi sín-
um að leggja til, að Sesselju II.
SigmundsdóUur verði veittur
2500 kr. utanfararstyrkur gegn
sania styrk úr rikissjóði. Sesselja
liefir að Undanförnu veitt fávita-
hælinu að Sólhcimum í Grims-
nési forstöðu.
Bólusetning gegn barnaveiki
licldur áfram og er fólk minnt
á, að láta endurbólusetja börn
sín. Pöntunum cr veitt móttaka
á þriðjudögum frá kl. 10—12 í
síma 2781. *
Sænskukennsla
fyrir almenning er hafin í Iiá-
skólan.um. Fer lui.n fram í VIII.
kennshi.stofu á mánudögum og
fiuimtudQgum kl.j!6,Í5, Kcunslan
er ókeypis.