Vísir - 13.11.1948, Blaðsíða 4

V 1 S I R
Laugardaginn 13. nóvember 1948
wisixe.
DAGBLAÐ
Dtgefandi: BLAÐADTGAFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm línur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan hJ,
F *
Átöldn innan verkalýðsíélaganna.
t-u iii pess puniL. peiI Muomaf! þrotIausrar baráttu og starfs , , ... 65 ' J“
ikar fóru svo, að kommunistar urðu . þágu bœndastóttari„nar og ° og syslunefndarmaS-
eyfils, en þarmeð var loku fyrir það íærði ha* hm-tll u,,.,,; lu\. sat 1 yfu’fasteigna
gerði það mcð þeim bætli
að seint mun fyrnast.
Fæddur var Ágúst að Birt-
kvæntist hann eftirlifandi
konu sinni Móeiði Skúladótt-
ur, hinni ágætustu konu, er
jafnan var manni sínum
einkar samhent um öll hans
merku störf og átti sinn ríka
þátt í því að setja þann glæsi
hrag á Birtingaholtsheimil-
ið, scm alkunnur er. Þau
lUVeðan úrslit voru ekki að fullu kunn um kjör til Alþýðu-
sambandsþings, létu kommúnistar þráfaldlega í það
sldna, að allt ylti á hvernig kosningar færu í Hreyfli. Munn
þeir þá hafa gert ráð fyrir að víkja fullti'úum af þingi,
sem þangað yrðu sendir úr félögum, sem mynda alþýðu-
samband Vesturlands, en til þess þurftu þeir stuðning
Hreyfilsfulltrúanna. Leikar
i minni hluta innan Hreyfils
skotið, að þeir gætu misbeitt meirihlutavaldi sínu gagn-
vart Vestfirðingum á þinginu.
Framan af voru menn í nokkrum vafa um hvort kom-
múnistar myndu sætta sig við kosningaúrslitin og láta
völdin af liendi með góðu móti og sætta sig þannig við að
missa tök á Alþýðusambandsstjórn. Síðustu dagana hafa
linm'nar skýrst eftir þó nokkuð langa þögn Þjóðviljans.
Birtast í því blaði harðvitugar árásargreinar á degi hverj-
um, þar sem fullyrt er að víðtækum kosningasvikum hafi
verið beitt að þessu sinni innan nokkurra verkalýðsfélaga.
Hafi svikin aðallega legið í því að félögin hafi gefið upp
hærri meðlimatölu, en réttmætt hafi verið, en með því
móti tryggðu þau sér fleiri fulltrúa á Alþýðusambands-
þingi, en þeim raunverulega bæri. Þá hafi fjöldi manns hjó„ áttu Ianga ]eið saman
neytt kosningaréttar og kjörgengis, sem ekki hafi uppfyllt I á ]ifsleiðinnj? ]löfðu verjð
skilyrði samþykkta hlutaðeigandi verkalýðsfélaga, eða'
neytt jafnframt atkvæðis í öðrum félogum.
Mönnum virðist sem slíkar ásakanir komi óeðlilega
seint fram, enda fullyrðir Alþýðublaðið að ákvörðun liafi
yerið tekin af stjórn Kommúnistaflokksins um að Alþýðu-
sambandsstjórn skyldi ekki víkja úr sæti, hvað sem það
kostar, en í því liggur að sjálfsögðu að stjórnin mun ekki
beygja sig fyrir kjörnum meiri hluta Alþýðusambands-
þings, en hugsa sér að „ryðja kviðinn“ hæfilega til að
tryggja sér meiri hluta. Sé það rétt að miðstjórn Kom-
múnistaflokksins hafi tekið slíka ákvörðun og hlíti Al-
þýðusambandsstjórn henni, leiðir það óhjákvæmilega til
algjörs klofnings innan Alþýðusambandsins og einnig
væntanlega til viðtækra málaferla varðandi réttmæti slíkra
aðgerða. Slíkur klofningur innan verkalýðsfélaga er ekki
einsdæmi, enda hyggjast kommúnistar að kljúfa verka-
lýðssamtökin í flestum löndum Evrópu og þar, sem þeir
felja sig hafa bolmagn til. I Frakklandi, Italíu og víðar
hafa þeir þegar myndað«verkal}'ðssamband, sem Iýtur í
einu og öllu foi’ystu kommúnista. Alþjóðasamtök starfa
einnig á vegum kommúnista, og kveður svo mjög að
ofbeldisaðgerðum þeirra, að brezk verkalýðsfélög hafa
haft á orði upp á síðkastið, að segja sig úr lögum við þau.
Þegar alls þessa er gætt furðar heldur engan þótt kom-
múnistar hér á landi hyggist að efna til átaka, áður en svo
Agúst Helgason
í Birtingaholti.
- MINNINGARD RÐ -
í dag verður jarðsunginn gift i sex tugi ára i sumar.
að Birtingaholti i Hreppum í Má óhikað fullyrða, að hjöna
Árnessýslu bændahöfðing- band þeirra hafi vcrið far-
inn Ágúst Helgason. sæll með afbrigðum.
Með honum er til moldar Eins og að líkum voru A-
hniginn einn glæsilegasti og gústi Helgasyni falin hin
bezt virti fulltrúi íslenzkrar margvíslegustu trúnaðar-
bændastcttar hina síðari ára- slörf i þágu sveitar sinnar
tugi, maður sem naut ólví- og alþjóðar, enda fáir, sem
ræðra vinsælda og trausts, létu sér eins annl um velferð
varð 10 barna auðið og lifa
8 þeirra föður sinn og syrgj a
nú ástríkan heimilisföður og
dáðríkan athafnamann.
Ágústi var sýnd ýmisleg
sæmd um dagana, eins og
nærri má geta, var til dæmis
bæði Danncbrogsmaður og
riddari af Fálkaorðunni.
í dag verður Ágúst í Birt-
ingaholti lagður til hinnstu
hvílu í mold feðra sinna, en
minningin um höfðingja og
drengskaparmann lifir.
1 Þ.
bæði innan liéraðs og után. og hagsmunamál islenzkrar
j , ' . > bændastéttar, sem hann
ASust. naðl lauin ald11’ hafði óbifandi trú á alla tið.
yarð 86 ara að aldn og varði Á^st átti um eitt skeið sæti
longum ævidegi sinum til á Alþillgk var hrepþsstjóri,
nefnd.
Ef til vill mun Ágúst
ingaholti 17. október árið Ilelgason vera einna kunn-
1862. Tuttugu og sex ára astur fyrir störf sín í þágu
félagsmála sunnlenzkra
bænda og má þá fyrst minn-
ast þess, að liann var for-
maður Sláturfélags Suður-
lands frá stofnun þess 1907
og allt til æviloka. Ennfrem-
ur var hann einn aðalhvata-
maður að stofnun Kaupfé-
lags Árnesinga og formaður
þess félags alla tíð.
Þeim Birtingaholtshjónum
íslandsvinur
látinn.
Nýlega lézt í Askov í Dan-
nörku, frú Ingeborg Apptel.
Frúin var mikill íslandsvinur
g átti f jölda vina hér á landi.
Frii Ingeborg var dóttir
stofnanda skólans að Askov,
Ludvigs Schröder, en giftist
1 Jakob Apptel, sem varð for-
stöðumaður skólans að
Schröder látnum. Sjálf
gegndi frú Ingeborg starfi
'skólastjórans um nokkra ára
| keið er maður lienliar gegndi
embætti kennslumálaráð-
jherra. Frúin var um áttrætt
er hún lézt.
í dag Afmælisg-jafir,
’er laugardagur 13. nóv. — 318. J er aS undanförn hafa borizt til
dagur ársins. S.Í.B.S.: Vélasalan h.f. kr. 250,00,'
S. Steíánsson & Go. kr. 250,00,
Næturvarzla. S }J kr. 200,00, Starfsfólk Hanip-1
Næturvorður er i Reykjavikur iðjllnnar k], 845j0(l, Hjalti Björns-1
Apoteki, simi 1700. Næturlæknir OJ1 & Co; kr> ,(»0,00, Verzl. Val-'
’ Læknavarðstofunni, simi 5030. | encia ■ NjáIsg> 48 og f!ciri krý
Hreyfill, 840 00, starfsfólk Herrabúðar- j
innar kr. 120,00, Stiilir og starfs-
Næturakstur
sirni 0033,
annast
Helgidagslæknir
er Maria HaifgrímSdóttii',
Grundarstíg 17, sími 7025.
Veðrið.
Um 1000 Rm. SV af Reykjanesi
er fremur djúþ lægð á hægri
hreyfing NA-eftir.
fólk kr. 1000,00, Safnað af Ólöfu
Hélgadótfur, Isafoldarþrentsni.
h.f. kr. 300,00, Safnað af Þofsteini
Finnbjarnarsyni gullsmið kr.
1780,00. — Kærar þakkir.
Hjúskapur.
í gær voru gefin saman í hjóna-
Veðurhorfur fyrir Faxaflóa: A bainl ungfrú Torp Jensen og Þór-
og SA kaldi, smáskúrir.
Mestur liiti i Reykjavík í gær
arinn Björnsson skipherra.
í gær voru gefin saman í hjóna-
var 7.2 stig, minnstur iiiti í nótt band af sér. Jóni Aðuns ungfrú
er komið, að þeir standa rúnir að fylgi. Við kosningarnar
var 5.0 stig.
ítil Alþýðusambandsþings hafði fylgi þeirra hrakað mjög( f ™orsu”
tilfinnanlega, en ósigur þeirra lá þó öðru frekar i aukinni
kjörsókn verkamanna, og almennara og ótrauðara starfi.
Kommúnistar þýkjast því enn búa yfir þeim styrkleika,
að þeir geti myndað eigið verkalýðssamband, sem þá hugsar
sér væntanlega að halda allri aðstöðu og gögnum Alþýðu-
samhandsins, sem og fé þess og sjóðum. Yrði væntanlega
úr því skorið fyrir dómstólum hvort þar væri farið að
lögum, en óneitanlega virðast slíkar aðgerðir nálgast óleyfi-
lega’sjálftöku og brjóta i bága við refsilöggjöf. Yrði það
mál vafaláust tekið til athugunar strax er ástæða gæf-
ist til.
Að lokum má vekja athygli á, að innan Alþingis berjast
kommúnistar gegn hlutfallskosningum í verkalýðsfélögum
iá þeim grundvelli, að með því móti sé verið að leiða
stjórnmáladeilur inn í félögin. Er þeir sjálfir tapa þcim
politískustu kosningum, sem háðar hafa verið innan verka-
lýðsfélaganna, hyggjast þeir að beita ofbeldi til að halda j . .
vöklum, en andstaða þeirra gegn hlutbundnum kosningum! pCynisfjaiin^Mýrdalnarstöð er á
kann vel að mótast af slíkri einræðishneigð. Ætti það að .
yekja unnendur verkalýðssamtakanna til nokkurrar um- ^rSLndingafélagsins verSur
hugsunar úm hvar þau eru nu a vegi stödd. »«;</• ■ t kvöld kL f>,30 að HótelBorg:
Dómkirkjan: Messað á morgun
kl. 11 f. h. Séra Bjarni Jónsson.
Síðdegismessa kl. 5 e. li. Séra Jón
Auðuns.
Fríkirkjan: Messað á morgun
kl. 2 e. h. Síra Árni Sigurðsson.
Laugarnesprestakail: Barna-
guðsþjónusta kl. 10 f. h. Messað
kl. 2 e .h. Séra Garðar Svavars-
son. Aðalsafnaðarfundur að guðs-
þjónustu lokinni.
Þrjú íslensk
skip hafa fengið Loran-miðun-
artæki að iáni hjá Landssíman-
um. Skipin eru Reykjafoss, Fold-
in og Kefivíkingur. Vegna þess,
að allt er enn í óvissu um fram-
tíð Loran-stöðva i Evrópu hefir
ekki þótt rétt að livetja skipaeig-
endur að fá þessi öryggistæki í
j Guðbjörg Arndal og Jóhannes
S Jónsson. Heimili þeirra verður að
I Hringbraut 78.
í dag gefur sr. Jón Auðuns sam
an i hjónaband ungfrú Svanfriði
Þörðardótf ur og Magnús H.
Ágústsson, stud. med. Heimili
ungu hjónanna vcrður að Ilof-
teigi 14.
I dag verða gefin saman i lijóna
band Jónina Hallddórsdóttir og
Hannes Ingibcrgsson iþróttakenn
ari við Melaskólann. — Heimili
þeirra yerður á Miklubraut 78.
Aðalfundur
íþróttakennarafélags íslands
verður haldinn sunnudaginn 28.
nóv. kl. 2 e. h. í Miðbæjarskólan-
um.
Skákmeistarinn
dr. Emve er væntanlegur hing-
að til lands Jiann 1. des. n.k. Hér
mun. hánn dvelja um liálfs mán-
aðar skeið, en lialda síðan tii
Bandarikjanna. Dr. Euwe mun
þreyta skákir við íslenzka'skák-
rtienn. ..■!
I IJtvarpið í kvöld.
! Kl. 20,30 Tónleikar: Kvartett í
C-dúr op. 20 nr. 2 cftir Haydn.
20,45 Leikrit: „Þar sem krossinn
er“ eftir Eugene O’NeiIl (Leik-
endur: Jón Aðils, Robert Arn-
finnsson, Erna Sigurleifsdóttir
og Ævar R. Kvaran. — Leikstjóri:
Jcfn Aðils). 21.20 Havvaikvarl-
cttinn leikur. 21,35 Upplestur:
Kafli iir nýrri skáldsögu eftir El-
ías Mar (Höfundur les).
TJtvarpið á morgun:
.... Kl. 15,45 Miðdegistónleik-
áii: a) Sónata fyrir tvö píanó
(K448, eftir Mozart (plötur). b>
10,00 Lúðrasveit Reykjavikur leik
ur (Stjórnandi: Albert Klalm).
10.25 Veðurfregnir. 16,30 Skák-
þáttur (Guðiri. Arnlaugsson).
18.25 Veðurfr. 18,30 Barnatími
(Þorsteinn Ö. Stephensen o. f 1.).
19,30 Tónleikar: Sankti Páls svíta
eftir Holst (plötur). 19,45 Auglýs-
ingar. 20,00 Frétlir. 20,20 Sam-
leikur á klarínett og píanó (Egill
Jónsson og Fritz Weisshappcl):
Sónata eftir Saint-Saens. 20,35
Erindi: Gufuskipið „Jón Sigurðs-
son“ (Gils Guðmundssson rit-
stjóri). 21.00 Tónleikar: Symfónía
nr. 4 í c-moll („Tragiska symfón-
ían“) eftir Schubert (plötur; —-
symfónían verður endurtekin n.
k. þriðjudag). 21,35 Upplestur:
Úr minningum bridgespilarans
Culbertsons (Andrés Björnsson).
22,00 Fréttir og veðurfr. 22,05
Danslög (plötur). 23,30 DagskrárL
Leikfélag Reykjavíkur
sýnir Gullna hliðið eftir Davíð
Stefánsson kl. 5 í dag í Iðnó.
Aðalfundur
skrifstofumannadeiklnr Verzl-
unarmannafélags Rcykjavikur
verður haldinn n.k. þriðjtidag kl.
8,80 í -félagsheimili verzlunar-
manna. ' ó ■’