Vísir - 27.11.1948, Page 5

Laugardaginn 27. nóvember 1948
V I S I R
5
Frá Furðuströndum
Frakklands.
Maríukirkjan í
(Notre-Ðaine
París) 1831. -
Victor Hugo.
París
de
Eftir
sýnir koma fram eins og
skuggamyndatjaldi.
skáldverk, er lýsti tilraunum skálds: Vesalingana, Maríu- ’ber 'til þess að knýja fram
maiíixkynsins og kappi eftir kirkjuna i París og Helgi- þessa fróðleiksfýsn. Stund-
frelsi, góðleik og menningu, sagnir aldamla.
Éíríkur Albertsson.
er köm fyrst út í ritliiigum
en var seinna á árunum 18ö9
—°— J—1883 safnað í heilstaéðari
Á sviði leiklistarinnar voru ritverk. Þessar sögulegu frá-
mikil umbrot og tilþrif í sagnir, er heita á franskri
Frakklandi á árunum frá tungu La Légende de siécles
Rómantíska
Frakklandi fór
slefnan
sér liægt
im' er jafnvel ékki i þáð horft
að slita þi'áð ferðasögUnnar
,til ]>ess 'að kóma að smávægi-
íiuðbrandur Jónsson: # legum atburði, sem greint er
FURÐLFR fRAKK- frá með heiílándi kimni.
LAIVDS. Hlaðbúð (útg.) Þessi fróðléiksfýsn sjálf á
PrÖfessor Guðbrandur rót síná að rekja til 'hirinar
Jórisson er fyrir löngu lands- djúpúðgu þekkingar, sem
ó- próféssor Gúðbrandur þegar
j 1820—1845. Þar má riéfna ná alla leið .frá dögum frum
. Mérimée, Vigney og Victor mannsins á jörðu hér, ogtþar kunnur ritliöfundur, og er
. Hugo, sem er þeinv báðum til yfir lýkur, eða til héims- þarft með öllu að kynna bann Íiefir á landinu, er Iiann ferð-
upphafi á sviði bókmennl- jafnSnja11, Þótt ieikritagerð sHtá. X rítverki þeisáu er 'mið- sein slíkan fyrir þjóðinni. ast um, og af henni leiðir ný
ekki þans slerka lilið. öldunum, háttrim ’þeirra og Prófessorinn Jiefir farið viða auðgun þessarrar Jxikkingar.
Glæsilegri liöfundar á þessu sérkennum, lýst m'jög ítar- um héim, en svo virðist sem ’Franskur lesándi er IiiSsa og
sviði eru Musset (Loren- lega. Eri 'síðast i því lýsír lvöf- hann hafi fellt sig einna bézf Iirifinn af öllum þeim ná-
zullio) og raunar N'igny undur samtíð sinni og sér við Fralcka
anna, en dró seinna áf sér
slenið og gerðiát stórbrolin i
mn efnisval og frásagnarlist.
Foringi þessarar stefnu var
Yictor Hugo (1802—-1885).
Á æskuárum voru það fjórar
greinar bókmenntanna, scm
liann Iiafði með böridum:
og raunar Mgny unaur samtið smm og ser við Frakka, af öllum beim kvæinu upplýsingum, af öll-
(Cbattcrton). 'Skeifur Vict- stórar sýnir inn í ókonma þjóðum, sem bann hefir mn þéim óværila fróðleik um
ors Ilugo er þó mcrkilegur á timann, er menn brjóta af kynnst að ráði. I Frakklandi smáátriði snertandi land
sviði Íéiklistagerðarinnar. sér okin og lirista blekkina hefir hann dvaíið langdvclum sjálfs sín, er liátín rekst á i
Öðru vísi voru tiiþrif hans j)ar ^ Þeir lirökkva af mönn- og sótt landið lieim, ávalt er þessari ferðabók.“
á sviði skáldsagnagerðarinn- um clus °8 »djöfulsins spil- bann liefir átt þess kost. ‘ Svo farast prófessor Jolivet
allan. Aklrei bafði Yictor ranskri list að fornu og nýju. efnið er girnilcgt til fróðleiks
Prófessor A. Jolivet, — fyrir alla þá, sem eitthyað
og
nákvæmni og slórbrotnum ast.‘ Maður er hissa og hrii'- fessors Jolivet að vera nokk-
:ið á fætur öðru. Eftir þvi líofe pess! iver Hoíunm tagur- ^,;csilcik' Þarna er að verki inn af þvi að sjá, bve léttilega ur trygging.
aldur færist yfir hann legt vitni um óskeikulan mikiU sniHingui’, mggnaður Qg snillilega böfundur sviftir. Ferðasögur má segja á
rægð bans og franvi um 'smekk hans á alll það sem á- af sköpunargleði og fagn- niður skorðum þess sviðs, er margan veg, en það er ckki
Ljóðagerð, leikritagerð, ---- * ... -
skáldsagnagerð og ritdæm- ar. Þar er hann tvímælalaust veik . cða *l,m sprek. Siðast Professor Guðbrandur játar orð og kann lvamv vel unv að
afburðanvaður og snillingur. tai'a ljósheinvavöldin í undur- romversk-I caþólska trú og er dæma, að þvi er éfnismeð-
Og uin 1830, þegar bann Hið nvikla ritverk hans Yesa- samle§ri sígurför Um myrk- allra manna fróðastur i ferð snertir. Þótt bókin sé
var tæplega þritugur að aldri lingárnir (Les Misérables) öeima alla, dinvman dvin og kirkjusögu og kirkjusiðum, mikil fyrirferðar fer fjarri
bafði bann Irvggt róman- hafá verið þýddir á islenzka luyrkrið le8§lIr a flólta> eu en um það ber bókin einnig því, að um' leiðindalestur sé
tisku stefnunni veglegt önd- tungu og eru afbragðs skáld- ljoslð’ 8'uðluu; sÞ8lu' ' S1ÖU1'- ljóst vitni, þar sem mjög er að ræða. Penni prófessorsins
vegi i bókmenn taheimi verk. En eins og einskonar st(>1 °S skin Þa bu'ta mn hemv vikið að kirkjubyggingum og sér fyrir þvi, auk þess sem
Frakklands. Eftir stórglæsi- forieikur að því skáldverki allan- ,^1(lrei .hafðl. Vlclor .... ............" ......
legan bókmemvtaferil ' varð var skáldsaga bans Maríu- Hu«° aður a slnni Ion«u °«
liann að fara í útlegð uiri
tuttugu ára skeð (frá 1851—
1870). Á döguiri útlegðarinn- útgí ---- , ,
ar óx bonunv enn ásmegin að veg nýverið sent á íslenzka skuggamyndaQökh í taknum „Það nvætli lcalla bok lians lrina, sem Frakkland þekkja
miklunv nvun, og ritar hann á bókamarkaðinn i þýðingu °« lllyndmn’ ulcð llstrænui (G. J.): ,Um listina að ferð- af sjón og ratin, ætti orð pró
þeinv árum lvvert snildar- Björgúlfs Ólafssonar læknis. ,
verkið á fætur öðru. Eftir því Bók þessi ber liöfundi fagur- Slæslleik* Þarna er að verkl 11111 af þvi að sjá, bve létlilega ur trygging.
sem
óx fr._0______ _________ ___ „ . ,
alla Norðurálfu. Og sú holl- hrærir hið margliáttaða og audi yfir sköpunannætti sm- ferðalangar staðnæmast að beiglunv lient að segja svo
xista og áðdáun, er honmn og'mislila miðaldalíf, liina gotn- um- Hin sagnfræðilega skáld- jafnaði á og ræðst yfir það frá, að menn leggi lielzt ekki
minningu hans var í té kdin'esku fegurð, sem þá drottnar skalwSafa haus nytu>' sin beint irin að sjálfu lijarta frá sér bókina 'fyrr en hénni
við burtför hans hiria síðustu 'yfir Jmgunv m'anna og öllurn Þai' 1 listrænu samrænn, þjpðlífsins. Þessi lipurð er Cr lokið. Svo er þvi farið um
táknaði með almennmn þeim kvnjum og ruddaluétti, Ulattugleika og emfaldleika. fyrst og fremst afrek gáfu- „Furður Frakklands“. l.ip-
glæsibrag upptöku í griða- senv þá gælti svo mjög. Rit- Euda Jieflr audl llins luikla, legrar fróðleikSfýsnar, féóð-urðin í frásögninni, cfnisval
töhi. - jháttur og frásagnarháttur sullll"fis’ stórslmhlsms Viet- j leiksfýsnar, sejn, éf svó má og éfnismeðferð, — allt cr
Yietor Hugo var brenn- þessa skáláverks er'fjölskrúð- ors. HuS0s’ aldrci skaPað, segja, Ijær ferðinni lnynj-þetta á eina lund. Trúmála-
andi í aivdanum, viðkvæmiu'|
og áhrifagjarn gagnvart töfr-
unv og fegurð náttúrunnar. nimna á
Óhamingja og ill örlög skáldsins í „\esalingunum
ínanna ferigu nvjög á lvann. | Á tímábilinu frá 1851—-
Þess vegna ólgaði i sál Iians 1871, landflóttatímabili Yict- Þessi ófullkomna lýsing á
meðaumkvun og samúð ogJ01's Ilugo, orti liann mikið hinum mikla skáldjöfri er
uppreisnarbugsanir, er engri Ijöðsk'áldverk, Les Chati- rituð vcgna utgáfu binnar
rangsleitni í neinni mynd (nverits, stórbrotið vérk, frægu og ágætu skáldsögu
vildi þvrma, né semja frið þrungið orðkyngi og ljóð- ]ians g íslenzku á vegum
við. Hann var heiltruaSur |iynn. snllh, lregat skaldfak- bokau,ga{u„nor Lcifturs h.f. hy [iska( ranna
maður á framhaldslifið é »rum fer a mcsttim og bcz - „g er þá jafnframt vikiS til ^ . árunam ím •
öðrunv vettvangi tilverunnar,um kostum. Þa ritaði liann j)ess ag sýna það svart a
og bjartsýnn og öruggur í,°8 a útlegðarárum sínum hvitu, að liér eru sanvan á
trú sinni á franvtíð mann - heiinsjiekilegt rit Les Con- ferg -freQgur -0g göfugur 'höf.
kvnsins. Þegar liann ók í demplations. Þar lætur haim Dg afbragðs skáldsaga, sótt (
gandreið irivyndunaririnar og ,í Ijús efasemdir sinar og von- ])ejna ]cið til Furðustranda
bugarflugsiris, var banlv ætíð H’ í táknuín og skáldmýridum Frakkagrundar,
blulslæður erióbemju skyggn nveð seiðmagnaðri kyngi og jnnar við Signu, senv fræg-
á margt það, sem öðrunv var krafti uin framtíð siðmenn- asg erkibiskup Norðurlanda,
ugur og töfrumslungin og uleira bstaverk né notið snriin(]a sirin og bókinni svipviðhorf ])rófessorsins kémur
siðræn markmið vérksins 1,etur a neinu sviði, ekki einu , sinn Sí og æ verður eitthvert sumstaðar frám í bókinni, og
siðferðisboðun slnni í ljóðlistavgerðinni, senv j atvik, cinhver endurminning vivðist mér það úl af fyrir sig
ýntsir bafa talið og telja lians j eða eitthvað, senv fyrir augun frekar til spillis, þótt eg virði
vvegin vettvang.
Hvað viltu vita?
„Sjómaður“ sendir eftir-
arandi spurningu: Eg og
félagi minn höfum deilt um
1947. Getur Vísir frætt okk-
ur unv hve miltill afli togar-
anna var þá?
I Svar: Það vill nú svo vel
, til. að með nýútkóiivivum
1,1 horgar- Æg[ [y]gh, um afla
togarana á þessunv árum. —;
hulið. Sérhver bugsun hans ingarinnar, ]var sem á sam- Söderblom erkibiskup Svía, ^aniV'æin| sk>lslllI111i na
. „v.______________________. .„ ....... : ath íslenzku logaranna alls
leigubifreiðir liér í Reykja-
vík, en í gær tókst Vísi ekki
að fá það staðfest.
Vesturbæingur spyr: —
,Hvenær var skilyrðislaus
uppgjöf Þjóðverja undirrituð
lok seinustu styrjaldar og
hvar?“
Svar: Það var kl. 2.41 að-
faranótt mánudagsins 7. mai
1945 er uppgjöf Þjóðverja
var undirriluð í aðalbæki-
löðvunv Eisénbowers bers-
lvöfðingja í Rheims i Frakk-
lalvdi.
Veiðinvaður spyr: „Hvað
óg þypgsti laxinn, sem veidd-
varð að ákveðinni mynd og ræmum listarstrengjum um s]cejð niælti eitl sinn svo .om
allur binn sýnilegi lveimur sliga djarfan og glæsilegan um> að þóll mörgum virtist 1, Á, A fi'S1 ,' ‘U '• ’ v
varð að táknum og stór- dans t.ilfinniivg, ,stilsnilli og Parisarborg. vera. bólstaður ail( f * ( n°''Ul n'm
merkjum i lluga bans. Ilarin brynjandi. Skaldverk Hugos, Syndarinnar, þá væri hún 8
var málfarssnillingur og því l>a11 er siðar konva, eru inn- írhð i sinum augunv borg
orðhagur flestum rilböfund- blásin al djúpúðugri ibugun jj óssins.
11111 oðrum fl'ellllu'> og mál- |iaus °S dulianni hit að eðlii endirigu þetta: Hinu búnar með svokölluðum I «• blöðin skýrðu frá á dög-
hlær ha'ns allur oíí orðanótt bfsms, orsokum þess og I . J' , , . “ .
mai nans aum og oiognou „ 1 virðulega og gagnnverka ut-gialdmælum? unum? (í þeim var aðems
bjó yfir íöfrumáluriginninvailcmiðum, dauðanum og, iðLe.fturhf yil
fegúrð og glæsileik. Hiuum orlógum mannkynsms. kem-!'
„r nr 'he.tta einna öleöGSt í liós í i ky ° á k? k . “'“'*** *J' ,
var þungur).
,Fai-eþgi“ spyr: Er það ist í þeim ám, sem Stangar-
ekki skylda, að allar leigu- J eiðifélag Reykjavíkur hefir
bifreiðir í bænurn séu út- til unvráða, á sumrinu 1947
I Og að eivdingu þetla: Ilinu búnar með
.virðulega og gagnnverka út- gjaldmælum?
!| Svnr; Að því er bifreiða- [greint frá hver hefði veitt
,----- , ‘ i n„ „i-rtrtri* i íiAc i lllcSa gefa það ráð, að í næsta stöðin Hrevfill befir tjáð þann lax, en ekki hvað lvann
mm-gvislegg og mat|gu af- m £“a **£#*%* ' "SÍ'****. er Það vill auðga is-.Visi er það ekki lögfest eím-'
rekmn hans asyiðiskaldskap- J<n 111 væ ‘ ' lenzkar bókmenntir nieð rit- Jrii, að allar leigubifreiðir til
arins ma likja viö mikilfeng- - 1S a '011 0 ' 'verkum Hugos, áð láta þá maririflutriinga séu útbúnar
lega og ljolskruðuga hljom- þ<nia 1 r'! >lir * 1 jþýða La lægende des siécles. með; gjaldmælum, enbins-
svcit: Þar þagna eða. bljoðna a nu,u- jÞegar læirri vinnu væri lok-jvegar væri líklegt, að það,
engar raddir, hjoniariur Á útlegðarárum sínum ið ætlunv vér íslendingar á verði lögfest á næslunni. Að
d.vnja yiir sviðið eins og .þyt-jkonv■ npp i buga Hugos hug-J vorri eigin tungu þrgú snild- sögp munu ívú vera til bér
mikilfénglegl arverk þessa göfuga síor- & landi gjaldmælar í allar
ur aðdynjandi sterivViðris, óg myndin um
Svar: Að þvi er Stangar-
veiðifélag Reykjavikur lvefir'
jáð Yisi ógu þvngstu lax-
arnir, som veiddust sumarið
1947 í ánv félagsins 22 ptuvd,
en alls veiddust 3 laxar svo
þungir.