Vísir - 30.12.1948, Blaðsíða 4

íi
VI S I R
Fimmtudaginn 30. desembor 1948
¥1SIR
DAGBLAÐ
Ctgefandi: BLAÐADTGAFAN VlSIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7,
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðj an bi.
Áramót.
Við j)C‘SSÍ áramót eru þungar liorfur í islenzku j»jóðlífi.
Annai’svegar cr öll efnahagsstarfsenii þjóðarinnar í
brotum, þannig tx-yggja vcrður hana frá grunni, með
margvíslegum aðgerðum, eða að l'jánnagshrun býður
þjóðinni heim fyrr en varir, með öllu þyi l»öli, er fjýtur i
kjölfar þess. Jafnframt verður þjóðin að gera ráð fyrir að
til hemiar kunni að verða gerðar óvenjulegar kröfur af
hálfu framandi þjóða. Fjái-hagslega ósjálfstæð þjóð, sem
auk þess stendur í svelti, á erfitt með að sernja við aðrar
þjóðir auðugri og hyggnari sem jafningi. Aðstaðan er
vissulega crfið, þólt vonaiidi vegi hugsjónir og metnaður
gegn veraldlegum hallareikningi þjóðai’húsins.
Islendingar hafa lxáð hai’ða og langa barátfu i'yiir
sjálfstæði sínu og frelsi. Hrakspár hafa áyallt fylgt þjóð-
inni á veg, er hún lxreppti aukin réttirxdi og frekara fx-elsi.
Oft liefur þunglcga horft í jxessu þjóðartilraunahúi, cn
ávallt hefur úr rætzt á viðunaixdi veg. Skilji jijóðin köllun
sina og glati hver einstaklingur ekki kjarki og metnaði,
láti menn ekki na'gja bai'lóm, sem keyrir úr öllum ýkjum,
eða eigi þann metnað einan að lifa á sníkjum, getur þjóðin
enn í’étt úr kútnum og hún gei’ir það. Ár eftir ár hefur
slembilukkan og vinfengi stói’þjóðanna bjargað frá voð-
anum, og svo hefur þjóðarbúskapurinn verið ótryggur, að
öll þessi ár hefur legið við hallæri. Síðustu árin hafa þó
vcrið allra ei’fiðust. Silfur hafsins, sífdin þefur brngð-
izt vonum manna vertíð eftir vertíð, þótt aflamagnið í
heiid hafi reynst allnokkuð miðáð við meðaltal fyrri ára.
Aukinn viðbúnaður hefur krafizt aukinna aflafanga, en
þau liafa brugðizt.
Þetta ætti að sanna þjóðinni að hún má ekki byggja
veraldlega velferð sína á happdi-ætti cinu og tefla í bú-
skapnum á tæpasta vað. Hún verður að ætla sér af, þótt
óhöpp steðji að og hún verður ávallt að ciga föng til næsta
máls, ]k»tt veiðisæld bi’egðist. Vegna þiisund ára kyrrstöðu
í landinu verður milifandi kynslóð vissulega mikið' á sig
að leggja, til þess að byggja upp landið. Þjóðin verður að
framkvæma ]»að á fáum mannsöldrum, sem aðrar menn-
ingarþjóðir hafa afrekað á árþúsundum. Slík verkefni
myndu x’eynast hverri þjóð ofraun, en þó einkum þeím,
sem biia að-einhæfri framleiðslu sem háð er frekari verð-
og markaðssveiflum, cn nokkur framleiðsla önnur.
Þrátt fyi'ir hið ömurlega fjárhagsástand mi um ára-
nxótin, er íslenzka þjóðiri vafalaust hlutfallslegá auðugasta
]»jóð heims, ef miðað er við fólksfjölda. Við stöndum
öðruni þjóðum að haki í vcraldlegum efrium, en lífsþægindi
almcnnings og menning þjóðarinnar í heild, er meiri en
gengur og gei’ist með öðrum ]»jóðum. Við hölum revnt að
tryggjá öryggi alinennings, ungra sem gainalla og má
ætla að enginn þurfi að líða hér tilfinnanlegan skort er
frá líður, Er |»á vissulega vel að verið, og sýnir það menn-
ingu hinnar fámennu þjóða, sem býr á úlhjara. heims og
heyir.sti’íð við óblíðari nátfúruöfl, en flestar aðrar þjóðir.
I raiin skal manninn í'cyná og svo er iim þjóðir. Þær
vcírða’ engu síður en einstaklingar að ganga í gegnum
eldvígsluna með skirar hendur og óbenrida fætur. Þreng-
ingarnar ættu að keriná þjóðinni öðru frekar að meta frelsi
<»g sjálfstæði, lýðræði og menningu, og almenningur ætti
að skilja, að fyrir slík gæði er nokkru fórnandi. Eiiginn
xinstaklingur má krefjast alls af öðrum, en einskis af sér
sjálfum. Hver verður síriá byrði að bcrá, eftir gétu og
< nginn má slcjóta af sér byrðinni, cða lifa á kröfugeröum
í annairá garð og lireinrii niðurrifs- og skemnidarstarfsemi
gagnvart ])jóðai’heii<linni. Mælti komandi ár kenna hverjum
inanni að rækja skyldúr sínar við guð og föðui’landið. I
trausti þess árnar Vísir leseii'dum sínnm farsældar og
býð’ur ]»eim
Til
.Óperustjómin11 í Berlín. - Bréfafölsun
kommúnista. - Útvarpið 09 frétta-
flutningur.
Horgarstjórn sú, sem Rúss-1
Eii ])að er annars fróðlegt
ar hafa sett á stofn i austur- <,ð kynnast þvi, hvaða inaðiir
hlula Berlínar, hefir nú veriðjþað er, sem gerður var að
Skírð af boi’garbúum ogfeng- bórgarstjóra ..éxperustjóinar-
ið nafnið ',,óperustjómin“, jinnaEý Það er drykkjumað-
seni mörgum mun þykjajur, sem lieitir Fritz Ebert,
réttnefni. Hún er skipuð afjspnur fyrsta forseta Wei-
Rússum, en hinsvegar hefii’ ‘ mar-lýðveldisins. Ilann var
því verið heitið, að kosning-'j fyrstu andstæðingur Hitl-
ar skuli verða látnar fi’amjers eftir
fara í þessum horgarhluta.
þegar „sjálfsögð skilyrði“
éru fvrir hendi., iVlfmu nllir
se.ttur ".-yfir útjS^Lfufyririæki.
Slika stöðu l'engu ekk i aðrir
en þeir, seni liægí var að
treysta til ]>ess, að gefa ekki
út nedtt, sem Hiíler misiik-
aði. Og nú er hann handgeng-
inn kommúnistum!
•—v-
iiefi ekki séð þess gelið
sem einna merkilegast
E{
hér,
þótti við. nienntamaniyiþing
það, sem lialdið var s. I. sum-
ar í Wroclav (Breslau) í
PjólJandi, en þar var lesið
bréf eitt frá Einstein, þar fsem .
Jiann lcvaðst samþykkur
vænlanlegum gerðum þess.
Til ]»ings. þessa var boðað af
kommúnistum og átti það að
vera fvrir andlega forustu-
1933 og var árum
saman i fangabúðuni, en.menn þjóðanna a ynisum
gekk stðan i lið með nasist- sviðum. Þjqjðviljinn skrifaði
um og þeir treystu homim jtalsvert um það, eiiis og við
skilja, við livað sé átl með jSYU vei ci’tir það, að hann var var að J»úast, en'litið uni
þvi, en það er vilanlega, að
i'yrst Jnirfi að búa svo uni
lmútana, að engin bætta sé
|á því, að lcommúnistar verði
ekki 1 yfirgnæfaudi meiri-
liluta. Komnninistar liafa
sýnt það í löndum þcim, þar
scm þeir Iiafa t<">gl og liagldir
<»g „kosningar“ ve.rið lálnar
fram fara, að þeir lcuiina að
bagræða atkvæðum í at-
lcvæðakössun u ni eða að
semja atkvæðatölur, sem
bezt lienta þeini.
4TJ •• — ' ’ ' ’ ZJ
,, /
nLýar í
J.
pöLl fr' li&na an
MAtARINN
//
//*
>íiíM5ní5O0t5onOí5t5OÍSO£50000OÍ5Oí}0e0O000000Q0000Q000t
f
eoi
ár.
I dag
er fimmtuciagur ,‘iO. <ies. -— 305.
<iagur ársins.
Sjávarföii.
Árdegisfióð var kl. 5,20 i morg-
un, .síðdegisfióð verður kl. 17,10.
Nwturvarzla um áramótin.
Nætui’læknir er í læknavarð-
stol'unni, simi 5040. Mclgidags-
vörzlu á nýársdag annasl Guð-
niundur Eyjólfsson, Úthlíð 4, simi
80285. A sunnudag, 2. janúar ann-
ast Hijciðar Ágústsson, Eskihlið
sinii 1Í0S3, vörslnna. Á nýárs-
<l«g annast I.augavegs Apóték lyf-
sölu, aðfaranólt sunnu<lagsins og
a sunnudag annast Iteykjavikur
Apólek iyfsöluna. Næturakstri
hifreiða um áramótin verður
l>arinig váriff; að á gamlársdag
loka allar stöðvarnar ki. 0 og
næturakstur fellur niður. en opn-
að• yerður aftur kl. 1 e. h. á ný-
ársdyg. Aðfaranóll stiunmlagsins
annast l.itlá híistöðin nælurák'st-'
urinn og áðfaranótl mánuilags-
ins annasl ti. S. li. ajcsturinii.
Trúlofuii.
úin jólin opinheruðu lrúlofun
shia (iyða Svavársdóttir, Þver-
holti 7 og Valdimar Ásgeirsson.
Freyjugötú 32.
Barnaspjtalasjóður Hringsins
gengst fyrir barnaskemmlim i
Aíisiurbæjárbíó iriánudaginn 3.
janúár kt. 3 é. h. Börri úr Laugar-
nesskólamim skemmta. Leikril,
vikivakar o. fl.
Árantótamessur.
Dómkirkjan. Messað á gamlárs-
kvöld kl. (». Séra Jón Auðuns.
KvölclköifguiI * * * 5 * * * * * á gamlárskvtild kl.
II, síra Sigurbjörn EinarssDn
dósént prédikar. Á nýárstjag
ínessað ki. 11 f. h. Séra Friðrik
Hallgrímsson. Kl. 5 séra Jón Auð-
uns. Annar nýársdagur: Messað
kl. 11. Séra Jón Thorarenscn.
Fríkirkjnn. Messað á gamlárs-
kvöld kl. 0. Séra Árni Sigurðsson.
Messað á nýársdag ki. 2. Séra
Arni Sigurðsson. (K. F. ('. M. E’.
FundUr í kirkjunni sunnutlaginn
2. jan. kl. 11 f. h. S'éra Árni Sig-
urðsson).
Laugarnesprestakall. Messað á
nýársdag kl. 2 e. h. i Laugarnes-
kirkju og i kapellunni í Fogs-
vogi kl. 3,30. Séra Garðar Svaý-
arsson.
Nesprestakall. Messað i Mýrar-
hósaskóla á nýársdag kl. 2,30.
Séra Jón Tliorarenscn.
Hallgrímskirkja. Aftansöngur
kl. (» e. h, á gamlárskvöld. Séra
Slgurjón Ái'náílori. Mésááð á ný-
ársdag kl. 11 f. h. ’Séra Jakob
Jónsson. Kl. 5 e. h., séra Sigurjón
Arnason. 2. jan. messað ld. 11 f.
h. Séra Sigurjón Árnason. Barnu-
guðsl».jóhusta kl. 1,30 e. h. Séra
Sjgurjóu Árnason. Messað lcl. 5 e.
h. Séra Jakoh Jónsson. (Ræðu-
efni: Spátlóinar og liðándi siund).
Hafnaifjarðarkirkja. Aftan-’
söngur á gamlárskvöld kl. (».
ijéssað á nýársdag kl. 5 e. h. S.érij
Garðai’ horsteinsson.
Bessasiaðakirkja. Aftansöngur
á gamlárskéöld kl. f>. Séra Garð-
ar Þorsteinsson.
Kálfatjörn. Messað á nýársdag
kl. 2 e. h. Séra Garðar Þorsteins-
son.
(Jtvarpið í kvöld:
Kl. 19,25 Tönlcikar: Operulög
(pílötur); 19,40 Lesin dagskrá
næstu viku. 19,45 Atigl. 20,00 Frétt
ir. 20,20 Jólntónleikar útvarpsins,
II!.: Einsöngur (Sigurður Skag-
field ópcr'ussöngvari). 20,55 Lest-
ur fornrita: l'r Fornaldarsögum
Xorðurlanda (Andrés Björns-
son). 21,20 Tónleikar’: Toccata i
G’-dúr eftir Bach (plötur). 21,35
Hugleiðing: Jólastjarnan (Gr’élar
Fells rithöfundur). 22,00 Fréltir
og veðurfr. 22,05 Symfóniskir
tónleikar (nýjar plötur): a) Fiðlú
■konscrt eftir Sibelius. b) Syin-
fóriía nr. íi oftji.r ScJiybert. 23,00
bagsirárlok.
Útvarpið á ganílársdag’:
Kl. 8,30 Morgunútyarp. 0,10
Vcðurfr. 12,10 Hádegisiitvarp.
13,15 Nýárskveðjur. 15,30—10,30
Miðdegisólvarp. 18,00 Áftansöng-
ur i Ifallgi’imskirkju (sr. Sigurj.
Þ. Árnason). 19,15 Tónlpikar:
Þæltir úr kla.ssiskum tónveykmn
(plötur). 20,00 ' Augb Fréttir.
20,30 Ávarp forsætisráðh. Stefáns
Jóh. Stefánssouar. 20,45 Lúðra-
sveit Reykjavikur leikur (Albert
Klahn stjórnar). 21,15 Ganian-
þáUtur, Létt iög (Ilawai-hljóm-
sveitin). 22,00 Veðurfr. Danslög:
a) Hljómsveit Jóhanns Gunnars
Halldórssonar leikur göniul dans-
lög. 1») Hljómsveit Tommy Dors-
e.v (nýjar plötur). c) Ýinis dans-
lög (plötur). 23,30 Annáll ársins
(Vilh. G. Gíslason). 23,55 Sáhmir
Klukknuhringing. 00,05 Áramóta-
kveðja. ,J‘jóðsötigiirinn. — (Illé).
00,20 Danslög: a) Hljómsýeit
Bjcirns II. Einárssonar leikur. h)
Hljónisveit Loids Arnistrong (nýj
ar (plötur). c) Ilarmonikulög,
gariiiir dánsár og ýinis danslög
(plölnr). 02,00 Dagskrárlok.
Útvarpið á nýár.sdag:
Kl. 11,00 Messa i Hallgrims-
kirkju (sr, Jakob Jónssim). 12,15
Háflegisútvarp.. 13,00 Ávarp for-
seta íslands (útvarpáð frá Bessa-
stöðum). 15,15 Miödegistónleik ir
(plölur): a) lvaflar úr kórvcrk-
um. h) ÁrstíðahalleUinn eftir
Galzounov. 10,25 Veðurfr. 18,25
Veðurfr. 19,25 Píanóniúsik (plöt-
ur): a) Bagatelles op. 120 eftir
Becthovén. b) Sónatína eftir Ba-
vel. 20,00 Fréttir. 20,20 Létl lög:
HljónisveiL uridir stjórp Krlstjáns
Krisljánssnnar léikur. 20,5;0 út-
varpsraddi.r frá liðnu ári; sam-
fc.ld dagskrá. 21,30 Danslög: a)
Frank Sinatra’ (nýjar plötur). b)
Iiljónisvcit. Glen Millcr leikur
(nýjar plötur), c) Ýmis <lanslög
(pÍÖtur); 24,00 Dagskrárlok.