Vísir - 12.01.1949, Qupperneq 5

Miðviluidaginn'12 janúar 1949
V I S I R
3fíian infjar&rð,
próiastur.
(Fæddur 10. júlí 1864.
Dáinn 2. janúar 1949).
Fjai’ri fer þvi að cg tdji
mig til þess færastan niamia
ítá. l.ét.sira Ji>n,. Bcncdiktsson
.. Saurhæ, ágætur maður og
VinsæjLh af prestskap eftir
langa þjónuslu, þrotinn að
lieilsu og beygður af .sorg-
um. Hann lézt að áliðnum
>ð rita minningarorð um síra Jiafa hæglátur og dagfars-
Einar Tliorlacius látinn, enda pigjður á skólaárum sinum,
tnunu aðrir gern iionum í
nunum greinum , hetri sldj..
En mér finnsi að það slandi
mér nær en mörgum. öðnnn,
ð sýna á þvi einlivern lit að
ninnast lians. líið síðasta
em liann gerði, sjúkur, áður
n liann fór á spítaJann til'
ð deyja þar, var að rita end-
rminningai’ sínar uni for-
ldra sina. — Fleira er það
em eg má minnast, og sumt
angjt aftur í tíma. Frá því
ið liann kom að SaurJiæ -á
ívaifjai'ðarströnd vorið
1900 og allt til ]mjss er móðir
nín Jét af búskap vorið 1924,
,ar liann nágranni foreldra
ninna, góður nágranni, og í
vö sumur var eg á meðal
teimilismanna lians. l7yrir
íans livatningu var það einn-
g að eg reyndi að afla mér
íolvlvurrar meimtunar fram j*
,fir ]rí, sein kostur var
íeima í sveitinni. Margt er
Elztu frásagnir sem eg h.efi | Úr Latínuskóla.num út-
haft af síra Eium'i Th(>ilacius skrifaðist síra Einai;T8S7, cn
cru af munni skóiabræðra }?acstaskólanum 1889, og ,
lians, einkum eins hekkjar- fékk við hvorugt prófið SNO ókunnur öllum þar,
hróður. Er hann sagðui- verið meira en miðlungseinkunn.
orðið,.cnda sýndi það sig sið-
ar að }>að liefði ekki reynzt
framkvæmanlegt.
Ýmsir á meðal sóknar-
manna kunini ekki vel ]iess-
'ari tilliögun, þar sem þeir
næsta vetrí. Um kallið voru þóltust sjá að af afturkomu
sex umsækjendur og var sira prófasls mundi ekki geta orð-
Einar einn þeirra. Hann var ið, og fannst þá eðlilegra að
Sama ár var hann vígður til
ð Jijóna Stóru-Vallapresta-
að hver maður
Iiann
spurði um Fyrir
k-itaði á engan mann, en kalli á Landi, og þá um haust-
Mirði hendur sínar þcgar ið kvæntist hann heitmey
hann var til þess knúinn. Og sinni, Jóhönnu Benjamins-
þá sótti enginn gull j greipar dóttur, úr Éyjafirði. Frú Jó-
hans, því að hann hafði burði hanna reyndist skörungur i
uppruna hans, en enginn gat
svarað. Um sumarmál kom
hann óvænt vestur að Saur-
afsalaði sér kallinu.
einhverja slysni var
þessi ósk þannig á milli flutt
að nann leit á hana sem van-
Iraust á sér og mun hafa
a ser og mun
bæ og liélt þar gu'ðsþjónustu. sárnað hún. Það mátti hann
Árangurínn af koinu li.ans þó vila að ekki var, svo lengi
varð sá, að hann var kjörinn jvar hann búinn að þjóna
með margföldúm ni.eiri- kallinu við traust ög vinsæld-
h.vívctna og skipaði sess sinn .,íluta aftvæða. Saurbæjar. m. Til allrar hamingju jafn-
af hinni mestu prýði. þall Pi'estakalli þjónaði hann síð- uðist þeíta þó, og ságði hann
jhöfðu hæfSÍ valið vel, og vart |an lil vorsins 1932’ ey hauu U kallinu lausu. Lægði þá
ét af preslskap, en profastur skjótt úfa þá er rísið höfðu.
Borgarfjarðarprófastdæmi | I>að æUa eg fullkominn
liafði liann orðið eftir fcá- sanníeik um þetta löngu
fall síra Jóns. Svcinssonar, ’gí^ym'da mál, að þegár litið
sem andaðist 1921. • cr til baka yfir það, séu báð-
Þegar eg ntimiist li.ér á lr aðilar án nokkurrar van-
Jl,un nokkur kona hafa átt
•ftirlátari eiginmann en frú
Jóhanna Thorlacius, nema
um dulu væri að ræða. Og |
dula var síra Einar sannar-1
cga eldci. Hinsvegar var hann I
alþýðlegúr maður og vfir- ,lausn síra Einars írá prest- sæmdar. Þarna sýndu að lok-
lætislaus ” |skap, þykir mér rétt að gela mn báðir aðilar að þar áttust
mn léið atvika, sem stóðu i við memi sem voru drengir.
Sv° var hann snauður c'r 'samhandi við og ollu nokkru Þe.ss var líka að vænta. Eg
ltann vigðist og fliitlist 1 umlaii ]>á í svipinu, nieiru en yjssi aldrci neinn óþokka á
prestakall sitt að þá mun ástæður voru til. Ivona hahs meðal minna gömlu sveit-
liann vaila liafa átt annað en jiafgj jengi ekld verið heilsu- unga, en marga vissi eg }>á
nauðsynlegasla fatnað.og víst j1JL,ausf 0g stundum legið mikla mannkostamenn hve-
turöumikið af bókum, l>ví iþmigjir legur. Eftir 1930 eða nær sem á reyndi. Og uin sira
Námsmaður þegar í skóla hafði hann átt þar um bil ágerðist vanlieilsa Eiiiár Thoríaeius má eg ó-
a þótti Iiann ekki nema rétt i vrfitt með að neita scr um jiennar, Qg nil VOru dætur hikað fullyrða það, að aldrei
meðallagi á annað en sögu; hókalcauj>. Hélzt það svo hennar allar konmar að á æfi minni, sem nú er orðin
>að enn sem í hugann kemur I1 ,ienni vár hann á meðal .mestan hluta æfinnar. kyrsta ijieiman. Voru orðin af þess- !nokkuð löng, þeklcti eg sátt-
iú þegar litið er um'öxl — hiima íi'emstu í skólanum, ^vetuiinn >oiu þau lijónin í U111 sökuin mikil vandkvæði fúsari mann. Bæri það við
heli ástæðu til svo að þá voru þar vart aðrir húsmennsku h.ja Evjólti ^ þvf fyrip þaii hjónin að ag Jiann kæmist i missætti
hezta
;kuld min við hana.
Litla alúð mun
,ið að rekja atburðasöguna
var liann og reglusamur. ýi.juggu þau lil vorsins 1 |cnda hauðsynlcgt að frú Jó- þarna athugalaust; fyrirgefu-
e»' Icggja' Toi'cldrar lians slyrktu haim (ártölum þessum skakkar í jianna væri undir læknis- jng sira Einai's var .ólík
•önsöímna 111 náms, en í liófi liefir þó guðl'ræðingatahnu), en Jiendi. En í stað þess að niargl,a annara; hún var svo
æfi sira Einars. Bæði munu verið fjáx*framLagið, því Iitið;\ar jörðin °rðm svo evdd ilí' sækja ]>á þegar um lausn fráj ]„er. Þarna hallaði hka á
\r liafði hann hauda á milli sandfoki að þar var ekki cnij)ætti, fékk hann til að- liVOruga liliðina. Þessi fyr-
i ðrir gera ]>að i be.tur en mer , ,
svocr.þefla þegai- ineðan hann var 1 skola’ °
fjarnan að orð mín mællu
ærða til þess að skýra það
íokkuð fvrir miður kunnug-
im, hver ínaðurinn var. Mun
;g hvorki til lofs né lasls vijj-
mdi halla réttu máli, heldur
eitast við að liafa umsögn
nína þannig, að sem fæstu i
íenni verði nokkuru sinni
mekkt með réttuni rökum,
>g vildi þvi ógjarna gera úr
lonuin meiri mann en lianii
,’ur. Oflof er stórum skað-
egra minningu manna en að
.anmetið sé.
Faðir síra Einars var Þor-
iteinn Thorlacius, hóndi og
irej>psljóri í Öxnafelli í Eyja.
tirði, sonur síra Einars Thor-
acius í Saurbæ, hins nafn-
kunna latinuskálds, en móðir
Rósa Jónsdóttir, bóndadóttir
iír Eyjafirði. Eigi kann eg
jkil á ætt hennar, en vafalaust
liefir stöfiiinn vcrið i gildara
iagi, þvi ung .yar.-.hún send
lil Danmerkur til að mennt-
ast, seiai ek,ki tíðlvaðist þá u.m
kotungadætur. Þar lærði. hún
Ijósmóðurfræði og stundaði
dðan lj'ósmóðurstörí æfi-
langt. •> ••>■ i- . . •
vært lengur. Þetta var inon :stoðarj>reSt að þjóna fyrir jverandi ■ sóknarb.örn hans
honum síðar með
samtökum svo
og fagran vott yin-
heiti'ð þvi með sjálfum sér, g'ræða sárin. Þá gerði síra. 'og og jét sér jafnvel áttu sin-nar að fátt mun hafa
að þogar hann fcngi ölmus- jEinar. Fellsmula að prestsclri j;oma tjj hugar að gcta aftur sn0rtið liann dýpra, og um
una greidda, skyldi hann ,og lielzt svo enn. Þar rpisii :fJutt uj>p að Saurbæ. Til þess þag er mér vel kunnugt, að
verja henni til þess að fá sér .hann þegar snotran loríhæ, væri ráðlegt, hefði sá lijartanlegi ylur.’sem hánn
skradxlarasaunnið sparifot, jcn st'thær ícll i landskjálflan- j)h ]iejjsufar kcmu lians orðið fann þama, lilýjaði honum
cnda gei'ði hann svo. Fjár-,um .1896 og þá reisli hann ;ag taj.a gagngerðri breyt- allt fram í'andlátið.
haldsmaður hans á skólaár- ]>ar timburhús. iin.au. Varla mun nokkurj J emhætti sínu var sira
unum var frændi hans Ilclgi j Þessu kalli ]>ionaði sui
tktoi’ Ilálftíanarson. 'síra Einar til vorsins 1909.
I'a'ð or ckki að undra J>ótt
Uiönmim vcrði tiðraitt mi) sjáv-
tiera nú út.allan fi.ujnnn, Iiv,
arútveginft, þeftnan aðalatvinnu- j fieytu á geiríugliivt iðaE “ 'Ui;.
veg okkar>Islend-ingá og áfkoniu ar verði kéyplar. með Jlarsha
Iians. Miajafnar eru skoðanirnar
nigu- ... . , ..... . . .
! söknáfínann'a hafa talið það Einar skyldurækinn í bezla
jíklegt, að úr þessu gaT lagi, og frágangur allur á
■..— — skjölum lians og . emþættis-
hókum hygg eg að Verði á-
vallt íalinn ipeð ágætum.
Leirá er anncxia frá Saurbæ
ög embaTtað þar annáiihvorn
sunnúdag. Ekki er leiðin þár
á milli ýkjalöng, en varla
u
aðstoð til að aðsloða vlð leiíiir
og skip • öll húin radarUuIi.im:i
ldkjnni og 'ljós '.sir.rr.m, sv<> 1
megi stanzlam I silan sólariiriut
T'”.
inn. Siglt verð: i'yrst til T21de> jai j
en siðan til tii'imscyiar og j;:
um úrræðin til ]>ess að bæta hag
lians,. eins’-og gerist og-gengur,
sumir svart.sýnir, aðrir bjartBýnir.
Mér hefir borizt bréf frá „Gövnl-
inn sjóinanni“, sem virðist !éti en sioan tn urimscyjar o
lyndur og kaldíiœðinn, og íil Pajieyjar og Dyrliólaeyjrr, iiliúm
gamans birti eg bér úrræði hans': i fiotanum., en fiugvélar svcimi y»’
* ’. | ir. Ríkissjóði.r goti óhneildm
j.Það er nú búið áð sýna sig, boðið; ábyrgðarverð og greitt e.tl-
segja útgerðurinenn, að ekki er an kdstnað við úígorðina. þvi af
til grundvöllur undir . síidar- ] géirfugl er dýrasti fugl i.helmi
slrax og í hógu stórum síil
. anr.að gasnar ekki. Skrifstofu- 1
hús, 10 hæð:i, vil ég láta byggja . VCl'ÖUl of.SÖglim Ilf ]>V1 SUg ,
strax í Akurey." ... ( hve ill liún var í þá daga, og
* ,it Laxá:Stundiun slæmur þrösk-
..ílamsPl .sjómaður*' yirðist mór{Mlt^ir< En það cr yíst, að þá
izti snaugsanuir iim svo alvar- ........ . .
, . . .V.. var ofærí eða meir en otærl
,-á sum lier er a lcroinm. 1
, jæt i.v/.f han.s i'lakka vegn: cl sira ^inar sat heima þegai
að stm-.dum • veitir ekki af hann átti.að messa á Leirá. f
SS,
111 o
spaugi á þessum :cinni þcssarra fei’ða minnist
bölsýnisiímum. er við.sjárvevðir.; . ^ ag hann var veður-
idi, sir.ðar hke.a við ,mes1 tepptur i fullau solarimng a
leili. íif einhver hefir gainan að hehnili iOi’eldra minna.
JjessiPn tiilögdm „G. S.“, er tii- Kirkjusókn hjá honum yai*
°K þorskveiðiútgerð hér við livorki meira né minna, svo að 'gangimmi náð m.eð þes,su tilskrifi 'góð 0*r QiessufÖlÍ fátið. GutJs-
Ifind ■ lira-it f v id •* <ii lu v ivt;mi. fiór hoe„i>(< A fnr'.NÞm! ... , ....... U 1. .... .. ....— ' ' á . .
land, brátt fyinr allar nýju
síIdarverkKmjðjumar: og stóra
skipið. þá gr iið reyna
eitttivað annao og m.itt ráð er
þetta:
hér er Jiasrn- á ferðtnni ,.s; 'mmsMh, vmmndi bera menn gæfr þjómistur lians þóttu ávaht
parf þvi Qkki að voiia voniíum yi- íii huss vð viðhafa ^oinhverjar al- ' *
ir að ráðast i þetta. .[.varJc&ri
'o. V.v , , .•
Hara hefja uilar
\ I 1 ' ! rt l rl I' 11111 VC*I Jcllcl! , 1 . , ’
rh'gri ’og raunhiefari aðgerðir |^eixúnhÉgár,. ?g alveg Ser-
. jra iuuyi léggur til. Kn Jiað er slaklega l>ó.tíi hanu bpra at
aðgérðii i önnur saga.- i'ramh. a 7.£SiSu.
.'lt«: .