Vísir - 14.06.1949, Qupperneq 4
&is 1 m
Þriðjudagmn 14. júní 1941)
WXSXX& -:
DAGBLAÐ
Dtgefandi: BLAÐADTGAFAN VISIR H/F.
Ritstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrifstofa: Austurstræti 7.
Afgreiðsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm iinur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprentsmiðjan h.f.
Dagsbrúnarverkfallið.
TVinn 16. J>. ni. hyggst verkamannafélagið Dagsbrún að
" efna lil hátíðlegs vcrkfalls hér í höfuðborginni. Kröf-
ui’ þær, sem félagið hefur samþykkt, eru þess eölis og
ganga svo miklu lengra en kröfur annarra verkalýðsfé-
lága, að engin líkindi eru lil að þær nái fram að ganga,
en meðan i'élagið lýlur stjórn kommúnista má einnig
ganga út l'rá því sem get'mi, að þeir muni reyna að knýja
kröfumar fram, til þess aðallega að sýna og sanna, að
landinu verði ekki stjórnað án þeirra, og þeirra sé mátt-
urínn og dýi’ðin.
Verkföll eru orðin hér svo tíð, að ástandið í atvinnu-
málunum minnir einna helzt á Frakkland, er gengishrkknn
var knúð l'ram á sinni tið. sem og næstu mánuðina þar á
eftir. Kommúnistar eru sterkur flokkur í Frakklandi, en
vissulega taldi liann sig þar sterkari en ástæða var til,
og hugðisl jal’nvel að taka stjórnartaumana í sinar hend-
Sextugur:
Ben. G. Waage.
Sexlugur er i dag Bcnedikt
G. Waage, forseti íþrótla-
sambands íslands.
A þessum merku tímamót-
um i ævi þessa íþróttalcið-
loga, sem lengra cnu nokk-
ur annar liefir gegnt mesta
virðingarstarfi islenzkra í-
þrótlamanna og jafnan slað-
ið i fararbroddi þeirra, sem
unnið hafa íþróttahreyfing-
unni sæmd og gagn, hefðijj?
verið sjálfsagt og skvlt að K, Vý
minnasl hans með itarlegu ‘ *
viðtali, j>ar sem unut hefði
verið að hregða upp skýrri
mynd úr löngum starfsdegi, ;
seni óneilaijlega hefði verio
fróðlcg. En J>egar sá, er lin-
ur þcssar ritar, rcvndi í gær j!
að hafa tal af hinum sexluga
unglingi, reyndist það ekki
kleift nema „á hlaupum",
fundahöld og aðrar annir
En enda þólt Benedikt G.
Waage hafi alla tið verið
virkur iþróttamaður, örugg-
ur til keppni og prúðiþenni í
Jeik, eru j>að fyrst og fremst
slörl' hans í j>águ iþrótta-
anna sem iorystumaður, á-
ur. Milliflokkunum,
sem skipuðu ríkisstjórnina,
komu i veg fyrir J>að, eni
ekki var geí'izl upp, nokkur ■ hugamaður um likamsrækl
orð' var unnt að liafa upp úr 0g íþróttalegt uppeldi is-
tókst að' knýja gengislækkunina l'ram, en jafnframt «ók afinælisbarninu, en i'æst íenzku þjóðarinuar, semj
ríkisstjórnin mjög ákveðna afstöðu til verkfallanua, en1 vjj(|j )1}imi uin sjáJl'an
nú er svo komið að telja má veldi kommúuista algjörlega'
hrotið á hak aftur í Erakklandi. Góður vinnufriður ríkirj]1()()ll a-^ j)vj a,y gene_
í landinu, og stórléga hefur ræzt úr þeim erfiðleikum, sem (|j|. { uni áraijj] ejnn
þjóðiu átli við að stríða í fjárhags og viðskiftamálum. |snjaliastj íjnótlamaður okk-
Sátlasemjari líkisins hefur fenSið Dagsbrúnarkröfum- al/ jafnvjgur á marga hhúi, jóns Einarssonar prentara og
ar td með'l'erðar, þar eð telja mátti fyrirfram gefið, að sll)uhnaður frábær, eins og Guðrúnar Beuediklsdóllur
ekln niyndi nást samkomulag milli atvinnurekenda <>g Engeyjar- og Viðeyjarsund j Waage. Haim stundað nám
\eikainaima a þeim giundvelli, sem Dagsbiún lagði með ]ians bera gleggst vitni, hann j Verzlunarskóla íslands og
aldar til- " ■—-—!
lengsl mun halda nat'ni lians
enda ]>óU þar væri af á lofti.
Ben. G. Waagc cr Beyk-
vikingur, fæddur 14. júni ár-
ið 1889, sonur hjónanna Guð-
kröfum sinum og voru fixkari viðneður pvi
gangslausar. Ekki er að efa, að sáttasemjari mun með
er gamall stangarstökks- sneri sér síðan að kaup-
meistari og íslandsmeistari sýslu. llugur hans hneigðist
l.igni og sanngiini íevna að atstvra \erktalli j>ví, sem var hann i knattspyrnu árið snemma að íþróttum og hon
ið honum takist það, j>annig -jgjo og fáir stóðu honum á uni var brátt Ijóst, hvilíkt
sporði sem leikfimismanni. I ojldi Ukanisrækt hefir fvrir
yfir vofir, en vafasamt e
að gera má ráð fyrir að vinnustöðvun hcfjist hér unx
miðja viku og vari þá um óákveðinn tíma. Raunin sann-
ar að oft er hægara að efna til verkfallanna, en að leiða
j:au til lykta.
Morg verkalýðsfélög víða um land hafa sagt uj>p sanm-
ingum og sett fram kröfur sínar. Þær kröfur eru allt aðr-
ar en Verkamannafélagsins Dagsbrúnar og j>eim i'rekar í
hóf stillt. Líkur eru á, að atvinniii-ekendur gangidnn á ein-
hverja gninnkaupshækkun, en jafnframt má telja scnni-
legt, að Alj)ýðiisamJ>andið láti sig slíkar kaup og kjara-
deilur nokkru skifta, j>ar sem efnt er til flestra ]>essara
verkfalla að ráði Alþýðusambandsstjórnár. Verkanxanna-
lélagið Dagshrún virðist ekki hafa setf fram ki'tifur sínar
í samráði við Alþýðusambandsstjói-n, en J>á má telja vafa-
samt hvern stuðning luin telur sig geta veitt félagiim fyrir
sitt leyti, tclji stjórnin kröl'ur þess fráleitar eða.ólíklegar
lil farsællar lausnar. N'ilji komnuinistar í stjórn og liill-
trúaráði Dagsbrúnar ekki lilíta ráðum Al|>ýðiisanibands-
stjórnar, getur svo farið að Dagshrún standi einangruð,
og kommúnistar hevi stríð sitt til úrslita, hvort sem af
j>ví leiðir sigur eða lramtíðar áhrifaleysi iinian verka-
lýðsfélaganna. Um J>etta verður engu spáð, enda getur
j>essi kaup og kjaradeila |>róast á ýmsa hind, scín ekki
verður séð fyrir.
Verkfall Dagshrúnar eitt út af fyrir sig, hefur ta'past
véruleg áhrif á síldvciðarnar í sumar. l’akist samningar
við önnur félög á Iandinu, og verði ekki elnt til allherjar-
verklalls vegna Dagshrúnardeihmnar, leikur ekki vufi á,
að síldveiðiflotinn kemst á miðin og getur athafnað sig
jiar. svo sem. að venju lælur. Koimixúnistar eiga meiri hluta
í vei'kamannalélagiiiu á Siglulirði, Jiannig að ekki niun
standa á liðveizlu frá hendi ílokkslmeðra jicirra j>ar. Sem
betur féx* eru jxó síldarvérksihiðjur víðar enn á Siglu-
fix-ði, og ékki eru konmninislar einráðir í jiessum iðnaði á
ölluin viimslustöðum. Vonanþi teksl að levsa allar jxer
deilur, sem uppi eru xarðandi kaup og kjör verkafóíks,
en ef dæma má eftir árangri af þeim deilum, sem þegar
eru leystar, má vænta þess, að vcruleg grunnkaups^ekkún
fáist frani, — sexn leiða nuux lil stöðvunar alls athaina-
lífs, ekki cndilega á þessu sumi'i, en er frá liður og af-
urðaverð lækkar til stórra inuna á ei'lendum markaði.
I uppeldi og alorku þjóðai'-
innar. Það er þvi engin til-
viljun, að Benedikt Waage
er kjörinn í stjórn Í.S.Í. i
júní 1915, þa senx gjaldkeri
og licfir hann jafnan siðan
átt sæti i stjórn sambánds-
ins og fórseli þess hefir hann
verið allt frá árinu 1926, eð’a
i 23 ái’ samneytt og gcgnt
því vii'ðingarenxbætti iþrótta
manna með sónxa, eins og
lxans er von og vísa og al-
kunna er.
Undir forystu hans lieíir
íþróttasamband íslands tek-
ið stórkostlegum 'framförum,
vaxið og dafnað, lyft Gretl-
istaki i iþróttamálum okkar
íslendinga og þar hefir hug-
ur Ben. G. Wage verið sí-
vakandi txg þrotlaust starf
cinkennt feril hatts þar.
Ben. G. Waage litur ekki
á íþróttirnar og flatneskju
metafíkninnar og sýndar-
nxennskitnnar. Hoixunx er að
visu fullljóst að samkeppni,
liörð sanxkeppni, betri mct,
getur verið aflgjafi og hvatn
ing, uppörvxm til xeslcxi-
1 manna að gerabctur en þeir,
1 senx á undan gengu. „En met
og ka]>]>ið er ekki allt“, sagði
Benetlikt við j>ann er þetta
ritar, „ijxróttirnar og lik-
amsi'æktin eru þjóðinhi
nauðsyn, ekkl síður en bók-
leg't nám og skólaganga. Og
íjxróttahreyfingiii er líka í
eðli sinu jxjóðarvakning, er
kallar á það hezta i liverjum
íslending' að vinna landi
sínu og þjóð, eflir drenglund
hans og manndáð. kennir
ltonum að' sigra.
(Frarnh. á 5. síðu)
Skipulag
háskólalóðarinnar.
lláskólalóhin verMur áreiiian-
lega eftir nokkur ár eimx af
fegurstu skrúhgörðum jxessa
Ixejar. Dr. Alexander Jóhann-
esson liáskólarektor er mikill
dugnaðar- og álmgamaður og
vinnur otullega aó þeim málmn
og meóal annars að J>ví, aö lóö-
in í kringum háskólaim veröi
sem fallegust. Skipulag rikis og
]>æja hefir gert teikningu af
væntanleguin skrúögaröi viö liá-
skólann. Aö skipuleggja ]>arna
skrúögarö er mikiö og kostnaö-
arsamt verk, j>ar senx keyra
veröur á lóöina mjög mikiö af
gróöurinold til ]>ess aö mögu-
legt veröi aö koma ]>ar upp
fjiilskrúöugum garöi, er liæfi
staönuni. Xauösynlegt er auk >
|>ess aö r,xsa fram lóöina og |>aö
út af-fvrir sig er mikið verk,
]>vi gera ]>arf þarna skuröi meö
7 metra inillihili. ef landiö á aö
veröa sæmilega þurrt.
Garöitrinn er skipulagöttr í
sketfulagi. 1 brekkttm þessarar
skeifu verða geröir tveir stallar,
en stallarnir verða hlaönir úr
grjóti og veröttr mestiuegnis ís-
lenzkum plöntum plantaÖ milli
steinanna í hleðslunni. Meö-
fram öllum gang-stígum er ætl-
unin aö planta blómum. Ei
þvert fyrir lóðina aö neöan-
veröu og meöfram aðalgang-
stígnum, er liggur lieim að há-
skólatmm veröur plantaö trjátn.
Tjörn verður á miöri lóöinni og
veröur sérstaklega til hennar
vandað og í kringum hana
plantað fjölskrúöugum blóma-
gróöri.
Á víð og dreif.
Nú er annatími hjá öllum
J>eini er garðrækt stunda og
ílestum er ]>að áhugamál, að
sem fegurst sé í kringitm he.imili
þeirra. Fátt er eins ömurlegt og
gróöurlaús borg, slikar borgir
hljóta óneitanléga aö tninna á
fangabúöir.
Skrúðgaröarnir stuöla að því
að byggingarnar njóti sín betur
og verða meira aölaöandi, auk
Jxess setn þeir skapa meiri til-
brevtingu fyrir augað, en hús-
iö og garöurinn veröur að vera
í samræmi hvort við annað.
Takniarkið á aö vera faileeur
og velhirtur garöur viö hvert
hús.
í lxverri einusíu borg eöa
kaupstað eru barnaleikvellir
nauösyn og þaö eiga aö vera
gróðursett blóm og tré utan ttm
aðal leiksvæðiö, börnin éiga
strax aö læra aö umgangast
gróöttrinn án ]>es.s aö eyöileggja
hann og læra að skilja aö |>etta
er líf sem ber aö vernda og
hlúa aö. Skemmtigaröarnir hafa
þaö hlutverk aö þar geti fólk-
gengiö sér til ánægju innan ttm
fjölskrúöugan blóma og trjá-
gróöttr 'eöa setiö og hvílt sig að
nxestu útilokaöir frá vs og
skarkala borgarinnar. Sketnmti-
garöar eru jxví nauösynlegir.
Þaö er alls staöar i öllum menn-
ingarlöndtun viöurkennt sem
staöreynd aö peningum sem
variö er til leikvalla og
skemmtigaröa sé vel variö.
Maöurinn skapast af um-
hveri'inu og umhverfiö af
manninum. i-)aö veltur því á
rniklu hvernig á þessutn mál-
um er haldið.