Vísir - 21.07.1949, Blaðsíða 4

V ( S I (I
Fiirtmiudagirm 21. júlí 1949
vfsis
Ð A G B L A Ð
Otgefandi: BLAÐAOTGAFAN VISIR H/F,
Hitstjórar: Kristján Guðlaugsson, Hersteinn Pálsson.
Skrífatofa: Austurstræti 7.
AfgreiSsla: Hverfisgötu 12. Símar 1660 (fimm linur).
Lausasala 50 aurar.
Félagsprenlsmiðjan h.f.
Verkamannaskýl
inu lokað.
Svo ei itú það.
Hannes Pálsson á Undirfelli er þaulreyndur framhjóðandi
Framsóknarflokksins og að sama skapi skeleggur rit-
höfundur. Bitar hauu í Tímanii, lielzt þegar mikiö liggiir
við, en uú í'ara kosningar fram í haust og er ávóðurinn
J* *ví Jiegar hafinn. Hannés ritar i fyrradag nokkur orð um
frjálsa ver/lun, og tjón |>að, sem hændur verði að þola
vegna óheppilegra kaupa heildsala á landbúnaðarvélum.
Telur rithöfundurinn að bændur skaðist um rösklega 300
þús. kr. á kaupum heildsalanna, en það nemi andvirði 30
dkáttarvéla, sem ella xnyndi unnt að kaupa til viðhótar og
ílytja inn.
Kkki skal í efa dregið að rilhöfundurinn Iiafi kynnt
sér verðlag á landhúnaðarvélum, þanmg að rett se með
töluv farið. En einkennilegt er það, að þegar hann reiknar
tjón bænda, miðar hann allan útreikning sinn við ódýr-
ustu vélarnar, sem menn sækjast sýnilega einna minnst
eftir, og byggir útrcikning sinn Jjví næst á verðmismun
þeirra vélatcgunda, sem inn hafa vcrið flultar. llöfiind-
urinn tekur ekkert tillit til gæða Jieirra véla, sem hér uni
ræðir, og ei heldur söluverðs Jieirra á erlendnm markaði,
en slær því hinsvegar föstu, að um milliliðagróða sé að
ræða. sem renni í vasa héildsalanna, en sem bændur verði
að greiða. ^
|
Hannes á l ndirfelli virðist ekki hafa ýk jamikla ver/1-
unarþekkingu lil að hera, er hann byggir rök sín á slíkum
grunni, sem er sandur og kviksyndi. Hitt getur að vísu
einnig verið, að hann viti hetur enn hann vill vera láta,
en skrifin sóu ætluð, sem kjósendamatur fyrir kjördag-
inn, með hliðsjón af væntanlegu framboði hiifundar í
Austur-Húnavatnssýslu. Gera má þó íáð fyrir, að bændur
skilji ekki til fulls J)á riikscmdafærslu að ódýrasta land-
búnaðarvélin sé eftirsóttnsta vélin, þegár tölur sanna að
|)ví fer fjarri. Bændur hala öðlazt nokkrá reynslu í nieð-
ferð slíkra véla, og J>eir kaupa að sjálfsögðu þær, sem
reyuast bezl en forðast hinar. Með J>ví að velja dýrari og
vandaðri tegundir véla evðist að vísu nokkur gjaldeyrir,
umfram |)að, sem komast mætti af með, ef ódýrustu vél-
arnar væru keyptar, en Jætta ákveða bændur sjálfir,
sunipart sein einstaklingar, on suiupart fyrir aðgerðir sani-
taka sinna. Virðast J)á vopnin sniiast í hendi Hannesar,
Jiannig að hann heini geiri sínum að hændum öðrum frek-
ar, J)ótt liann vilji víta hcildsalana fyrir innkaupin og
miJIiliðagróðann. Þctta eru slysfarir á ritvellimnn, sem
henti stundum óvandaða menn fyrr á árum, en um miðja
tuttugustu öldina er þjóðin vissulega vaxin upp iir slikum
barnaskap og tekur rökin ekki alvarlegar en efni
standa til.
Nú nuin mörgum verka-
maunimun þykja, sem nokk-
tið sé l'rá sér tekið, þegar
„Skýlintf' er lokað og ekki
er lengur, að minnsta kosti
um sinu, liægt að njóta Jjar
skjóls og lilýju og gestrisni
Jjeirra húsráðenda, sem þar
hafa verið frá J>ví er „Skýl-
ið“ tók til starfa (í fehr.
1923) þeirra heiðurs- og á-
gætishjóna Sigríðar Helga-
dóttur og Guðmundar Jóns-
sonar.
Kn nú er allt úr sér gengið,
Guðmundur og „Skýlið", -
(itiðmuiidiir varð 73 ára
liinn 10 þ.m. og er farinn að
heilsu, ef'tir langan vinnu-
dag. <)g sjáll t er „Skýlið" nú
kornið í niðurníðslu eftir 26
ára notkiin og lítið viðhald
af hállu |)eirra, sem því hefði
átt að sinna. Kn Sigríður,
húsfreyjan, sem mikíð hefir
mætt á, öll ])essi ár og ekki
sízl hin síðari, er horubrött
eins og ungmey, liggur mér
við að segja, enda er hún
ekki nerna sextugur ungling-
ur og átta harna móðir. Og
lnin hefir reynzt manni sín-
um sterkur furunautiir síð-
an þau tóku við Verka-
mannaskýlinu og aldrei dreg-
ið af sér. Má geta |n í nærri
að oft hefir hennar hlut-
skipti verið erfitt, t. d. með-
an hörnin voru ung, og hún
Jnirfti hvorulveggju að sinna
í senn. bömunum og standá
við Iilið manns síns frammi
í salnum, þegar niikill var
erill |>ar. Kn l>æði liafa þ'au
hjónin leyst þetta vanda-
sama og erilssama verk af
hendi mtíð eindæma þolin-!
mæði við úrilla viðskiptavini
og góðvild við J)á hlna
spakari.
Því að það hefir ekki verið
eintómt sætabrauð, að þafa|
heinil á mannfólkinu. sem
sótt liefir Verkamaunaskýlið
sfundum. Kkki hef cg J>ekkt
þetta af eigin raun fyrr en
mi fyrir nokkrum árum, er'
eg endurnýjaði kunningsskap.
við þan hjónin. K.g liefi síðan
komið þlingað oft til þess aðj
fá mér morgunkaffi, þegar
eg hef verið í bænum. Og J)ó
að óvistleg séu húsakynnin,
er þar alltaf sama góða við-
mótiiui að mæta. Kn |)að,
vStin einkum hefir skort á,
að þarna væri eiginlega ver-
andi, voru unglingar, sem
létii þar ölliim ilhuii látum,
éins og nú er álgengt. Ofullir
unglingar, en siðlausir.
Við þcssu var ekki hægl að
reisa rönd. Kn að Jæssu varð
forstöðuh jónunum mikil
raun.
Nú eru þau að hveifa úr
umferð við mikinn orðstýr
og munu ætla að setjast í
lielgan stein.
Eg bið þeim blessunar.
Og er eg viss um að eg
tala' fyrir margra munn,
er eg segi: Þökk fyrir góða
f'rammistöðu í ykkar stöðu,
Sigríður og Giiðmundur.
Reykjavík, 18,7 1949.
Th. A.
Það sem má þakka
kommúnistum.
Eg sé ’ i Þjóðviljanum í
morgun, að „kosningasigrar
Sósíalistaflokksins 1942 ger-
breyttu þróun stjórninál-
anna á ísiandi.“
Það er vist talsvert til í
]>vi, að silthvað hafi brevtzt
við ]>að, að koiTiiniinstaflokk
urinn jók fylgi sitt meðal
þjóðarinnar á þeim árum,
þegaf glundröðinn var
hváð mestur. — Það
var góður jarðvégur fyrir
komnuinismann á Jieim ár-
um, þvi að þeir dafna aðcins
]>ar sem óvissa ríkir. Það
hefii' alltaf komið i Ijós, að
Jteir vinna á J)á, en |>að hef-
ir jafnharðan komið i ljós
siðar, að þegar helri limav
koma, þá liefir þjóðin ekki
J)örf fyrir uppgjafavstefnu
hirma austrænu þræla.
Og livað ei' það einkum,
sem breytzt liefir hér við það
að kommúnislaflokknum
tókst að blekkja fleiri kjós-
endiir til fylgis við sig 1945
en áður? Verðlag hefir fyrst
og fremst hreytzt — aill far-
ið hækkandi. kaup og vöru-
verð. Þeir niega J>akka sér
það, að hlevpa kapphlaup-
inu af stað, en þeir þora það
ekki, því að þeir vita, að
jáTnskjótt og þeir játuðu
yrðu þeir dænulir — af
kjósendum til mesla ósig-
urs, sem sögur fara af liér
á landi.
Meö veru sinni í stjórn
tókst þeim að búa svo um
hnútana með skemmdar-
slarfsemi sinhi, að þjóðin
mun verða að súpa af því
seyðið um langan aldiir. —
Hvar sem þeir komu nærri
fór allt vcr eflir en áður,
allt verðlag hækkar og fcr
úr böndum og þótt þeir
skaffi mér og niinum launa-
liækkanir, ]>á cru ]>ær etnar
upp fljótlega af öðrum verk-
um/sömu dánumanna.
Arangurinn, seni við
verkamenn sjáum af stari'-
semi kommúnistanna er að
vísu fleiri krónur fyrir
stundina, en hver um sig er
léltari og minna virði, en sú,
sem maður fékk í gær. Slik
þróun er kommúnislum ein-
um að Jyaklta.
20/7. 1949.
Verkamaður.
BERGMAL ♦
Framsóknarflokkurinn hefur lagt ríkt kapp á að knýja
fram kosningar ineð haustimi, og sættir sig við, að þær
verði látnar i'rain l'ara í októbermánuði. Menn skyldu ætla
að flokkurinn markaði stefnu sína Juið skýrt l'yrir kosn-
ingabarúttuna, að ekki gæti vafi á |>ví leikið, að réttmælt
væri að Icitað væri atkvæðis þjóðarinnar um ágreining
flokkanna. Kf rök Kramsóknarflokksins eiga að. sækjast j
i hlaðvarpann á Undirfelli og allt inn í haðstofuna, yerður
að telja að ill hafi verið Jiin fyrsta gangan, en verri muni
J)a‘r, sem á eftir fara. Bændur inúhu fyrir sitt leyti ta’p-|
ast una því vcl, að J)eir séu ásakaðir um óhófseyðslu og
fyrirhyggjuleysi af stéttarhræðrum sínum, Jjótt fyrirmenn
séu og starfi annað veifið í nefndiun, lauiuiðum af opin-
heru fé. En skjöplast þótt skýrir séu. Bændur munu Jiakka
t'yi-ii* sig á dóm.sdeginum, en svo er nú'það, hver þökk-
in vérður.
Blaðaskrif'n undanfarið
um þær aðfarir lögreglu-
manna austan f jalls, að setja
menn í poka sem eins konar
öryggisgeymslu, livernig
sem annars kann að standa
á um heilsufar þeirra, hafa
að vonum vakið hina mestu
athygli og þykja ill tíðindi.
Bergmáli hefir borizt bréf
um þetta og er bréfritarinn,
er nefnir sig „Fönix“, ekki
myrkur í máli:
*
„Stórlega furðar mig á ]>vi,
að engin málshöffiun hefir enn
verift ákveftin á hendur )>eim
lugregluniönmnn, ,sem sýndu j>á
fádænta [úlmennsku og ,s:ul-
isiiiá, á ungmcnnafélagsmóiinú
að Hveragerði,®ekki 'alls fvrir
löngu, og ýms hlöft hafa rétti-
lega rætf í dálkum sinum. F.nn
meiri furðu mun J>að vekja
meðal almennings, að lögreglu-
menn þeir, er hér eiga hlut aft
máli. skuli ekki hafa látift neitt
í sér lieyra og reynt að bera af
sér hinar þungu saki-r, ef ósann-
ar eru ? Mál sem þetta má alls
ekki niftur falla, ]>egjandi og
liljiíftalaust, slíkt ;$;emir ekki í
siftmcnntuftu þjóftfélagi. Sumir
sjá ef ti! vil! einhverja spaugi-
lega hlið á |>essu, en slíkar aft-
farir og öryggisleysi horgar-
anna er sannarlcga ekkert
spaugsefni.
*
Eg las í blaði yðar „leið-
ara“ um þetta efni og var þar
farið hörðum en fullkomlega
réttmætum orðum um of-
beldisverk, er framið var á
manni einum, og jafnframt
krafizt, að rannsókn yrði lát-
in fara fram. Undir þá kröfu
faka allir sæmilegir inenn.
*
F.kki skal eg mæla jiví bót,
-aft ölvafiir menn sé á stjái á tmg-
mennafélagsmótum né aunars
staðar, slíkt finnst mér ómenn-
ingarbragur. Kn jaínvel . þótt
svo kimni að koma fyrir, aö
einhverjir láli sjá á sér vín á
sb'kuin mótum, eru þeir hinir
sömu engan veginn réttlausir
og eiga á hættu misþyrmingar
og ofbeldi af hálfu óhæfra
rudda, sem þessir lögreglu-
menn virftast vera, sem hér um
ræftir. Þaft má vel vera, aö
naufisynlegt sé afi grípa til þess,
aft sctja menn i „poka" efta á
annan hátt gera þá óskaftlega,
eí þeir v'aöa uppi meft áílogum
og abbast upp á saklaust fólk,
en hitt: nær engri átt, aft hinir
og þessir ótíndir dónar fái aft
svala fanta-tilhneigingum sín-
um á horgurunurn, eimmgis af
því aft þeir fá aft bera einkenn-
ishúning lögreg'lumanna."
*
„Bergmál'1 tekur undir þá
sjálfsfigðu kröfu, að rann-
sókn verði látin fram fara á
því, sem hér um ræðir. Hún
yrði vafalaust öllum fyrir
beztu. Sem sagt: Hvað olli
framkomu lögreglumann-
anna á ungmennafélagsmót-
inu í Hveragerði og hvað
gerðist þar eiginlega? Gögn-
in á borðið.