Vísir - 03.09.1949, Blaðsíða 5

Laugardaginu 3. september 1949
VISIR
BLaiOjgiigfill-agssa.g-a - PýddAaga frd ^dfrilu.
\___
Hún var ekki hávaðasöm í'vlgd mcð þeim. Stóð hún að sins liðs langt inn á hinu
á heimilinu. l'ótatak hennar haki þeim, í'eimin og vand- ,,myrka meginlandi**.
heyrðist ekki. Hún gekk ber- ræðaleg. Faðir heönar bað Menning Evrópumannsins
fætt, mjúk í hreyi'ingum og aísökunar á komu þeirra og megnar ekki að brjóta þús-
grannvaxin. | spurði, hvor hann fengi-leyfi j uud ára siðvcnjur blökku- sínu, sagði eg ról^ga, án þess
Eg hefi oft hugsað um þaðj til |)ess að bera fram erindi nranna i Afríku. Sá Evrópu- a I)V* ^cia h\oil méi
og sagði: „Buana, mupendyi
yanga". En það . þýðir:
„Hcrra minn, elskan min“.
Svo hélt hún áfram: „Eg
er komin hingað í dag, af
frjákyum vilja, til þess að
vcrða hér og tilheyra þér. Eg
get eklii án þín verið, og eg
vona að þú viljir lofa mér að
vera í húsi þínu, og þér geti
þótt vænt um mig. Eg vil
vcra eign þín og bezti vinur.
Eg mun reyna til þess, el'tir
því sem í mínu valdi s'tendur,
að gera þér til hæfis i öllu.“
Er hún hafði lokið máli
hvernig líf mitt hefði orðið sitt.
árin, sem eg dvaldi í Afríku, | Eg kinkaði kolli lil sam-
ef hennar hefði ekki notið þykkis.
við. Eg var einangraður frál „Buana", sagði faðir 'Mal-
menningunni, og vita allir, onga Paka. „Við og margir
sem reynt hafa, hve ó- verkamanna þinna álítumþ, pumuouu A uu„s
skemmtilegt það er. | að það sé óheppilegt fyrir Svo mikið er víst. I
Malonga Paka, en það þjg að vera án kvenmanns. j Eg var ungur, og mér
þýðir „liðugi kötturinn", var Allah ætlasl heldur ekki til dauðleiddist í frístundum
maður, er ekki viðurkennir
þetta og hegðar sér þar eftir,
á ekki upp á pallborðið hjá
þeim innfæddu. Hann getur
ekki haft á -hendi stjórn á
| plöntuekru í Kongóríkinu.
líkaði betur cða verr: „Vertu
hjá mér, Malonga Paka. Eg
vil ekki að kynsystur þíuar
geti auðmýkt þig með þeirri
ásökun, að hinn hvíti „bu-
anu“ hafi forsmáð þig. Við
mér nótt né dag. Hún linaði
þjáningar mínar eins og
bezta móðir. Þegar illa lá á
mér hughreysti hún mig og
talaði um fyrir mér.
Hún sagði mér frá því
hvernig verkamönnunum
liði. Kom það sér vel að vita
allt um hagi þeirra, einkum
ef einhver óánægja gerði
vart við sig, sem -lei.tt gæti
til truflunar á relcstri fyrir-
tækisins. Þess vegna gat eg
komið í veg fyrir það í tíma,
að vinnustöðvun yrði, eða
afköst ófullnægjandi.
Malonga Paka naut virð-
ingar svertingjanna, bæði
karla og kvenna, vegna þess
að hún var þeirra „mama“.
En það varð hún af því að
vera koua húsbónda þcirra
eða herra.
Jafnvel Evrópumenn, er
injög fríð, þó áð hún væri þess að svo sé. Okkur þykir mínum. Mig vantaði góðan
svertingi. j vænt um þig, sem húsbónda. j vin. Enginn hvítur maður
Ennið liátt, munnuriun pú ert góður og hjálpfús við þjó í grenndinni. Til þcirra
fallegur og í meðallagi stór, okkur svertingja, scm erum næslu voru mörg hundruð
varirnar all þykkar, og nef- fátækir og lítilssigldir. I kilometrar.
ið ekki flatt eins og það er Þú hefir ekki beðið okkur Eg svaraði því föður Mal-
láðstoðar í þínum einkamál- onga Paka á þessa leið: „Ef
um. En ef við gætum gert dóttir þín flytur á heimili
á flestum svertingjum.
Hárið var svart, þykkt
silkimjúkt. Uppsetning þess einlíl'i þitt viðunanlegra, væri mitt af fúsurn vilja, og án
aðalaðandi, og samkvæmt það okkur mikil ánægja". | þess að þú eða aðrir ýti undir
siðvenju Bangwanara, skipt Eg vissi í fyrstu ekki, hvað hana, inun eg taka á móti
í margar smáfléttur, er lóru hann hafði í huga. En nú henni, og verða góður vinur
liennar."
Að svo mælti horfði eg
aftur á Malonga Paka. Hún
skulum reyna að vcrða góðir komu í heimsókn til mín,
vinir. Seztu. Við þurfum að j virtu hana. Hún dró sig í hlé
tala saman um þetta mál.“
Þjónninn kom og lærði
mér whisky. Honum geðjað-
ist auðsjáanlega ekki að því
að sjá kvenmann inni lijá
mér. Það hafði hann ckki
áður séð. Ef til vill var hann
hræddur um, að vald hans
minnkaði á heimilinu þegar
kona kæmi til sögunnar.
Eg sagði þjóninum að þessi
stúlka yrði húsmóðir hans,
eða mama“ eins og konur
fyrir hvitum gestum. En
þeir báðu flestir um leyfi til
þess að sjá hana og heilsa
henni. En það er mesti Iieið-
ur, sem hægt er að sýna
„bibi“ (konu) hvíts manns.
Við, Malonga Paka og eg,
bjuggum saman um fimmtán
ára skeið. Eg vildi ekki hafa
hana með mér til Evrópu, er
eg hélt heimleiðis. Eg skildi
liana því eftir. Það var henní
henni vel. Augu hennar voru jfór mig að gruna, að hann
hefi aldrei vji(|j pranga á mig dóttur
svo fögur, að
fegurri augu séð mcðal! sinni.
svartra kvenna. Augnahár og Eg hað hann að komast að
augabrúnir voru svo vel efiiinu, þvi að cg hefði litinn
gerð, að hvaða hvít kona sem [jma.
vera skal hcfði getað öíund- j >;Já,“ mælti hann og kona
>■ konur á fyrir beztu. Hún hefði getað
lieimilium Evrópumanna eru skotið rótum langt frá mið-
nefndar þó-að svartar séu.
Það létti yl'ir þjóninum
jarðarlínu. Eg lét byggja lít-
ið laglegt hús handa henni í
k it ekld niður að hessu sinni við þessar fréttir. „Karihu, grennd við, foreldra hennar.
cn brosti við mér og kinkaði bibi'% sagði hann. En það Og að öðru leyti tryggði eg
kolli. Bros liennar
legt og eg sá að
lramtíð Malonga Paka.
Eg á henni mikið að þakka. -
Án hennar hefði ævi min
var yndis- þýðir „Góðan dag, frú.“ —
hún hafði Innfæddir menn láta í ljós
að hana af þeim. Hálsinn yar hans laut höfði tií samþykkis. djúpa spékoppa í kinnum. virðingu fyrir konum htis-
mátulega lángúr, brjóstin „Við höl'um verið að hugsa Spékopparnir prýddu hana" bænda siuna, hvort sem þeim verið leiðinleg og einmanna-
þrýstin og vel löguð, hcrðarn- um það, hvort þú vildir ekki og eg varð að viðurkenna að gcðjast vel eða illa að þeim. leg þau ar, er eg dvaldi í
ar óvenju fallegar. Það var fá dóttur okkar, Malonga1 eg var hrifinn af henni. En Það liðu dagar og mánuðir. Atríku Eg stcnd í mikilli
augnayndi að liorfa á liana, Paka. á heimili þitt, og verða um „liina miklu ást“, var Kg hatði íyrir löngu greitt þakklætisskuld við Malonga
þó að hún væri dökk yfir- tcngdasonur okkar.“ lekkiaðræða. „tengdaforcldrum'1 mínum Paka. Hún var góð og trygg.
litum, eins og hitabeltisnott- Eg varð all forviða á jiessu Malouga Paka og foreldrar fyrrnefnda upphæð. Malonga Hun slcildi betur hugsanir
in. | tilhoði, j)ó að eg væri farinn hennar hneigðu sig í kveðju- E;1ka *var inín eign eins og og hugsjónir hvíta mannsins,
Þessi imidæla svertingja- að skilja hugarfar þessa skyni, eftir að eg hafði gefið aðrir innanstokksmunir. — en hann hennar og kyntlokks
stúlka kom á heimili mitt fólks sæmilega:
mjög ung. Hún hefir þá Eg leit á Malonga Paka.
veriðl3—14 ára gömul. j En hún horfði niður fyrir
Foreldrar hennar voru sig.
duglega og heiðvirð. Þau j Eg sagði föður Malonga
unnu bæði í verksmiðjunni.! Paka, að þetta kæmi mér á
væri lokið. Þegar þau fóru
tók eg eflir j)\ í, hve göngu-
Iag og limaburður Malonga
Paka var vndislegur. En það
sama má segja um svert-
að
Faðir hennar vann við það. óvart, og eg hefði ekki haft ingjástúlkur yfirleitt.
að ná gúmmí úr trjánum, en j hyggju að kvænast svert-
móðirin inni í verksmiðjunni. ^ ingjastúlku. N
En Malonga Paka tíndi kaffi-j Hann sagði,
baunir.
Fjölskylda jæssi var Mú-
hameðstrúar, og lifði sam-
kvæmt boðum kóransins.
1 kofa foreldra hennar lá
kóraninn við höfðalag heim-
hér væri
ekki um giftingu áð ræða.
Eg j)yrfti einungis að greiða
honum 500 franka og láta
móðurina fá silki í kjól.
Mörgum, er þetta lesa,
virðiát það vafalaust ólieýri-
þeim merld um að viðtalinu Henni leið vel, Hún var mjög l>css, cr hún taldisl til. Hör-
kærleiksrík og ástúðleg. Okk- undsliturinn kemur ekki mál-
ur samdi mjög vél. Auðvitað inu við. Að minnsta kosti
var stúlkan hvorki gáfuð né ekki í hitabeltislöndunum. —
meimtúð. En hún hafði Þar getur hvítum manni og
margt sér til ágætis,' svo eg svartri konu liðið vel saman.
fann ekki mikið til jiess að Það sannar sambúð okkaly
hún væri ,,villt“. Malonga Malongá Paka og min.
Paka var vel innrætt, og afar En hvít kona og svartur
hjálpsöm. Þegar eg var las- maður verða ekki sæl í sam-
inn sýndi hún mér mikla búð. Það er víst óhætt að
nærgætni og hjálpfýsi. Er. eg fullyrða.
Iá í riVminn fnr hún rkki frá
Hvað viltu vita?
ilisföðurins. Inni i kofanum legt, að hvítur
var allt hreint og fágað. j
Eg hafði verið yfirmaður j
konu.
Það er h.rein þrælaverzlun
Eg var önnum kafinn
hvern dag, og hafði nær því
gleymt liinu góða tilboði
ioreldra Malonka Paka
Kvökl nökkurt, að afloknu
erfíðu dagsverki, í niiklum
hita, sat eg á syölum hússins
og las blöðin. Hafði eg hug-
ann állan við þau. eða inni-
maður kaujii hald jæirra.
J Þá stóð hún skyndilega
rammi fyrir mér. Hún
auguni menntaðra niamia.
En J)ó að mörg ár séu liðin,
frá landkönnunarför Stanleys
um Afríku, er hugsunarhátt- silkiklutur
var Ijómandi fögur á að líla,
Jón H. spyr: ,.Er frú Morr-
ow-Tait fvrsta konan, sem
flýgur umhverfis jörðina ?“
Svar: Morrow-Tail mun
í j)röngum, gulum silki „sarr- Vera fyrsla konan, sem flýgur
ong“. Um höfuð hennar var aUa ieiðina umhverfis jorð-
hg ina. Tvær aðrar ílugkonur
bundinn.
um eins árs skeið á jsessari j
plantekrú, jiegar það gerðist,1
er nú skal greina.
Það var síðari hluta sunnu-
dags. Eg sat í skrifstofu
minni og var að ganga frá
póstinum til Evrópu. En
hann þurfti að vera tilbúinn! kom;
á mánudagsmorgun. Þá var: traust innfæddra manna,! svertingjumcyjar, méð nianni sinum yfir Al-
barið að dyrum. Eg opnaði \ verða þeir að tífa samkvæmt1 Þcgar hún sá að eg hafði latshafið og Amelia Earhart
dyrnar. I siðum þeirra og Venjum. A , komið auga á hana kross- reyndi að fljúga vfir Kyrra-
Foreldrar Malonga Paka. þetta ekki sizt við um plöntu- j lagði hun handleggina á hafið árið 1937, cn fórst á
voru komin og var hún í ‘ ekrustjórnanda; sem er einn , brjóstinu, hneigði sig dálítið Jeiðinni.
Andri spyr: „Af hverju er
dreginn síðari liluti orðsins
andrá ?“
Svar: Orðið kemur ekki
fyrir j fornu máli og segir í
orðabók Ilalldórs Halldórs-
sonar um j)að, að uppruni
ur íhúanna lítið eða ekki halði aldrei íyrr orðið h.rii- jiafa fiogið nokkuð af deið- þess sé óviss. 1 orðabók Guð-
breyttur. | inn nl svertingjaslulku. Enda inni og erfiðustu kaflana, en brands Vigfússonar og
Og ætli Evrópumemi að.var ðlalonga Paka óvenju- elelci lokið hnattflugi. Amy Cleasbvs (Islenzk-ensk með
sér vel, og vinna Áega Iríð, samanborin við Móllison flaug bæði ein og skýringu, aðall. \að fornmál-
ið) segir, að hugsanlegt væri
að ])að væri komið af „and-
drag“, orðið hafi dregizt
saman. Þetta er j)ó ekki
sennileg skýring.