Vísir - 23.08.1951, Blaðsíða 5

Fimmtudaginn 23. ágúst 1951
y i s i r

Hagnýtir sjómanna-
skólar í Danmörkn.
Nauðsyn á svipuðum skólum
hér á landi.
Þeltktur útgerðarmaður
lét svo um mælt fyrir nokkr-
um dögum, að erfitt væri að
í'á háseta til þess að sigla á
fjarlæg mið til fiskiveiða.
Vitað er að ýmsir örðugleikar
eru á því að kenna æskulýð
bæjanna hagnýt og sjálfsögð
störf í þágu atvinnuveganna
síðan bæimir og þó einkum
Reykjavík uxu til mikilla
muna, munu þeir örðugleikar
vaxa en ekki minnka í fram-
tíðinni. 1 þessu sambandi
flaug mér í hug að segja frá
sjómannaskólunum dönsku,
stundaskránni. Kennslan er
45 klukkustundir á viku og
skiptist þanning:
Bátaþjónusta 11 klst.
Hagnýt sjómenska 11 klst.
Fræðileg sjómennska og
siglingafræði 6 klst.
Danska 3 klst.
Leikfimi og sund 6 klst.
Vélafræði , hagnýt og
íVæðileg 3 klst.
Heilsufræði 1 klst.
Þjóðfélagsl'ræði 1 klst.
Falaviðgerðir 1 klst.
Rik áherzla er lögð á að
kenna nemendum ekki aðeins
sem eg átti kost á að kynn-1 sjónunmsslörf heldur einnig
ast síðastliðið vor, m:etti ^ sjómannasiði og þá einkum
uði, en efnalitlir nemendur
geta fengið ríkisstyrk og
jafnvel ókeypis skólavist.
Skólaskipin koma öðru
hvoru i heimsókn til þeirra
bæja, þar sem sjómannaskól-
arnir starfa og er þá reynt
að efna til einhverrar keppni
milli nemenda skólanna og
pilta á skólaskipunum.
Farmannasamböndin hafa
mildnn áhuga fyrir þessum
endum frá öllum Norður-
löndiun, en liingað til hefur
enginn sótt hann frá Islandi.
Námskostnaður liefur verið
825,00 krónur fyrir veturinn
en ríki, bæir og farmanna-
samtök hafa veitt efnalitlum
og áhugasömmn nemendum
styrk.
Úrvalsnemendur hafa val-
izt á þennan skóla og þótt við
kennum þeim 53 stundir á
sen skólastjóra er að keppas >:
við að sauma teppi eftir b-
lenzku munstri. Fyrirmyná-
in hangir á þjóðminjasafn-
inu í Kaupmannahöfn og hef-
lir Margrethe Dreyer teiknaö
það. Teppið ætti að vera oíiö
á timabilinu 1106—1124 á,
dögum Jóns biskups helga.
Á þessu mikla listaverki sjásí
ýmsar myndir úr ævi Maríii:
meyjar m. a. trúlofun henn-
viku finnst þeim það of lítið ar, íæðing Jesú og flóttin til
og biðja sjálfir um allskonar Egyptalands. Frú Gerd.i
aukakennslu | Gamborg Nielsen hefur tekiö
Með þessum orðum lauk mann smn skólastjórann í
Gamborg Nielsen skólastjóri Þjúnustu sína við teppissaum-
frásögn sinni en síðan sýiidi ana var ^nn vet a ve-1'
s o um o„ s >i ja þa a }ms jumn m^r apan gkólann og er komin í apríl í vor þegar ég:
«111 ll«i t.f ° .1____J.Í1 T7’ *___
an hátt.
Auk þessara nýju skyldu-
námsskóla höfum við cinn
tillölulega riýjan sjómanna-
skóla en það er Fiskerhöj-
skolen hér í Esbjerg, sem var
stoliiaður í nóvcmber 1946
og er rekinn með lýðháskóla
vera að við gætum að em- sjómaijnáhlýðni, sriarmenn- sniöi. Þessi skóil er.sjálfscign-
hverju leyti hagnýtt okkur sjiU og trúmennsku. Nemend- arstofnun, sem sjómanna-, .
reynslu Dana. j urnir fá landgönguleyfi einu1 samtökin stofnuðu til þess að Uanir
Samkvæmt lögum frá 23. sinni í viku, en varðþjónusta bæta úr brýnni mentunar-
marz 1949 stofnaði danska er frá 17 á daginn til 7 að þörf sjómanna. Dönsku sjó-
rikið þrjá sjómannaskóla, morgni og er reynt að gera mennirnir, sem ekki höfðu
sem hver einasti unglingur, Ijhana sem líkasta því sem ger- fagmenntun fundu sárt til * , . f „ . ... ,
sem vill hljóta skráningu á(ist til sjós. Fylgi nemendur þess að þeir stóðu að n..n-ilað huslrevia Gamborg i ie -
skipi er skyldugur að ganga ekki settum reglum og láti bændunum hvað xnenntun
snerti, en sem kunnugt
hann eins og rnyndin sýnir, ^orn tr* Esbjerg.
myndarleg bygging og bar Ekki væii úr vegi fyrir
allt vott um góða umgengni duglegar og myndarlegar ís-
og reglusemi. ! lenzkar konur, sem gista.
Eg þori ekki að fuliyrða Kaupmannahöfn að bregða;
hvort við getum lært eitt- sér inn á þjóðminjasafnið og
hvað af Dönum í þessum líta á íslenzku teppin, sem
efnurn, en eftirtektarvert er hanga þar, ekki væri óeðli-
það , að landbunaðarþjóðin legt að frú Gamborg Nieí-
eru nú orðnir stórút- sen yrði ekki ein um að geræ.
flytjendur á fiskafurðum. 1 eftirlíkingar af þeim þótt húni.
Þótt það korni ekki sjó- leysi það vel af hendi.
mannafræðslu við get ég ekki
stillt mig um að geta þess,
Ólafur Gunnarsson
frá Vík í Lóni.
á. Tilgangurinn með skólun-j sér ekki segjast við áminn-*
um er að veita ungum ^ ingar er þeim vikið úr skóla,
mönnum, sem hafa i hyggju þar eð sjómannastéttin verð-
að gerast sjómenn, almenria,
hagnýta og fræðilega merint-
un. Skólarnir halda þriggja
ur að kunna að hlýða.
Skólin hér í Esbjerg á þrjá
stóra æfingabáta, einn björg-
mánaða námsskeið í senn og1 unarbát, þrjá smábát og eirin
eru þessir þrír mánuðir hluti pramma, gæti skólinn ekki
starfað án þessa bátakosts.
Hver nemándi hefur að
undanförnu orðið að greiða
375,00 krónur fyrir kennslu,
fæði og húsnæði í þrjá mán-! og veitir hann viðtöku nem-

af því ári, sem er reynslu
tími danslu-a sjómanna áður
en þeir fá skráningu.
Gamborg Nielsen skóla-
stjóri sjómannaskólans i Es-
bjerg mun vera flestum
kunnugri þessum málum og
gef eg honurn því orðið.
„Sjómannaskólarnir okkar
eru stofnaðir af nauðsyn. Áð-
ur fyrr meðan skipin voru
mirrni og einfaldari að gerð,
lærði hver einasti uuglingur
sjómennsku um borð, án þess
að koma með sérstaka undir-
búningsmenntun úr landi.
Nú er þessu öðruvísi farið. Á
stórum nýtízku skipum
minna mörg störf á fagvinnu
landkrabbans en gera mirini
kröfur til eiginlegrar sjó-
mennskukunnáttu. Við tclj-
um hinsvegar ófært að ráða
menn á skipin, sem ekki
kunna einföldustu sjómanns-
stöi-f og þessvegna höfum
við stofnað þessa skóla og
rekum þá þannig, að námið
er í algerlega lífrænu sam-
bandi við þann raunverulega
leika, sem bíður drengjanna.
Kostnað við skólana greið-
ir ríkið en til þess að afla
fjár í stofnkostnaðinn var
skipaeigendum gert að greiða
35 aura af hverri skipslest,
sem þeir áítu, en til rekstrár
skólanna eru skipaeigendur
krafðir um allt að 16 aura
á áii á hverja- lést, — eins og Kusa á myndinni er heimsmeistari
er
hafa lýðháskólarnir fyrir
löngu bætt úr eðlilegri
menntunarþörf lxændastéttai’-
innar. Sjálfur hef ég verið |
kennárí við bæði bændalýð-;
háskóla og síðan skólastjóri j
Fiskerhöjskolen og þriggja
mánaða námsskeiðanna, sem
eru haldin hér á sumrin.
Fiskerhöjskolen starfar frá
3. nov. til 31 marz ár hvert
Ibn Saud, Arabíukonungur
er mjög kynsæll maður.
Hsnnn á 150 sonu, en tekjur
hans eru líka 50 þús. stiicl.
á dag.
Ibn Saud, Arabíukonungur og Hedjaz, „Imam“ Waliabi-
má heita sæmilega efnaður maima, vörður hinna helgu.
maður, þar eð hann er talinn borga Mekka og Medina og
hafa um 50 þúsund sterlings- drottnari Arabiu. Hann er
pund I tekjur á dag, en auk einvaldur, hermennslcu-
þess er Ixann kynsæll maður, stjórnmálaskörungur, óttast
á 150 sonu. enga óvini, en leitar ávallt.
Nýlega var Emir Feisal, eftir friði. Hann hefir særzt
sonur lians á ferð í Bretlandi, 60 sinnum á róstusamri ævi
og birtist þá þessi grein um sinni, en helgar nú lífi sínu
hami í víðlesnu, ensku blaði: viðreisnar Saudi-Arabíu, ein-
Emir Feisal, varakonung- hvers ríkasta oliulands heims-
ur í Hedjaz, utanríkisráð- ins, og draumnum um Araba-
herra Saudi-Arabíu, sendi- bandalag.
maður hins volduga föðui' j Stjórn hans.byggist á Ivói-
síns, Ibn Sauds, er 44 ára að aninum. Þegnar lians eru
aldri, og talinn gerfilegastur trúrækastir allra Múliameðs-
allra Araba. Hann er Ijós- manna. Reykingar, dans og
brúnn á Iiörund, alvárlegrir drykkja er bönnuð, tónlist
á svip, og augu hans eru dökk heyrist ekki, nema hergöngu-
og djarfleg. Hann klæðist lög. Refsing við þjófnaði er,
víðum skykkjum, en höfuð- að vinstri hönd er höggvin af
búnaður hans er hvítiir eða við fyrsta brot, hægri liöntl
gylltur. Núbískur lifvarðar-(við annað brot. Morðingjar
liði er í för með honum, eru hálshöggnir opinberlega
vopnaður gimsteina prýddum i borginni Riyadli. Hið
rýtingi og Maúser-skamm- bandariska olíufélag, sem nvi
byssu. 1 starfrækir olíulindirnar,
Feisal var staddur við veð- greiðir Saudi-arabísku stjórn-
reiðar á Sussex Downs, en inni (aðallega Ibn Saud og
hér er hann í 8 daga ferð sem sonum lians) helming gróða
gestur brezku stjórnarinnar. 'síns, en hefir enga Gyðinga
Sjálfur er hann mikill hesta- í þjónustij sinni til þess að
maður, en faðir hans á um J móðga ekki Múliameðsmenn.
10 þúsund arabíska gæðinga, Þrjú þúsundBandarikjamenn
en þó kýs Feisal að ferðast búa i olíumiðstöðinni Dhanr-
loftleiðis eða i bifreið.
an, cn hafa engar kirkjur og
bænabækur eru
beatíi ínjólkurkyr í Abdul Aziz Ibn Saud er jkristilegar
síendur greitfe þeir 12; aura. heimi. Nytin er rúmlega. 170 merkur k dag. Yfirleitt gefur kominn yfir sjötugt og hefir baxuxaðar.
Til þess að veita nokkra kýr ekki riema 100 lestir áf tnjólk aila aévina, en þessi er sb «dum verið nefndurj Sagt er, að oliutekjur Ibn
bugmynd um í'ekstur skóI-tkomin yfir 120 lestir. Hún er eign bræðra, sem sjást á ornweli eyðimerkurinn- Sauds nemi yfir 50 þúsun<»"
anna skal eg gera grein fyrir \ myndinni og eru bændur í Manningford í Engiandi.
íann er lconungur Nejdpúndum á dag.
Helmingm