Vísir - 29.04.1952, Blaðsíða 7

Þriðjudaginn 29. apríl 1952
V í S I E
7
DÓTTIR HÖFUÐMANNSINS
Eftir Alexander Pusjkin.
18
■ ■■■■■■■BREIIIBIiailBiaBBIISIBBBBaiRIHBafiBaiiaRQIIBIBIEIB
Varðmaðurinn stöðvaði okkur í hliðinu og heimtaði vega-
bréfin okkar. Þegar hann heyrði að við kæmum beina leið úr
Ejelogorskajavirki, var farið með okkur rakleiðis til hers-
höfðingjans. Við hittum hann í aldingarðinum. Hann var að
líta eftir störfum garðyrkjumannanna, sem voru að breiða
hálmmottur yfir eplatrén. ílonum þótti mjög vænt að sjá mig
og fór þegar að spyrja mig um það sem gerst hafði. Eg sagði
honum frá öllu, eins ítarlega og mér var unnt.
— Veslings Mironov, sagði hann er eg hafði lokið sögu
minni. — Mig tekur sárt hvernig fór fyrir honum. Hann var
góður foringi. Og konan hans var einstaklega geðþekk og snill-
ingur í að verka sveppa. Og hvar er Masja, dóttir þeirra?
Eg sagði honum að hún væri veik, og að hún væri til húsa
hjá prestkonunni núna,
— Æ, æ, það er ekki gott. Hún er ekki örugg hjá þessum
ræningjum.
Eg sagði að ekki væri löng leið til Bjelogorskaja. En hann
hristi höfuðið.
— Við skulum athuga málið, sagði hann. — Við tölum betur
nm það síðar......Nú verðið þér að koma og drekka tebolla
hjá mér. í dag á herráðið að halda fund hjá mér. Þá getið þér
sagt frá Pugatsjev og her hans. Nú getið þér farið og hvílt yður.
Þegar herráðið var komið saman stóð hershöfðinginn upp
og hélt ræðu. Að lokum fórust honum þannig orð:
— 'Þannig er ástandið, og við verðum að afráða hvort við
eigum að gera árás á fjandmennina eða vera í varnarstöðu.
Ff við ráðumst á þá getum við kæft uppreistina, en þetta
hefir ýmsar hættur í för með sér. Ef við höldum okkur í varn-
arstöðu eigum við minna á hættu og erum öruggari. Nú.hlust-
,pm við á það, sem Grinev liðsforingi heifr að segja okkur.
Eg stóð upp, lýsti í fáum orðum her Pugatsjevs og hélt því
fram að hann gæti ekki staðizt gegn þjálfuðum her. Embættis-
menn bæjarins voru mjög óánægðir með skoðanir mínar, eg
sá það á andlitinu á þeim.
— Herra borgarstjóri! Okkur langar til að heyra skoðanir
yðar, sagði hershöfðinginn.
Lítill, gamall maður flýtti sér að drekka út úr boUanum,
te og romm, stóð svo upp og sagði:
— Mér finnst við eigum hvorki að gera árás né gera varnar-
ráðstafanir.
— Hvernig á að skilja það, herra borgarstjóri? sagði hers-
höfðinginn forviða. — Eitthvað verðum við að gera.
— Við getum lagt fé til höfuðs þessum Pugatjev ....
sjötíu rúblur .... eða jafnvel hundrað.....Við getum veitt
það úr bæjarsjóði.
— Og eg skal eta hattinn minn upp á að ræningjarnir koma
undireins með forsprakkann sinn, sagði einn bæjarstjórnar-
maðurinn.
— En hvað sem því líður verðum við þó að undirbúa hern-
aðaraðgerðir, sagði hershöfðinginn.
Enginn varð til þess að styðja tillögu mína um árás. Em-
bættismennirnir voru í sífelldu að tönnlast á því að ekki væri
hægt að treysta hermönnunum, og tala um hvað árás væri
hættuleg og þar fram eftir götunum. Allir voru þeir sammála
um að öruggast væri að halda sig innan bæjarmúranna og í
skjóli fallbyssnanna.
Loks stóð hershöfðinginn upp.
— í samræmi við hernaðarvísindin er eg sammála Grinev
liðsforingja um að árás sé bezta vörnin....
Eg varð hróðugur og leit sigurreifur á embættismennina.
— .... en, herrar mínir, hélt hershöíðinginn áfram. —
Eg get ekki tekið á mig þá iniklu ábyrgð, sem væri slíkri árás
samfara. Örlög allra amtsbúa, sem mér hefir verið trúað fyrir
af hennar hátign, eru undir úrslitum slíkrar árásar komin.
Eg tel að við verðum að bíða uppreistarmannanna hérna,
undir vernd bæjarmúranna og stórskotaliðs bæjarins.
Nokkrum dögum síðar var her Pugatsjevs farinn að nálgast
Orenburg. Eg sá allan herinn ofan af bæjarmúrnum. Hann
var orðinn tífalt stærri en þegar hann tók Bjelogorskaja. Þarna
voru að minnsta kosti tuttugu þúsund manns og margar fall-
byssur, sem teknar höfðu verið í virkjunum sem uppreistar-
menn höfðu unnið.
Eg gat ekki betur séð en að nú mundi langvinn umsát vera
i vændum og lá við að gráta af gremju. Eg ætla ekki að lýsa
umsátinni — eg læt sagnfræðingana um það. Eg skal aðeins
taka fram að vegna úforsjálni bæjarvaldanna varð bráðlega
hungur og neyð í Orenburg.
Bæjarbúar vöndust fljótlega fallbyssukúlunum, sem stráð
var yfir bæinn úr fallbyssum Pugatsjevs. Jafnvel stóratlögur
lians virtust ekki trufla daglega lífið í bænum. Allir hugsuðu
aðeins um eitt: að verjast hungurmorðinu.
Óvissan um örlög Mösju kvaldi mig meira en nokkuð ann-
að. —
Við og við voru smávægilegar útrásir gerðar úr virkinu,
en horaðir riddaraliðshestarnir og hungraðir hermennirnir
máttu sín lítið gegn feitum og vígdjörfum uppreistarmönn-
unum.
. Þáð drundi í fallbyssunum á bæjarmúrnum, en kúlurnar
gerðu fjandmönnunum lítið mein.
í einni útrásinni lenti okkur í bardaga við kósakkahóp.
Okkur tókst að reka kósakkana á flótta. Eg náði í einn þeirra
og ætlaði að fara að höggva hann í herðar niður með sverð-
inu mínu er hann leit á mig og hrópaði glaður:
— Góðan daginn, Pétur Andrésson! Hvernig líður þér?
Nú þekkti eg aftur landráðamanninn Maximytsj.
— Góðan dag, svaraði eg. — Er langt síðan þér voruð í
Ejelogorskaja?
— Nei, eg kom þaðan í gær. Eg er með bréf til þín.......
Eg lofaði að koma því einhvernveginn í réttar hendur. Hérna
er það.
Hann fekk mér bréfið og reið burt.
Eg las, skjálfandi af eftirvæntingu.
„.... Guð hefir tekið frá mér foreldra mína, og eg
nýt engrar verndar framar. Eg sný mér til yðar, því að
eg veit að þér viljið mér vel..Guð gefi að bréfið kom-
ist í yðar hendur. Maximytsj sagði, að hann hefði séð
yður hvað eftir annað í útrás frá bænum. Þér verðið að
fara varlega — eg bið fyrir yður á hverjum degi. Eg
var veik lengi, og þegar eg varð hress aftur, skipaði
Svabrin að láta flytja mig í virkisstjórahúsið. Hann
ætlar að ógna mér til að giftast sér! Hann fer þrælslega
með mig og er alltaf að hóta mér að senda mig í her-
búðir uppreistarmannanna en þar mundu hræðileg örlög
bíða mín. Nú hefir hann gefið mér þriggja daga frest.
Þegar þrír dagar eru liðnir get eg ekld vænzt neinnar
miskunnar af honum. Biðjið hershöfðingjann um að láta
yður fá menn — og bjargið þér mér!
Eg er yðar trúlynda Masja.“
Það munaði minnstu að eg brjálaðist af harmi og örvænt-
iíigu. Eg reið inn í bæinn eins hart og hesturinn komst. Þegar
eg kom iim fyrir bæjarmúrana fór eg beint til hershöfðingj-
ans.
Hann gekk um gólf og reykti pípuna sína. Þegar hann sá
hve æstur eg var, spurði hann hvað gengi að mér.
— Eg sný mér til yðar eins og þér væruð faðir minn, sagði
eg. Þér verðið að bjarga lífshamingju minni.
P^WVWVWVWVV^WVVVVWtf
frásagnir
„líaltu áfram.^
Á jólaföstu veturinn 1873
fór piltur nokkur, Björn að
nafni, Kristjánsson, til heimilis
í Reykjadal, austur á Hólsfjöll
að finna bræður sína, er þar
áttu heima. Fór hann Reykja-
heiði í Kelduhverfi og þaðan í
Axarfjörð. Lagði hann frá
Landi snemma morguns á
Hólssand, nestislaus og ókunn-
ugur. Mun þar vera nær þing-
mannaleið vegar milli bæja.
Var honum sagt til vegar svo
sem kostur var á. Veður var
gott, en dimmdi, þegar á dag-
inn leið. Þegar hann hugðist
kominn á miðjan sandinn tók
að hvessa með fjúki. Var þá og
farið að dimma af nóttu.
Treystist hann þá eigi að halda
áfram lengra og grefur sig í
fönn. Situr hann þar til næsta
morguns, og var þá veður enn
verra. Ræður hann þá af að
sitja í skýli sínu þar til hríðina
birti svo, að glóri til fjalla. En
er minnst varir heyrir hann
kallað hátt: Haltu áfram! —
Honum verður bilt við og held-
ur af stað. Ráfar hann allan
daginn undan hríðinni, án þess
að vita hvert hann fer, en um
kvöldið hittir hann Ás, yzta bæ
á Hólsfjöllum.
Hríðin hélzt þrjá sólarhring-
ana næstu, og taldi hann því
víst, að hann hefði orðið úti, ef
hann hefði ekki haldið áfram
þennan dag. (Handrit Sigríðar
Jónsdóttur frá Geirastöðum
1908).
Fjarsýni.
Þegar eg var rétt orðinn full-
orðinn var eg vinnumaður á
Ljósalandi í Vopnafirði, og
ánnar maður til, sem Stefán hét.
Hann fór síðar til Ameríku. Við
vorum góðir vinir og nákunn-
ugir. Um veturinn fór eg eitt
simi inn í Selárdal og gisti á
Hróaldsstöðum á heimleiðinni.
Þar átti Stefán vinur minn unn-
ustu. Um morguninn kallaði
stúlka þessi mig á eintal og
gengum við dálítið afsíðis frá
bænum. Var það erindið, að
hún bað mig að skila fyrir sig
uppsögn til Stefáns. Eg neitaði
að færa honum svo illar fregnir
og skildum við svo að því. Þeg-
r Copr 1*4*.rd<»f R«» Buffdujhi. tnf -Tm lt( H'! ht
Dlstr. by United Feature Syndicate; Ii

£ (Z. fáuneufhá .•
UZO
Þegar Tarzan hafði hjálpað for-
ystufílnum hélt hjörðin áfram og
kvaddi Tarzan fílana.
Musa horfði undrandi á Tarzan
kveðja fílana og sagði: „Það er þá
rétt að öll dýr eru vinir Tarzans.“
„Ekki öll," sagði Muviro. „Ljónið
Numa og Sabor, ljónynjan, eru hon-
um ekki vinsamleg."
Þegar skyggja tók nam Tarzan
staðar í skógarrunni og benti félög-
um sínum þögull að koma. d